wiadomości
piątek, 10 lutego 2012
Maciej Szczukowski : "Empatia – kompetencja, której potrzebujemy w życiu i w pracy "
Jednocześnie wiem, że nikt z tych, którzy uczestniczyli w tej dramatycznej sytuacji, nie przypisuje sobie określenia „bohater”. Przekonany jestem jednak, że my wszyscy, zaangażowani w pomoc załodze feralnego lotu, uczyniliśmy tego dnia lotnisko miejscem o najwyższym natężeniu empatii i współodczuwania. Jestem pewien, że każdy z nas, bez względu na to, jaki miał udział w wydarzeniach i ile go to kosztowało, myślał jedynie o ponad 230 osobach na pokładzie samolotu.
Paradoksalnie nam, stąpającym wtedy po ziemi, było łatwo. Prawie wszystko, co mamy wykonać, regulują procedury i wyuczone schematy działania. Jednak świadomego życia nie jest wstanie opisać żadne prawo pisane ani procedura. Tomy kodeksów, rozporządzeń czy instrukcji kierują naszymi działaniami i decyzjami o działaniach. Ale emocjami kierować możemy tylko i wyłącznie my. Czasem, niestety zbyt często, daje się słyszeć słowa: „ktoś powinien to zrobić, a gdy tylko zacznie, ja mu pomogę”. Staram się nie oceniać osób wypowiadających te słowa. Tworzenie, zdobywanie, rozpoczynanie bywa trudne. Kolumbowie mają zawsze najcięższe życia.
Nie wiem, ilu z nas jest świadomych faktu, że pochodzące z greki słowo „empatia” oznacza cierpienie. Psychologowie definiują ją także jako współodczuwanie bólu. Dla mnie jednak to znacznie więcej. To słuchanie, nie mówienie. To szukanie odpowiedzi razem z tym, kto jej poszukuje. To świadome przejmowanie części emocji potrzebującego. Wszystko to nie musi oznaczać od razu własnego cierpienia, bowiem będąc obserwatorem lub współuczestnikiem, mamy ten komfort, możliwość, prawo a nawet obowiązek, by zachować dystans. Ten sam dystans, który pozwala nam spojrzeć na problemy potrzebujących od innej strony. Możemy być kontrolerami ruchu lotniczego czy strażakami dla dobra i bezpieczeństwa załogi i pasażerów rejsu LOT-u 16. Empatia to jednak także zaangażowanie emocjonalne, to trudne i obciążające zadanie, a na ewentualne jego efekty czasem trzeba poczekać. Lub po prostu pogodzić się z porażką. Ale warto pamiętać, że nasze bardzo małe czasem decyzje, czyny – niekoniecznie przecież bohaterskie, drobne gesty, słowa, czy nawet sama nasza gotowość, artykułowana i prawdziwa, to wszystko to, co tworzy efekt „dobrej kuli śniegowej”. Tak moim zdaniem potrzebnej w specyficznym, często jednak pozbawionym dobrych emocji świecie.
Jestem w swojej pracy tylko małym trybikiem w wielkiej machinie. Jednym z setek innych trybików. Fascynuje mnie jednak niezmiennie, od dziesięciu już ponad lat, świadomość, że moje zaangażowanie w bezpieczną i profesjonalną służbę na rzecz pilotów czy pasażerów pozwala im, choćby w niewielkim stopniu, przeżywać swoje podróże z radością, z zadowoleniem, ze spokojem. Gdy piloci samolotu do Londynu czy Frankfurtu uruchamiają silniki, zastanawiam się, co mogę zrobić, by mieć pewność, że pasażerowie zdążą na swoje kolejne połączenia do Azji czy Stanów Zjednoczonych lub jak najszybciej zobaczą swoich bliskich. Być może brzmi to trochę jak wzruszająca historyjka rodem z wielkiego kina amerykańskiego, ale od lat, nie zawsze na tym zyskując, wierzę, że każdy mały gest i „coś ekstra” ode mnie, choćby pojedyncze słowo, potrafi zmienić świat, być może tylko na chwilę, na lepszy. Tak jak prezentowane przez media praktycznie całego świata moje szczere, choć w zasadzie niezamierzone, słowo „powodzenia”, wypowiedzianie na sekundy przed lądowaniem Boeinga 767.
Dziś, gdy emocje tamtego dnia powoli opadają, łączę się, w mojej empatii, z kapitanem Wroną i całą załogą, czytając doniesienia o śledztwie, o konieczności wyjaśnienia, czy przypadkiem nie zawinił człowiek. Być może nawet sam pilot. Uznaję obowiązujące prawo. Ale przede wszystkim widzę człowieka i jego emocje. Widzę kapitana Wronę jako tego, dzięki któremu 220 pasażerów może nadal przeżywać swoje życia. Miałem setki możliwości wyzbycia się powyższego sposobu myślenia. By żyć łatwiej, wygodniej, spokojniej. Ale wiem, że empatia stanowi ważną część życia mojej duszy. I Wam wszystkim, w jej odnajdywaniu, budowaniu i pielęgnowaniu życzę... powodzenia.
by Maciej Szczukowski - konroler ruchu lotniczego kontroli lotniska w Warszawie
Polska Agencja Żeglugi Powietrznej
wystąpienie podczas sesji plenarnej VI Kongresu Obywatelskiego, 5 listopada 2011 roku
http://www.pfo.net.pl/images/stories/ksiazki/pdf/wis-42.pdf
wystąpienie podczas sesji plenarnej VI Kongresu Obywatelskiego, 5 listopada 2011 roku
http://www.pfo.net.pl/images/stories/ksiazki/pdf/wis-42.pdf
czwartek, 9 lutego 2012
Opłaty nawigacyjne w 2012 r. w FIR Warszawa
Od 1 stycznia 2012 r. obowiązują nowe, niższe stawki za usługi Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej. PAŻP zapewnia użytkownikom w polskiej przestrzeni powietrznej służby żeglugi powietrznej podczas wykonywania lotów w rejonie informacji powietrznej FIR Warszawa tzn. w czasie przelotu nad terytorium naszego kraju oraz lotów wykonywanych do/z polskich lotnisk kontrolowanych.
PAŻP pobiera następujące opłaty za w/w usługi:
1. opłata za usługę nawigacji trasowej (ENR)
2. opłata za usługę nawigacji terminalowej (TNC)
ENR ‐ stawka jednostkowa opłaty za usługę nawigacji trasowej w 2012 r.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, przedstawiona przez PAŻP stawka opłaty trasowej ENR, była analizowana przez Komisję Rozszerzoną Europejskiej Organizacji do Spraw Bezpieczeństwa Żeglugi Powietrznej EUROCONTROL, która zatwierdziła ją w proponowanej wysokości. Stawka jednostkowa opłaty za usługę nawigacji trasowej w styczniu 2012 r. wynosi 36,00 EUR. Stawka ta podlega, co miesiąc ponownemu przeliczeniu na EUR przy zastosowaniu średniego miesięcznego kursu wymiany EUR na walutę krajową (PLN) z miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym został wykonany lot. Jako kurs wymiany będzie stosowany średni, miesięczny kryzowy kurs zamknięcia obliczony przez grupę Reutera na podstawie dziennego kursu kupna EUR.
Jest to najniższa stawka ENR od 2008 roku tj. od kiedy rozpoczęła swoją działalność Polska Agencja Żeglugi Powietrznej. Jest to także jedna z najniższych stawek spośród państw członkowskich Unii Europejskiej. Średnia wartość tej stawki w Europie wynosi 51,55 EUR. W styczniu 2011 r. stawka jednostkowa opłaty trasowej w FIR Warszawa wynosiła 39,46 EUR. Opłata za usługę nawigacji trasowej jest fakturowana i pobierana, w imieniu PAŻP przez EUROCONTROL zgodnie z poniższą formułą:
Opłata jednostkowa zawiera opłatę administracyjną pobieraną przez EUROCONTROL w wysokości 0,14 EUR za usługę. Opłata za usługę ENR = opłata jednostkowa x wykonany dystans w km/100 x
TNC ‐ stawka jednostkowa opłaty za usługę nawigacji terminalowej w 2012 r.
30 grudnia 2011 roku Prezes ULC ustalił wysokość stawki jednostkowej opłaty za usługę nawigacji terminalowej w wysokości 781,06 PLN. Zatwierdzona stawka wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2012 roku. W ubiegłym roku stawka jednostkowa opłaty za usługę nawigacji terminalowej wynosiła 1051,03 PLN. Nowa stawka redukuje o jedną czwartą cenę za nawigację terminalową. Opłata za usługę nawigacji terminalowej jest naliczana, fakturowana I pobierana przez PAZP według poniższej formuły:
Opłata za TNC =stawka opłaty jednostkowej x (MTOW/50)0,7
PAŻP jest technicznie i kadrowo przygotowana do obsługi na polskich lotniskach ruchu kilkukrotnie wyższego. Im większa będzie liczba obsługiwanych operacji lotniczych, tym całkowite koszty bezpieczeństwa, zgodnie z normami prawnymi, będą rozkładać się na większa liczbę użytkowników przestrzeni powietrznej, a w konsekwencji stawki jednostkowe opłat za nawigację terminalową będą niższe.
Prezes ULC utrzymał jedną, wspólną strefę pobierania opłat za nawigację terminalową na 12 polskich lotniskach kontrolowanych (FIR Warszawa). To oznacza, że ustalona przez prezesa ULC jednostkowa stawka za usługę nawigacji terminalowej będzie taka sama we wszystkich portach lotniczych. Wspólną strefą pobierania opłat za usługę nawigacji terminalowej w pierwszej połowie roku 2012 (do czasu zmiany KPSD i rozszerzenia strefy o Port Lotniczy Lublin – Świdnik) objęte zostaną następujące lotniska:
Lotnisko Chopina w Warszawie / EPWA
Lotnisko Gdańsk im. Lecha Wałęsy / EPGD
Lotnisko Kraków ‐ Balice / EPKK
Lotnisko Bydgoszcz ‐ Szwederowo / EPBY
Lotnisko Katowice ‐ Pyrzowice / EPKT
Lotnisko Łódź ‐ Lublinek / EPLL
Lotnisko Poznań ‐ Ławica / EPPO
Lotnisko Rzeszów ‐ Jasionka / EPRZ
Lotnisko Szczecin ‐ Goleniów / EPSC
Lotnisko Wrocław ‐ Strachowice / EPWR
Lotnisko Zielona Góra ‐ Babimost / EPZG
Lotnisko Warszawa/Modlin / EPMO
W celu uzyskania informacji dotyczących naliczania I pobierania opłat za usługi nawigacyjne prosimy o kontakt na poniższe adresy:
ENR ‐ www.eurocontrol.int/crco lub r3.crco@eurocontrol.int
TNC ‐ aerosales@pansa.pl; rco.tnc@pansa.pl
Powyższe adresy do kontaktu można znaleźć także na każdej fakturze wystawionej przez CRCO lub PAŻP.
Kontakt dla prasy:
Grzegorz Hlebowicz
Rzecznik Prasowy
Polska Agencja Żeglugi Powietrznej
www.pansa.pl
tel. 0‐22 574 67 74, 0 609 501 241
fax. 0‐22 574 67 79
e‐mail: rzecznik@pansa.pl
ENR ‐ www.eurocontrol.int/crco lub r3.crco@eurocontrol.int
TNC ‐ aerosales@pansa.pl; rco.tnc@pansa.pl
Powyższe adresy do kontaktu można znaleźć także na każdej fakturze wystawionej przez CRCO lub PAŻP.
Kontakt dla prasy:
Grzegorz Hlebowicz
Rzecznik Prasowy
Polska Agencja Żeglugi Powietrznej
www.pansa.pl
tel. 0‐22 574 67 74, 0 609 501 241
fax. 0‐22 574 67 79
e‐mail: rzecznik@pansa.pl
źródło : PAŻP
poniedziałek, 6 lutego 2012
Poprawki do AIP-Polska i AIP VFR Polska
3 lutego ukazała się zmiana AIP AIRAC AMDT 121. Zmiana zacznie obowiązywać od 08 marca 2012. Natomiast 6 lutego ukazała się zmiana AIP VFR AIRAC AMDT 026 i zacznie obowiązywać 09 lutego 2012 r. Z ich dokładną treścią można zapoznac sie poprzez zakładkę INFORMACJE LOTNICZE/AIP Polska, AIP VFR Polska dostępne poprzez internetową publikację PAŻP lub poprzez zakładkę na tym portalu INFORMACJE LOTNICZE/Eurocontrol AIS.
Zmiana AIP AIRAC AMDT 121 dotyczy:
GEN:
- aktualizacja wykazu dostępnych map lotniczych,
- aktualizacja mapy regionów nastawiania wysokościomierzy,
- zmiana opłat lotniskowych na lotnisku RZESZÓW/Jasionka,
- aktualizacja opłat za usługi nawigacyjne,
- zmiany edytorskie.
ENR:
- zmiana granic TMA GDAŃSK (LTMA, UTMA),
- zmiana granic TMA POZNAŃ (TMA POZNAŃ NORTH, TMA POZNAŃ SOUTH
- likwidacja TMA WROCŁAW,
- wprowadzenie nowych obszarów delegacji służb ATS (CTA04 oraz CTA05),
- zmiana granic sektorów ACC EPWW "T" oraz "J",
- zmiana granic sektorów OAT,
- aktualizacja zapisów dotyczących kolizyjności stref TSA,
- zmiana granic stref TRA 07 i 39 oraz aktualizacja zapisów dotyczących kolizyjności stref TRA,
- reorganizacja dróg lotniczych: scalenie dróg RNAV, zamiana przebiegu,
- wprowadzenie nowych dróg nawigacji obszarowej: L983, T670, T671, T672, T673,
- likwidacja dróg lotniczych: T674, L741,
- wycofanie wszystkich górnych dróg lotniczych,
- aktualizacja wykazu nazw kodowych oznaczników dla znaczących punktów nawigacyjnych,
- aktualizacja wykazu przeszkód lotniczych: Bereść, Bryki, Donaborów, Działoszyn, Gniewino, Kowalewo, Krasin, Lubrza, Łopatki, Naino, Pacyna, Sanniki, Smerdyna, Szybowice, Wysoka Góra, Zielona, Złotoryja, Żeleźno,
- aktualizacja mapy dróg nawigacji obszarowej,
- aktualizacja map obszarów kontrolowanych lotnisk:
- TMA GDAŃSK
- TMA POZNAŃ
- TMA WARSZAWA,
- wycofanie mapy obszaru kontrolowanego lotniska - TMA WROCŁAW,
- aktualizacja mapy stref czasowo wydzielonych, stref czasowo rezerwowanych, tras dolotowych do stref,
- aktualizacja map minimalnych wysokości bezwzględnych dozorowania ATC,
- TMA GDAŃSK
- TMA POZNAŃ
- zmiany edytorskie.
AD:
- aktualizacja informacji o lotniskach kontrolowanych:
- KATOWICE/Pyrzowice (EPKT)
- ŁÓDŹ/Lublinek (EPLL)
- POZNAŃ/Ławica (EPPO)
- WROCŁAW/Strachowice (EPWR)
- aktualizacja map obszarów kontrolowanych lotnisk:
- BYDGOSZCZ/Szwederowo (EPBY)
- KRAKÓW/Balice (EPKK)
- ŁÓDŹ/Lublinek (EPLL)
- RZESZÓW/Jasionka (EPRZ)
- SZCZECIN/Goleniów (EPSC)
- ZIELONA GÓRA/Babimost (EPZG)
- aktualizacja procedur instrumentalnego podejścia oraz procedur standardowych dolotów (STAR) dla lotniska WROCŁAW/Strachowice (EPWR),
- wycofanie procedury instrumentalnego podejścia ILS w or LOC w RWY 29 dla lotniska WROCŁAW/Strachowice (EPWR),
- aktualizacja map tras dolotowych i odlotowych VFR dla lotnisk:
- BYDGOSZCZ/Szwederowo (EPBY)
- ŁÓDŹ/Lublinek (EPLL)
- Chopina w Warszawie (EPWA)
- WROCŁAW/Strachowice (EPWR)
- aktualizacja map operacyjnych dla lotów z widocznością dla lotnisk:
- GDAŃSK im. Lecha Wałęsy (EPGD)
- POZNAŃ/Ławica (EPPO)
- zmiany edytorskie.
SUP 03/12 (ENR 5)
Obowiązuje od 08 MAR 2012
Obowiązuje do 06 DEC 2012
Zawartość: TRENING SYSTEMU OPL MARYNARKI WOJENNEJ
SUP 04/12 (ENR 3)
Obowiązuje od 06 APR 2012
Obowiązuje do 31 OCT 2012
Zawartość: MOŻLIWOŚĆ WCZEŚNIEJSZEGO WYKORZYSTANIA WARUNKOWYCH DRÓG LOTNICZYCH KATEGORII 1 (CDR 1) W 2012 ROKU
SUP 05/12 (ENR 5)
Obowiązuje od 14 MAR 2012
Obowiązuje do 05 APR 2012
Zawartość: WOJSKOWE ĆWICZENIE "EAGLE TALON 2012"
Zmiana AIP VFR AIRAC AMDT 026 dotyczy:
VFR GEN:
- aktualizacja wykazu dostępnych map lotniczych.
- zmiany edytorskie.
VFR ENR:
- zmiana granic stref ruchu lotniskowego dla:
- lądowiska MIROSŁAWICE (EPMR),
- lotniska SZYMANÓW (EPWS),
- zmiany edytorskie.
VFR AD 4:
- aktualizacja informacji o przeszkodach w otoczeniu lądowiska KORNE (EPKO)
- aktualizacja map operacyjnych do lotów z widocznością (1:50 000): KORNE (EPKO), GOTARTOWICE k/Rybnika (EPRG);
- aktualizacja map operacyjnych do lotów z widocznością (1:250 000): WARSZAWA-BABICE (EPBC), ELBLĄG (EPEL), LISIE KĄTY k/Grudziądza (EPGI), KORNE (EPKO), LEGNICA (EPLE), STRZYŻEWICE k/Leszna (EPLS), LUBIN (EPLU), DAJTKI k/Olsztyna (EPOD), MICHAŁKÓW k/Pstrowa Wlkp. (EPOM), POLSKA NOWA WIEŚ k/Opola (EPOP), POZNAŃ-BEDNARY (EPPB), POZNAŃ/Kobylnica (EPPK), KRĘPA k/Słupska (EPSR), SZYMANÓW (EPWS), WATOROWO (EPWT),
- zmiany edytorskie.
VFR SUP 03/12 (AD 4 EPBK)Obowiązuje od 08 MAR 2012 do 07 MAR 2013EST
Zawartość: WYŁĄCZENIE Z UŻYTKOWANIA CZĘŚCI POLA WZLOTÓW NA LOTNISKU BIAŁYSTOK KRYWLANY (EPBK)
piątek, 3 lutego 2012
Zakłada się, że ze względu na jakość oraz stan infrastruktury transportu naziemnego, w trakcie Euro 2012 z transportu lotniczego może skorzystać w Warszawie pomiędzy 9,8 a 29,7 tys. osób, w Poznaniu liczba ta wahać się będzie między 8,2 a 24,5 tys. osób, w Gdańsku – 7,5 do 22,4 tys. osób, we Wrocławiu – 7,7 a 22,5 tys. osób.
Biorąc pod uwagę planowane oddanie dużych inwestycji na lotniskach w Warszawie, Gdańsku, Poznaniu, Wrocławiu, Łodzi, Rzeszowie oraz otwarcie nowych lotnisk w Modlinie i Lublinie przepustowość polskich lotnisk powinna zwiększyć się o 54 proc.
Studenckie Koło Naukowe Transportu Lotniczego, działające przy Wydziale Transportu Politechniki Warszawskiej zaprasza na Ogólnopolską Konferencję Naukową pt. „Inżynieria ruchu lotniczego”.Celem Konferencji jest prezentacja głównych obszarów zainteresowania współczesnych organów zarządzania Żeglugą Powietrzną. Uroczystość ma zgromadzić licznych specjalistów z zakresu inżynierii ruchu lotniczego w tym także z Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej oraz z Przedsiębiorstwa Państwowego „Porty Lotnicze”.
Swoją obecność potwierdziła także kadra naukowa. Przewodniczącym Komitetu Naukowego Konferencji jest Prof. dr hab. inż. Marek Malarski. Komitet ten zgromadził licznych Profesorów z wielu polskich ośrodków naukowych, między innymi z Politechniki Rzeszowskiej, Politechniki Śląskiej, Wyższej Szkoły Oficerskiej Sił Powietrznych w Dęblinie oraz z Akademii Morskiej w Gdyni. Patronat Honorowy nad Konferencją objął Jego Magnificencja Rektor Politechniki Warszawskiej.
Program ramowy
20.03.2012 r.
Do 13:00 – rejestracja uczestników
13:15 – 14:00 – uroczyste otwarcie konferencji (Marek Malarski)
14:00 – 15:00 – obiad
15:30 – 17:00 – sesja plenarna
17:00 – 17:20 – przerwa kawowa
17:20 – 19:00 –sesja plenarna
20:00 – uroczysta kolacja
21.03.2012 r.
7:00 – 9:00 – śniadanie
9:00 – 11:00 –sesja plenarna
11:00 – 11:20 – przerwa kawowa
11:20 – 13:00 –sesja plenarna, podsumowanie konferencji
13:00 – 14:00 – obiad
Po 14:00 – wyjazd uczestników
Zapraszamy do zapoznania się ze szczegółami na stronie konferencji.
Komitet Organizacyjny
Służba informacji powietrznej jest podstawową formą służby ruchu lotniczego dostępną dla wszystkich statków powietrznych. Jest ona ustanowiona w celu udzielania wskazówek i informacji istotnych dla bezpiecznego i efektywnego wykonania lotu.
Ankieta jest aktywna do końca stycznia 2012 r.
Ankieta on-line
Ankieta do wydruku
Informujemy, że dostęp do ankiety możliwy jest również za pośrednictwem menu po lewej stronie serwisu PAŻP pod klawiszem Ankieta AIS / AIM.
Serwis EAD
PAŻP przypomina, że testowe serwisy AIS oraz AIM, udostępniane w sieci Internet, nie mogły być wykorzystywane dla celów operacyjnych ani też komercyjnych, gdyż jako aplikacje testowe między innymi nie gwarantowały ochrony przesyłanych danych wskazanych dla tego typu aplikacji działających operacyjnie.
Dla osób ceniących wygodę internetowego dostępu do elektronicznej wersji informacji lotniczych, przy pełnej świadomości ograniczeń wynikających z takiego dostępu, polecamy bazę danych EAD, do której kierowane są również zasoby informacyjne PAŻP, zgodnie z podpisaną w ramach krajów członkowskich EUROCONTROL umową.
Link do strony: http://ead-website.ead-it.com/
Jednocześnie prosimy o zwrócenie bacznej uwagi na warunki wykorzystania z serwisu:
http://www.ead.eurocontrol.int/
źródło: PAŻP
Baltic Aviation Academy opublikowało 6 stycznia wideoreportaż o różnicach między kokpitami Airbusa A320 i Boeinga 737. Film, w którym występuje student zintegrowanego kursu ATPL (Licencja Pilota Transportowego Linii Lotniczych) porównuje urządzenia sterujące, kokpit, kontrolki oraz ogólny komfort obsługi.Z analizy 7 tys. zapytań o szkolenia, które napłynęły do Baltic Aviation Academy w 2011 r. wynika, że tylko 20 proc. przyszłych pilotów jest zdecydowana na określony typ samolotu, a 80 proc. rozważa pomiędzy dwoma lub więcej typami.
- Oba typy samolotów mają swoje plusy i wybór jednego z nich zależy od oczekiwań pilota. Airbus to kwintesencja ery technologii - rodzina modelu A320 jest często wybierana przez młodych pilotów ponieważ jest łatwiejsza do opanowania. Z drugiej strony, Boeing 737 to samolot, który wciąż pozwala poczuć co to znaczy być pilotem i kontrolować ogromną maszynę na niebie - mówi Vytautas Stankevicius, Szef Szkolenia w Baltic Aviation Academy i posiadacz licencji na oba - Boeing 737 i Airbus A 320 - typy samolotów.
Firmy Boeing i Airbus doskonale zdają sobie sprawę z tego, że są najsilniejszymi graczami na rynku lotniczym. Dwie konstrukcje lotnicze, które odniosły największy sukces w historii lotnictwa - rodziny modeli Boeing B737 i Airbus A320 - są podstawą flot komercyjnych. Według Centre for Aviation, niezależnego międzynarodowego centrum analitycznego, obie rodziny modeli to ponad 10 tys. maszyn wyprodukowanych w ciągu ostatnich 40 lat i ponad połowęa wszystkich maszyn wyprodukowanych w ciągu minionej dekady. Oba modele to samoloty średniego zasięgu, wąskokadłubowe, zabierające na pokład od 110 do 220 pasażerów (w zależności od wersji).
Zmiana AIP AIRAC AMDT 120 dotyczy między innymi:
SUP 01/12 (AD 2 EPKT)
Obowiązuje od 30 MAR 2012
Obowiązuje do 23 DEC 2012
Zawartość: CZASOWE ZAMKNIECIE RWY 09/27 NA LOTNISKU KATOWICE/PYRZOWICE (EPKT)
SUP 02/12 (AD 2 EPWR)
Obowiązuje od 09 FEB 2012
Obowiązuje do 30 SEP 2012
Zawartość: ZMIANA PARAMETRÓW POLA NAZIEMNEGO RUCHU LOTNICZEGO I ZAKRES PRAC BUDOWLANYCH ZWIĄZANYCH Z ROZBUDOWĄ APN 2 NA LOTNISKU WROCŁAW/STRACHOWICE (EPWR)
Zmiana AIP AIRAC AMDT 013 dotyczy między innymi :
MIL GEN:
Zmiana AIP VFR AIRAC AMDT 025 dotyczy m. in. :
VFR GEN:
VFR SUP 02/12 (VFR AD 4 EPPK)
Obowiązuje od 09 FEB 2012
Obowiązuje do 31 DEC 2012EST
Zawartość: WYŁĄCZENIE Z UŻYTKOWANIA TRAWIASTEJ DROGI STARTOWEJ 02/20 NA LOTNISKU POZNAŃ/KOBYLNICA (EPPK)
poniedziałek, 9 stycznia 2012
Nowe satelity Galileo
Europejska Agencja Kosmiczna w imieniu Komisji Europejskiej podpisała w Londynie dalsze zamówienia na satelity i rakiety nośne, które posłużą do systemu Galileo. To kolejny etap projektu, dzięki któremu już w 2014 r. Europejczycy będą mogli korzystać z ulepszonych usług nawigacji satelitarnej. – Jestem dumny, że Europa posiada konkurencyjny przemysł kosmiczny, będący w stanie zrealizować tak ambitny i zaawansowany technicznie program – powiedział komisarz Antonio Tajani.
Zostały podpisane 3 umowy. Pierwszy kontrakt, obejmujący 8 satelitów, został podpisany z firmą OHB System AG (Niemcy) i opiewa na kwotę około 250 mln euro. Druga umowa została podpisana z Arianespace (Francja) i dotyczy zarezerwowania do trzech możliwości wyniesienia satelitów na orbitę za pośrednictwem rakiet Ariane 5 (opłata za rezerwację w wysokości 30 mln euro). Trzeci kontrakt został podpisany z Astrium SAS (Francja) w celu dostosowania istniejącej rakiety Ariane 5 do wyniesienia każdorazowo na orbitę czterech satelitów programu Galileo i opiewa na kwotę w wysokości około 30 mln euro.
Satelity Galileo są obecnie wystrzeliwane parami za pomocą rosyjskich rakiet Sojuz. Dzięki wysoce konkurencyjnej ofercie dostawcy i rosnącej liczbie satelitów, które zostaną wyniesione na orbitę do 2014 r., Komisja jest w stanie przyspieszyć proces tworzenia systemu.
- Dla programu Galileo podpisanie umów oznacza konkretne i terminowe wdrożenie programu w ramach przewidzianego budżetu. Jestem dumny, że zdołaliśmy przyspieszyć dostawy satelitów i rakiet nośnych. Oznacza to, że Europejczycy będą mogli wykorzystać możliwości ulepszonej nawigacji satelitarnej w ramach Galileo już w 2014 r. Jestem dumny także z tego, że Europa posiada wysoce konkurencyjny przemysł kosmiczny, będący w stanie zrealizować tak ambitny i zaawansowany technicznie program – powiedział Antonio Tajani, wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej odpowiedzialny za przemysł i przedsiębiorczość.
Więcej informacji o programie Galileo na stronie ec.europa.eu oraz tutaj
Zobacz również dokument MEMO/11/717 - Galileo will boost economy and make life of citizens easier
System nawigacji Galileo
Podobnie jak GPS, Galileo umożliwi użytkownikom określenie ich dokładnego miejsca w czasie i przestrzeni, jednak dane Galileo będą bardziej precyzyjne i wiarygodne. Pod europejską kontrolą cywilną Galileo będzie kompatybilny – a w przypadku niektórych usług – interoperacyjny z amerykańskim systemem GPS i z rosyjskim systemem GLONASS, ale niezależny od nich.
Dzięki świadczonym usługom Galileo będzie stanowić podstawę działalności wielu sektorów gospodarki europejskiej: z bezpłatnych usług Galileo odniosą korzyści sieci elektroenergetyczne, przedsiębiorstwa zarządzające flotą, sektor transakcji finansowych, żegluga, operacje ratunkowe oraz misje pokojowe.
Osiem zamówionych satelitów powiększy liczbę już zamówionych 18 satelitów, z których dwa są już na orbicie od dnia 21 października 2011 r. Do końca 2015 r. będziemy więc mieć 26 satelitów. Drugie wystrzelenie kolejnych dwóch satelitów Galileo odbędzie się jeszcze w tym roku.
Program Galileo składa się z dwóch etapów:
Satelity Galileo są obecnie wystrzeliwane parami za pomocą rosyjskich rakiet Sojuz. Dzięki wysoce konkurencyjnej ofercie dostawcy i rosnącej liczbie satelitów, które zostaną wyniesione na orbitę do 2014 r., Komisja jest w stanie przyspieszyć proces tworzenia systemu.
- Dla programu Galileo podpisanie umów oznacza konkretne i terminowe wdrożenie programu w ramach przewidzianego budżetu. Jestem dumny, że zdołaliśmy przyspieszyć dostawy satelitów i rakiet nośnych. Oznacza to, że Europejczycy będą mogli wykorzystać możliwości ulepszonej nawigacji satelitarnej w ramach Galileo już w 2014 r. Jestem dumny także z tego, że Europa posiada wysoce konkurencyjny przemysł kosmiczny, będący w stanie zrealizować tak ambitny i zaawansowany technicznie program – powiedział Antonio Tajani, wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej odpowiedzialny za przemysł i przedsiębiorczość.
Więcej informacji o programie Galileo na stronie ec.europa.eu oraz tutaj
Zobacz również dokument MEMO/11/717 - Galileo will boost economy and make life of citizens easier
System nawigacji Galileo
Podobnie jak GPS, Galileo umożliwi użytkownikom określenie ich dokładnego miejsca w czasie i przestrzeni, jednak dane Galileo będą bardziej precyzyjne i wiarygodne. Pod europejską kontrolą cywilną Galileo będzie kompatybilny – a w przypadku niektórych usług – interoperacyjny z amerykańskim systemem GPS i z rosyjskim systemem GLONASS, ale niezależny od nich.
Dzięki świadczonym usługom Galileo będzie stanowić podstawę działalności wielu sektorów gospodarki europejskiej: z bezpłatnych usług Galileo odniosą korzyści sieci elektroenergetyczne, przedsiębiorstwa zarządzające flotą, sektor transakcji finansowych, żegluga, operacje ratunkowe oraz misje pokojowe.
Osiem zamówionych satelitów powiększy liczbę już zamówionych 18 satelitów, z których dwa są już na orbicie od dnia 21 października 2011 r. Do końca 2015 r. będziemy więc mieć 26 satelitów. Drugie wystrzelenie kolejnych dwóch satelitów Galileo odbędzie się jeszcze w tym roku.
Program Galileo składa się z dwóch etapów:
- faza walidacji orbitalnej (faza IOV) obejmuje testowanie i eksploatację czterech satelitów i powiązanej z nimi infrastruktury naziemnej. Faza ta jest w trakcie realizacji;
- faza pełnej zdolności operacyjnej (faza FOC) obejmuje rozmieszenie pozostałej infrastruktury naziemnej i kosmicznej. Obejmuje ona wstępną zdolność operacyjną 18 satelitów operacyjnych. Pełen system będzie składać się z 30 satelitów na orbicie, a także dwóch satelitów pozostających na Ziemi, mogących w razie konieczności zastąpić te pierwsze, oraz z ośrodków kontrolnych znajdujących się w Europie oraz sieci stacji czujnikowych i stacji typu „uplink” zainstalowanych na całym świecie.
Dodatkowe informacje na temat zamówień komponentów Galileo
Dzisiejsze umowy zostały podpisane przez Europejską Agencję Kosmiczną w imieniu Komisji Europejskiej.
Zamówienia na usługi niezbędne do zapewnienia pełnej operacyjności systemu Galileo zostały podzielone na sześć umów. W styczniu 2010 r. udzielono trzech zamówień, mających na celu zapewnienie systemowego wsparcia inżynieryjnego dla satelitów i rakiet nośnych (IP/10/7). Czwarta umowa została podpisana w Brukseli w październiku 2010 r. z firmą SpaceOpal obsługującą infrastrukturę kosmiczną i naziemną (IP/10/1382). W czerwcu 2011 r. (IP/11/772) zostały podpisane dwie pozostałe umowy z firmą ThalesAlenia (Francja) w sprawie infrastruktury naziemnej i z firmą Astrium (Wielka Brytania) w sprawie infrastruktury kontroli naziemnej.
Proces ten został rozpoczęty w lipcu 2008 r. przez Europejską Agencję Kosmiczną w imieniu Komisji Europejskiej. Po przeprowadzeniu etapu wszechstronnego dialogu wybrane przedsiębiorstwa zostały zaproszone do przedstawienia swoich najlepszych i ostatecznych ofert. Wszystkie zamówienia zostały udzielone na podstawie zasady „najlepsza relacja wartości do ceny”.
Satelity
Kontrakt ramowy podpisany zarówno z firmą OHB System AG, jak i EADS-Astrium GmBH, na okres od 2010 do 2016 r. obejmuje dostawę do 32 satelitów. W 2010 r. zawarto z OHB specjalną umowę dotyczącą pierwszego zamówienia 14 satelitów, z zastrzeżeniem dostarczenia pierwszego satelity w 2012 r. Od tego czasu co półtora miesiąca ma być dostarczany jeden satelita. Ostatnia dostawa jest przewidziana na rok 2014.
Usługi wynoszenia satelitów na orbitę
W 2010 r., udzielono zamówienia firmie Arianespace na wystrzelenie pięciu rakiet nośnych Sojuz z Kourou w Gujanie Francuskiej, z których każda będzie transportowała dwa satelity. W umowie przewidziano również dodatkowe możliwości wystrzelenia rakiet Sojuz (z dwoma satelitami) i Ariane 5 (z czterema satelitami).
Podpisana dziś umowa z Astrium SAS (Francja) obejmuje dostosowanie techniczne typowej rakiety Ariane 5 do szczególnych potrzeb satelitów Galileo. Dostosowanie to umożliwia wyniesienie na orbitę czterech satelitów na raz, a tym samym przyspieszenie ich rozlokowania.
Dzisiejsze umowy zostały podpisane przez Europejską Agencję Kosmiczną w imieniu Komisji Europejskiej.
Zamówienia na usługi niezbędne do zapewnienia pełnej operacyjności systemu Galileo zostały podzielone na sześć umów. W styczniu 2010 r. udzielono trzech zamówień, mających na celu zapewnienie systemowego wsparcia inżynieryjnego dla satelitów i rakiet nośnych (IP/10/7). Czwarta umowa została podpisana w Brukseli w październiku 2010 r. z firmą SpaceOpal obsługującą infrastrukturę kosmiczną i naziemną (IP/10/1382). W czerwcu 2011 r. (IP/11/772) zostały podpisane dwie pozostałe umowy z firmą ThalesAlenia (Francja) w sprawie infrastruktury naziemnej i z firmą Astrium (Wielka Brytania) w sprawie infrastruktury kontroli naziemnej.
Proces ten został rozpoczęty w lipcu 2008 r. przez Europejską Agencję Kosmiczną w imieniu Komisji Europejskiej. Po przeprowadzeniu etapu wszechstronnego dialogu wybrane przedsiębiorstwa zostały zaproszone do przedstawienia swoich najlepszych i ostatecznych ofert. Wszystkie zamówienia zostały udzielone na podstawie zasady „najlepsza relacja wartości do ceny”.
Satelity
Kontrakt ramowy podpisany zarówno z firmą OHB System AG, jak i EADS-Astrium GmBH, na okres od 2010 do 2016 r. obejmuje dostawę do 32 satelitów. W 2010 r. zawarto z OHB specjalną umowę dotyczącą pierwszego zamówienia 14 satelitów, z zastrzeżeniem dostarczenia pierwszego satelity w 2012 r. Od tego czasu co półtora miesiąca ma być dostarczany jeden satelita. Ostatnia dostawa jest przewidziana na rok 2014.
Usługi wynoszenia satelitów na orbitę
W 2010 r., udzielono zamówienia firmie Arianespace na wystrzelenie pięciu rakiet nośnych Sojuz z Kourou w Gujanie Francuskiej, z których każda będzie transportowała dwa satelity. W umowie przewidziano również dodatkowe możliwości wystrzelenia rakiet Sojuz (z dwoma satelitami) i Ariane 5 (z czterema satelitami).
Podpisana dziś umowa z Astrium SAS (Francja) obejmuje dostosowanie techniczne typowej rakiety Ariane 5 do szczególnych potrzeb satelitów Galileo. Dostosowanie to umożliwia wyniesienie na orbitę czterech satelitów na raz, a tym samym przyspieszenie ich rozlokowania.
Źródło: Komisja Europejska
poniedziałek, 30 stycznia 2012
Euro 2012 - szacunki natężenia ruchu lotniczego
W Warszawie na konferencji „Zarządzanie transportem drogowym w czasie Euro 2012” omawiano m. in. możliwości lotnisk w zakresie obsługi zwiększonego ruchu pasażerskiego. Ze względu na stan polskich dróg i kolei UEFA założyła, że kibice będą woleli wybrać transport lotniczy.
Zakłada się, że ze względu na jakość oraz stan infrastruktury transportu naziemnego, w trakcie Euro 2012 z transportu lotniczego może skorzystać w Warszawie pomiędzy 9,8 a 29,7 tys. osób, w Poznaniu liczba ta wahać się będzie między 8,2 a 24,5 tys. osób, w Gdańsku – 7,5 do 22,4 tys. osób, we Wrocławiu – 7,7 a 22,5 tys. osób.
W Warszawie będzie potrzeba 52-158 dodatkowych samolotów, w Poznaniu – 44-130 maszyn, w Gdańsku od 40 do 119, we Wrocławiu od 41 do 120.
Szacowana dodatkowa liczba operacji wynosi: dla Warszawy – od 104 do 316, dla Poznania – od 88 do 260, dla Gdańska – od 80 do 238, dla Wrocławia – od 82 do 240.
Biorąc pod uwagę planowane oddanie dużych inwestycji na lotniskach w Warszawie, Gdańsku, Poznaniu, Wrocławiu, Łodzi, Rzeszowie oraz otwarcie nowych lotnisk w Modlinie i Lublinie przepustowość polskich lotnisk powinna zwiększyć się o 54 proc.
W sierpniu 2011 roku prezes ULC podjął decyzje o wprowadzeniu koordynacji rozkładów w portach lotniczych miast-gospodarzy imprezy. Dzięki temu możliwe będzie dostosowanie infrastruktury i przepustowości lotnisk do strumienia pasażerów. Koordynatorem lotów została firma Airport Coordination Limited.
źródło: rynekinfrastruktury.pl
poniedziałek, 23 stycznia 2012
Kontroler z Darłowa na gdańskim lotnisku
Praktyki na stanowisku operacyjnym Wieży Kontroli Ruchu Lotniczego Międzynarodowego Portu Lotniczego im. Lecha Wałęsy w Gdańsku rozpoczął dzisiaj kpt. mar. Grzegorz Dańko. Na co dzień jest on kontrolerem na lotnisku 44. Bazy Lotnictwa Morskiego w Darłowie. Praktyki OJT (on the job training) na stanowisku operacyjnym ADI/TWR są ostatnim etapem szkolenia licencjonowanego kontrolera ruchu lotniczego i obejmują minimum 180 godzin pracy na stanowisku operacyjnym kontroli lotniska.
Praktyki OJT są drugim i ostatnim etapem szkolenia praktycznego i odbywają się po zakończeniu szkolenia podstawowego realizowanego w certyfikowanym ośrodku szkolenia lotniczego dla personelu organów służb ruchu lotniczego oraz pierwszym etapie szkolenia praktycznego na symulatorze. Ich realizację umożliwia umowa podpisana przez Szefostwo Służby Ruchu Lotniczego Sił Zbrojnych RP z Polską Agencją Żeglugi Powietrznej. Intencją podpisanej umowy jest dążenie do ujednolicenia systemu szkolenia personelu cywilnego i wojskowego, zapewnienie służb ruchu lotniczego na lotniskach wojskowych według wymagań organizacji EUROCONTROL i EASA. Jej zawarcie związane jest również z planowanym tworzeniem stref kontrolowanych lotnisk wojskowych CTR.
Kpt. mar. Grzegorz Dańko jest absolwentem Wyższej Szkoły Oficerskiej Sił Powietrznych, Politechniki Warszawskiej i Akademii Obrony Narodowej. Ukończył także specjalistyczny kurs językowy w Defense Language Institute English Language Center w Lackland AFB w San Antonio w Texasie oraz kurs zarządzania operacjami lotniskowymi, w tym kontroli ruchu lotniczego, kontroli lotniska i kontroli zbliżania w 81st Training Wing w Bazie Lotniczej Keesler w USA. Posiada licencję praktykanta kontrolera ruchu lotniczego SATCL wydaną przez Urząd Lotnictwa Cywilnego, upoważniającą go do wykonywania czynności kontrolera ruchu lotniczego pod kontrolą instruktora na lotnisku kontrolowanym. Jest także posiadaczem licencji FISL informatora lotniskowej służby informacji powietrznej. Uczestniczył w opracowaniu Instrukcji prowadzenia korespondencji w lotach taktycznych oraz bojowych a także Instrukcji Ruchu Lotniczego Sił Zbrojnych RP- IRL 2010. Jako kontroler ruchu lotniczego pracował w Iraku i Afganistanie. Od 1996 roku pełni służbę na lotnisku w Darłowie.
Kpt. Dańko jest autorem działu Zarządzanie Ruchem Lotniczym na stronie internetowej BLMW oraz autorem strony poświęconej wiedzy, przepisom i bezpieczeństwu ruchu lotniczego gregnavy.blogspot.com. Jego artykuły ukazują się również w Przeglądzie Sił Powietrznych.
Kpt. mar. Grzegorz Dańko jest absolwentem Wyższej Szkoły Oficerskiej Sił Powietrznych, Politechniki Warszawskiej i Akademii Obrony Narodowej. Ukończył także specjalistyczny kurs językowy w Defense Language Institute English Language Center w Lackland AFB w San Antonio w Texasie oraz kurs zarządzania operacjami lotniskowymi, w tym kontroli ruchu lotniczego, kontroli lotniska i kontroli zbliżania w 81st Training Wing w Bazie Lotniczej Keesler w USA. Posiada licencję praktykanta kontrolera ruchu lotniczego SATCL wydaną przez Urząd Lotnictwa Cywilnego, upoważniającą go do wykonywania czynności kontrolera ruchu lotniczego pod kontrolą instruktora na lotnisku kontrolowanym. Jest także posiadaczem licencji FISL informatora lotniskowej służby informacji powietrznej. Uczestniczył w opracowaniu Instrukcji prowadzenia korespondencji w lotach taktycznych oraz bojowych a także Instrukcji Ruchu Lotniczego Sił Zbrojnych RP- IRL 2010. Jako kontroler ruchu lotniczego pracował w Iraku i Afganistanie. Od 1996 roku pełni służbę na lotnisku w Darłowie.
Kpt. Dańko jest autorem działu Zarządzanie Ruchem Lotniczym na stronie internetowej BLMW oraz autorem strony poświęconej wiedzy, przepisom i bezpieczeństwu ruchu lotniczego gregnavy.blogspot.com. Jego artykuły ukazują się również w Przeglądzie Sił Powietrznych.
źródło:BLMW
przepraszam, że o samym sobie ;)
przepraszam, że o samym sobie ;)
środa, 18 stycznia 2012
Mobilne Wieże Kontroli Ruchu Lotniczego w Polsce
W związku z planami Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej co do budowy kontenerowej wieży kontroli lotów na lotnisku w Lublinie-Świdniku pojawiły się obawy, że PAŻP nie inwestuje w lotnisko, bo obawia się jego nierentowności. W rzeczywistości sprawa jest bardziej skomplikowana. Mobilna wieża kontroli ruchu lotniczego nie jest rozwiązaniem nietypowym. Wieże tego typu są stosowane w wielu portach lotniczych.
W Polsce wieże mobilne funkcjonowały w latach 90-tych w Krakowie i Szczecinie – wyjaśnia Grzegorz Hlebowicz, rzecznik prasowy Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej i dodaje: - PAŻP wspiera rozwój lubelskiego lotniska. Dowodem na to są nasze starania o włączenie lotniska Lublin do jednej strefy pobierania opłat za nawigację terminalową, dla której stawka w 2012 roku będzie zredukowana o jedną czwartą.Aby włączyć lotnisko do systemu opłat najpierw muszą zostać zatwierdzone przez Komisję Europejską korekty Krajowego Planu Skuteczności Działania: - Pozwoli to na uwzględnienie Portu Lotniczego Lublin - Świdnik w jednej strefie opłat za nawigację terminalową oraz na pokrycie kosztów świadczenia służb żeglugi powietrznej na lotniskach Modlin i Lublin, poczynając od jesieni roku 2012 - informuje rzecznik.
Komisja Europejska we wspomnianej dyrektywie zaznacza, że docelowo opłaty nawigacyjne powinny być naliczane dla każdego lotniska indywidualnie. Nie ma jeszcze ram czasowych dla realizacji tego planu, ale działania PAŻP co do realizowania tańszych rozwiązań w regionalnych lotniskach wskazują, że przygotowuje się ona do nowych przepisów. PAŻP dostosowuje wielkość inwestycji w pomoce nawigacyjne do obsługiwanego ruchu, ponieważ nieadekwatność infrastruktury nawigacyjnej do wielkości ruchu może być w przyszłości dla małych lotnisk źródłem kłopotów finansowych.
Plan inwestycji oraz contingency plan PAŻP przewiduje zakup dwóch mobilnych wież kontroli ruchu lotniczego.
ogłoszenie o zamówieniu Wieży dla lotniska MODLIN
inny punkt widzenia
źródło: rynekinfrastruktury.pl,
W Polsce wieże mobilne funkcjonowały w latach 90-tych w Krakowie i Szczecinie – wyjaśnia Grzegorz Hlebowicz, rzecznik prasowy Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej i dodaje: - PAŻP wspiera rozwój lubelskiego lotniska. Dowodem na to są nasze starania o włączenie lotniska Lublin do jednej strefy pobierania opłat za nawigację terminalową, dla której stawka w 2012 roku będzie zredukowana o jedną czwartą.Aby włączyć lotnisko do systemu opłat najpierw muszą zostać zatwierdzone przez Komisję Europejską korekty Krajowego Planu Skuteczności Działania: - Pozwoli to na uwzględnienie Portu Lotniczego Lublin - Świdnik w jednej strefie opłat za nawigację terminalową oraz na pokrycie kosztów świadczenia służb żeglugi powietrznej na lotniskach Modlin i Lublin, poczynając od jesieni roku 2012 - informuje rzecznik.
Jednak budowa terminali mobilnych ma swoje uzasadnienie dla przyszłych kosztów ekonomicznych lotnisk. Według unijnych unormowań zawartych w rozporządzeniu Komisji Europejskiej nr 1794 z 2006 r. stawki jednostkowe opłat nawigacyjnych są kalkulowane "po kosztach". Wyliczane są przez podział łącznego kosztu świadczenia służb żeglugi powietrznej przez prognozowany ruchu lotniczy. Oznacza to, że ogólnokrajowe koszty obsługi nawigacyjnej są sumowane i dzielone po równo na wszystkie lotniska. Dzięki temu podziałowi mniejsze lotniska regionalne są odciążone od ponoszenia wysokich kosztów, np. kosztu budowy nowej wieży kontroli lotów. Mniej korzystnie ten system wygląda z perspektywy dużych portów lotniczych.
Plan inwestycji oraz contingency plan PAŻP przewiduje zakup dwóch mobilnych wież kontroli ruchu lotniczego.
ogłoszenie o zamówieniu Wieży dla lotniska MODLIN
inny punkt widzenia
źródło: rynekinfrastruktury.pl,
środa, 18 stycznia 2012
Inżynieria ruchu lotniczego - ogólnopolska konferencja naukowa
Swoją obecność potwierdziła także kadra naukowa. Przewodniczącym Komitetu Naukowego Konferencji jest Prof. dr hab. inż. Marek Malarski. Komitet ten zgromadził licznych Profesorów z wielu polskich ośrodków naukowych, między innymi z Politechniki Rzeszowskiej, Politechniki Śląskiej, Wyższej Szkoły Oficerskiej Sił Powietrznych w Dęblinie oraz z Akademii Morskiej w Gdyni. Patronat Honorowy nad Konferencją objął Jego Magnificencja Rektor Politechniki Warszawskiej.
Konferencja odbędzie się w dniach 20-21 marca 2012r. w Hotelu Warszawianka w Jachrance.
Program ramowy
20.03.2012 r.
Do 13:00 – rejestracja uczestników
13:15 – 14:00 – uroczyste otwarcie konferencji (Marek Malarski)
14:00 – 15:00 – obiad
15:30 – 17:00 – sesja plenarna
17:00 – 17:20 – przerwa kawowa
17:20 – 19:00 –sesja plenarna
20:00 – uroczysta kolacja
21.03.2012 r.
7:00 – 9:00 – śniadanie
9:00 – 11:00 –sesja plenarna
11:00 – 11:20 – przerwa kawowa
11:20 – 13:00 –sesja plenarna, podsumowanie konferencji
13:00 – 14:00 – obiad
Po 14:00 – wyjazd uczestników
Zapraszamy do zapoznania się ze szczegółami na stronie konferencji.
Komitet Organizacyjny
źródło: SKNTL
środa, 11 stycznia 2012
Certyfikat służb żeglugi powietrznej dla Modlina
Prezes Urzędu Lotnictwa Cywilnego wydał Mazowieckiemu Portowi Lotniczemu Warszawa-Modlin Certyfikat Instytucji Zapewniającej Służby Żeglugi Powietrznej. Przyznany certyfikat jest potwierdzeniem, że Mazowiecki Port Lotniczy Warszawa-Modlin spełnia europejskie wymogi do zapewnienia lotniskowej służby informacji powietrznej (AFIS) w strefie ruchu lotniskowego (ATZ) Warszawa-Modlin. Certyfikat ważny jest do 4 stycznia 2013 r.
Służba informacji powietrznej jest podstawową formą służby ruchu lotniczego dostępną dla wszystkich statków powietrznych. Jest ona ustanowiona w celu udzielania wskazówek i informacji istotnych dla bezpiecznego i efektywnego wykonania lotu.
źródło : ULC
środa, 11 stycznia 2012
Ankieta oraz przypomnienie o dostępie do informacji lotniczych w sieci Internet
Zapraszamy do wzięcia udziału w 5 minutowym badaniu ankietowym, w którym mogą Państwo ocenić udostępnione w Internecie testowane serwisy www.ais.pansa.pl oraz www.aim.pansa.pl oraz podzielić się swoimi na ich temat uwagami. Uzyskane od Państwa informacje będą wykorzystane w pracach nad nowym projektem informatycznym, który będzie mógł być wykorzystywany zarówno przez służby Agencji jak i przez użytkowników przestrzeni powietrznej zgodnie z obowiązującymi przepisami.
Ankieta jest aktywna do końca stycznia 2012 r.
Ankieta on-line
Ankieta do wydruku
Informujemy, że dostęp do ankiety możliwy jest również za pośrednictwem menu po lewej stronie serwisu PAŻP pod klawiszem Ankieta AIS / AIM.
Serwis EAD
PAŻP przypomina, że testowe serwisy AIS oraz AIM, udostępniane w sieci Internet, nie mogły być wykorzystywane dla celów operacyjnych ani też komercyjnych, gdyż jako aplikacje testowe między innymi nie gwarantowały ochrony przesyłanych danych wskazanych dla tego typu aplikacji działających operacyjnie.
Dla osób ceniących wygodę internetowego dostępu do elektronicznej wersji informacji lotniczych, przy pełnej świadomości ograniczeń wynikających z takiego dostępu, polecamy bazę danych EAD, do której kierowane są również zasoby informacyjne PAŻP, zgodnie z podpisaną w ramach krajów członkowskich EUROCONTROL umową.
Link do strony: http://ead-website.ead-it.com/
Jednocześnie prosimy o zwrócenie bacznej uwagi na warunki wykorzystania z serwisu:
http://www.ead.eurocontrol.int/
źródło: PAŻP
wtorek, 10 stycznia 2012
Ciekawostka : różnice pomiędzy kokpitami Airbusa A320 i Boeinga 737
- Oba typy samolotów mają swoje plusy i wybór jednego z nich zależy od oczekiwań pilota. Airbus to kwintesencja ery technologii - rodzina modelu A320 jest często wybierana przez młodych pilotów ponieważ jest łatwiejsza do opanowania. Z drugiej strony, Boeing 737 to samolot, który wciąż pozwala poczuć co to znaczy być pilotem i kontrolować ogromną maszynę na niebie - mówi Vytautas Stankevicius, Szef Szkolenia w Baltic Aviation Academy i posiadacz licencji na oba - Boeing 737 i Airbus A 320 - typy samolotów.
Firmy Boeing i Airbus doskonale zdają sobie sprawę z tego, że są najsilniejszymi graczami na rynku lotniczym. Dwie konstrukcje lotnicze, które odniosły największy sukces w historii lotnictwa - rodziny modeli Boeing B737 i Airbus A320 - są podstawą flot komercyjnych. Według Centre for Aviation, niezależnego międzynarodowego centrum analitycznego, obie rodziny modeli to ponad 10 tys. maszyn wyprodukowanych w ciągu ostatnich 40 lat i ponad połowęa wszystkich maszyn wyprodukowanych w ciągu minionej dekady. Oba modele to samoloty średniego zasięgu, wąskokadłubowe, zabierające na pokład od 110 do 220 pasażerów (w zależności od wersji).
Zobacz film
źródło : lotniczapolska.pl
wtorek, 10 stycznia 2012
Poprawki do Zbioru Informacji Lotniczych AIP-Polska, MIL AIP Polska i AIP VFR Polska
10 stycznia 2012 r. ukazały się zmiany AIP AIRAC AMDT 120, MIL AIP AIRAC AMDT 013 i AIP VFR AIRAC AMDT 025. Zmiany zaczną obowiązywać 9 lutego 2012 r. a z ich dokładną treścią można zapoznac sie poprzez zakładkę INFORMACJE LOTNICZE/AIP Polska, MIL AIP Polska, AIP VFR Polska dostępne poprzez internetową publikację PAŻP lub poprzez zakładkę INFORMACJE LOTNICZE/Eurocontrol AIS.
Zmiana AIP AIRAC AMDT 120 dotyczy między innymi:
GEN:
- aktualizacja numerów telefonów kontaktowych Urzędu Lotnictwa Cywilnego,
- aktualizacja wykazu dostępnych map lotniczych,
- zmiany edytorskie.
ENR:
- aktualizacja zapisów dotyczących stref TSA 06D oraz TSA 02D,
- aktualizacja wykazu przeszkód lotniczych: Baranów Sandomierski, Dmochy Rodzonki, Granowo Katowice, Lublin, Łaziska, Monasterzysko Wielkie, Nowe Czarnowo, Parzęczew, Redecz Wielki Wieś, Różyniec, Skarżysko Kamienna, Średnica Jakubowięta, Warszawa, Wydminy, Żuromin,
- zmiany edytorskie.
AD:
- aktualizacja informacji o lotniskach kontrolowanych:
- KRAKÓW/Balice (EPKK),
- ŁÓDŹ/Lublinek (EPLL),
- ZIELONA GÓRA/Babimost (EPZG),
-
- wprowadzenie mapy terenu dla podejścia precyzyjnego - ICAO dla lotniska KRAKÓW/Balice (EPKK),
- aktualizacja map tras dolotowych i odlotowych VFR dla lotniska Chopina w Warszawie
- zmiany edytorskie.
SUP 01/12 (AD 2 EPKT)
Obowiązuje od 30 MAR 2012
Obowiązuje do 23 DEC 2012
Zawartość: CZASOWE ZAMKNIECIE RWY 09/27 NA LOTNISKU KATOWICE/PYRZOWICE (EPKT)
SUP 02/12 (AD 2 EPWR)
Obowiązuje od 09 FEB 2012
Obowiązuje do 30 SEP 2012
Zawartość: ZMIANA PARAMETRÓW POLA NAZIEMNEGO RUCHU LOTNICZEGO I ZAKRES PRAC BUDOWLANYCH ZWIĄZANYCH Z ROZBUDOWĄ APN 2 NA LOTNISKU WROCŁAW/STRACHOWICE (EPWR)
Zmiana AIP AIRAC AMDT 013 dotyczy między innymi :
MIL GEN:
- aktualizacja wykazu dostępnych map lotniczych,
- zmiany edytorskie.
MIL ENR:
- zmiany edytorskie.
MIL AD:
- aktualizacja informacji o lotniskach DARŁOWO (EPDA), INOWROCŁAW (EPIR), POZNAŃ/Krzesiny (EPKS), POWIDZ (EPPW)
- aktualizacja map lotniska - ICAO oraz map przeszkód lotniskowych - ICAO typ A dla lotnisk CEWICE (EPCE), DARŁOWO (EPDA) oraz MIROSŁAWIEC (EPMI),
- aktualizacja map operacyjnych do lotów z widocznością dla lotnisk INOWROCŁAW (EPIR), ŁĘCZYCA (EPLY) i MALBORK (EPMB),
- zmiany edytorskie.
Zmiana AIP VFR AIRAC AMDT 025 dotyczy m. in. :
VFR GEN:
- aktualizacja wykazu dostępnych map lotniczych.
- zmiany edytorskie.
VFR ENR:
- NIL
VFR AD 4:
- aktualizacja informacji o przeszkodach lotniskowych w otoczeniu lotnisk WARSZAWA-BABICE (EPBC), LEGNICA (EPLE) i ŚWIDNIK k/Lublina (EPSW);
- aktualizacja map operacyjnych do lotów z widocznością (1:50 000): WARSZAWA-BABICE (EPBC), GRĄDY (EPGY), KORNE (EPKO), LUBIN (EPLU);
- aktualizacja map operacyjnych do lotów z widocznością (1:250 000): WARSZAWA-BABICE (EPBC), GLIWICE (EPGL), GRĄDY (EPGY), KATOWICE MUCHOWIEC (EPKM), KORNE (EPKO), MIELEC (EPML), ŚWIDNIK k/Lublina (EPSW),
- aktualizacja informacji o lotniskach LUBIN (EPLU) i ZAMOŚĆ (EPZA);
- zmiany edytorskie.
VFR SUP 02/12 (VFR AD 4 EPPK)
Obowiązuje od 09 FEB 2012
Obowiązuje do 31 DEC 2012EST
Zawartość: WYŁĄCZENIE Z UŻYTKOWANIA TRAWIASTEJ DROGI STARTOWEJ 02/20 NA LOTNISKU POZNAŃ/KOBYLNICA (EPPK)
Uwaga : Informacje mają charakter TYLKO ORIENTACYJNY! Informacje operacyjne należy sprawdzić we WSZYSTKICH OFICJALNYCH publikacjach.
8 stycznia 2012 EMB170, 2xF-16, ATC = WOŚP
środa, 28 grudnia 2011
Krok w stronę GNSS w Polsce
Krok na drodze do udostępnienia sygnału GPS, jako sensora w żegludze powietrznej. Podpisano umowę PAŻP z Głównym Geodetą Kraju - prezesem Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii, umożliwiającą PAŻP nieodpłatne wykorzystanie geodezyjnej sieci stacji referencyjnych ASG-EUPOS do monitorowania stanu systemu GPS. Dane o stanie sygnału GPS będą gromadzone i utrzymywane przez cztery tygodnie. Umowa obowiązywać będzie przez rok.
Umowa pomiędzy PAŻP i Głownym Geodetą Kraju przewiduje, że Główny Urząd Geodezji i Kartografii będzie:
• prowadzić rejestrację danych z satelitów GPS;
• przechowywać na serwerach systemu ASG-EUPOS zarejestrowane dane przez okres przynajmniej czterech tygodni od dnia ich zarejestrowania;
• udostępniać zarejestrowane dane na żądanie PAŻP przez okres, co najmniej czterech tygodni;
• udostępnianić PAŻP informacje o aktualnej dostępności obserwacji ze stacji referencyjnych systemu ASG - EUPOS w ustalonych odstępach czasu.
Ponadto Główny Geodeta Kraju zapewni PAŻP dostęp do danych obserwacyjnych GNSS ze stacji referencyjnych systemu ASG-EUPOS
- Dostępność powyższych danych jest jednym z warunków udostępnienia sygnału GPS, jako sensora w nawigacji - podkreślił Krzysztof Banaszek prezes PAŻP
- Polska Agencja Żeglugi Powietrznej staje się kolejnym instytucjonalnym użytkownikiem systemu ASG-EUPOS, budowanego pierwotnie dla przedsiębiorców – zaznaczyła Jolanta Orlińska - Główny Geodeta Kraju.
Zgodnie z zaleceniem Załącznika 10 ICAO Kraj, który zatwierdził operacje oparte o GNSS powinien zapewnić, że dane odpowiednie dla tych operacji będą rejestrowane. Dane te są głównie przeznaczone do wykorzystania w badaniach wypadków i incydentów lotniczych. Mogą być także wykorzystywane w okresowych potwierdzeniach, że dokładność, wiarygodność, ciągłość i dostępność sygnału są utrzymywane w granicach wymaganych dla zaaprobowanych operacji. PAŻP planuje wykorzystanie systemu GPS wspartego przez pokładowy system ABAS, jako sensora nawigacyjnego do wsparcia operacji PRNAV w TMA Warszawa.
źródło: PAŻP
• prowadzić rejestrację danych z satelitów GPS;
• przechowywać na serwerach systemu ASG-EUPOS zarejestrowane dane przez okres przynajmniej czterech tygodni od dnia ich zarejestrowania;
• udostępniać zarejestrowane dane na żądanie PAŻP przez okres, co najmniej czterech tygodni;
• udostępnianić PAŻP informacje o aktualnej dostępności obserwacji ze stacji referencyjnych systemu ASG - EUPOS w ustalonych odstępach czasu.
Ponadto Główny Geodeta Kraju zapewni PAŻP dostęp do danych obserwacyjnych GNSS ze stacji referencyjnych systemu ASG-EUPOS
- Dostępność powyższych danych jest jednym z warunków udostępnienia sygnału GPS, jako sensora w nawigacji - podkreślił Krzysztof Banaszek prezes PAŻP
- Polska Agencja Żeglugi Powietrznej staje się kolejnym instytucjonalnym użytkownikiem systemu ASG-EUPOS, budowanego pierwotnie dla przedsiębiorców – zaznaczyła Jolanta Orlińska - Główny Geodeta Kraju.
Zgodnie z zaleceniem Załącznika 10 ICAO Kraj, który zatwierdził operacje oparte o GNSS powinien zapewnić, że dane odpowiednie dla tych operacji będą rejestrowane. Dane te są głównie przeznaczone do wykorzystania w badaniach wypadków i incydentów lotniczych. Mogą być także wykorzystywane w okresowych potwierdzeniach, że dokładność, wiarygodność, ciągłość i dostępność sygnału są utrzymywane w granicach wymaganych dla zaaprobowanych operacji. PAŻP planuje wykorzystanie systemu GPS wspartego przez pokładowy system ABAS, jako sensora nawigacyjnego do wsparcia operacji PRNAV w TMA Warszawa.
źródło: PAŻP
wtorek, 27 grudnia 2011
PAŻP włączył internetowe AIP
Strony choć z zastrzeżeniem, "nie do użytku operacyjnego" były popularną internetową wtyczką do serwisów Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej. Dzięki nim, istniała możliwość wizualizacji zajętości przestrzeni powietrznej-AUP na mapie google, złożenia planu lotu do dowolnego biura odpraw załóg oraz internetowego dostępu do AIP i AIP VFR wraz z suplementami.Wyłączenie serwisów, spowodowało poruszenie w środowisku lotniczym.
Internetowa edycja AIP dostępna jest pod adresem: ais.pansa.pl.
źródło: dlapilota.pl
czwartek, 22 grudnia 2011
Europejskie wymagania dotyczące lotnisk
Urząd Lotnictwa Cywilnego poinformował, że na stronach internetowych EASA ukazał się liczący 749 stron dokument NPA (2011-20 części A, B, C i D) w sprawie wymagań europejskich dotyczących lotnisk (nadzór, organizacja i wymogi operacyjne). Oznacza to, iż dokument ten jest otwarty do konsultacji.
Dostęp do wersji PDF tego dokumentu można uzyskać za pośrednictwem niniejszych linków:
Oficjalne uwagi, które będą analizowane i mogą być uwzględnione przez EASA należy składać poprzez system CRT, do którego dostęp można uzyskać za pośrednictwem ww. strony EASA lub klikając na link http://hub.easa.europa.eu/crt/.
Termin składania uwag upływa z dniem 31 marca 2012 r.
źródło: ULC
środa, 21 grudnia 2011
Roczne raporty z działalności Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej oraz Meteorologicznej Osłony Lotnictwa Cywilnego w 2010 r.
Ukazały się kolejne numery Dziennika Urzędowego Urzędu Lotnictwa Cywilnego nr 20 i 21. Dziennik Urzędowy Urzędu Lotnictwa Cywilnego Nr 20/2011 zawiera ogłoszenie nr 5 Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego z dnia 9 grudnia 2011 r. w sprawie rocznego sprawozdania z działalności Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej za 2010 r. Natomiast Dziennik Urzędowy Urzędu Lotnictwa Cywilnego Nr 21/2011 zawiera ogłoszenie nr 6 Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego z dnia 9 grudnia 2011 r. w sprawie sprawozdania z działalności w obszarze Meteorologicznej Osłony Lotnictwa Cywilnego w 2010 roku.
Dzienniki Urzędowe Urzędu Lotnictwa Cywilnego w wersji papierowej można nabyć w Ośrodku Informacji Naukowej, Technicznej i Ekonomicznej w siedzibie ULC.
Natomiast wersję elektroniczną można pobrać ze strony internetowej:
Dziennik Urzędowy Urzędu Lotnictwa Cywilnego nr 20
Dziennik Urzędowy Urzędu Lotnictwa Cywilnego nr 20
źródło: ULC, PAŻP
wtorek, 20 grudnia 2011
Nowe prawo w sprawie ASAR
Urząd Lotnictwa Cywilnego skierował do konsultacji społecznych projekt rozporządzenia Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej w sprawie służby poszukiwania i ratownictwa lotniczego (ASAR).Projekt rozporządzenia stanowi wypełnienie delegacji z art. 140d ust. 2 ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. – Prawo lotnicze i ma na celu zapewnienie efektywnego działania lotniczej służby poszukiwania i ratownictwa (służby ASAR) odpowiedzialnej za niesienie pomocy statkom powietrznym znajdującym się w niebezpieczeństwie w polskiej przestrzeni powietrznej, a także za udzielanie pomocy załogom i pasażerom tych statków powietrznych oraz innym osobom poszkodowanym w wyniku zdarzeń lotniczych, bez względu na przynależność państwową tych statków i osób.
Jednocześnie projekt ma na celu zapewnienie zgodności krajowych przepisów z normami i zalecanymi metodami postępowania zawartymi w Załączniku 12 „Poszukiwanie i Ratownictwo” do Konwencji o międzynarodowym lotnictwie cywilnym, podpisanej w Chicago dnia 7 grudnia 1944 r. (Dz. U. z 1959 r. Nr 35, poz. 212 i 214, z późn. zm.).
Materia objęta niniejszym projektem nie była dotąd regulowana przepisami krajowymi, a działania poszukiwawczo-ratownicze prowadzono wykorzystując przepisy rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2008 r. w sprawie przepisów ruchu lotniczego (Dz. U. z 2008 r. Nr 37, poz. 203) oraz rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 17 czerwca 2008 r. w sprawie warunków i sposobu działania służb ruchu lotniczego (Dz. U. z 2008 r. Nr 111, poz. 709). Po nowelizacji ustawy – Prawo lotnicze, dokonanej ustawą z dnia 30 czerwca 2011 r. o zmianie ustawy Prawo lotnicze oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 170, poz. 1015) służba ASAR zyskała nie tylko umocowanie ustawowe (art. 140a i nast.), ale i regulację przesadzającą zasadnicze kwestie dotyczące jej funkcjonowania. Zgodnie z art. 140a ust. 4 za organizację służby ASAR i prawidłową realizację jej zadań związanych z przeszukaniem wyznaczonego obszaru w celu ustalenia miejsca położenia statku powietrznego oraz osób poszkodowanych w zdarzeniach lotniczych, określeniem ich stanu oraz podejmowaniem działań ratowniczych na miejscu zdarzenia - odpowiedzialny jest minister właściwy do spraw transportu. Dodatkowo, wspomniany przepis ceduje na ministra właściwego do spraw transportu wykonywanie funkcji organu administracji publicznej, o którym mowa w Załączniku 12 do Konwencji o międzynarodowym lotnictwie cywilnym (Dz. Urz. ULC z 2010 r. Nr 5, poz. 38). W związku z tym, organ ten jest odpowiedzialny za zorganizowanie w Polsce systemu poszukiwania i ratownictwa lotniczego, przygotowanego do koordynowania działaniami ratowniczymi.
Efektywność i sprawność działań poszukiwawczo-ratowniczych są uzależnione od optymalnego zorganizowania służby ASAR, zapewnienia sprawnej komunikacji pomiędzy poszczególnymi jej jednostkami określonymi w art. 140a ustawy – Prawo lotnicze, zaplanowania jej bieżących zadań oraz uregulowania kwestii związanych ze współpracą jednostek obowiązanych do współdziałania z tą służbą. Powyższe kwestie stanowią materię projektowanego rozporządzenia.
Projekt został również przekazany do Ministerstwa Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej celem przeprowadzenia uzgodnień międzyresortowych.
Projekt rozporządzenia Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej w sprawie służby poszukiwania i ratownictwa lotniczego (ASAR)
Materia objęta niniejszym projektem nie była dotąd regulowana przepisami krajowymi, a działania poszukiwawczo-ratownicze prowadzono wykorzystując przepisy rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2008 r. w sprawie przepisów ruchu lotniczego (Dz. U. z 2008 r. Nr 37, poz. 203) oraz rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 17 czerwca 2008 r. w sprawie warunków i sposobu działania służb ruchu lotniczego (Dz. U. z 2008 r. Nr 111, poz. 709). Po nowelizacji ustawy – Prawo lotnicze, dokonanej ustawą z dnia 30 czerwca 2011 r. o zmianie ustawy Prawo lotnicze oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 170, poz. 1015) służba ASAR zyskała nie tylko umocowanie ustawowe (art. 140a i nast.), ale i regulację przesadzającą zasadnicze kwestie dotyczące jej funkcjonowania. Zgodnie z art. 140a ust. 4 za organizację służby ASAR i prawidłową realizację jej zadań związanych z przeszukaniem wyznaczonego obszaru w celu ustalenia miejsca położenia statku powietrznego oraz osób poszkodowanych w zdarzeniach lotniczych, określeniem ich stanu oraz podejmowaniem działań ratowniczych na miejscu zdarzenia - odpowiedzialny jest minister właściwy do spraw transportu. Dodatkowo, wspomniany przepis ceduje na ministra właściwego do spraw transportu wykonywanie funkcji organu administracji publicznej, o którym mowa w Załączniku 12 do Konwencji o międzynarodowym lotnictwie cywilnym (Dz. Urz. ULC z 2010 r. Nr 5, poz. 38). W związku z tym, organ ten jest odpowiedzialny za zorganizowanie w Polsce systemu poszukiwania i ratownictwa lotniczego, przygotowanego do koordynowania działaniami ratowniczymi.
Efektywność i sprawność działań poszukiwawczo-ratowniczych są uzależnione od optymalnego zorganizowania służby ASAR, zapewnienia sprawnej komunikacji pomiędzy poszczególnymi jej jednostkami określonymi w art. 140a ustawy – Prawo lotnicze, zaplanowania jej bieżących zadań oraz uregulowania kwestii związanych ze współpracą jednostek obowiązanych do współdziałania z tą służbą. Powyższe kwestie stanowią materię projektowanego rozporządzenia.
Projekt został również przekazany do Ministerstwa Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej celem przeprowadzenia uzgodnień międzyresortowych.
Projekt rozporządzenia Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej w sprawie służby poszukiwania i ratownictwa lotniczego (ASAR)
źródło: Urząd Lotnictwa Cywilnego
poniedziałek, 19 grudnia 2011
Statystyki działalności Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej
Pomimo odnotowanych w październiku i listopadzie 2011 spadków ruchu lotniczego w wielu Państwach Europy, w Polsce w listopadzie 2011 utrzymywał się wzrost ruchu tranzytowego w polskiej przestrzeni powietrznej w stosunku do roku 2010. Wzrost w polskiej przestrzeni powietrznej jest jednym z najwyższych w Europie i jest stymulowany przez niskie opłaty nawigacyjne, które PAŻP pobiera od przewoźników.
Zależnie od pory roku, codziennie na polskim niebie obsługiwanych jest od 1300 do 2100 lotów kontrolowanych. Z polskich lotniskach korzysta codziennie od 300 do 600 samolotów.
Wliczając operacje GA (głównie wielokrotne podejścia), PAŻP obsłużyła w czasie 48 tygodni roku 2011 rekordową liczbę 650 707 operacji. Szczegółowe dane znajdą Państwo w załączonym materiale.
W całym roku 2011 PAŻP prognozuje wykonanie na wszystkich lotniskach regionalnych (bez Warszawy) około 160 000 operacji komunikacyjnych (dla analiz pojemności lotniska liczone są oddzielnie starty i lądowania statków powietrznych, których PAŻP spodziewa się obsłużyć ok. 80 000).
Zakładając, że lotniska regionalne (bez Warszawy) czynne byłyby tylko 18 godzin na dobę i 7 dni w tygodniu, ich możliwości operacyjne obsługi operacji lotniczych wynoszą obecnie około 600 000 w roku. Przy założeniu pracy lotnisk regionalnych przez 24 godziny na dobę (bez ograniczeń nocnych) te możliwości rosną do ok. 790 000 operacji.
Są to dane szacunkowe, nie uwzględniające ograniczeń pogodowych oraz sytuacji awaryjnych, ale biorąc pod uwagę takie ograniczenia i ich wielkości zanotowane w ostatnich latach, można przyjąć że podane wyżej wartości powinny być zmniejszone o maksymalnie 1 % z tych powodów. Maksymalne pojemności mogą być wykorzystane w 100% w przypadku kiedy po stronie obsługi lotniskowej (handling, przepustowość terminala, system komunikacji około lotniskowej) występuje odpowiednia gotowość operacyjna i przepustowość/pojemność.
Ceny usług PAŻP – Unit Rate = 35,81 EURO.
Stawka Unit Rate ER (en-rute), pobierana przez PAŻP za przelot w polskiej przestrzeni powietrznej należy do najniższych w Europie! Tabela jednostkowych stawek opłaty trasowej obowiązujących w listopadzie 2011 r. jest załączona do niniejszej informacji (przyjęty przez Eurocontrol kurs wymiany to 4,34932 PLN za Euro).
0,7 (czyli 42 sekundy!) minuty opóźnienia na lot – rekordowa punktualność na polskim niebie.
PAŻP zapowiadała, że w 2011 roku obniży średnie opóźnienie przypadające a operację lotniczą poniżej minuty. Po analizie danych za 11 miesięcy przewidywane średnie opóźnienie w roku 2011 wyniesie ok. 0,7 min/lot (42 sekundy)!
Dzięki osiągniętym przez PAŻP efektom w zakresie poprawy efektywności operacyjnej, w przestrzeni powietrznej Polski generowanych jest jedynie około 2,5% wszystkich opóźnień jakie do końca roku 2011 wygenerowane zostaną w całej przestrzeni Europy.
Informacje dot. ruchu lotniczego i opóźnień we wcześniejszych okresach:
Ostatni raport EUROCONTROL - 17.11.2011
Komunikat Komisji Europejskiej: „Istnieje ryzyko nasycenia europejskiej przestrzeni powietrznej i portów lotniczych w Europie” - 28.11.2011
Średnie opóźnienie poniżej minuty – rekordowa punktualność na polskim niebie
źródło : PAŻP
Kalendarium imprez lotniczych w 2012 r.
Zgodnie z grudniową tradycją portal dlapilota.pl przygotował kalendarz imprez lotniczych na rok 2012. Poniższe zestawienie zostało stworzone na podstawie danych uzyskanych z szeregu różnych źródeł internetowych. Z pewnością nie uwzględnia ono wszystkich imprez. Dotyczy to szczególnie wydarzeń planowanych w naszym kraju, o których wzmianki często pojawiają się dopiero w terminie późniejszym lub na krótko przed imprezą. Kolorem czerwonym zaznaczono imprezy, które odbędą się w Polsce.
KALENDARZ IMPREZ 2012
Styczeń
07-08 Cable Air Show 2012, Cable Airport, Upland, CA, USA, www.cableairport.com
08-20 Zawody Szybowcowe - przedmistrzostwa świata, Adolfo Gonzales, Chaves, Argentyna, www.wgc2012.com.ar
19-21 Bahrain International Airshow, Sakhir Airbase, Bahrain, www.royalbahrainairshow.com
27-29 Spotkanie Szybowników w Górskiej Szkole Szybowcowej AP Żar, Żar , www.glidezar.com
28 American Heroes Air Show, Fort Myers, FL, USA, www.heroes-airshow.com
28-29 Tauranga City Airshow 2012, Tauranga, Nowa Zelandia, www.taurangaairshow.co.nz
28-29 Show Aéreo Ilopango 2012, Ilopango, Salwador, www.ilopangoairshow.com
07-08 Cable Air Show 2012, Cable Airport, Upland, CA, USA, www.cableairport.com
08-20 Zawody Szybowcowe - przedmistrzostwa świata, Adolfo Gonzales, Chaves, Argentyna, www.wgc2012.com.ar
19-21 Bahrain International Airshow, Sakhir Airbase, Bahrain, www.royalbahrainairshow.com
27-29 Spotkanie Szybowników w Górskiej Szkole Szybowcowej AP Żar, Żar , www.glidezar.com
28 American Heroes Air Show, Fort Myers, FL, USA, www.heroes-airshow.com
28-29 Tauranga City Airshow 2012, Tauranga, Nowa Zelandia, www.taurangaairshow.co.nz
28-29 Show Aéreo Ilopango 2012, Ilopango, Salwador, www.ilopangoairshow.com
Luty
11-14 HAI Heli-Expo 2012, Dallas, TX, USA, www.heliexpo.com
12 Stars & Stripes Air Show Spectacular, Laredo, TX, USA, www.wbcalaredo.org
14-19 Singapore Airshow 2012, New Changi Exhibition Centre, Singapur, www.singaporeairshow.com.sg
18 Valkaria Air Fest, Valkaria, FL, USA, www.valkariaairfest.org
26 RAAF Museum Air Pageant Point Cook, Melbourne, Australia, www.airforce.gov.au
28.02-01.03 ABACE 2012 Asian Business Aviation Conference & Exhibition Hongqiao Airport, Shanghai, Chiny, www.abace.aero
11-14 HAI Heli-Expo 2012, Dallas, TX, USA, www.heliexpo.com
12 Stars & Stripes Air Show Spectacular, Laredo, TX, USA, www.wbcalaredo.org
14-19 Singapore Airshow 2012, New Changi Exhibition Centre, Singapur, www.singaporeairshow.com.sg
18 Valkaria Air Fest, Valkaria, FL, USA, www.valkariaairfest.org
26 RAAF Museum Air Pageant Point Cook, Melbourne, Australia, www.airforce.gov.au
28.02-01.03 ABACE 2012 Asian Business Aviation Conference & Exhibition Hongqiao Airport, Shanghai, Chiny, www.abace.aero
Marzec
09-11 Tico Warbird Air Show - Doolittle's Raiders 70th Anniversary, Space Coast Regional Airport, Titusville, FL, USA, www.nbbd.com
07-10 XVII Puchar Para-ski, Wielobój Zimowy, Szczyrk, www.szczyrk.pl
10 NAF El Centro Air Show, NAF El Centro, CA, USA, www.mwrtoday.com
11 X Mistrzostwa Województwa Modeli Halowych w konkurencji F1N, Zielona Góra, www.rcazl.pl
17 MCAS Yuma Air Show, MCAS Yuma, AZ, USA, www.yumaairshow.com
17 Vero Beach Aviation Day, Vero Beach, FL, USA, www.eaa99.com
17-18 Heli-Weekend 2012, Grenchen, Szwajcaria, www.airport-grenchen.ch
17-18 Thunder Over Utah Air Show, St. George, UT, USA, www.thunderoverutah.com
17-18 Thunder in the Valley Air Show, Columbus Airport, Columbus, GA, USA, www.thunderinthevalleyairshow.com
18 V Mistrzostwa Województwa Modeli Halowych RC „Slow Flyer”, Zielona Góra, www.rcazl.pl
23-25 New Smyrna Beach Balloon and Sky fest, New Smyrna Beach, FL, USA, www.seasideballoonfest.com
24 Air Force Museum Open Day, Wigram, Christchurch, Nowa Zelandia, www.airforcemuseum.co.nz
24-25 Florida International Air Show, Charlottee County Airport, Punta Gorda, FL, USA, www.floridaairshow.com
24-25 Wings Over Flagler, Flagler County Airport, Palm Coast, FL, USA, www.wingsoverflagler.com
24-25 Air Fiesta 2012, Brownsville, TX, USA, www.rgvwingcaf.com
25 Parafield Airshow 2012, Parafield Airport, Adelaide, South Australia, Australia, www.parafieldairshow.com.au
27.03-01.04 FIDAE 2012, Santiago, Chile, www.fidae.cl
27.03-01.04 Sun'n Fun Fly-In, Lakeland Linder Regional Airport, Lakeland, FL, USA, www.sun-n-fun.org
31 Riverside Airshow, Riverside Municipal Airport, Riverside, CA, USA, www.riversideairshow.com
31 RNZAF 75th Anniversary Air Show Ohakea, Nowa Zelandia, www.airforce.mil.nz
31.03-01.04 Tuscaloosa Air Show, Tuscaloosa, AL, USA, www.tuscaloosa.schultzairshows.com
09-11 Tico Warbird Air Show - Doolittle's Raiders 70th Anniversary, Space Coast Regional Airport, Titusville, FL, USA, www.nbbd.com
07-10 XVII Puchar Para-ski, Wielobój Zimowy, Szczyrk, www.szczyrk.pl
10 NAF El Centro Air Show, NAF El Centro, CA, USA, www.mwrtoday.com
11 X Mistrzostwa Województwa Modeli Halowych w konkurencji F1N, Zielona Góra, www.rcazl.pl
17 MCAS Yuma Air Show, MCAS Yuma, AZ, USA, www.yumaairshow.com
17 Vero Beach Aviation Day, Vero Beach, FL, USA, www.eaa99.com
17-18 Heli-Weekend 2012, Grenchen, Szwajcaria, www.airport-grenchen.ch
17-18 Thunder Over Utah Air Show, St. George, UT, USA, www.thunderoverutah.com
17-18 Thunder in the Valley Air Show, Columbus Airport, Columbus, GA, USA, www.thunderinthevalleyairshow.com
18 V Mistrzostwa Województwa Modeli Halowych RC „Slow Flyer”, Zielona Góra, www.rcazl.pl
23-25 New Smyrna Beach Balloon and Sky fest, New Smyrna Beach, FL, USA, www.seasideballoonfest.com
24 Air Force Museum Open Day, Wigram, Christchurch, Nowa Zelandia, www.airforcemuseum.co.nz
24-25 Florida International Air Show, Charlottee County Airport, Punta Gorda, FL, USA, www.floridaairshow.com
24-25 Wings Over Flagler, Flagler County Airport, Palm Coast, FL, USA, www.wingsoverflagler.com
24-25 Air Fiesta 2012, Brownsville, TX, USA, www.rgvwingcaf.com
25 Parafield Airshow 2012, Parafield Airport, Adelaide, South Australia, Australia, www.parafieldairshow.com.au
27.03-01.04 FIDAE 2012, Santiago, Chile, www.fidae.cl
27.03-01.04 Sun'n Fun Fly-In, Lakeland Linder Regional Airport, Lakeland, FL, USA, www.sun-n-fun.org
31 Riverside Airshow, Riverside Municipal Airport, Riverside, CA, USA, www.riversideairshow.com
31 RNZAF 75th Anniversary Air Show Ohakea, Nowa Zelandia, www.airforce.mil.nz
31.03-01.04 Tuscaloosa Air Show, Tuscaloosa, AL, USA, www.tuscaloosa.schultzairshows.com
Kwiecień
04-07 AeroExpo Marrakech 2012, Menara Airport, Marrakech, Maroko, www.aeroexpo-morocco.com
06-08 Warbirds Over Wanaka 2012, Wanaka Airport, Nowa Zelandia, www.warbirdsoverwanaka.com
07 Marrakech Air Show 2012, Menara Airport, Marrakech, Maroko, www.aeroexpo-morocco.com
07-15 12 Pribina Cup, Nitra, Słowacja, www.pribinacup.sk
10 Apel Pamięci “Ofiarom katastrofy pod Smoloeńskiem”, Kętrzym Wilamowo, www.lotniskoketrzyn.pl
14 Bluebonnet Air Show, Burnet, TX, USA, www.bluebonnetairshow.com/Airshow2012/Welcome
14-15 MP Modeli Halowych “Aero Musicals”, Warszawa, www.rcazl.pl
14-15 Wings Over South Texas, NAS Kingsville, TX, USA, www.wingsoversouthtexas.org
14-15 Aerospace and Arizona Days 2012, Davis Monthan AFB, Tucson, AZ, USA, www.dm.af.mil
14-18 5 FCC Gliding, Prievidza, Słowacja, www.fccgliding.sk
17-20 70th Doolittle Tokyo Raiders Reunion, USAF Museum, Wright Patterson AFB, OH, USA, www.doolittlereunion.com
18-21 Aero Friedrichshafen, Friedrichshafen, Niemcy, www.aero-friedrichshafen.de
21 Thunder Over Louisvillie, Louisville, KY, USA, www.thunderoverlouisville.org
21 American Heroes Air Show, Camp Mabry, Austin, TX, USA, www.heroes-airshow.com/austin
21-22 N'awlins Air Show, NAS JRB New Orleans, LA, USA, www.nawlinsairshow.com
21-22 Defenders of Liberty Air Show - Barksdale AFB Open House Barksdale AFB, Bossier City, LA, USA, www.barksdaleafbairshow.com
27.04-05.05 20 International Gliding Cup, Klix, Niemcy, www.aeroteam.de
28-29 Warner Robins AFB Air Show, Warner Robins AFB, GA, USA, www.robins.af.mil
28-29 Virginia Regional Festival of Flight, Suffolk, VA, USA, www.virginiaflyin.org
28-29 Lauderdale Air Show 2012, Fort Lauderdale, FL, USA, www.lauderdaleairshow.com
28-29 Pacific Coast Dream Machines Show, Half Moon Bay Airport, CA, USA, www.miramarevents.com
28.04-06.05 Krajowe Zawody Szybowcowe, Żar, www.glidezar.com
28.04-06.05 Wiosenny weekend na Mazurach, Ketrzyn wilamowo, www.lotniskoketrzyn.pl
29.04-07.05 5 Szybowcowe Mistrzostwa Polski, Częstochowa, www.aeroklub-czestochowa.org.pl
04-07 AeroExpo Marrakech 2012, Menara Airport, Marrakech, Maroko, www.aeroexpo-morocco.com
06-08 Warbirds Over Wanaka 2012, Wanaka Airport, Nowa Zelandia, www.warbirdsoverwanaka.com
07 Marrakech Air Show 2012, Menara Airport, Marrakech, Maroko, www.aeroexpo-morocco.com
07-15 12 Pribina Cup, Nitra, Słowacja, www.pribinacup.sk
10 Apel Pamięci “Ofiarom katastrofy pod Smoloeńskiem”, Kętrzym Wilamowo, www.lotniskoketrzyn.pl
14 Bluebonnet Air Show, Burnet, TX, USA, www.bluebonnetairshow.com/Airshow2012/Welcome
14-15 MP Modeli Halowych “Aero Musicals”, Warszawa, www.rcazl.pl
14-15 Wings Over South Texas, NAS Kingsville, TX, USA, www.wingsoversouthtexas.org
14-15 Aerospace and Arizona Days 2012, Davis Monthan AFB, Tucson, AZ, USA, www.dm.af.mil
14-18 5 FCC Gliding, Prievidza, Słowacja, www.fccgliding.sk
17-20 70th Doolittle Tokyo Raiders Reunion, USAF Museum, Wright Patterson AFB, OH, USA, www.doolittlereunion.com
18-21 Aero Friedrichshafen, Friedrichshafen, Niemcy, www.aero-friedrichshafen.de
21 Thunder Over Louisvillie, Louisville, KY, USA, www.thunderoverlouisville.org
21 American Heroes Air Show, Camp Mabry, Austin, TX, USA, www.heroes-airshow.com/austin
21-22 N'awlins Air Show, NAS JRB New Orleans, LA, USA, www.nawlinsairshow.com
21-22 Defenders of Liberty Air Show - Barksdale AFB Open House Barksdale AFB, Bossier City, LA, USA, www.barksdaleafbairshow.com
27.04-05.05 20 International Gliding Cup, Klix, Niemcy, www.aeroteam.de
28-29 Warner Robins AFB Air Show, Warner Robins AFB, GA, USA, www.robins.af.mil
28-29 Virginia Regional Festival of Flight, Suffolk, VA, USA, www.virginiaflyin.org
28-29 Lauderdale Air Show 2012, Fort Lauderdale, FL, USA, www.lauderdaleairshow.com
28-29 Pacific Coast Dream Machines Show, Half Moon Bay Airport, CA, USA, www.miramarevents.com
28.04-06.05 Krajowe Zawody Szybowcowe, Żar, www.glidezar.com
28.04-06.05 Wiosenny weekend na Mazurach, Ketrzyn wilamowo, www.lotniskoketrzyn.pl
29.04-07.05 5 Szybowcowe Mistrzostwa Polski, Częstochowa, www.aeroklub-czestochowa.org.pl
Maj
01 Prolog – Lotnicza Majówka z Wojskiem, Ketrzyn wilamowo, www.lotniskoketrzyn.pl
01-02 Waypoint AirMed & Rescue 2012, Oxford Airport, Kidlington, Oxfordshire, Anglia, www.airmedandrescue.com
04-06 MCAS Cherry Point Air Show, MCAS Cherry Point, NC, USA, www.cherrypointairshow.com
04-06 Central Texas Airshow, Temple, TX, USA, www.bigcountryairfest.org
05 MCAS Iwakuni Friendship Day, MCAS Iwakuni, Japonia, www.friendship-day.net
05 Dyess Big Country Airfest Dyess, AFB, Abilene, TX, USA, www.bigcountryairfest.org
05-06 Shaw Air Expo 2012, Shaw AFB, Sumter, SC, USA, www.shaw.af.mil
05-06 Canadian Aviation Expo, CWH Museum, Hamilton, Ontario, Kanada, www.canadianaviationexpo.com
05-06 Planes of Fame Airshow, Chino, CA, USA, www.planesoffame.org
05-06 Plasy Air Day, Plasy, Plzeň, Czechy, www.denvevzduchu.cz
05-06 Gross Flugtage Chemnitz, Chemnitz-Jahnsdorf, Niemcy, www.grossflugtage.de
05-13 Fatraglide, Martin, Słowacja, www.fatraglide.sk
06 MP Modeli Szybowców z Napędem Elektrycznym, Gliwice, www.rcazl.pl
06 Wings over Illawarra 2012, Illawarra Airport, Wollongong, Australia, www.woi.org.au
06 Abingdon Air & Country Show, Abingdon, Oxfordshire, Anglia, www.abingdonfayre.com
06 Shuttleworth Spring Air Show, Old Warden, Bedfordshire, Anglia, www.shuttleworth.org
09 Victory Day Parade, Moscow, Rosja, en.wikipedia.org/wiki/Victory_Day_(9_May)
11-13 Międzynarodowe Zawody Modeli Szybowców Zdalnie Sterowanych do Lotów na Zboczu, klasa F3F, Mechelinki k/Gdyni, www.f3f-klif.pl
12 DeKalb-Peachtree Good Neighbor Day, DeKalb-Peachtree Airport, Atlanta, GA, USA, www.pdkairport.org
12-13 MP Modeli Swobodnie Latających dla Juniorów, Suwałki, www.rcazl.pl
12-13 The Great Tennessee Air Show, Smyrna, TN, USA, www.smyrnaairport.com/air_show
12-13 McGuire/Ft. Dix/Lakehurst Joint Base Open House, McGuire AFB, NJ, USA, www.militaryaviationmuseum.org
13 Wings & Wheels Henham Park, Suffolk, Anglia, www.wingsandwheels-online.co.uk
13-15 MP Latających Makiet Samolotów na Uwięzi, MP Latających Makiet Samolotów, MP Modeli Zdalnie Sterowanych z Napędem Elektrycznym, Leszno, www.rcazl.pl
14-16 EBACE 2012, Geneva, Szwajcaria, www.ebace.aero/2012
16-18 Black Sea Defense & Aerospace 2012, Romaero, Bucharest, Rumunia, www.bsda.ro
17-19 Heli Russia 2012, Crocus Expo, Moscow, Rosja, www.helirussia.ru
17-20 Klassikwelt Bodensee, Friedrichshafen, Niemcy, www.klassikwelt-bodensee.de
18-20 Warbirds Over the Beach Air Show, Virginia Beach, VA, USA, www.militaryaviationmuseum.org
19 Shuttleworth Spring Evening Air Show Old Warden, Bedfordshire, Anglia, www.shuttleworth.org
19-20 Pee Dee Air Show and Festival, Florence Regional Airport, Florence, SC, USA, www.peedeeairshow.com
19-20 Andrews AFB Joint Service Open House, Andrews AFB, Camp Springs, MD, USA, www.jsoh.org
19-20 March Field Air Fest 2012 - Thunder over the Empire, March ARB, CA, USA, www.marchfieldairfest.com
19-27 37 Szybowcowe Mistrzostwa Polski, Leszno, www.aeroleszno.pl
20 Volkel in de wolken, Volkel city, Holandia, www.volkelindewolken.nl
20 Västerås Flygmuseum RollOut & Flygdag, Västerås Flygplats, Hässlö, Szwecja, www.flygmuseum.com/evenemang
25-27 II Międzynarodowe Zawody Modeli Szybowców Zdalnie Sterowanych Wyrzucanych z Ręki “Eurotour Contest F3K Zielona Góra 2012, Zielona Góra, www.rcazl.pl
25-27 III Mistrzostwa Polski F3K, lotnisko Przylep, www.azl.pl
25-27 Ranger Fly-in & Airshow, Ranger, TX, USA, www.rangerairfield.org
25-27 AeroExpo UK, Northamptonshire, Sywell Aerodrome, Anglia, www.expo.aero/uk
25-27 Yorkshire Air Museum: Wings & Wheels, Elvington, Yorkshire, Anglia, www.wheelsandwings.co.uk
26 Shuttleworth Wings & Wheels, Old Warden, Bedfordshire, Anglia, www.shuttleworth.org
26-27 II festyn Lotniczy „Lotnisko bliżej miasta”, Michałków, www.festynostrow.pl
26-27 MP Modeli Swobodnie Latających Małych Form I Latających Skrzydeł, Gliwice, www.rcazl.pl
26-27 Salute to Veterans Air Show, Columbia Regional Airport, Columbia, MO, USA, www.salute.org
26-27 New York Air Show Jones Beach State Park, Wantagh, NY, USA, www.jonesbeachairshow.com
26-27 Hawaii Airshow, Kona International Airport, HI, USA, www.hawaii-airshow.com
26-27 Hollister Airshow, Hollister Airport, Hollister, CA, USA, www.hollisterairshow.com
26-27 Hill AFB Airshow, Hill AFB, UT, USA, www.hill.af.mil
26-27 Southern Wisconsin Air Fest, Southern Wisconsin Airport, Janesville, WI, USA, www.swairfest.org
26-27 Southend Air Festival, Southend-on-Sea, Essex, Anglia, www.southendairshow.com
27 F7 Skaraborgs Flottiljens dag 2012, Såtenäs, Szwecja, www.forsvarsmakten.se
01 Prolog – Lotnicza Majówka z Wojskiem, Ketrzyn wilamowo, www.lotniskoketrzyn.pl
01-02 Waypoint AirMed & Rescue 2012, Oxford Airport, Kidlington, Oxfordshire, Anglia, www.airmedandrescue.com
04-06 MCAS Cherry Point Air Show, MCAS Cherry Point, NC, USA, www.cherrypointairshow.com
04-06 Central Texas Airshow, Temple, TX, USA, www.bigcountryairfest.org
05 MCAS Iwakuni Friendship Day, MCAS Iwakuni, Japonia, www.friendship-day.net
05 Dyess Big Country Airfest Dyess, AFB, Abilene, TX, USA, www.bigcountryairfest.org
05-06 Shaw Air Expo 2012, Shaw AFB, Sumter, SC, USA, www.shaw.af.mil
05-06 Canadian Aviation Expo, CWH Museum, Hamilton, Ontario, Kanada, www.canadianaviationexpo.com
05-06 Planes of Fame Airshow, Chino, CA, USA, www.planesoffame.org
05-06 Plasy Air Day, Plasy, Plzeň, Czechy, www.denvevzduchu.cz
05-06 Gross Flugtage Chemnitz, Chemnitz-Jahnsdorf, Niemcy, www.grossflugtage.de
05-13 Fatraglide, Martin, Słowacja, www.fatraglide.sk
06 MP Modeli Szybowców z Napędem Elektrycznym, Gliwice, www.rcazl.pl
06 Wings over Illawarra 2012, Illawarra Airport, Wollongong, Australia, www.woi.org.au
06 Abingdon Air & Country Show, Abingdon, Oxfordshire, Anglia, www.abingdonfayre.com
06 Shuttleworth Spring Air Show, Old Warden, Bedfordshire, Anglia, www.shuttleworth.org
09 Victory Day Parade, Moscow, Rosja, en.wikipedia.org/wiki/Victory_Day_(9_May)
11-13 Międzynarodowe Zawody Modeli Szybowców Zdalnie Sterowanych do Lotów na Zboczu, klasa F3F, Mechelinki k/Gdyni, www.f3f-klif.pl
12 DeKalb-Peachtree Good Neighbor Day, DeKalb-Peachtree Airport, Atlanta, GA, USA, www.pdkairport.org
12-13 MP Modeli Swobodnie Latających dla Juniorów, Suwałki, www.rcazl.pl
12-13 The Great Tennessee Air Show, Smyrna, TN, USA, www.smyrnaairport.com/air_show
12-13 McGuire/Ft. Dix/Lakehurst Joint Base Open House, McGuire AFB, NJ, USA, www.militaryaviationmuseum.org
13 Wings & Wheels Henham Park, Suffolk, Anglia, www.wingsandwheels-online.co.uk
13-15 MP Latających Makiet Samolotów na Uwięzi, MP Latających Makiet Samolotów, MP Modeli Zdalnie Sterowanych z Napędem Elektrycznym, Leszno, www.rcazl.pl
14-16 EBACE 2012, Geneva, Szwajcaria, www.ebace.aero/2012
16-18 Black Sea Defense & Aerospace 2012, Romaero, Bucharest, Rumunia, www.bsda.ro
17-19 Heli Russia 2012, Crocus Expo, Moscow, Rosja, www.helirussia.ru
17-20 Klassikwelt Bodensee, Friedrichshafen, Niemcy, www.klassikwelt-bodensee.de
18-20 Warbirds Over the Beach Air Show, Virginia Beach, VA, USA, www.militaryaviationmuseum.org
19 Shuttleworth Spring Evening Air Show Old Warden, Bedfordshire, Anglia, www.shuttleworth.org
19-20 Pee Dee Air Show and Festival, Florence Regional Airport, Florence, SC, USA, www.peedeeairshow.com
19-20 Andrews AFB Joint Service Open House, Andrews AFB, Camp Springs, MD, USA, www.jsoh.org
19-20 March Field Air Fest 2012 - Thunder over the Empire, March ARB, CA, USA, www.marchfieldairfest.com
19-27 37 Szybowcowe Mistrzostwa Polski, Leszno, www.aeroleszno.pl
20 Volkel in de wolken, Volkel city, Holandia, www.volkelindewolken.nl
20 Västerås Flygmuseum RollOut & Flygdag, Västerås Flygplats, Hässlö, Szwecja, www.flygmuseum.com/evenemang
25-27 II Międzynarodowe Zawody Modeli Szybowców Zdalnie Sterowanych Wyrzucanych z Ręki “Eurotour Contest F3K Zielona Góra 2012, Zielona Góra, www.rcazl.pl
25-27 III Mistrzostwa Polski F3K, lotnisko Przylep, www.azl.pl
25-27 Ranger Fly-in & Airshow, Ranger, TX, USA, www.rangerairfield.org
25-27 AeroExpo UK, Northamptonshire, Sywell Aerodrome, Anglia, www.expo.aero/uk
25-27 Yorkshire Air Museum: Wings & Wheels, Elvington, Yorkshire, Anglia, www.wheelsandwings.co.uk
26 Shuttleworth Wings & Wheels, Old Warden, Bedfordshire, Anglia, www.shuttleworth.org
26-27 II festyn Lotniczy „Lotnisko bliżej miasta”, Michałków, www.festynostrow.pl
26-27 MP Modeli Swobodnie Latających Małych Form I Latających Skrzydeł, Gliwice, www.rcazl.pl
26-27 Salute to Veterans Air Show, Columbia Regional Airport, Columbia, MO, USA, www.salute.org
26-27 New York Air Show Jones Beach State Park, Wantagh, NY, USA, www.jonesbeachairshow.com
26-27 Hawaii Airshow, Kona International Airport, HI, USA, www.hawaii-airshow.com
26-27 Hollister Airshow, Hollister Airport, Hollister, CA, USA, www.hollisterairshow.com
26-27 Hill AFB Airshow, Hill AFB, UT, USA, www.hill.af.mil
26-27 Southern Wisconsin Air Fest, Southern Wisconsin Airport, Janesville, WI, USA, www.swairfest.org
26-27 Southend Air Festival, Southend-on-Sea, Essex, Anglia, www.southendairshow.com
27 F7 Skaraborgs Flottiljens dag 2012, Såtenäs, Szwecja, www.forsvarsmakten.se
Czerwiec
01-02 Międzynarodowy Dzień Dziecka na Lotnisku, Kętrzyn Wilamowo, www.lotniskoketrzyn.pl
01-03 Mid-Atlantic World War II Weekend, Reading, PA, USA, www.maam.org
01-03 Wings Over Gillespie, Gillespie Field, El Cajon, CA, USA, www.ag1caf.org
02-03 Międzynarodowe Zawody Modeli Kosmicznych do Pucharu Świata “World Cup in Cracow 2012”, Pobiednik Wielki, www.rcazl.pl
02-03 Waterloo Air Show, Waterloo, Ontario, Kanada, www.waterlooairshow.com
02-03 Thunder on the Lakeshore, Manitowoc County Airport, Manitowoc, WI, USA, www.manitowocairshow.com
02-03 Rockford Air Fest 2012, Chicago Rockford Int'l Airport, Rockford, IL, USA, www.flyrfd.com
02-03 Airshow Trenčín 2012, Trenčín Airport, Trenčín, Słowacja, www.aviatikteam.esohosting.sk
02-09 Fatraglide, Vinon sur Verdon, Francja, www.soaringspot.com
03 Roma International Air Show, Ostia Lido, Roma, Włochy, www.romaairshow.net
03 Shuttleworth Mid Summer Air Show, Old Warden, Bedfordshire, Anglia, www.shuttleworth.org
06 Kapuskasing Snowbirds Display, Kapuskasing, Ontario, Kanada
07-10 IV Międzynarodowy Rajd po Lotniskach Warmii I Mazur, Kętrzyn Wilamowo, www.lotniskoketrzyn.pl
07-10 Kehler, FlugtageKehl, Niemcy, www.kehler-flugtage.de
08 Dawlish Air Show 2012, Dawlish, Devon, Anglia, www.dawlishairshow.co.uk
08-09 Prairie Air Show - River City, Air Expo Peoria International Airport, Peoria, IL, USA, www.prairieair.org
08-10 Golden West Regional Flyin & Airshow, Yuba County Airport, Marysville, CA, USA, www.goldenwestflyin.org
09-10 MP Modeli Halowych dla Juniorów, Zembrzyce, www.rcazl.pl
09-10 Mankato Airshow 2012, Mankato Regional Airport, Mankato, MN, USA, www.mankato-mn.gov
09-10 OC Air Show 2012, Ocean City, MD, USA, www.ocairshow.com
09-10 Borden Canadian Forces Day, CFB Borden, Ontario, Kanada, www.borden.forces.gc.ca
09-10 Sola Airshow 2012, Stavanger Sola Airport, Sola, Norwegia, www.solaairshow.no
09-10 Slovak National Air Days, Piešťany, Słowacja, www.nld.sk
09-10 Air-Britain Classic Fly-In 2012, North Weald Airfield, Essex, Anglia, www.air-britain.com
10 Danish Air Show 2012, RDAF Aalborg, Dania, www.danishairshow.dk
11 Święto Aeroklubu Krainy Jezior, Kętrzyn Wilamowo, www.lotniskoketrzyn.pl
15-16 MP Modeli Śmigłowców, Włocławek, www.rcazl.pl
16 Throckmorton Air Show 2012, Throckmorton Airfield, Pershore, Worcestershire, Anglia, www.throckmortonairshow.webs.com
16 Shuttleworth Evening Air Show, Old Warden, Bedfordshire, Anglia, www.shuttleworth.org
16 Legacy Flight Museum Air Show, Rexburg, ID, USA, www.legacyflightmuseum.com
16-17 Margate's Big Event Margate, Kent, Anglia, www.thanet.gov.uk
16-17 Bodø Air Show 2012, Bodø, Norway, www.bodoairshow.no
16-17 Wickenby Wings and Wheels, Wickenby Airfield, Lincolnshire, Anglia, www.wickenbyairfield.com
16-17 The Olympic Air Show Olympia, Regional Airport, Tumwater, WA, USA, www.olympicflightmuseum.com
16-17 Wings Over Gaylord, Gaylord, MI, USA, www.wingsovergaylord.org
16-17 Jun Hamilton Airshow 2012 - Canadian Warplane Heritage 40th Anniversary Hamilton, Ontario, Kanada, www.airshow.warplane.com
16-17 Nebraska Airfest Norfolk, Regional Airport, Norfolk, NE, USA, www.nebraskaairfest.com
16-17 Rhode Island Open House and Air Show, Quonset State Airport, North Kingstown, RI, USA, www.riairshow.org
17 RAF Cosford Air Show, RAF Cosford, Shropshire, Anglia, www.cosfordairshow.co.uk
17 Festival Aéreo de Motril 2012, Motril, Granada, Hiszpania, www.aaao.es
17 Welshpool Air Show, Mid Wales Airport, Welshpool, Powys, Anglia, www.welshpooltowncouncil.com
19 Noc Muzeów, Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie, www.muzeumlotnictwa.pl
20 Thetford Mines Snowbirds Display, Thetford Mines, Quebec, Kanada
21-24 Haute Voltige Laurentides Mont-Laurier, Quebec, Kanada, www.haute-voltigelaurentides.com
22-24 MP Modeli Kosmicznych, Lisie Kąty, www.rcazl.pl
22-24 Indianapolis Air Show, Mt. Comfort / Indianapolis Airport, Greenfield, IN, USA, www.indyairshow.com
22-24 AeroExpo Europe, Bitburg Airport, Niemcy, www.expo.aero
23 Yeovilton International Air Day RNAS Yeovilton, Somerset, Anglia, www.yeoviltonairday.co.uk
23-24 6 Płocki Piknik Lotniczy, Płock, www.lotniczyplock.pl
23-24 Latrobe Air Show, Latrobe, PA, USA, www.palmerairport.com
23-24 Lowestoft Seafront Air Festival, Lowestoft, Suffolk, Anglia, www.lowestoftairfestival.co.uk
26-30 International Maritime Defence Show 2011, St. Petersburg, Rosja, www.navalshow.ru
27 Bagotville Snowbirds Display, Bagotville, Quebec, Kanada
28.06-01.07 Rajd z Mazur na lotniska Czech i Moraw, Kętrzyn Wilamowo, www.lotniskoketrzyn.pl
29 Freedom's Call Tattoo 2012, Wright-Patterson AFB, OH, USA, www.wpafb.af.mil
29.06-01.07 Miedzynarodowe Zawody Modeli Latających na Uwięzi do Pucharu Świata, 20th Country Contest World Cup”, Wierzawice, www.km-wierzawice.w.of.pl
29.06-01.07 Międzynarodowe Zawody Modeli Akrobacyjnych Zdalnie Sterowanych European Acro Cup, lotnisko Przylep , www.modelarnia-azl.zg.pl
29.06-01.07 Goodwood Festival of Speed Goodwood, West Sussex, Anglia, www.goodwood.co.uk
29.06-01.07 AIR Magdeburg 2012, Magdeburg, Niemcy, www.air-magdeburg.com
29.06-01-07 Duxford Flying Legends Air Show, Duxford, Cambridgeshire, Anglia, www.duxford.iwm.org.uk
29.06-01.07 Waddington International Air Show, RAF Waddington, Lincolnshire, Anglia, www.waddingtonairshow.co.uk
29.06-08.07 11 Szybowcowe Mistrzostwa Polski, Lisie Kąty, www.smpklub2012.pl
30 Orillia Air Show, Orillia, Ontario, Kanada
30.06-01.07 Cape Girardeau Air Festival, Cape Girardeau, MO, USA, www.capeairfestival.com
30.06-01.07 Boston Portsmouth Air Show, Pease ANGB / Portsmouth Int'l Airport, NH, USA, www.newenglandairshow.com
30.06-01.07 Battle Creek Field of Flight Air Show & Balloon Festival, W.K. Kellogg Airport, Battle Creek, MI, USA, www.bcballoons.com
01-02 Międzynarodowy Dzień Dziecka na Lotnisku, Kętrzyn Wilamowo, www.lotniskoketrzyn.pl
01-03 Mid-Atlantic World War II Weekend, Reading, PA, USA, www.maam.org
01-03 Wings Over Gillespie, Gillespie Field, El Cajon, CA, USA, www.ag1caf.org
02-03 Międzynarodowe Zawody Modeli Kosmicznych do Pucharu Świata “World Cup in Cracow 2012”, Pobiednik Wielki, www.rcazl.pl
02-03 Waterloo Air Show, Waterloo, Ontario, Kanada, www.waterlooairshow.com
02-03 Thunder on the Lakeshore, Manitowoc County Airport, Manitowoc, WI, USA, www.manitowocairshow.com
02-03 Rockford Air Fest 2012, Chicago Rockford Int'l Airport, Rockford, IL, USA, www.flyrfd.com
02-03 Airshow Trenčín 2012, Trenčín Airport, Trenčín, Słowacja, www.aviatikteam.esohosting.sk
02-09 Fatraglide, Vinon sur Verdon, Francja, www.soaringspot.com
03 Roma International Air Show, Ostia Lido, Roma, Włochy, www.romaairshow.net
03 Shuttleworth Mid Summer Air Show, Old Warden, Bedfordshire, Anglia, www.shuttleworth.org
06 Kapuskasing Snowbirds Display, Kapuskasing, Ontario, Kanada
07-10 IV Międzynarodowy Rajd po Lotniskach Warmii I Mazur, Kętrzyn Wilamowo, www.lotniskoketrzyn.pl
07-10 Kehler, FlugtageKehl, Niemcy, www.kehler-flugtage.de
08 Dawlish Air Show 2012, Dawlish, Devon, Anglia, www.dawlishairshow.co.uk
08-09 Prairie Air Show - River City, Air Expo Peoria International Airport, Peoria, IL, USA, www.prairieair.org
08-10 Golden West Regional Flyin & Airshow, Yuba County Airport, Marysville, CA, USA, www.goldenwestflyin.org
09-10 MP Modeli Halowych dla Juniorów, Zembrzyce, www.rcazl.pl
09-10 Mankato Airshow 2012, Mankato Regional Airport, Mankato, MN, USA, www.mankato-mn.gov
09-10 OC Air Show 2012, Ocean City, MD, USA, www.ocairshow.com
09-10 Borden Canadian Forces Day, CFB Borden, Ontario, Kanada, www.borden.forces.gc.ca
09-10 Sola Airshow 2012, Stavanger Sola Airport, Sola, Norwegia, www.solaairshow.no
09-10 Slovak National Air Days, Piešťany, Słowacja, www.nld.sk
09-10 Air-Britain Classic Fly-In 2012, North Weald Airfield, Essex, Anglia, www.air-britain.com
10 Danish Air Show 2012, RDAF Aalborg, Dania, www.danishairshow.dk
11 Święto Aeroklubu Krainy Jezior, Kętrzyn Wilamowo, www.lotniskoketrzyn.pl
15-16 MP Modeli Śmigłowców, Włocławek, www.rcazl.pl
16 Throckmorton Air Show 2012, Throckmorton Airfield, Pershore, Worcestershire, Anglia, www.throckmortonairshow.webs.com
16 Shuttleworth Evening Air Show, Old Warden, Bedfordshire, Anglia, www.shuttleworth.org
16 Legacy Flight Museum Air Show, Rexburg, ID, USA, www.legacyflightmuseum.com
16-17 Margate's Big Event Margate, Kent, Anglia, www.thanet.gov.uk
16-17 Bodø Air Show 2012, Bodø, Norway, www.bodoairshow.no
16-17 Wickenby Wings and Wheels, Wickenby Airfield, Lincolnshire, Anglia, www.wickenbyairfield.com
16-17 The Olympic Air Show Olympia, Regional Airport, Tumwater, WA, USA, www.olympicflightmuseum.com
16-17 Wings Over Gaylord, Gaylord, MI, USA, www.wingsovergaylord.org
16-17 Jun Hamilton Airshow 2012 - Canadian Warplane Heritage 40th Anniversary Hamilton, Ontario, Kanada, www.airshow.warplane.com
16-17 Nebraska Airfest Norfolk, Regional Airport, Norfolk, NE, USA, www.nebraskaairfest.com
16-17 Rhode Island Open House and Air Show, Quonset State Airport, North Kingstown, RI, USA, www.riairshow.org
17 RAF Cosford Air Show, RAF Cosford, Shropshire, Anglia, www.cosfordairshow.co.uk
17 Festival Aéreo de Motril 2012, Motril, Granada, Hiszpania, www.aaao.es
17 Welshpool Air Show, Mid Wales Airport, Welshpool, Powys, Anglia, www.welshpooltowncouncil.com
19 Noc Muzeów, Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie, www.muzeumlotnictwa.pl
20 Thetford Mines Snowbirds Display, Thetford Mines, Quebec, Kanada
21-24 Haute Voltige Laurentides Mont-Laurier, Quebec, Kanada, www.haute-voltigelaurentides.com
22-24 MP Modeli Kosmicznych, Lisie Kąty, www.rcazl.pl
22-24 Indianapolis Air Show, Mt. Comfort / Indianapolis Airport, Greenfield, IN, USA, www.indyairshow.com
22-24 AeroExpo Europe, Bitburg Airport, Niemcy, www.expo.aero
23 Yeovilton International Air Day RNAS Yeovilton, Somerset, Anglia, www.yeoviltonairday.co.uk
23-24 6 Płocki Piknik Lotniczy, Płock, www.lotniczyplock.pl
23-24 Latrobe Air Show, Latrobe, PA, USA, www.palmerairport.com
23-24 Lowestoft Seafront Air Festival, Lowestoft, Suffolk, Anglia, www.lowestoftairfestival.co.uk
26-30 International Maritime Defence Show 2011, St. Petersburg, Rosja, www.navalshow.ru
27 Bagotville Snowbirds Display, Bagotville, Quebec, Kanada
28.06-01.07 Rajd z Mazur na lotniska Czech i Moraw, Kętrzyn Wilamowo, www.lotniskoketrzyn.pl
29 Freedom's Call Tattoo 2012, Wright-Patterson AFB, OH, USA, www.wpafb.af.mil
29.06-01.07 Miedzynarodowe Zawody Modeli Latających na Uwięzi do Pucharu Świata, 20th Country Contest World Cup”, Wierzawice, www.km-wierzawice.w.of.pl
29.06-01.07 Międzynarodowe Zawody Modeli Akrobacyjnych Zdalnie Sterowanych European Acro Cup, lotnisko Przylep , www.modelarnia-azl.zg.pl
29.06-01.07 Goodwood Festival of Speed Goodwood, West Sussex, Anglia, www.goodwood.co.uk
29.06-01.07 AIR Magdeburg 2012, Magdeburg, Niemcy, www.air-magdeburg.com
29.06-01-07 Duxford Flying Legends Air Show, Duxford, Cambridgeshire, Anglia, www.duxford.iwm.org.uk
29.06-01.07 Waddington International Air Show, RAF Waddington, Lincolnshire, Anglia, www.waddingtonairshow.co.uk
29.06-08.07 11 Szybowcowe Mistrzostwa Polski, Lisie Kąty, www.smpklub2012.pl
30 Orillia Air Show, Orillia, Ontario, Kanada
30.06-01.07 Cape Girardeau Air Festival, Cape Girardeau, MO, USA, www.capeairfestival.com
30.06-01.07 Boston Portsmouth Air Show, Pease ANGB / Portsmouth Int'l Airport, NH, USA, www.newenglandairshow.com
30.06-01.07 Battle Creek Field of Flight Air Show & Balloon Festival, W.K. Kellogg Airport, Battle Creek, MI, USA, www.bcballoons.com
Lipiec
01 Shuttleworth Military Pageant Air Show, Old Warden, Bedfordshire, Anglia, www.shuttleworth.org
01 Canada Day Flypast, Ottawa, Ontario, Kanada
01 Tacoma Freedom Fair Wings & Wheels, Tacoma Narrows Airport, Tacoma, WA, USA, www.freedomfair.com
01-08 Krajowe Zawody Szybowcowe, Bezmiechowa
02-04 Boston Harbor Air Show, Boston Harbor, MA, USA
02-04 Fair Saint Louis : Air Show, St. Louis, MO, USA, celebratestlouis.org
03 Dubuque Air Show & Fireworks Lock and Dam #11, Mississippi River, Dubuque, IA, USA, www.dubuquejaycees.org
04 Tacoma Freedom Fair Air Show, Commencement Bay, Tacoma, WA, USA, www.freedomfair.com
04 Minot AFB Northern Neighbors Day, Minot AFB, ND, USA, www.minot.af.mil
06-08 Gary's South Shore Air Show, Gary, IN, USA, www.garyairshow.com
06-08 Bavarian Air Meeting 2012, Tussenhausen-Mattsies, Niemcy, www.bavarian-airmeeting.de
07 Jul 15 Wing Armed Forces Day Open House, CFB Moose Jaw, Saskatchewan, Kanada
07-08 MP Modeli Kosmicznych, Częstochowa, www.rcazl.pl
07-08 Jul Dayton Air Show, Dayton Int'l Airport, Dayton, OH, USA, www.daytonairshow.com
07-08 National Cherry Festival Air Show, West Arm of Grand Traverse Bay, Traverse City, MI, USA, www.visit.cherryfestival.org
07-08 Royal International Air Tattoo, RAF Fairford, Gloucestershire, Anglia, www.airtattoo.com
07-08 Jämi Fly-In & Air Show, Jämijärvi, Finlandia, www.jamiflyin.com
09-15 Farnborough International Airshow, Farnborough, Hampshire, Anglia, www.farnborough.com/airshow-2012
11-15 Arlington Fly-In, Arlington, WA, USA, www.arlingtonflyin.org
13-14 Peace River Regional Air Show, Peace River, Alberta, Kanada, www.peaceregionalairshow.com
13-15 MP Latających Makiet Samolotów na Uwięzi dla Juniorów, Leszno, www.rcazl.pl
13-15 Rajd na SAFARII, Ketrzyn Wilamowo, www.lotniskoketrzyn.pl
13-15 Geneseo Air Show, Geneseo, NY, USA, www.1941hag.org
14 La Fête Nationale - Défilé militaire (Bastille Day - Military Parade)Champs-Élysées, Paris, Francja, www.en.wikipedia.org/wiki/Bastille_Day_Military_Parade
14 Northern Skies Air Show 2012, Yellowknife, Northwest Territories, Kanada
14-15 USAM Air Show - The Gathering of Eagles Lost Nation Airport, Willoughby, OH, USA, www.usam.us
14-15 Pensacola Beach Air Show, Pensacola Beach, FL, USA, www.visitpensacolabeach.com
14-15 Air Expo 2012, Flying Cloud Airport, Eden Prairie, MN, USA, www.airexpo-mn.org
14-15 Tierp Arena Air Show, Tierp, Szwecja, www.tierparena.com
17 Inuvik Snowbirds Display, Inuvik, Northwest Territories, Kanada
18-22 War & Peace Show 2012, Hop Farm, Paddock Wood, Kent, Anglia, www.warandpeaceshow.co.uk
19 Norman Wells Snowbirds Display, Norman Wells , Kanada
20-22 Międzynarodowe Zawody Modeli Kosmicznych do Pucharu Świata “2012 Zielona Góra Cup”, Zielona Góra, www. rcazl.pl
20-22 Puchar Polski Modeli Kosmicznych, lotnisko Przylep, www.rcazl.pl
21 Shuttleworth Evening Air Show, Old Warden, Bedfordshire, Anglia, www.shuttleworth.org
21 Princeton Air Show, Princeton, British Columbia, Kanada, www.princetonairshow.ca
21-22 Sioux Falls Airshow, Sioux Falls, SD, USA, www.siouxfallsairshow.com
21-22 Alberta International Air Show, Lethbridge, Alberta, Kanada, www.albertaairshow.ca
21-22 Joint Base Lewis-McChord Air Expo 2012, McChord Field, WA, USA, www.jblmmwr.com
21-22 Sunderland International Airshow, Sunderland, Tyne & Wear, Anglia, www.sunderlandevents.co.uk
21-29 20 Szybowcowe Mistrzostwa Polski Kobiet, Jelenia Góra
21-29 21 Krajowe Zawody Szybowcowe (Przedmistrzostwa Europy), Michałków
22 Santa Cruz Air Race 2012 - Air Show, Santa Cruz, Portugalia, www.santacruzairrace.com
22 Whitehorse Snowbirds Display, Whitehorse, Yukon, Kanada
22 Bray Summerfest Air Spectacular 2012, Bray Seafront, Irlandia, www.brayairdisplay.com
23-29 VI Zlot Szybowców Zabytkowych, Olsztyn, www.zabytkoweszybowce.pl
23-29 EAA Air Venture Oshkosh 2012, Wittman Regional Airport, Oshkosh, WI, USA, www.airventure.org
25 Cheyenne Frontier Days - Air Show, Cheyenne, WY, USA , www.cfdrodeo.com
25 Watson Lake Snowbirds Display, Watson Lake, Yukon, Kanada
26 Sioux Lookout Centennial 2012 Airshow, Sioux Lookout, Ontario, Kanada, www.siouxlookout.ca
27-29 Tri-City Water Follies, Kennewick, Pasco, WA, USA, www.waterfollies.com
28 Texel Air Show 2012, Texel Airport, Texel, Holandia, www.texelairshow.nl
28-29 Air Magic Valley Air Show 2012, Twin Falls, ID, USA, www.airmagicvalley.org
28-29 Arctic Thunder Air Show 2012, Elmendorf AFB, AK, USA, www.jber.af.mil
28-29 Fort McMurray Air Show, Fort McMurray, Alberta, Kanada
29 National Museum of Flight Airshow 2012, East Fortune Airfield, East Lothian, Anglia, www.nms.ac.uk
31 Fort St. John Snowbirds Display, Fort St. John, British Columbia, Kanada
01 Shuttleworth Military Pageant Air Show, Old Warden, Bedfordshire, Anglia, www.shuttleworth.org
01 Canada Day Flypast, Ottawa, Ontario, Kanada
01 Tacoma Freedom Fair Wings & Wheels, Tacoma Narrows Airport, Tacoma, WA, USA, www.freedomfair.com
01-08 Krajowe Zawody Szybowcowe, Bezmiechowa
02-04 Boston Harbor Air Show, Boston Harbor, MA, USA
02-04 Fair Saint Louis : Air Show, St. Louis, MO, USA, celebratestlouis.org
03 Dubuque Air Show & Fireworks Lock and Dam #11, Mississippi River, Dubuque, IA, USA, www.dubuquejaycees.org
04 Tacoma Freedom Fair Air Show, Commencement Bay, Tacoma, WA, USA, www.freedomfair.com
04 Minot AFB Northern Neighbors Day, Minot AFB, ND, USA, www.minot.af.mil
06-08 Gary's South Shore Air Show, Gary, IN, USA, www.garyairshow.com
06-08 Bavarian Air Meeting 2012, Tussenhausen-Mattsies, Niemcy, www.bavarian-airmeeting.de
07 Jul 15 Wing Armed Forces Day Open House, CFB Moose Jaw, Saskatchewan, Kanada
07-08 MP Modeli Kosmicznych, Częstochowa, www.rcazl.pl
07-08 Jul Dayton Air Show, Dayton Int'l Airport, Dayton, OH, USA, www.daytonairshow.com
07-08 National Cherry Festival Air Show, West Arm of Grand Traverse Bay, Traverse City, MI, USA, www.visit.cherryfestival.org
07-08 Royal International Air Tattoo, RAF Fairford, Gloucestershire, Anglia, www.airtattoo.com
07-08 Jämi Fly-In & Air Show, Jämijärvi, Finlandia, www.jamiflyin.com
09-15 Farnborough International Airshow, Farnborough, Hampshire, Anglia, www.farnborough.com/airshow-2012
11-15 Arlington Fly-In, Arlington, WA, USA, www.arlingtonflyin.org
13-14 Peace River Regional Air Show, Peace River, Alberta, Kanada, www.peaceregionalairshow.com
13-15 MP Latających Makiet Samolotów na Uwięzi dla Juniorów, Leszno, www.rcazl.pl
13-15 Rajd na SAFARII, Ketrzyn Wilamowo, www.lotniskoketrzyn.pl
13-15 Geneseo Air Show, Geneseo, NY, USA, www.1941hag.org
14 La Fête Nationale - Défilé militaire (Bastille Day - Military Parade)Champs-Élysées, Paris, Francja, www.en.wikipedia.org/wiki/Bastille_Day_Military_Parade
14 Northern Skies Air Show 2012, Yellowknife, Northwest Territories, Kanada
14-15 USAM Air Show - The Gathering of Eagles Lost Nation Airport, Willoughby, OH, USA, www.usam.us
14-15 Pensacola Beach Air Show, Pensacola Beach, FL, USA, www.visitpensacolabeach.com
14-15 Air Expo 2012, Flying Cloud Airport, Eden Prairie, MN, USA, www.airexpo-mn.org
14-15 Tierp Arena Air Show, Tierp, Szwecja, www.tierparena.com
17 Inuvik Snowbirds Display, Inuvik, Northwest Territories, Kanada
18-22 War & Peace Show 2012, Hop Farm, Paddock Wood, Kent, Anglia, www.warandpeaceshow.co.uk
19 Norman Wells Snowbirds Display, Norman Wells , Kanada
20-22 Międzynarodowe Zawody Modeli Kosmicznych do Pucharu Świata “2012 Zielona Góra Cup”, Zielona Góra, www. rcazl.pl
20-22 Puchar Polski Modeli Kosmicznych, lotnisko Przylep, www.rcazl.pl
21 Shuttleworth Evening Air Show, Old Warden, Bedfordshire, Anglia, www.shuttleworth.org
21 Princeton Air Show, Princeton, British Columbia, Kanada, www.princetonairshow.ca
21-22 Sioux Falls Airshow, Sioux Falls, SD, USA, www.siouxfallsairshow.com
21-22 Alberta International Air Show, Lethbridge, Alberta, Kanada, www.albertaairshow.ca
21-22 Joint Base Lewis-McChord Air Expo 2012, McChord Field, WA, USA, www.jblmmwr.com
21-22 Sunderland International Airshow, Sunderland, Tyne & Wear, Anglia, www.sunderlandevents.co.uk
21-29 20 Szybowcowe Mistrzostwa Polski Kobiet, Jelenia Góra
21-29 21 Krajowe Zawody Szybowcowe (Przedmistrzostwa Europy), Michałków
22 Santa Cruz Air Race 2012 - Air Show, Santa Cruz, Portugalia, www.santacruzairrace.com
22 Whitehorse Snowbirds Display, Whitehorse, Yukon, Kanada
22 Bray Summerfest Air Spectacular 2012, Bray Seafront, Irlandia, www.brayairdisplay.com
23-29 VI Zlot Szybowców Zabytkowych, Olsztyn, www.zabytkoweszybowce.pl
23-29 EAA Air Venture Oshkosh 2012, Wittman Regional Airport, Oshkosh, WI, USA, www.airventure.org
25 Cheyenne Frontier Days - Air Show, Cheyenne, WY, USA , www.cfdrodeo.com
25 Watson Lake Snowbirds Display, Watson Lake, Yukon, Kanada
26 Sioux Lookout Centennial 2012 Airshow, Sioux Lookout, Ontario, Kanada, www.siouxlookout.ca
27-29 Tri-City Water Follies, Kennewick, Pasco, WA, USA, www.waterfollies.com
28 Texel Air Show 2012, Texel Airport, Texel, Holandia, www.texelairshow.nl
28-29 Air Magic Valley Air Show 2012, Twin Falls, ID, USA, www.airmagicvalley.org
28-29 Arctic Thunder Air Show 2012, Elmendorf AFB, AK, USA, www.jber.af.mil
28-29 Fort McMurray Air Show, Fort McMurray, Alberta, Kanada
29 National Museum of Flight Airshow 2012, East Fortune Airfield, East Lothian, Anglia, www.nms.ac.uk
31 Fort St. John Snowbirds Display, Fort St. John, British Columbia, Kanada
Sierpień
01-12 40 Szybowcowe Mistrzostwa Polskie Juniorów, Leszno, www.jwgc2012.eu
02-05 XIV Międzynarodowy Zlot Przyjaciół Lotnictwa I Mazur, Kętrzyn wilamowo, www.lotniskoketrzyn.pl
03-04 Miting de Aviatiune, Băneşti, Prahova, Rumunia, www.aviatiunea.ro
04-05 Mazury Air Show 2012, Giżycko, www.lotniskoketrzyn.pl
04-05 Essex Military & Flying Machines, Damyns Hall, Upminster, Essex, Anglia, www.militaryandflyingmachines.org.uk
04-05 The Great New England Air Show, Westover ARB, Chicopee, MA, USA, www.greatnewenglandairshow.com
04-05 Seafair 2012 Air Show, Lake Washington, Seattle, WA, USA, www.seafair.com
04-05 SkyFest 2012, Quesnel, British Columbia, Kanada, www.skyfest2012.com
04-05 185th ARW Air and Ag Expo, Sioux Gateway Airport, Sioux City, IA, USA, www.185arw.ang.af.mil
04-05 Thunder Over Michigan, Willow Run Airport, Ypsilanti, MI, USA, www.yankeeairmuseum.org
04-05 Milwaukee Air & Water Show, Bradfort Beach, Lakefront, Milwaukee, WI, USA, www.milwaukeeairshow.com
04-05 Oregon International Air Show, Portland-Hillsboro Airport, Hillsboro, OR, USA, www.oregonairshow.com
04-05 Canada Remembers International Festival for Heroes, Saskatoon, Saskatchewan, Kanada, www.canadaremembersfestivalforheroes.com
04-19 32 Szybowcowe Mistrzostwa Świata, Uvalde, USA
05 Shuttleworth Military Pageant Air Show, Old Warden, Bedfordshire, Anglia, www.shuttleworth.org
08 Rocky Mountain House Airshow, Rocky Mountain House, Alberta, Kanada, www.rockymtnhouseairshow.com
09-10 76.MP Modeli Swobodnie Latających, MP Modeli Halowych, Zembrzyce, www.rcazl.pl
09-12 Airbourne: Eastbourne International Airshow, Eastbourne, Sussex, Anglia, www.eastbourneairshow.com
10 Rescue Vlissingen 2012, Vlissingen, Holandia, www.rescuevlissingen.nl
10-12 Flygfesten Dala-Järna 2012, Dala-Järna, Szwecja, www.flygfesten.com
10-12 Abbotsford International Airshow - 50th Anniversary Abbotsford, British Columbia, Kanada, www.abbotsfordairshow.com
11 Shuttleworth Evening Air Show, Old Warden, Bedfordshire, Anglia, www.shuttleworth.org
11-12 Hunterverein Interlaken - 20 Jahre HuverInterlaken, Szwajcaria, www.huver.jimdo.com
11-12 Wings Over Whitecourt, Whitecourt, Alberta, Kanada, www.woodlands.ab.ca
11-12 Wings & Wheels Ursel, Ursel Airfield, Knesselare, Belgia, www.wingsandwheels.be
11-12 Combined Ops 2012, Headcorn Aerodrome, Kent, Anglia, www.combinedops.co.uk
11-12 International Old Timer Fly-inSchaffen-Diest, Belgia, www.flyin.dac.be
12 Blackpool Air Display, Blackpool, Lancashire, Anglia, www.visitblackpool.com
16-26 57. Szybowcowe Mistrzostwa Polski, Stalowa Wola
17 Atlantic City Air Show - Thunder over the Boardwalk Atlantic City, Beachfront, Atlantic City, NJ, USA, www.atlanticcityairshow.com
17-19 Wings Over Alpena Air Show, Alpena, MI, USA, www.wingsoveralpena.com
17-19 Dornier Museum Do-DAYS, Friedrichshafen, Niemcy, www.dorniermuseum.de
18 Shuttleworth Original Flying Proms Concert, Old Warden, Bedfordshire, Anglia, www.shuttleworth.org
18 Portsmouth Air Festival 2012, Portsmouth, Anglia, www.portsmouthairfestival.co.uk
18-19 Chicago Air & Water Show, Lake Michigan Lakefront, Chicago, IL, USA, www.chicagoairandwatershow.us
18-19 Val d'Or Air Show, Val d'Or, Quebec, Kanada
18-19 Wings over Wine Country Air Show, Pacific Coast Air Museum, Santa Rosa, CA, USA, www.wingsoverwinecountry.org
18-19 KC Aviation Expo and Air Show, Kansas City, MO, USA, www.kcairshow.com
19 Sywell Airshow 2012, Sywell, Northamptonshire, Anglia, www.sywellairshow.co.uk
20-30 Międzynarodowe Zawody Modeli Latających na Uwięzi do Puchari Świata “Polish Georgien World Cup”, Częstochowa, www.aeroklub-czestochowa.org.pl
22 Yarmouth Snowbirds Display, Yarmouth, Nova Scotia, Kanada
23-24 Clacton Air Show, Clacton-on-Sea, Essex, Anglia, www.clactonairshow.com
24-25 MP Modeli Latających na Uwięzi, MP Modeli Akrobacyjnych Zdalnie Sterowanych, Włocławek, www.rcazl.pl
24-26 Rocky Mountain Air Show, Broomfield, Jefferson County, CO, USA, www.cosportaviation.org
25 Międzynarodowe Zawody Modeli Swobodnie Latających do Pucharu Świata “Kietrz Cup”, Gliwice, www.rcazl.pl
25 Thunder over the Coconino Fly-In, Grand Canyon Valle Airport, Williams, AZ, USA, www.grandcanyonflyin.com
25 Hunterfest 2012 / St. Stephan FlugplatzfestSt. Stephan, Obersimmental, Szwajcaria , www.hunterverein.ch
25-26 Historic DaysKiewit-Hasselt, Belgia, www.historicdays.be
25-26 Atlantic International Air Show 2012, Summerside, Prince Edward Island, Kanada, www.airshowatlantic.ca
25-26 Winston-Salem Air Show, Winston-Salem, NC, USA, www.wsairshow.com
25-26 Great State of Maine Air Show, Brunswick Landing, Brunswick, ME, USA, www.greatstateofmaineairshow.us
25-26 Defenders of Freedom Air Show, Offutt AFB, Bellevue, NE, USA, www.offuttairshow.com
25-26 Gratiot Community Airshow, Gratiot Airport, Alma, MI, USA, www.gratiotcommunityairshow.com
25-26 Festival of Flight Air & Car Show, New Garden Flying Field, Toughkenamon, PA, USA, www.newgardenflyingfield.com
25-27 Military Odyssey Detling, Kent, Anglia, www.military-odyssey.com
26 OCIA Open House Airshow, Oakland County Int'l Airport, Waterford, MI, USA, www.airfairocia.org
26 Little Gransden Charity Air & Car Show, Little Gransden, Cambridgeshire, Anglia, www.littlegransdenshow.co.uk
26-27 Dunsfold Wings & Wheels Dunsfold Park, Surrey, Anglia, www.wingsandwheels.net
26-27 Best of British Show Air Display, Cotswold Aiport, Kemble, Gloucestershire, Anglia, www.bestofbritishshow.com
29 Rotary Brantford Charity Air Show, Brantford, Ontario, Kanada, www.brantfordairshow.com
30.08-02.09 Bournemouth Air Festival, Bournemouth Seafront, Dorset, Anglia, www.bournemouthair.co.uk
31.08-02.09 Międzynarodowe Zawody Modeli Swobodnie Latających do Pucharu Świata “Summer Cup”, Stalowa Wola, www.rcazl.pl
01-12 40 Szybowcowe Mistrzostwa Polskie Juniorów, Leszno, www.jwgc2012.eu
02-05 XIV Międzynarodowy Zlot Przyjaciół Lotnictwa I Mazur, Kętrzyn wilamowo, www.lotniskoketrzyn.pl
03-04 Miting de Aviatiune, Băneşti, Prahova, Rumunia, www.aviatiunea.ro
04-05 Mazury Air Show 2012, Giżycko, www.lotniskoketrzyn.pl
04-05 Essex Military & Flying Machines, Damyns Hall, Upminster, Essex, Anglia, www.militaryandflyingmachines.org.uk
04-05 The Great New England Air Show, Westover ARB, Chicopee, MA, USA, www.greatnewenglandairshow.com
04-05 Seafair 2012 Air Show, Lake Washington, Seattle, WA, USA, www.seafair.com
04-05 SkyFest 2012, Quesnel, British Columbia, Kanada, www.skyfest2012.com
04-05 185th ARW Air and Ag Expo, Sioux Gateway Airport, Sioux City, IA, USA, www.185arw.ang.af.mil
04-05 Thunder Over Michigan, Willow Run Airport, Ypsilanti, MI, USA, www.yankeeairmuseum.org
04-05 Milwaukee Air & Water Show, Bradfort Beach, Lakefront, Milwaukee, WI, USA, www.milwaukeeairshow.com
04-05 Oregon International Air Show, Portland-Hillsboro Airport, Hillsboro, OR, USA, www.oregonairshow.com
04-05 Canada Remembers International Festival for Heroes, Saskatoon, Saskatchewan, Kanada, www.canadaremembersfestivalforheroes.com
04-19 32 Szybowcowe Mistrzostwa Świata, Uvalde, USA
05 Shuttleworth Military Pageant Air Show, Old Warden, Bedfordshire, Anglia, www.shuttleworth.org
08 Rocky Mountain House Airshow, Rocky Mountain House, Alberta, Kanada, www.rockymtnhouseairshow.com
09-10 76.MP Modeli Swobodnie Latających, MP Modeli Halowych, Zembrzyce, www.rcazl.pl
09-12 Airbourne: Eastbourne International Airshow, Eastbourne, Sussex, Anglia, www.eastbourneairshow.com
10 Rescue Vlissingen 2012, Vlissingen, Holandia, www.rescuevlissingen.nl
10-12 Flygfesten Dala-Järna 2012, Dala-Järna, Szwecja, www.flygfesten.com
10-12 Abbotsford International Airshow - 50th Anniversary Abbotsford, British Columbia, Kanada, www.abbotsfordairshow.com
11 Shuttleworth Evening Air Show, Old Warden, Bedfordshire, Anglia, www.shuttleworth.org
11-12 Hunterverein Interlaken - 20 Jahre HuverInterlaken, Szwajcaria, www.huver.jimdo.com
11-12 Wings Over Whitecourt, Whitecourt, Alberta, Kanada, www.woodlands.ab.ca
11-12 Wings & Wheels Ursel, Ursel Airfield, Knesselare, Belgia, www.wingsandwheels.be
11-12 Combined Ops 2012, Headcorn Aerodrome, Kent, Anglia, www.combinedops.co.uk
11-12 International Old Timer Fly-inSchaffen-Diest, Belgia, www.flyin.dac.be
12 Blackpool Air Display, Blackpool, Lancashire, Anglia, www.visitblackpool.com
16-26 57. Szybowcowe Mistrzostwa Polski, Stalowa Wola
17 Atlantic City Air Show - Thunder over the Boardwalk Atlantic City, Beachfront, Atlantic City, NJ, USA, www.atlanticcityairshow.com
17-19 Wings Over Alpena Air Show, Alpena, MI, USA, www.wingsoveralpena.com
17-19 Dornier Museum Do-DAYS, Friedrichshafen, Niemcy, www.dorniermuseum.de
18 Shuttleworth Original Flying Proms Concert, Old Warden, Bedfordshire, Anglia, www.shuttleworth.org
18 Portsmouth Air Festival 2012, Portsmouth, Anglia, www.portsmouthairfestival.co.uk
18-19 Chicago Air & Water Show, Lake Michigan Lakefront, Chicago, IL, USA, www.chicagoairandwatershow.us
18-19 Val d'Or Air Show, Val d'Or, Quebec, Kanada
18-19 Wings over Wine Country Air Show, Pacific Coast Air Museum, Santa Rosa, CA, USA, www.wingsoverwinecountry.org
18-19 KC Aviation Expo and Air Show, Kansas City, MO, USA, www.kcairshow.com
19 Sywell Airshow 2012, Sywell, Northamptonshire, Anglia, www.sywellairshow.co.uk
20-30 Międzynarodowe Zawody Modeli Latających na Uwięzi do Puchari Świata “Polish Georgien World Cup”, Częstochowa, www.aeroklub-czestochowa.org.pl
22 Yarmouth Snowbirds Display, Yarmouth, Nova Scotia, Kanada
23-24 Clacton Air Show, Clacton-on-Sea, Essex, Anglia, www.clactonairshow.com
24-25 MP Modeli Latających na Uwięzi, MP Modeli Akrobacyjnych Zdalnie Sterowanych, Włocławek, www.rcazl.pl
24-26 Rocky Mountain Air Show, Broomfield, Jefferson County, CO, USA, www.cosportaviation.org
25 Międzynarodowe Zawody Modeli Swobodnie Latających do Pucharu Świata “Kietrz Cup”, Gliwice, www.rcazl.pl
25 Thunder over the Coconino Fly-In, Grand Canyon Valle Airport, Williams, AZ, USA, www.grandcanyonflyin.com
25 Hunterfest 2012 / St. Stephan FlugplatzfestSt. Stephan, Obersimmental, Szwajcaria , www.hunterverein.ch
25-26 Historic DaysKiewit-Hasselt, Belgia, www.historicdays.be
25-26 Atlantic International Air Show 2012, Summerside, Prince Edward Island, Kanada, www.airshowatlantic.ca
25-26 Winston-Salem Air Show, Winston-Salem, NC, USA, www.wsairshow.com
25-26 Great State of Maine Air Show, Brunswick Landing, Brunswick, ME, USA, www.greatstateofmaineairshow.us
25-26 Defenders of Freedom Air Show, Offutt AFB, Bellevue, NE, USA, www.offuttairshow.com
25-26 Gratiot Community Airshow, Gratiot Airport, Alma, MI, USA, www.gratiotcommunityairshow.com
25-26 Festival of Flight Air & Car Show, New Garden Flying Field, Toughkenamon, PA, USA, www.newgardenflyingfield.com
25-27 Military Odyssey Detling, Kent, Anglia, www.military-odyssey.com
26 OCIA Open House Airshow, Oakland County Int'l Airport, Waterford, MI, USA, www.airfairocia.org
26 Little Gransden Charity Air & Car Show, Little Gransden, Cambridgeshire, Anglia, www.littlegransdenshow.co.uk
26-27 Dunsfold Wings & Wheels Dunsfold Park, Surrey, Anglia, www.wingsandwheels.net
26-27 Best of British Show Air Display, Cotswold Aiport, Kemble, Gloucestershire, Anglia, www.bestofbritishshow.com
29 Rotary Brantford Charity Air Show, Brantford, Ontario, Kanada, www.brantfordairshow.com
30.08-02.09 Bournemouth Air Festival, Bournemouth Seafront, Dorset, Anglia, www.bournemouthair.co.uk
31.08-02.09 Międzynarodowe Zawody Modeli Swobodnie Latających do Pucharu Świata “Summer Cup”, Stalowa Wola, www.rcazl.pl
Wrzesień
01-02 Międzynarodowy Piknik Lotniczy, Bielsko-Biała, Polska, www.pikniklotniczy.pl/8mpl
01-02 Flugtage 2012 Pirmasens, Pirmasens, Rieschweiler, Niemcy, www.flugtag-pirmasens.de
01-02 Shoreham Airshow 2012, Shoreham, West Sussex, Anglia, www.shorehamairshow.com
01-02 Quad City Air Show, Davenport Municipal Airport, Davenport, IA, USA, www.quadcityairshow.com
01-03 Cleveland National Air Show, Burke Lakefront Airport, Cleveland, OH, USA, www.clevelandairshow.com
01-03 Canadian International Air Show (CIAS 12)National Exhibition, Toronto, Ontario, Kanada, www.cias.org
02 Shuttleworth Pageant Air Show, Old Warden, Bedfordshire, Anglia, www.shuttleworth.org
04 Whitby Snowbirds Display, Whitby, Ontario, Kanada
06-09 Gidroaviasalon 2012, Gelendzhik, Rosja, www.gidroaviasalon.com
07-09 MP Modeli Szybowców Zdalnie Sterowanych, Gniewno, Mechelinki, www.rcazl.pl
07-09 Miedzynarodowy Rajd po lotniskach Litwy, Kętrzyn Wilamowo, www.lotniskoketrzyn.pl
08-09 MP Modeli Szybowców Sterowanych Mechanicznie, Toszek, www.rcazl.pl
08-09 Southport Air Show 2012, Southport, Lancashire, Anglia, www.southportairshow.com
08-09 The Victory Show Foxlands Farm, Cosby, Leicestershire, Anglia, www.thevictoryshow.co.uk
08-09 Northern Ireland International Air Show, Portrush, Coleraine, Northern Ireland, Anglia, www.niinternationalairshow.co.uk
08-09 Flugtage 2012 Roßfeld, Roßfeld, Metzingen, Niemcy, www.flugtage.lsv-rossfeld.de
08-09 Czech International Air Fest, Hradec Králové, Czechy, www.airshow.cz
08-09 Meeting Aérien de Roanne, Roanne, Francja, www.meeting-roanne.net
08-09 Thunder Over The Rock Air Show, Little Rock AFB, Jacksonville, AR, USA, www.littlerock.af.mil
08-09 Wings Over Waukegan, Waukegan, IL, USA, www.waukeganairshow.com
08-09 California Capitol Airshow, Mather Airport, Sacramento, CA, USA, www.californiacapitalairshow.com
08-09 Kirksville Regional Air Festival, Kirksville, MO, USA, www.kvairfest.com
09 Seething Airfield Charity Air Day, Seething, Norwich, Norfolk, Anglia, www.seethingcharityairday.com
11-16 SepILA2012 Berlin Air Show, Berlin-Schönefeld Airport, Berlin, Niemcy, www.ila-berlin.de
12 Port Stanley Snowbirds Display, Port Stanley, Ontario, Kanada
13 Jersey International Air Display, Jersey, Channel Islands, Anglia, www.jerseyairdisplay.org.uk
13 Guernsey Air Display, St.Peter Port, Guernsey, Channel Islands, Anglia, www.guernseyairdisplay.co.uk
14 Sanicole Sunset Airshow, Hechtel, Belgia, www.sanicole.com
14-16 Goodwood Revival, Goodwood, West Sussex, Anglia, www.goodwood.co.uk
15 7. Międzynarodowe Zawody Modeli Szybowców Sterowanych Mechanicznie do Pucharu Świata “Toszek Cup13”, Toszek k/Gliwic, www.rcazl.pl
15 Heldair Show Maritiem, De Kooy/Den Helder Airport, Den Helder, Holandia, www.denhelderairport.nl
15-16 Międzynarodowe Zawody Modeli Szybowców Zdalnie Sterowanych do Lotów Termicznych “Beskid Cup-Eurotour 2012”, Bielsko-Biała, www.rcazl.pl
15-16 NAS Oceana Air Show, NAS Oceana, Virginia Beach, VA, USA, www.oceanaairshow.com
15-16 Wings over Gatineau - Vintage Wings Air Show, Gatineau Airport, Gatineau, Quebec, Kanada, www.vintagewings.ca
15-16 Scott AFB Air Show - Airpower Over the Midwest Scott AFB, IL, USA, www.scott.af.mil
16 Fête de l'Air Lens-Benifontaine Lens-Benifontaine, Francja, www.meeting-air-lens.com
16 Meeting Aérien de France Coulommiers-Mouroux, Francja, www.aeroclub-accb.fr
16 Sanicole Airshow, Hechtel, Belgia, www.sanicole.com
19 Glorias del Ejército (Armed Forces Day) Parque O'Higgins, Santiago, Chile, www.en.wikipedia.org/wiki/Fiestas_Patrias_(Chile)
19-20 The Helicopter Show, Farnborough, Hampshire, Anglia, www.farnborough.com
19-23 Africa Aerospace & Defence - AAD 2012, AFB Waterkloof, Centurion, RPA, www.aadexpo.co.za
21-23 Grand Junction Air Show, Grand Junction, CO, USA, www.jairshow.com
21-23 Salone del Volo - Venice Air Festival 2012, Nicelli Airport, Lido di Venezia, VE, Włochy, www.salonedelvolo.it
22 Shuttleworth Uncovered - Flying Display, Old Warden, Bedfordshire, Anglia, www.shuttleworth.or
22-23 NATO Days in Ostrava & Czech Air Force Days, Ostrava, Czechy, www.dny-nato.cz
22-23 Duluth Air and Aviation, Expo Duluth, MN, USA, www.duluthairshow.com
22-23 Fairchild AFB Sky Fest 2012, Fairchild AFB, Spokane, WA, USA, www.fairchild.af.mil
22-23 California International Airshow, Salinas Municipal Airport, Salinas, CA, USA, www.salinasairshow.com
22-23 Cocoa Beach Air Show, Cocoa Beach, FL, USA, www.cocoabeachairshow.com
27-30 AviaSvit XXI - International Aerospace Salon Kyiv-Antonov Airport, Kyiv (Gostomel, Kiev), Ukraina, www.aviasvit.com.ua
28-30 Chico Air Show 2012, Chico Municipal Airport, Chico, CA, USA, www.chicoairshow.org
28-30 Wings Over North, Georgia Richard B. Russell Regional Airport, Rome, GA, USA, www.wingsovernorthgeorgia.com
29-30 Malta International Air Show, Malta Int'l Airport, Luqa, Malta, www.maltairshow.com
29-30 Blues on the Bay, MCAS Kaneohe Bay, HI, USA, www.mcbh.usmc.mil
29-30 Air Show Ottawa, Carp, Ottawa, Ontario, Kanada, www.airshowottawa.com
29-30 Rotorfest 2012, Brandywine Airport, West Chester, PA, USA, www.helicoptermuseum.org
29-30 McConnell AFB Open House 2012, McConnell AFB, KS, USA, www.mcconnell.af.mil
29-30 Colorado Springs “In Their Honor” Air Show, Old Colorado Springs Airport, Colorado Springs, CO, USA, www.cosairshow.com
01-02 Międzynarodowy Piknik Lotniczy, Bielsko-Biała, Polska, www.pikniklotniczy.pl/8mpl
01-02 Flugtage 2012 Pirmasens, Pirmasens, Rieschweiler, Niemcy, www.flugtag-pirmasens.de
01-02 Shoreham Airshow 2012, Shoreham, West Sussex, Anglia, www.shorehamairshow.com
01-02 Quad City Air Show, Davenport Municipal Airport, Davenport, IA, USA, www.quadcityairshow.com
01-03 Cleveland National Air Show, Burke Lakefront Airport, Cleveland, OH, USA, www.clevelandairshow.com
01-03 Canadian International Air Show (CIAS 12)National Exhibition, Toronto, Ontario, Kanada, www.cias.org
02 Shuttleworth Pageant Air Show, Old Warden, Bedfordshire, Anglia, www.shuttleworth.org
04 Whitby Snowbirds Display, Whitby, Ontario, Kanada
06-09 Gidroaviasalon 2012, Gelendzhik, Rosja, www.gidroaviasalon.com
07-09 MP Modeli Szybowców Zdalnie Sterowanych, Gniewno, Mechelinki, www.rcazl.pl
07-09 Miedzynarodowy Rajd po lotniskach Litwy, Kętrzyn Wilamowo, www.lotniskoketrzyn.pl
08-09 MP Modeli Szybowców Sterowanych Mechanicznie, Toszek, www.rcazl.pl
08-09 Southport Air Show 2012, Southport, Lancashire, Anglia, www.southportairshow.com
08-09 The Victory Show Foxlands Farm, Cosby, Leicestershire, Anglia, www.thevictoryshow.co.uk
08-09 Northern Ireland International Air Show, Portrush, Coleraine, Northern Ireland, Anglia, www.niinternationalairshow.co.uk
08-09 Flugtage 2012 Roßfeld, Roßfeld, Metzingen, Niemcy, www.flugtage.lsv-rossfeld.de
08-09 Czech International Air Fest, Hradec Králové, Czechy, www.airshow.cz
08-09 Meeting Aérien de Roanne, Roanne, Francja, www.meeting-roanne.net
08-09 Thunder Over The Rock Air Show, Little Rock AFB, Jacksonville, AR, USA, www.littlerock.af.mil
08-09 Wings Over Waukegan, Waukegan, IL, USA, www.waukeganairshow.com
08-09 California Capitol Airshow, Mather Airport, Sacramento, CA, USA, www.californiacapitalairshow.com
08-09 Kirksville Regional Air Festival, Kirksville, MO, USA, www.kvairfest.com
09 Seething Airfield Charity Air Day, Seething, Norwich, Norfolk, Anglia, www.seethingcharityairday.com
11-16 SepILA2012 Berlin Air Show, Berlin-Schönefeld Airport, Berlin, Niemcy, www.ila-berlin.de
12 Port Stanley Snowbirds Display, Port Stanley, Ontario, Kanada
13 Jersey International Air Display, Jersey, Channel Islands, Anglia, www.jerseyairdisplay.org.uk
13 Guernsey Air Display, St.Peter Port, Guernsey, Channel Islands, Anglia, www.guernseyairdisplay.co.uk
14 Sanicole Sunset Airshow, Hechtel, Belgia, www.sanicole.com
14-16 Goodwood Revival, Goodwood, West Sussex, Anglia, www.goodwood.co.uk
15 7. Międzynarodowe Zawody Modeli Szybowców Sterowanych Mechanicznie do Pucharu Świata “Toszek Cup13”, Toszek k/Gliwic, www.rcazl.pl
15 Heldair Show Maritiem, De Kooy/Den Helder Airport, Den Helder, Holandia, www.denhelderairport.nl
15-16 Międzynarodowe Zawody Modeli Szybowców Zdalnie Sterowanych do Lotów Termicznych “Beskid Cup-Eurotour 2012”, Bielsko-Biała, www.rcazl.pl
15-16 NAS Oceana Air Show, NAS Oceana, Virginia Beach, VA, USA, www.oceanaairshow.com
15-16 Wings over Gatineau - Vintage Wings Air Show, Gatineau Airport, Gatineau, Quebec, Kanada, www.vintagewings.ca
15-16 Scott AFB Air Show - Airpower Over the Midwest Scott AFB, IL, USA, www.scott.af.mil
16 Fête de l'Air Lens-Benifontaine Lens-Benifontaine, Francja, www.meeting-air-lens.com
16 Meeting Aérien de France Coulommiers-Mouroux, Francja, www.aeroclub-accb.fr
16 Sanicole Airshow, Hechtel, Belgia, www.sanicole.com
19 Glorias del Ejército (Armed Forces Day) Parque O'Higgins, Santiago, Chile, www.en.wikipedia.org/wiki/Fiestas_Patrias_(Chile)
19-20 The Helicopter Show, Farnborough, Hampshire, Anglia, www.farnborough.com
19-23 Africa Aerospace & Defence - AAD 2012, AFB Waterkloof, Centurion, RPA, www.aadexpo.co.za
21-23 Grand Junction Air Show, Grand Junction, CO, USA, www.jairshow.com
21-23 Salone del Volo - Venice Air Festival 2012, Nicelli Airport, Lido di Venezia, VE, Włochy, www.salonedelvolo.it
22 Shuttleworth Uncovered - Flying Display, Old Warden, Bedfordshire, Anglia, www.shuttleworth.or
22-23 NATO Days in Ostrava & Czech Air Force Days, Ostrava, Czechy, www.dny-nato.cz
22-23 Duluth Air and Aviation, Expo Duluth, MN, USA, www.duluthairshow.com
22-23 Fairchild AFB Sky Fest 2012, Fairchild AFB, Spokane, WA, USA, www.fairchild.af.mil
22-23 California International Airshow, Salinas Municipal Airport, Salinas, CA, USA, www.salinasairshow.com
22-23 Cocoa Beach Air Show, Cocoa Beach, FL, USA, www.cocoabeachairshow.com
27-30 AviaSvit XXI - International Aerospace Salon Kyiv-Antonov Airport, Kyiv (Gostomel, Kiev), Ukraina, www.aviasvit.com.ua
28-30 Chico Air Show 2012, Chico Municipal Airport, Chico, CA, USA, www.chicoairshow.org
28-30 Wings Over North, Georgia Richard B. Russell Regional Airport, Rome, GA, USA, www.wingsovernorthgeorgia.com
29-30 Malta International Air Show, Malta Int'l Airport, Luqa, Malta, www.maltairshow.com
29-30 Blues on the Bay, MCAS Kaneohe Bay, HI, USA, www.mcbh.usmc.mil
29-30 Air Show Ottawa, Carp, Ottawa, Ontario, Kanada, www.airshowottawa.com
29-30 Rotorfest 2012, Brandywine Airport, West Chester, PA, USA, www.helicoptermuseum.org
29-30 McConnell AFB Open House 2012, McConnell AFB, KS, USA, www.mcconnell.af.mil
29-30 Colorado Springs “In Their Honor” Air Show, Old Colorado Springs Airport, Colorado Springs, CO, USA, www.cosairshow.com
Październik
05-06 Dzień Pamięci Kardynała Stefana Wyszyńskiego I Jana Pawła II, Ketrzyn Wilamowo, www.lotniskoketrzyn.pl
06 Wings & Wheels - A Georgetown Fall Festival, Sussex County Airport, Georgetown, DE, USA, www.wings-wheels.com
06-07 “Epilog” – Zakończenie sezonu imprez na lotnisku, Ketrzyn wilamowo, www.lotniskoketrzyn.pl
06-07 San Francisco Fleet Week Air Show, Waterfront San Francisco, CA, USA, www.fleetweek.us
06-07 Fort Worth Alliance Air Show, Fort Worth Alliance Airport, TX, USA, www.allianceairshow.com
07 Shuttleworth Autumn Air Show, Old Warden, Bedfordshire, Anglia, www.shuttleworth.org
09-14 Japan International Aerospace Exhibition 2012, Nagoya, Japonia, www.japanaerospace.jp
10-11 Axalp Swiss Air Force Live Firing Demo, Axalp-Ebenfluh, Brienz, Szwajcaria, www.lw.admin.ch
12-14 MCAS Miramar Air Show, MCAS Miramar, San Diego, CA, USA, www.miramarairshow.com
13-14 Wings and Waves Air Show, Daytona Beach, FL, USA, www.wingsandwaves.com
13-14 The Great Georgia Airshow, Falcon Field, Peachtree City, GA, USA, www.thegreatgeorgiaairshow.com
13-14 Commemorative Air Force Airsho, Midland Int'l Airport, Midland, TX, USA
19 Snowbirds Year End Show, CFB Moose Jaw, Saskatchewan, Kanada
20-21 Amigo Airsho, El Paso, TX, USA, www.airsho.org
20-21 NAS Jacksonville Air Show, NAS Jacksonville, FL, USA, www.airshow.jacksonville.com
25-27 Copperstate Fly-In, Casa Grande, AZ, USA, www.copperstate.org
27-28 Wings Over Houston Air Show, Ellington Field, Houston, TX, USA, www.wingsoverhouston.com
27-28 Moody Air Fest 2012, Moody AFB, GA, USA, www.moody.af.mil
28 Wings, Wheels, Rotors Expo 2012, Los Alamitos, CA, USA, www.wwrexpo.net
05-06 Dzień Pamięci Kardynała Stefana Wyszyńskiego I Jana Pawła II, Ketrzyn Wilamowo, www.lotniskoketrzyn.pl
06 Wings & Wheels - A Georgetown Fall Festival, Sussex County Airport, Georgetown, DE, USA, www.wings-wheels.com
06-07 “Epilog” – Zakończenie sezonu imprez na lotnisku, Ketrzyn wilamowo, www.lotniskoketrzyn.pl
06-07 San Francisco Fleet Week Air Show, Waterfront San Francisco, CA, USA, www.fleetweek.us
06-07 Fort Worth Alliance Air Show, Fort Worth Alliance Airport, TX, USA, www.allianceairshow.com
07 Shuttleworth Autumn Air Show, Old Warden, Bedfordshire, Anglia, www.shuttleworth.org
09-14 Japan International Aerospace Exhibition 2012, Nagoya, Japonia, www.japanaerospace.jp
10-11 Axalp Swiss Air Force Live Firing Demo, Axalp-Ebenfluh, Brienz, Szwajcaria, www.lw.admin.ch
12-14 MCAS Miramar Air Show, MCAS Miramar, San Diego, CA, USA, www.miramarairshow.com
13-14 Wings and Waves Air Show, Daytona Beach, FL, USA, www.wingsandwaves.com
13-14 The Great Georgia Airshow, Falcon Field, Peachtree City, GA, USA, www.thegreatgeorgiaairshow.com
13-14 Commemorative Air Force Airsho, Midland Int'l Airport, Midland, TX, USA
19 Snowbirds Year End Show, CFB Moose Jaw, Saskatchewan, Kanada
20-21 Amigo Airsho, El Paso, TX, USA, www.airsho.org
20-21 NAS Jacksonville Air Show, NAS Jacksonville, FL, USA, www.airshow.jacksonville.com
25-27 Copperstate Fly-In, Casa Grande, AZ, USA, www.copperstate.org
27-28 Wings Over Houston Air Show, Ellington Field, Houston, TX, USA, www.wingsoverhouston.com
27-28 Moody Air Fest 2012, Moody AFB, GA, USA, www.moody.af.mil
28 Wings, Wheels, Rotors Expo 2012, Los Alamitos, CA, USA, www.wwrexpo.net
Listopad
02-03 NAS Pensacola Open House - Blue Angels Homecoming Air Show, Sherman Field, NAS Pensacola, FL, USA, www.naspairshow.com
03-04 MP Modeli Halowych dla Seniorów, Suwałki, www.suwalki.pl
03-04 Wings Over Homestead, Homestead ARB, FL, USA, www.wingsoverhomestead.com
06-08 Helishow Dubai 2012, Airport Expo, Dubai, Zjednoczone Emiraty Arabskie, www.dubaihelishow.com
07-10 Indo Defence & Aerospace 2012, JIExpo Kemayoran, Jakarta, Indonezja, www.indodefence.com
10-11 Stuart Air Show 2012, Witham Field, Stuart, FL, USA, www.stuartairshow.com
10-11 Aviation Nation 2012 - Las Vegas Air Show, Nellis AFB, Las Vegas, NV, USA, www.nellis.af.mil
13-18 Air Show China 2012 Zhuhai, Guangdong, Chiny, www.airshow.com.cn
30.11-02.12 Al Ain Aerobatic Show, Al Ain Airport, Abu Dhabi, Zjednoczone Emiraty Arabskie, www.alainaerobaticshow.com
02-03 NAS Pensacola Open House - Blue Angels Homecoming Air Show, Sherman Field, NAS Pensacola, FL, USA, www.naspairshow.com
03-04 MP Modeli Halowych dla Seniorów, Suwałki, www.suwalki.pl
03-04 Wings Over Homestead, Homestead ARB, FL, USA, www.wingsoverhomestead.com
06-08 Helishow Dubai 2012, Airport Expo, Dubai, Zjednoczone Emiraty Arabskie, www.dubaihelishow.com
07-10 Indo Defence & Aerospace 2012, JIExpo Kemayoran, Jakarta, Indonezja, www.indodefence.com
10-11 Stuart Air Show 2012, Witham Field, Stuart, FL, USA, www.stuartairshow.com
10-11 Aviation Nation 2012 - Las Vegas Air Show, Nellis AFB, Las Vegas, NV, USA, www.nellis.af.mil
13-18 Air Show China 2012 Zhuhai, Guangdong, Chiny, www.airshow.com.cn
30.11-02.12 Al Ain Aerobatic Show, Al Ain Airport, Abu Dhabi, Zjednoczone Emiraty Arabskie, www.alainaerobaticshow.com
Grudzień
11-13 MEBA - Middle East Business Aviation 2012, Dubai, Zjednoczone Emiraty Arabskie, www.meba.aero
11-13 MEBA - Middle East Business Aviation 2012, Dubai, Zjednoczone Emiraty Arabskie, www.meba.aero
źródło: dlapilota
czwartek, 15 grudnia 2011
Zmiany w przestrzeni powietrznej FIR Warszawa
Od 15 grudnia 2011 r. obowiązują nowe definicje elementów przestrzeni powietrznej oraz zasady poruszania się w pobliżu ich granic granic. Zostały one szczegółowo opisane w zmianie AIP AIRAC AMDT 118 dostępnej na stronie Eurocotrol. Poniżej zaprezentowano wyciąg z wprowadzonych zmian. Niniejsze opracowanie powinno być potraktowane jako zachęta do zapoznania się z oficjalnym źródłem informacji jakim jest AIP Polska. 
Pokładowe i osobiste nadajniki sygnału niebezpieczeństwa
Urząd Lotnictwa Cywilnego przekazał do konsultacji społecznych projekt rozporządzenia Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej w sprawie lotniczych pokładowych i osobistych nadajników sygnału niebezpieczeństwa. Projekt rozporządzenia stanowi wypełnienie delegacji z art. 140e ust. 3 ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. - Prawo lotnicze i ma na celu zapewnienie zgodności z normami i zalecanymi metodami postępowania zawartymi w Załączniku 10 do Konwencji o międzynarodowym lotnictwie cywilnym, podpisanej w Chicago dnia 7 grudnia 1944 r. Jednocześnie projekt ma na celu uwzględnienie zaleceń o charakterze specjalistycznym, dotyczących nadajników sygnału niebezpieczeństwa, zawartych w dokumentach Rady Programu Cospas-Sarsat, - zgodnie z wytyczną do wydania tego aktu, zawartą w art. 140e ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. – Prawo lotnicze.
Materia objęta niniejszym projektem nie była dotąd regulowana, a wykaz nadajników sygnału niebezpieczeństwa był dotąd w Urzędzie Lotnictwa Cywilnego prowadzony na podstawie ogólnej normy kompetencyjnej wynikającej z art. 21 ust. 2 pkt 15 ustawy – Prawo lotnicze. Aktualnie kompetencja do prowadzenia przez Prezesa Urzędu ewidencji pokładowych i osobistych nadajników sygnału niebezpieczeństwa wynika bezpośrednio z art. 140e ust. 1 tej ustawy.
Biorąc pod uwagę potrzebę zwiększenia efektywności i usprawnienia działań poszukiwawczo-ratowniczych, poprzez jednoznaczną identyfikację nadajnika emitującego sygnał niebezpieczeństwa i jego właściciela lub użytkownika oraz szybką eliminację sygnałów fałszywych - konieczne jest zapewnienie jak najszybszego wejścia w życie projektowanego rozporządzenia dotyczącego ewidencji nadajników sygnału niebezpieczeństwa. Z tego powodu zaproponowano jego wejście w życie z dniem ogłoszenia.
Zasadnicza z punktu widzenia upoważnienia ustawowego treść regulacji została zawarta w § 3 - 5 projektu rozporządzenia.
W § 3 określono warunki zgłaszania nadajników sygnału niebezpieczeństwa do ewidencji, odwołując się do obowiązujących przepisów międzynarodowych. W związku z tym w projekcie wskazano, że zgłaszając nadajnik sygnału niebezpieczeństwa do ewidencji podaje się dane określone w pkt 5.1.9 Tomu III, Części II Załącznika 10 do Konwencji o międzynarodowym lotnictwie cywilnym.
Powyższe wskazanie przepisów, a nie przenoszenie ich treści do projektu rozporządzenia zostało podyktowane potrzebą zapewnia ich bezpośredniego stosowania oraz objętością omawianych dokumentów, a także faktem, że ich treść jest powszechnie dostępna - Załącznik 10 do Konwencji został bowiem opublikowany w Dzienniku Urzędowym Urzędu Lotnictwa Cywilnego (Dz. Urz. ULC z 2008 r. Nr 13, poz. 196), zgodnie z przyjętą zasadą określoną w art. 3 ust. 2 ustawy – Prawo lotnicze.
Ponadto, mając na uwadze zalecenia Rady Programu Cospas-Sarsat, o których mowa w art. 140e ust. 3 ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. – Prawo lotnicze, w projektowanym rozporządzeniu przewidziano, że podmioty zgłaszające nadajnik sygnału niebezpieczeństwa do ewidencji będą podawać także dane: dotyczące kodu identyfikacyjnego nadajnika zawierającego kod kraju przyznany Rzeczypospolitej Polskiej przez Międzynarodowy Związek Telekomunikacyjny - ITU (International Telecommunication Union); numer pozwolenia radiowego wydanego na podstawie art. 143 ust. 2 ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. - Prawo telekomunikacyjne (Dz. U. Nr 171, poz. 1800, z późn. zm.) oraz w sytuacji, gdy taki nadajnik będzie na wyposażeniu cywilnych i państwowych statków powietrznych - informację na temat tego statku powietrznego i jego systemów łączności i radionawigacji.
W § 4 wskazano, że nadajniki sygnału niebezpieczeństwa mogą być z ewidencji wykreślone na wniosek ich właściciela lub użytkownika albo z urzędu, tj. po wykreśleniu statku powietrznego z rejestru cywilnych statków powietrznych, o którym mowa w art. 34 ustawy.
W § 5 uregulowano natomiast sposób prowadzenia ewidencji nadajników sygnału niebezpieczeństwa, przesądzając że będzie ona prowadzona na informatycznych nośnikach danych w rozumieniu art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 17 lutego 2005 roku o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (Dz. U. Nr 64, poz. 565), zgodnie z minimalnymi wymaganiami dla systemów teleinformatycznych oraz minimalnymi wymaganiami dla wymiany informacji w formie elektronicznej, jak też w sposób zapewniający zgodność programową, zgodność danych oraz bezpieczeństwo danych.
Projektowane rozporządzenie pozytywnie wpłynie na sposób prowadzenia działań poszukiwawczo-ratowniczych, gdyż pozwoli na jednoznaczną identyfikację nadajnika emitującego sygnał niebezpieczeństwa i jego właściciela lub użytkownika oraz szybką identyfikację i eliminację sygnałów fałszywych. Jednocześnie zapewni realizację zaleceń Rady Programu Cospas-Sarsat, które zgodnie z Notą o przystąpieniu Rzeczypospolitej Polskiej do Programu Międzynarodowego COSPAS-SARSAT jako państwo użytkownik, podpisaną w Warszawie dnia 31 maja 2005 roku (Monitor Polski z 2006 r. Nr 13, poz. 171) - powinny być stosowane.
Skrócenie terminu wejścia w życie niniejszego rozporządzenia i wskazanie, iż wejdzie ono w życie z dniem ogłoszenia uzasadnione jest potrzebą pilnego uregulowania szczegółowych zagadnień związanych z ewidencją nadajników sygnału niebezpieczeństwa – w celu wypełnienia istniejącej luki w przepisach co do tej materii.
Treść projektu rozporządzenia
źródło: Urząd Lotnictwa Cywilnego
wtorek, 13 grudnia 2011
Wirtualna wizyta na lotnisku Brygady Lotnictwa Marynarki Wojennej
Czy można zwiedzić kabinę śmigłowca, hangar lub wieżę kontroli lotów bez wizyty na lotnisku? Dzięki współpracy Gdyńskiej Brygady Lotnictwa Marynarki Wojennej i redakcji portalu lotniczego aviateam.pl teraz to możliwe i to bez wychodzenia z domu. Odpowiedź brzmi : TAK i to dzięki portalowi BLMW, z którego pochodzą poniższe informacje.
Dzięki stałej współpracy z redakcją portalu aviateam.pl powstało już wiele ciekawych fotografii na temat lotnictwa morskiego. Są one na bieżąco publikowane w serwisach internetowych oraz w prasie. Można je było również obejrzeć podczas wystawy fotograficznej z okazji 90. rocznicy utworzenia lotnictwa Marynarki Wojennej (zobacz: Wystawa fotograficzna „90 lat lotnictwa Marynarki Wojennej ). Dwukrotnie zdjęcia wykonane przez fotoreporterów portalu znalazły się także na kalendarzu Gdyńskiej Brygady Lotnictwa MW. Dużym zainteresowaniem cieszą się również materiały filmowe na temat lotnictwa morskiego przygotowane przez redakcję aviateam.pl. Łącznie 12 opublikowanych w serwisie You Tube filmów zanotowało ponad 58 000 odsłon.
Od ubiegłego tygodnia bez wychodzenia z domu i wizyty na lotnisku można zwiedzić salę operacyjną wieży Wojskowego Portu Lotniczego w Gdyni Babich Dołach, hangar znajdujący się na terenie 43. Bazy Lotnictwa Morskiego czy kabiny śmigłowców: ratowniczego W-3RM „Anakonda”, transportowego Mi-17 oraz Mi-2. Wkrótce będzie można zwiedzić kabiny pozostałych samolotów i śmigłowców Brygady Lotnictwa MW. Zapowiadamy również publikację kolejnych filmów, między innymi z lotów śmigłowców zwalczania okrętów podwodnych Mi-14PŁ na zastosowanie bojowe, ćwiczeń patrolowej Bryzy z jednostkami Morskiej Służby Poszukiwania i Ratownictwa oraz z tegorocznego pikniku lotniczego w Siemirowicach.
Zobacz:
kabina śmigłowca ratowniczego W-3RM „Anakonda”
kabina śmigłowca transportowego Mi-17
kabina śmigłowca Mi-2
hangar 43.Bazy Lotnictwa Morskiego
wieża Wojskowego Portu Lotniczego w Gdyni Babich Dołach
źródło : BLMW
piątek, 9 grudnia 2011
53 Posiedzenie Europejskiej Grupy Planowania Żeglugi Powietrznej
W Paryżu, w siedzibie Biura Europejskiego i Północnego Atlantyku ICAO z udziałem przedstawicieli ULC odbyło się 53. posiedzenie Europejskiej Grupy Planowania Żeglugi Powietrznej (European Air Navigation Planning Group). Obszar działania paryskiego Biura obejmuje obecnie 56 państw członkowskich ICAO oraz dwa państwa nie należące do ICAO: Watykan i Lichtenstein. Posiedzenia EANPG odbywają się raz w roku. Na uwagę zasługuje włączenie z dniem 1 stycznia 2011 r. Izraela do obszaru działania Biura Europejskiego i Północnego Atlantyku ICAO i w konsekwencji uwzględnienie Rejonu Informacji Powietrznej (FIR) Tel Aviv w Europejskim Planie Żeglugi Powietrznej (ICAO Doc 7754).
W posiedzeniu uczestniczyli przedstawiciele 34 państw należących do Regionu Europy i Północnego Atlantyku a także delegacja z USA oraz reprezentanci instytucji i organizacji międzynarodowych: Komisji Europejskiej, ICAO, EUROCONTROL, IATA, IFALPA, IAC (MAK).
Omawiano sprawy z zakresu żeglugi powietrznej, w szczególności prezentowano sprawozdania stałych grup roboczych funkcjonujących pod kierownictwem Biura Regionalnego ICAO. Sprawozdania zawierają informacje, wnioski i propozycje działań dla Biura oraz państw członkowskich, włącznie z propozycjami zmian w międzynarodowych przepisach i procedurach. Oceniano również stan realizacji decyzji i wniosków z poprzedniego posiedzenia EANPG.
Na 53. posiedzeniu EANPG zapoznano się z informacjami oraz przyjęto decyzje i wnioski odnoszące się, między innymi, do następujących kwestii:
- Wprowadzenia z dniem 17 listopada 2011 r. w przestrzeniach powietrznych krajów Federacji Rosyjskiej oraz Kazachstanu, Tadżykistanu, Turkmenistanu, Kirgistanu i Uzbekistanu zredukowanego minimum separacji pionowej (RVSM) między FL 290 i FL 410. Ponadto wdrożono w tych krajach tabele poziomów przelotu zgodne z Dodatkiem 3 do Aneksu 2 ICAO, zamiast stosowanego dotychczas systemu metrycznego.
- Wyników przeprowadzonych przez ICAO w 2010 roku inspekcji krajowych władz lotniczych. W wielu przypadkach stwierdzono niedobór odpowiednio wykwalifikowanego i doświadczonego personelu po stronie regulatora. Zbyt długotrwały proces zmian legislacyjnych w niektórych państwach spowalnia wdrażanie przepisów międzynarodowych do krajowych systemów prawnych. Istotną przeszkodą bywa również brak krajowych programów bezpieczeństwa w lotnictwie. W wielu państwach obowiązujące przepisy prawa karnego oraz procedury postępowania sądowego i policyjne stanowią przeszkodę w promowaniu „just/safety culture”.
- Zmian w Europejskim Planie Żeglugi Powietrznej (ICAO Doc 7754), polegających m.in. na rozszerzeniu tomu podstawowego (Basic) o części: IX – Zasoby ludzkie i szkolenie, X – Planowanie awaryjne, XI – Środowisko oraz wprowadzenia zmian w części VI dotyczącej osłony meteorologicznej lotnictwa cywilnego.
- Niezwłocznego zawieszenia stosowania we frazeologii terminu TORA (Take-Off Run Available – rozporządzalna długość startu) w okolicznościach opisanych w Europejskich Regionalnych Procedurach Dodatkowych (ICAO Doc 7030), rozdział 10, paragraf 10.4 – operacje lotniskowe; starty ze skrzyżowań na drodze startowej.
- Harmonizacji kryteriów i procedur stosowanych na lotniskach w warunkach ograniczonej widzialności (LVP – Low Visibility Procedures).
- Transformacji Służb Informacji Lotniczych (AIS – Aeronautical Information Services) w kierunku Zarządzania Informacjami Lotniczymi (AIM – Aeronautical Information Management) oraz certyfikacji służb AIM.
- Przyspieszenia wdrażania elektronicznych baz danych o przeszkodach lotniczych (eTOD) przez włączenie do Aneksu 14 ICAO (lotniska) odpowiednich zapisów, które będą musiały być respektowane podczas certyfikacji lotnisk.
- Zwrócenia się do państw członkowskich ICAO należących do Regionu Europejskiego z propozycją stosowania w korespondencji radiowej przez personel służb kontroli ruchu lotniczego (ATC) wyłącznie języka angielskiego, ze szczególnym uwzględnieniem lotnisk, na których znaczny udział ma ruch międzynarodowy.
- Stosowania się państw członkowskich do procedur i wymagań związanych z wykonywaniem lotów w przestrzeni, w której obowiązuje zredukowane (1000 ft) minimum separacji pionowej (przestrzeń RVSM).
- Kolejne, 54. posiedzenie EANPG odbędzie się w grudniu 2012 roku.
źródło: Urząd Lotnictwa Cywilnego
wtorek, 6 grudnia 2011
Praktyki studenckie w Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej
Polska Agencja Żeglugi Powietrznej umożliwia studentom i ich Uczelniom Wyższym odbycie praktyk studenckich w komórkach organizacyjnych PAŻP. Praktyki odbywają się w miesiącach letnich tj. lipcu, sierpniu i wrześniu. Zorganizowane praktyki na mocy porozumienia Uczelni i PAŻP są nieodpłatne a organizacja i koordynacja związanych z nimi zadań leży w kompetencji Działu Przygotowania Szkoleń.
Praktyki realizowane w PAŻP umożlwiają:
a) poszerzenie wiedzy zdobytej na studiach i rozwijanie umiejętności ich praktycznego wykorzystania
b) poznanie specyfiki funkcjonowania PAŻP ze szczególnym uwzględnieniem komórki organizacyjnej, w której relizowana jest praktyka
c) nabywanie przydatnej wiedzy związanej z przyszłą pracą zawodową
d) kształtowanie umiejętności niezbędnych w przyszłej pracy zawodowej, w tym m.in pracy w zespole, nawiązywanie kontaktów itd.
e) tworzenie dogodnych warunków do realizacji programu praktyki oraz aktywizacji zawodowej praktykantów
f) poznanie przez PAŻP aktualnego zakresu wiedzy i poziomu umiejętności w jakie może "wyposażyć" praktykantów Uczelnia
W celu uzyskania informacji w zakresie realizacji praktyk studenckich, prosimy o kontakt z niżej wymienionymi pracownikami Działu Przygotowania Szkoleń:
Anna Bogucka: tel +48 22 574 68 14;
e-mail: a.bogucka@pansa.pl
Karina Karwowska: tel +48 22 574 68 24;
e-mail: k.karwowska@pansa.pl
W celu przysłania zgłoszenia na praktykę studencką w PAŻP prosimy o wysłanie go do Kierownika Działu Przygotwania Szkoleń:
Milena Szczygielska: tel +48 22 574 68 10;
e-mail: mailto:m.szczygielska@pansa.pl
Poniżej linki do ważnych informacji
Regulamin organizowania praktyk studenckich
1. Zgłoszenie na praktykę studencką w PAŻP
2. Porozumienie w sprawie praktyk studenckich
3. Zaświadczenie o odbyciu praktyki
4. Wykaz rodzajów informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa
5. Zobowiązanie o zachowaniu tajemnicy przedsiębiorstwa w PAŻP
6. Oświadczenie
gregnavy
na podstawie informacji PAŻP
d) kształtowanie umiejętności niezbędnych w przyszłej pracy zawodowej, w tym m.in pracy w zespole, nawiązywanie kontaktów itd.
e) tworzenie dogodnych warunków do realizacji programu praktyki oraz aktywizacji zawodowej praktykantów
f) poznanie przez PAŻP aktualnego zakresu wiedzy i poziomu umiejętności w jakie może "wyposażyć" praktykantów Uczelnia
W celu uzyskania informacji w zakresie realizacji praktyk studenckich, prosimy o kontakt z niżej wymienionymi pracownikami Działu Przygotowania Szkoleń:
Anna Bogucka: tel +48 22 574 68 14;
e-mail: a.bogucka@pansa.pl
Karina Karwowska: tel +48 22 574 68 24;
e-mail: k.karwowska@pansa.pl
W celu przysłania zgłoszenia na praktykę studencką w PAŻP prosimy o wysłanie go do Kierownika Działu Przygotwania Szkoleń:
Milena Szczygielska: tel +48 22 574 68 10;
e-mail: mailto:m.szczygielska@pansa.pl
Poniżej linki do ważnych informacji
Regulamin organizowania praktyk studenckich
1. Zgłoszenie na praktykę studencką w PAŻP
2. Porozumienie w sprawie praktyk studenckich
3. Zaświadczenie o odbyciu praktyki
4. Wykaz rodzajów informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa
5. Zobowiązanie o zachowaniu tajemnicy przedsiębiorstwa w PAŻP
6. Oświadczenie
gregnavy
na podstawie informacji PAŻP
wtorek, 6 grudnia 2011
Inżynieria ruchu lotniczego - konferencja naukowa
Studenckie Koło Naukowe Transportu Lotniczego, działające przy Wydziale Transportu Politechniki Warszawskiej zaprasza na Ogólnopolską Konferencję Naukową
Celem Konferencji jest prezentacja głównych obszarów zainteresowania współczesnych organów zarządzania Żeglugą Powietrzną. Uroczystość ma zgromadzić licznych specjalistów z zakresu inżynierii ruchu lotniczego w tym także z Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej oraz z Przedsiębiorstwa Państwowego „Porty Lotnicze”. Swoją obecność potwierdziła także kadra naukowa. Przewodniczącym Komitetu Naukowego Konferencji jest Prof. dr hab. inż. Marek Malarski. Komitet ten zgromadził licznych Profesorów z wielu polskich ośrodków naukowych, między innymi z Politechniki Rzeszowskiej, Politechniki Śląskiej, Wyższej Szkoły Oficerskiej Sił Powietrznych w Dęblinie oraz z Akademii Morskiej w Gdyni.
Patronat Honorowy nad Konferencją objął Jego Magnificencja Rektor Politechniki Warszawskiej.
Patronat Honorowy nad Konferencją objął Jego Magnificencja Rektor Politechniki Warszawskiej.
Konferencja odbędzie się w dniach 20-21 marca 2012r. w Hotelu Warszawianka w Jachrance.
Zapraszamy do zapoznania się ze szczegółami na stronie konferencji.
Zapraszamy do zapoznania się ze szczegółami na stronie konferencji.
źródło: SKNTL
poniedziałek, 5 grudnia 2011
Europejski pakiet lotniskowy
W dniu 1 grudnia 2011 r. Komisja Europejska opublikowała długo oczekiwany pakiet propozycji legislacyjnych tzw. Pakiet lotniskowy składający się z czterech dokumentów. Trzy z nich to inicjatywy ustawodawcze w zakresie obsługi naziemnej, zarządzania hałasem w obszarze lotnisk oraz przydzielania czasów operacji w portach lotniczych. Ostatni dokument to ogólny komunikat KE w sprawie przepustowości.
Nowa inicjatywa podjęta przez KE ma na celu zwiększenie przepustowości na europejskich lotniskach, zmniejszenie opóźnień lotów oraz poprawienie jakości usług obsługi naziemnej. Poniżej przedstawiono krótkie opisy poszczególnych projektów wchodzących w skład Pakietu lotniskowego:
1. Projekt rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie wspólnych zasad przydzielania czasu na start i lądowanie w portach lotniczych Unii Europejskiej
Propozycja Komisji wprowadza mechanizmy rynkowe do handlu tzw. slotami między liniami lotniczymi, co ma wpłynąć na zmniejszenie opóźnień lotów oraz redukcję zagęszczenia nieba. Ponadto Komisja chcąc mieć pewność, że przyznane liniom lotniczym sloty są przez nie w pełni wykorzystywane, planuje podnieść próg wykorzystania slotów uprawniający do ich zachowania przez kolejne pół roku z 80 do 85% (zasada „use it or lose it”). Proponowane środki pozwolą obsłużyć do 24 milionów pasażerów rocznie więcej do roku 2025, a korzyści finansowe szacuje się na 5 bilionów euro.
2. Projekt rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie dostępu do rynku usług obsługi naziemnej w portach lotniczych Unii Europejskiej oraz uchylającego Dyrektywę Rady nr 96/97/WE
Celem tej inicjatywy jest poprawienie jakości i wydajności usług obsługi naziemnej na lotniskach poprzez zwiększanie ograniczonych do tej pory takich usług jak: obsługa bagażu i ramp, tankowanie statków powietrznych czy usługi pocztowe. Ponadto zarządzający portami lotniczymi będą mogli wymagać spełnienia minimalnych standardów obsługi naziemnej od jej dostawców.
3. Rewizja przepisów Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2002/30/EC w sprawie ustanowienia zasad i procedur w odniesieniu do wprowadzenia ograniczeń odnoszących się do poziomu hałasu w portach lotniczych Wspólnoty
Propozycja Komisji ma na celu zwiększenie przejrzystości w procesie ustanawiania ograniczeń związanych z hałasem w portach lotniczych. Jednak planowana rola nadzorcza Komisji nie będzie zastępować ostatecznej decyzji państwa członkowskiego w tym względzie. Planowana zmiana dyrektywy zaktualizuje również obowiązujące przepisy uwzględniając rozwój technologiczny, aby ułatwić władzom wycofywanie z użycia najgłośniejszych samolotów.
Decyzje w sprawie zmniejszenia poziomu hałasu na lotniskach powinny być podejmowane zarówno z myślą o osobach mieszkających w ich pobliżu, jak i z myślą o pasażerach. Ponadto decyzje te muszą być podejmowane zgodnie z międzynarodowymi wytycznymi Organizacji Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego (ICAO).
4. Komunikat Komisji Europejskiej do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów w sprawie polityki lotniskowej w Unii Europejskiej – przepustowość i jakość w celu promowania wzrostu, komunikacji i zrównoważonej mobilności
Komunikat Komisji wyraża konieczność kontynuowania prac nad integracją procesów zarządzania przestrzenią powietrzną oraz portami lotniczymi, w celu zapewnienia zwiększonej przepustowości w ramach podejścia „gate-to-gate”. W/w pakiet zanim zostanie ostatecznie przyjęty przez UE przekazany teraz zostanie do Rady UE i Parlamentu Europejskiego celem podjęcia dalszych prac legislacyjnych nad poszczególnymi dokumentami w ramach tzw. zwykłej procedury legislacyjnej.
Źródło: Urząd Lotnictwa Cywilnego
czwartek, 1 grudnia 2011
Raport wstępny w sprawie lądowania Boeinga 767 na warszawskim lotnisku Chopina
Dokładnie miesiąc od zdarzenia ukazał się raport wstępny dotyczący awaryjnego lądowania samolotu Boeing 767 SP-LPC, LO16. 1-go listopada o godzinie 14:35 lecący z Newark samolot PLL LOT wylądował na warszawskim Okęciu bez wypuszczonego podwozia. Po stwierdzeniu usterki systemu hydraulicznego załoga podjęła decyzję o lądowaniu na brzuchu samolotu. Dzięki doskonałym umiejętnościom pilotów udało się bezpiecznie sprowadzić samolot na ziemię. Na pokładzie w chwili zdarzenia znajdowało się 231 osób, w tym 11 członków załogi. Nikt z pasażerów ani załogi nie został ranny.
Bezpiecznik odpowiadający m.in. za awaryjne wysuwanie podwozia był wyłączony, czego nie sygnalizowały systemy samolotu - stwierdza Państwowa Komisja Badania Wypadków Lotniczych we wstępnym raporcie dot. awaryjnego lądowania Boeinga 767 na Okęciu. Już podczas wstępnej inspekcji samolotu komisja stwierdziła, że jeden z bezpieczników w samolocie Boeinga był wyłączony. Jak pisze komisja, zabezpieczał on kilka systemów samolotu, między innymi zastępczy system wypuszczania podwozia. "Pozycja +wyłączono+ bezpiecznika nie jest rejestrowana ani sygnalizowana przez systemy samolotu" - napisano we wstępnym raporcie.
Według dokumentu opublikowanego w czwartek na stronach komisji po starcie samolotu doszło do wycieku płynu hydraulicznego z centralnej instalacji hydraulicznej. Sygnalizacja niskiego ciśnienia w instalacji pojawiła się 24 minuty po starcie z Newark. Załoga samolotu - jak zaznaczają eksperci - została o tym poinformowana, m.in. przez pokładowy rejestrator parametrów lotu, i zadziała zgodnie z procedurą, czyli skonsultowała się z centrum operacyjnym operatora i podjęła decyzję o kontynuowaniu lotu do Warszawy. Gdy samolot podniesiono z płyty lotniska, podłączono zewnętrzne zasilanie oraz wciśnięto bezpiecznik, podwozie się wysunęło - stwierdziła komisja.Z wstępnego raportu wynika też, że członkowie załogi - zarówno piloci jak i personel pokładowy, mieli stosowne uprawnienia i dopuszczenia do wykonywania lotu. Raport zawiera jedynie ustalenia faktyczne m.in. chronologiczny opis zdarzenia. Nie ma w nim natomiast analiz ani wyników przeprowadzanych przez komisję badań.
Pełny raport wstępny dostępny jest tutaj.
źródło: dlapilota
niedziela, 27 listopada 2011
Nowa terminologia ATIS wg FAA
Federalna Administracja Lotnictwa USA (FAA) poinformowała o wprowadzeniu zmian terminologii używanej w komunikatach ATIS (automatyczna informacja dla pilotów zawierająca najważniejsze dane operacyjne i aktualne warunki meteorologiczne panujące na lotnisku), celem przekazania informacji o skróceniu pasa startowego na lotniskach gdzie prowadzone są związane z tym prace.
Według Agencji, kilka zaistniałych w ostatnim czasie incydentów ujawniło przypadki nieporozumień w momentach, kiedy zezwolenie kontroli ruchu lotniczego (clearance) zostało wydane pilotom operującym na skróconych pasach startowych. Zdarzało się, iż pomimo opublikowanych na ten temat informacji Notam, wielu pilotów wylądowało na zamkniętej części drogi startowej lub było kompletnie zaskoczonych tym, że jest ona o wiele krótsza niż się spodziewali.
FAA dokonała następujących zmian:
* ATIS - Kiedy długość pasa startowego została czasowo lub na stałe skrócona, słowo "warning" będzie poprzedzać numer drogi startowej, a słowo "shortened" zostanie włączone w treść wiadomości. Informacja ATIS będzie obejmować dostępną długość drogi startowej, zgodnie z Notam-em i musi być nadawana w czasie trwania budowy. Przykład: "Warning, Runway One-Zero has been shortened, niner-thousand eight hundred and fifty feet available, consult NOTAM".
* Departure information - ATC nie użyje terminu "full lenght", gdy długość pasa startowego dostępna do startu została tymczasowo skrócona. Użycie terminu "full lenght" może być interpretowane przez pilotów, jako dostępna długości pasa startowego przed jego skróceniem. Ilekroć długość pasa startowego zostanie czasowo lub na stale skrócona, słowo "shortened" będzie używane bezpośrednio przed komendą „lineup” i „clearance”. Przykład: “(Call sign), Runway Two-eight shortened, line up and wait” or "(Call sign), Runway Two-eight shortened, cleared for takeoff”.
* Landing information - Słowo "shortened" musi być zawarte w zezwoleniu na lądowanie na czas trwania budowy lub gdy pas jest tymczasowo skrócony. Należy pamiętać, aby zapoznać się z informacjami NOTAM i ATIS na temat stanu drogi startowej w użyciu. Przykład: “(Call sign), Runway Two-eight shortened, continue” or “(Call sign), Runway Two-eight shortened, cleared to land”.
Frazeologia ATC będzie zawierała słowa "warning" i "shortened" w przypadku stałego skrócenia pasa startowego na co najmniej 30 dni lub dopóki katalog lotnisk FAA nie zostanie zaktualizowany, w zależności, który okres będzie dłuższy. FAA uczula, że gdy ATC użyje słowa "shortened", to jest to wskazówka, że dany pas startowy został skrócony i jego próg został przesunięty co najmniej na jednym końcu.
Więcej informacji dostępnych jest na stronie www.faa.gov
Tłumaczenie z aero-news.net
źródło: dlapilota.pl
piątek, 18 listopada 2011
Wytyczne w sprawie wykonywania operacji lotniczych na lotnisku w warunkach ograniczonej widoczności
Prezes Urzędu Lotnictwa Cywilnego Grzegorz Kruszyński podpisał 18 listopada 2011 r. Wytyczne w sprawie wykonywania operacji lotniczych na lotnisku w warunkach ograniczonej widoczności. Zgodnie z tymi Wytycznymi na lotniskach kontrolowanych, dla których zaistniały łącznie okoliczności:
- nie ustanowiono procedur wykonywania operacji w warunkach słabej widzialności,
- istnieją warunki, kiedy całe pole manewrowe lub jego część nie może być wzrokowo nadzorowane przez organ służby kontroli lotniska
- istnieją warunki, kiedy całe pole manewrowe lub jego część nie może być wzrokowo nadzorowane przez organ służby kontroli lotniska
zaleca się aby zarządzający lotniskiem zapewnił, że operacje kołowania odbywają się wyłącznie w asyście FOLLOW ME, który pozostaje w stałej dwustronnej łączności z kontrolerem organu służby kontroli lotniska.
Wytyczne zostaną jeszcze dziś przekazane zarządzającym lotniskami.Wytyczne nr 11 Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego z dnia 18 listopada 2011 r. w sprawie wykonywania operacji lotniczych na lotnisku w warunkach ograniczonej widoczności dostępne są na stronie ULC.
źródło : Urząd Lotnictwa Cywilnego
piątek, 18 listopada 2011
Ankieta dotycząca serwisów AIS i AIM
Zapraszamy do wzięcia udziału w 5 minutowym badaniu ankietowym, w którym mogą Państwo ocenić udostępnione w Internecie testowane serwisy www.ais.pansa.pl oraz www.aim.pansa.pl oraz podzielić się swoimi na ich temat uwagami. Uzyskane od Państwa informacje będą wykorzystane w pracach nad nowym projektem informatycznym, który będzie mógł być wykorzystywany zarówno przez służby Agencji jak i przez użytkowników przestrzeni powietrznej zgodnie z obowiązującymi przepisami.
Ankieta AIS/AIM - do wypełnienia online
Ankieta w formacie pdf do wysłania fax'em na nr. tel.: (22) 574 56 09
źródło : PAŻP
środa, 16 listopada 2011
Bałtyckie wpólne niebo - prace nad systemem SES II
4 i 5 listopada br. Prezes PAŻP Krzysztof Banaszek odwiedził "Oro navigacija" - litewską instytucje zapewniająca służby żeglugi powietrznej. Celem wizyty były uzgodnienia dotyczące projektów realizowanych w 2012 roku oraz budżetu. Obydwie instytucje zapewniające służby żeglugi powietrznej współpracują w obrębie Bałtyckiego Funkcjonalnego Bloku Przestrzeni Powietrznej. Ustalenia z 4 i 5 listopada są realizacją ustaleń z 29 lipca 2011 r.
29 lipca br. w Wilnie ministrowie właściwi do spraw transportu podpisali porozumienie umożliwiające rozwój Bałtyckiego Funkcjonalnego Bloku Przestrzeni Powietrznej poprzez stworzenie formalnych, instytucjonalnych ram współpracy. Utworzono wspólny Komitetu Strategiczny oraz odpowiednie grupy robocze. Zgodnie z celami pakietu legislacyjnego Jednolitej Europejskiej Przestrzeni Powietrznej II (SES II) funkcjonalne bloki przestrzeni są narzędziem umożliwiającym poprawę współpracy pomiędzy instytucjami zapewniającymi służby żeglugi powietrznej, narzędziem służącym zwiększeniu efektywności działania i redukcji kosztów.
Baltic FAB umożliwi osiągnięcie wyższej pojemności, poprawę wydajności sieci zarządzania ruchem lotniczym, skrócenie długości tras lotniczych - z czym wiążą się oszczędność paliwa lotniczego oraz zmniejszenie emisji zanieczyszczeń do środowiska. Cele te zostaną osiągnięte przy zachowaniu wysokiego poziomu bezpieczeństwa i poprawy efektywności kosztowej instytucji zapewniających służby żeglugi powietrznej.
Osiągnięcie powyższych celów wymaga skoordynowania prac z sąsiednimi funkcjonalnymi blokami przestrzeni powietrznej. FAB, jak również z krajami trzecimi. Państwa członkowskie UE są zobowiązane do utworzenia FAB-ów najpóźniej do 4 grudnia 2012 roku. BalticFAB jest otwarty dla innych krajów, które zechcą dołączyć do niego w przyszłości.
Przez dwa dni: 14 i 15 listopada br. w siedzibie "Oro navigacija" obradowały grupy robocze Balic FAB „Workgroups”. Celem warsztatów było przygotowanie dokumentacji niezbędnej do utworzenia Balic FAB. 15 listopada 2011 poparcia dla wspólnego przedsięwzięcia instytucji zapewniających służby żeglugi powietrznej udzielił litewski minister komunikacji Eligijus Masiulis.
Litwa i Polska jeszcze w tym roku podpiszą porozumienie o utworzeniu wspólnego bloku przestrzeni powietrznej (Functional Airspace Block), co ma zwiększyć bezpieczeństwo lotów i obniżyć ich koszta - poinformowało w wtorek litewskie ministerstwo komunikacji. Kwestia ta była omawiana m.in. podczas wtorkowego spotkania w Wilnie ministra komunikacji Litwy Eligijusa Masiulisa z Georgiem Jarzembowskim, koordynatorem Komisji Europejskiej ds. wspólnych przestrzeni powietrznych.
"Realizacja tego projektu jest na liście priorytetowych zadań litewskiego rządu. W sprawie tworzenia wspólnego bloku przestrzeni powietrznej jest już przygotowane polsko-litewskie porozumienie międzyrządowe. Zamierza się je podpisać do końca bieżącego roku" - czytamy w komunikacie ministra Masiulisa. We wtorkowym komunikacie odnotowuje się, że wspólna kontrola przestrzeni powietrznej przyczyni się do usprawnienia zarządzania lotami, obniżenia ich kosztów i zwiększenia bezpieczeństwa. Nie wyklucza się, że w przyszłości do polsko-litewskiego bloku przestrzeni powietrznej dołączą inne kraje, przed wszystkim kraje bałtyckie, ale także Ukraina, Białoruś, obwód kaliningradzki.
Zgodnie z unijnym zarządzeniem do 4 grudnia 2012 roku kraje członkowskie Unii Europejskiej mają utworzyć pomiędzy sobą bloki zarządzania przestrzenią.
źródło: PAŻP
wtorek, 8 listopada 2011
Prezydent odznaczył kontrolerów ruchu lotniczego
Praca kontrolerów ruchu lotniczego została doceniona przez Prezydenta RP oraz Ministra Infrastruktury. Zgodnie z decyzją Prezydenta RP Pana Bronisława Komorowskiego, pracownik PAŻP, kontroler ruchu lotniczego TWR Warszawa Pan Maciej Szczukowski został uhonorowany odznaczeniem Prezydenta RP wraz z załogą LO 016.
Ponadto Minister Infrastruktury przyjął wniosek Prezesa PAŻP dotyczący nadania odznaczenia Ministra Infrastruktury Panom:
• Maciejowi Szczukowskiemu - kontroler ruchu lotniczego Kontroli Lotniska TWR, Warszawa,
• Romanowi Koc - kontroler ruchu lotniczego Kontroli Zbliżania APP, Warszawa,
którzy uczestniczyli w obsłudze podchodzącego do lądowania i lądującego LO 016.
Jeszcze raz dziękuję Wam wszystkim zaangażowanym bezpośrednio i pośrednio w obsługę tego lotu oraz wszystkim pracownikom PAŻP których profesjonalizm i zaangażowanie służą budowaniu pozycji naszej Agencji i stałej poprawie bezpieczeństwa i efektywności żeglugi powietrznej w FIR Warszawa. – powiedział Krzysztof Banaszek, Prezes PAŻP.
Więcej informacji m.in. na:
http://www.prezydent.pl/aktualnosci/ordery-i-odznaczenia/art,1027,odznaczenia-dla-zalogi-boeinga-767.html
http://lotniczapolska.pl/-Prezydent-RP-odznaczyl-zaloge-rejsu-LO-016,22108
źródło: PAŻP
piątek, 4 listopada 2011
ULC w sparwie wyłączenia internetowych serwisów AIM i AIS
W związku z wyłączeniem przez Polską Agencję Żeglugi Powietrznej testowych serwisów internetowych AIS oraz AIM, jak również protestami środowiska lotniczego w tym zakresie, Urząd Lotnictwa Cywilnego informuje co następuje:
- Urząd Lotnictwa Cywilnego nadzoruje Polską Agencję Żeglugi Powietrznej (PAŻP) jako instytucję zapewniającą służby żeglugi powietrznej, w rozumieniu przepisów rozporządzenia (WE) nr 550/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 10 marca 2004 r. w sprawie zapewniania służb żeglugi powietrznej w Jednolitej Europejskiej Przestrzeni Powietrznej,
- PAŻP jest zobowiązana, zgodnie z przyznanym certyfikatem instytucji zapewniającej służby żeglugi powietrznej do zapewniania m.in. Służby Informacji Lotniczej. Wymagania certyfikacyjne dotyczące zapewniania m.in. Służby Informacji Lotniczej znajdują się w rozporządzeniu Komisji (WE) nr 2096/2005 z dnia 20 grudnia 2005 r. ustanawiającym wspólne wymogi dotyczące zapewniania służb żeglugi powietrznej,
- Metody działania i procedury postępowania, jakie powinna spełniać PAŻP w zakresie zapewniania Służby Informacji Lotniczej, zgodnie z certyfikatem muszą być zgodne ze standardami zawartymi w Załączniku 15 do Konwencji o międzynarodowym lotnictwie cywilnym – „Służby informacji lotniczej”. Zgodnie z tym dokumentem PAŻP zapewnia użytkownikom tzw. Zintegrowany Pakiet Informacji Lotniczych (AIP Polska, NOTAM itd.),
- Udostępnianie informacji lotniczych poprzez Internet nie wchodzi w zakres certyfikowanej działalności instytucji zapewniającej Służbę Informacji Lotniczej (PAŻP). PAŻP udostępniając do celów testowych (nie do wykorzystania operacyjnego) informacje lotnicze poprzez Internet robiła to z własnej woli i na własną odpowiedzialność.
Wobec powyższego Urząd Lotnictwa Cywilnego nie dopatruje się w zamknięciu testowych serwisów internetowych AIS oraz AIM naruszenia przepisów przez PAŻP, albowiem nie była ona zobowiązana do udostępniania informacji lotniczych przez Internet. Jednocześnie przypominamy, że cały czas jest możliwe korzystanie z AIP Polska, jak również wyszukiwanie NOTAM wydanych dla FIR EPWW, poprzez internet przy wykorzystaniu ogólnie dostępnej aplikacji Europejskiej Bazy Danych Służb Informacji Lotniczej – EAD Basic. Jest ona dostępna po zarejestrowaniu oraz akceptacji warunków korzystania z serwisu na stronie: http://www.ead.eurocontrol.int/publicuser/public/pu/login.jsp Poprzez EAD Basic dostępne są również aktualne AIP wszystkich państw ECAC (oraz kilku innych), jak również informacje NOTAM z całego świata. W związku z tym, że informacje z EAD Basic są uzyskiwane poprzez internet, nie jest wskazane wykorzystywanie ich do celów operacyjnych.
źródło : ULC
środa, 2 listopada 2011
Awaryjne lądowanie B 767 na lotnisku Chopina w Warszawie
1 listopada około godz. 14:45 na Lotnisku Chopina awaryjnie lądował samolot Boeing 767 Polskich Linii Lotniczych LOT lecący z Newark do Warszawy (nr rejsu LO16). Maszyna wylądowała w asyście lotniskowych służb ratowniczych. Na pokładzie znajdowało się 231 pasażerów i członków załogi. Nikt nie został ranny.
W sytuacji awaryjnej, która miała miejsce udział swój miały organy służb ruchu lotniczego. W sieci dostępne jest nagranie lądującego samolotu oraz korespondencja radiowa pomiędzy załogą B 767 i kontrolerem ruchu lotniczego Wieży Kontroli Ruchu Lotniczego Maciejem Szczukowskim.
Lot samolotu (holding nad Górą Kalwarią) można obejrzeć na stronie casperflights.com. Po lewej stronie znajduje się suwak "czasu" (samolot dolatywał do Warszawy około godziny 13:00).
Do bezpiecznego lądowania przyczyniła się także wiele innych służb w tym załogi dyżurne myśliwców F-16 z 32 Bazy Lotnictwa Taktycznego w Łasku, służby zarządcy warszawskiego Lotniska Chopina, a w szczególności Lotniskowa Straż Pożarna, 22 sekcje Państwowej Straży Pożarnej, 33 karetki Wojewódzkiej Stacji Pogotowia Ratunkowego i Transportu Sanitarnego oraz Komenda Stołeczna Policji. Bezpieczne lądowanie umożliwiła także droga startowa która została pokryta pianą ograniczającą tarcie i zabezpieczającą maszynę przed zapaleniem.
Lot samolotu (holding nad Górą Kalwarią) można obejrzeć na stronie casperflights.com. Po lewej stronie znajduje się suwak "czasu" (samolot dolatywał do Warszawy około godziny 13:00).
Do bezpiecznego lądowania przyczyniła się także wiele innych służb w tym załogi dyżurne myśliwców F-16 z 32 Bazy Lotnictwa Taktycznego w Łasku, służby zarządcy warszawskiego Lotniska Chopina, a w szczególności Lotniskowa Straż Pożarna, 22 sekcje Państwowej Straży Pożarnej, 33 karetki Wojewódzkiej Stacji Pogotowia Ratunkowego i Transportu Sanitarnego oraz Komenda Stołeczna Policji. Bezpieczne lądowanie umożliwiła także droga startowa która została pokryta pianą ograniczającą tarcie i zabezpieczającą maszynę przed zapaleniem.
Ale przede wszystkim słowa uznania należą się załodze samolotu B 767 Polskich Linii Lotniczych LOT i personelowi pokładowemu.
Zdjęcia z tego wydarzenia dostępne poniżej.
Wykorzystano materiał dostępny na portalu dlapilota.pl. Autorzy zdjęć R. Szymczak, J. Mekler, I. Cichowlas, R. Grądalski
gregnavy
piątek, 28 października 2011
Kontrolerzy ruchu lotniczego proszą o informację lotniczą
W związku z niezmienną sytuacją dotyczącą dostępności, a raczej niedostępności serwisów internetowych AIS i AIM oraz braku reakcji ze strony MI czy ULC, Związek Zawodowy Pracowników Służb Ruchu Lotniczego wystosował kolejne pismo do Ministerstwa Infrastruktury i Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego z wnioskiem o działanie w tej sprawie.
Poniżej zaprezentowano pismo, o którym mowa. Informacja pochodzi ze strony internetowej dlapilota.pl
czwartek, 27 października 2011
Stanowisko PAŻP po zamieszaniu medialnym wokół dostępności elektronicznych informacji lotniczych
PAŻP przypomina, że testowe serwisy AIS oraz AIM nie mogły być wykorzystywane dla celów operacyjnych. Stosowna informacja była dostępna na stronach tych serwisów i środowisko lotnicze znające przepisy z pewnością nie wykorzystywało tych informacji, jako jedynego i podstawowego źródła w procesie przygotowania do lotu.
PAŻP jest zaskoczona publicznie podnoszonym argumentem, że wyłączenie serwisów, które z zasady nie były wykorzystywane operacyjnie, negatywnie wpłynie na poziom bezpieczeństwa w lotnictwie. Obawy PAŻP, co do sposobu wykorzystywania dotychczasowych serwisów legły u podstaw wniosku do Urzędu Lotnictwa Cywilnego o wykonanie audytu w tym obszarze.
PAŻP jest przekonana, że testowe serwisy określane w mediach przez naszych krytyków, jako „kluczowe” nie były ani jedynym ani ostatecznym źródłem informacji o przestrzeni powietrznej. Natomiast podawane w mediach przypadki odmiennego postępowania miały charakter sporadyczny. Niemniej jednak PAŻP jest zaniepokojona nawet tymi sporadycznymi przypadkami innego, niż zakładały to testy, wykorzystywania aplikacji udostępnionych w sieci Internet.
Dla osób ceniących wygodę internetowego dostępu do elektronicznej wersji informacji lotniczych, przy pełnej świadomości ograniczeń wynikających z takiego dostępu, polecamy bazę danych EAD, do której kierowane są również zasoby informacyjne PAŻP, zgodnie z podpisaną w ramach krajów członkowskich EUROCONTROL umową.
Link do strony: EAD
Jednocześnie prosimy o zwrócenie bacznej uwagi na warunki wykorzystania serwisu: ead.eurocontrol.int EAD - European AIS Database
źródło : PAŻP
od autora : Nie da się ukryć, iż przeciwko swojemu Prezesowi i jego działaniom występują teraz kontrolerzy ruchu lotniczego, dzięki którym PAŻP istnieje i przynosi zyski. Czyżby to środowisko aż tak się myliło ? Dla przypomnienia - to już kolejny spór pracowników PAŻP z Prezesem. Około 2 lata temu większość związków zawodowych w tej organizacji prowadziło spór z Prezesem, który ostatecznie porozumiał się ze związkiem zawodowym kontrolerów ruchu lotniczego. Jak tym razem zakończy się ta sprawa? Dodając do tego nagłośnione przez media nadużycia w zatrudnianiu pracowników, którzy w znacznym stopniu byli spokrewnieni z kierownictwem i innymi pracownikami tej agencji oraz po tym jak kontrolerom ruchu lotniczego w portach regionalnych obniżono pensje o ok. 30 % na rzecz kontrolerów ruchu lotniczego w Warszawie - jedność tego środowiska i zaufanie do Prezesa PAŻP stoi pod dużym znakiem zapytania.
Wojna o informację lotniczą
W dniu 18 października 2011 roku, bez wcześniejszej zapowiedzi i podania przyczyny, zostały wyłączone serwisy internetowe aim.pansa.pl oraz ais.pansa.pl. Strony choć z zastrzeżeniem, "nie do użytku operacyjnego" były popularną internetową wtyczką do serwisów Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej. Dzięki nim, istniała możliwość wizualizacji zajętości przestrzeni powietrznej-AUP na mapie google, złożenia planu lotu do dowolnego biura odpraw załóg oraz internetowego dostępu do AIP i AIP VFR wraz z suplementami. Sprawa ta wywołała oburzenie środowiska lotniczego.
Wyłączenie przez Polską Agencję Żeglugi Powietrznej dwóch serwisów internetowych AIS i AIM wywołało wzburzenie środowiska lotniczego. Nie da się takiej sytuacji pozostawić samej sobie i przejść koło niej obojętnie. Kolejnym ruchem, mającym na celu zapobieżenie niekorzystnym działaniom PAŻP, jest list - wniosek Związku Zawodowego Pracowników Służb Ruchu Lotniczego do Ministra Infrastruktury i Prezesa ULC przedstawiający stanowisko ZZPSRL w tej sprawie.
Wyłączenie przez Polską Agencję Żeglugi Powietrznej dwóch serwisów internetowych AIS i AIM wywołało wzburzenie środowiska lotniczego. Nie da się takiej sytuacji pozostawić samej sobie i przejść koło niej obojętnie. Kolejnym ruchem, mającym na celu zapobieżenie niekorzystnym działaniom PAŻP, jest list - wniosek Związku Zawodowego Pracowników Służb Ruchu Lotniczego do Ministra Infrastruktury i Prezesa ULC przedstawiający stanowisko ZZPSRL w tej sprawie.
Poznań, 2011-10-24
Związek Zawodowy
Poznańskich Kontrolerów
Ruchu Lotniczego
ul. Radarowa 1
62-081 Przeźmierowo
Minister Infrastruktury
Pan Cezary Grabarczyk
Pan Cezary Grabarczyk
Prezes ULC
Pan Grzegorz Kruszyński
Pan Grzegorz Kruszyński
Związek Zawodowy Poznańskich Kontrolerów Ruchu Lotniczego z zaniepokojeniem przyjmuje fakt niezapowiedzianego wyłączenia w dn. 18 października 2011r. na polecenie Prezesa Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej serwisów internetowych www.ais.pansa.pl i www.aim.pansa.pl oraz przeglądarki NOTAM. Pozbawienie możliwości korzystania z tych serwisów przez załogi latające nie tylko w bezpośredni sposób obniżyło poziom bezpieczeństwa w polskiej przestrzeni powietrznej, ale też w istotny sposób utrudniło zapoznawanie się z planowanymi zmianami w polskiej przestrzeni powietrznej przez personel operacyjny PAŻP. Brak dostępu do elektronicznego AIP, choćby z założeniem „nie do użytku operacyjnego” oznacza, że kontrolerzy ruchu lotniczego stracili możliwość zapoznania się np. ze zmianami w przestrzeni powietrznej przed ich wejściem w życie i przygotowania się do tych zmian przed otrzymaniem papierowej wersji zaktualizowanego AIP.
Nadmienić należy, że Polska była jednym z pierwszych krajów na świecie udostępniających AIP w Internecie. Tymczasem decyzja Prezesa PAŻP o wyłączeniu wspomnianych serwisów podyktowana rzekomo względami formalnymi, w istocie spowodowana była najprawdopodobniej problemami z obiegiem informacji w PAŻP. Z tych samych powodów w PAŻP dochodzi do sytuacji, kiedy o wyłączeniu i konserwacji systemu radarowego AIRCON kontrolerzy ruchu lotniczego dowiadują się w chwili rozpoczęcia przeglądu, a przekazane przez Pracodawcę informacje operacyjne, z którymi kontrolerzy zapoznają się przed objęciem stanowiska, w tym zawarte w PDSO (Pomocnicze Dokumenty Samodzielnej Odprawy) nie wspominają słowem o planowanych konserwacjach. Nie sposób w tym kontekście nie przypomnieć katastrofy lotniczej nad Uberlingen w 2002r. i przyczyn tejże.
Związek Zawodowy Poznańskich Kontrolerów Ruchu Lotniczego kierując się troską o stan bezpieczeństwa w polskiej przestrzeni powietrznej w całej rozciągłości popiera stanowisko Związku Zawodowego Pracowników Służb Ruchu Lotniczego wyrażone w piśmie ZZPSRL-01/20/10/2011 i domaga się od Ministra Infrastruktury oraz Prezesa ULC działań mających przywrócić wspomniane serwisy w jak najszybszym terminie.
Nadmienić należy, że Polska była jednym z pierwszych krajów na świecie udostępniających AIP w Internecie. Tymczasem decyzja Prezesa PAŻP o wyłączeniu wspomnianych serwisów podyktowana rzekomo względami formalnymi, w istocie spowodowana była najprawdopodobniej problemami z obiegiem informacji w PAŻP. Z tych samych powodów w PAŻP dochodzi do sytuacji, kiedy o wyłączeniu i konserwacji systemu radarowego AIRCON kontrolerzy ruchu lotniczego dowiadują się w chwili rozpoczęcia przeglądu, a przekazane przez Pracodawcę informacje operacyjne, z którymi kontrolerzy zapoznają się przed objęciem stanowiska, w tym zawarte w PDSO (Pomocnicze Dokumenty Samodzielnej Odprawy) nie wspominają słowem o planowanych konserwacjach. Nie sposób w tym kontekście nie przypomnieć katastrofy lotniczej nad Uberlingen w 2002r. i przyczyn tejże.
Związek Zawodowy Poznańskich Kontrolerów Ruchu Lotniczego kierując się troską o stan bezpieczeństwa w polskiej przestrzeni powietrznej w całej rozciągłości popiera stanowisko Związku Zawodowego Pracowników Służb Ruchu Lotniczego wyrażone w piśmie ZZPSRL-01/20/10/2011 i domaga się od Ministra Infrastruktury oraz Prezesa ULC działań mających przywrócić wspomniane serwisy w jak najszybszym terminie.
Z poważaniem,
MarekStrzelecki Przewodniczący ZZPKRL
Do akcji w sprawie wzowienia funkcjonowania serwisów AIM i AIS skierowanej do Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej, przyłączyło się Krajowe Towarzystwo Lotnicze AOPA Poland.
KTL AOPA Poland podjęła inicjatywę zwrócenia się do PAŻP o włączenie ww. serwisów. Dzięki uprzejmości Krajowego Towarzystwa Lotniczego AOPA Poland pismo przekazane 25.10.2011r. do Prezesa Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej, pana Krzysztofa Banaszka, zostało opublikowane:
Pan Krzysztof Banaszek
Prezes Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej
Polska Agencja Żeglugi Powietrznej
02-147 Warszawa, ul. Wieżowa 8
Szanowny Panie Prezesie,
W imieniu członków i sympatyków Krajowego Towarzystwa Lotniczego KTL-AOPA Poland oraz podpisanych poniżej nie tylko pilotów będących głosem środowiska lotniczego, zwracamy się z prośbą o możliwie szybkie wznowienie działania serwisów AIM.pansa.pl oraz AIS.pansa.pl. Ich niezapowiedziane i zaskakujące wyłączenie wzbudziło w środowisku lotniczym duży niepokój zarówno co do zasadności oraz metody nie licującej ze europejskimi standardami komunikacji społecznej.
Projekt „AIM”, choć od samego początku funkcjonujący z zastrzeżeniem, "wersji testowej", był świadectwem nie tylko dobrych relacji pomiędzy Agencją a użytkownikami FIR Warszawa ale również znaczącą inicjatywą w poprawę bezpieczeństwa operacji lotniczych w polskiej przestrzeni powietrznej o istotnej użyteczności, funkcjonalności i wiarygodności operacyjnej. Wszystkie te cechy projektu „AIM” były dostrzegane, doceniane oraz akceptowane pomimo etykiety „testu”. Choć nie są nam znane statystyki użytkowania projektu „AIM”, wiemy, że był on często wykorzystywany, a tym samym odciążał pracowników Biura Odpraw Załóg minimalizując liczbę pomyłek w fazie ręcznego przepisywania planów lotu. Pragniemy zwrócić uwagę Pana Prezesa na fakt, że wszelkie prace i projekty mogące zredukować błędy z obszaru "czynnika ludzkiego" są lepszym i przede wszystkim tańszym rozwiązaniem. Również, tak błaha wydawać by się mogła funkcja jak zapamiętywanie złożonych planów lotu, skutkowała w efekcie lepszą jakością składanych formularzy i co za tym idzie większą kulturą fazy przygotowania do lotu.
W odpowiedzi na nasze zapytanie dotyczące przyczyny wyłączenia serwisów AIM oraz AIS otrzymaliśmy od rzecznika prasowego PAŻP następującą odpowiedź:
"(...) Zakończył się okres testów serwisu: ais.pansa.pl oraz aim.pansa.pl. Uwagi zebrane w czasie testów, PAŻP wykorzysta w pracach nad nowymi projektami informatycznymi, które będą wykorzystywane operacyjnie zarówno przez służby Agencji jak i przez innych użytkowników przestrzeni powietrznej. Stare strony AIS nie mogły być wykorzystywane do celów operacyjnych, ponieważ był to serwis pracujący w teście o czym ostrzegała zamieszczona w nim informacja. Wszystkie aplikacje informatyczne i systemy podlegają procesom: projektowania, testów i certyfikacji zgodnych z wymaganiami przepisów UE a w szczególności wynikających z pakietu SES. O postępach w opracowaniu, testowaniu, certyfikacji oraz dopuszczeniu operacyjnym nowego serwisu, PAŻP będzie informowała środowisko lotnicze na bieżąco. (Odpowiedź z dnia 21.10.2011.)”
Z cytatu rzecznika prasowego wnioskujemy, że oba serwisy AIM oraz AIS nie były wykonane zgodnie z regułami, przyjętymi przez PAŻP. Pragniemy jednak zwrócić uwagę, że serwis AIM funkcjonował ponad dwa lata z zastrzeżeniem, "NIE DO UŻYTKU OPERACYJNEGO". Właśnie ten zapis, przenoszący odpowiedzialność korzystania z serwisu na użytkowników (internautów) dał możliwość funkcjonowania aplikacji niezgodnej z normami Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej. Formuła, ta była społecznie zaakceptowana przez pilotów.
Nasze głębokie niezrozumienie i niepokój budzi również fakt wyłączenia statycznej strony – przeglądarki AIP Polska w postaci nieedytowalnych plików PDF. Brak publicznej dostępności do podstawowych dokumentów operacyjnych AIP Polska obowiązujących w przestrzeni FIR Warszawa – choćby w wersji testowej – stanowi zdecydowany krok wstecz i stanowi wyraźną przesłankę do zmniejszenia poziomu bezpieczeństwa i jakości informacji powietrznej choćby poprzez proces publicznej weryfikacji zasadności wprowadzanych rozwiązań nie wspominając już o wartości edukacyjnej projektu.
Pragniemy podnieść, że nad integralnością, spójnością publikacji AIP Polska, czuwały wybrane przez PAŻP mechanizmy ochrony dokumentów, takie jak hasło zabezpieczające przed edycją i kopiowaniem, oraz suma kontrolna plików podawana przy każdym pliku. Z technicznego punktu widzenia, do uruchomienia operacyjnego wykorzystania publikacji zabrakło jedynie, potwierdzenia autentyczności źródła (strony), co niewielkim kosztem (około 100 EUR rocznie) można było uzyskać wydając certyfikat strony, w jednym z publicznie dostępnych i zaakceptowanych przez Rzeczpospolitą Polską centrum certyfikatów – podobnie jak to jest zrobione w serwisie ePUAP. Pragniemy zwrócić uwagę, że Pańska Agencja przekazuje treść AIP Polska, AIP VFR Polska oraz AIP MIL Polska do Eurocontroli, skąd dokumenty te są, publicznie dostępne. Dodajmy, że na stronie „AIS.pansa.pl” nie było informacji, że ta funkcjonalność znajdowała się w fazie testów.
Przypomnijmy, że zaledwie niecały miesiąc temu w dniu 28 września 2011 roku, podczas Pańskiego osobistego spotkania z Prezesem Regionu Europejskiego IAOPA panem Martinem Robinsonem, w którym brali udział przedstawiciele KTL AOPA Poland, to Pańska Agencja nie bez dumy przedstawiła serwisy AIM i AIS. A i my polscy piloci byliśmy dumni, że dzięki inicjatywie Pańskiej Agencji oraz zaangażowania Pańskich pracowników dysponujemy w Polsce funkcjonalnymi narzędziami, ułatwiającymi naszą współpracę. Pragniemy wierzyć, że ta nagła decyzja skutkująca wyłączeniem „testowych” serwisów AIM i AIS, bez zastąpienia ich wersjami operacyjnymi jest związana z problemami natury technicznej a nie nowym standardem jakości wzajemnych relacji. Nasze obawy wzmacnia brak podania jakichkolwiek dat oraz stanu zaawansowania prac nad operacyjną wersją wyłączonych funkcjonalności.
Panie Prezesie jesteśmy przekonani, że nasze wieloletnie doświadczenia we wzajemnych kontaktach, przywołane tu argumenty oraz zebrane w zaledwie 72 godzin podpisy zaniepokojonych pilotów, instruktorów oraz dyspozytorów pozwolą na powtórne przeanalizowanie sytuacji. Niech załączona lista nazwisk będzie dowodem jak ważną rolę pełniły w nowoczesnym planowaniu lotów w Polsce serwisy AIS.pansa.pl oraz AIM.pansa.pl.
Bardzo liczymy na Pana opinię w tej sprawie.
Zarząd KTL AOPA Poland
Podpis nieczytelny
Do wiadomości:
1) Prezes Urzędu Lotnictwa Cywilnego
Załączniki:
LISTA 198 OSÓB KTÓRE WYRAZIŁY SWOJE POPARCIE DLA PONOWNEGO UDOSTĘPNIENIA SERWISÓW INTERNETOWYCH PRZEZ POLSKĄ AGENCJĘ ŻEGLUGI POWIETRZNEJ
Wśród tych podpisów znalazł się także mój podpis. Osobiście popieram te działania i jestem zaskoczony działaniem Prezesa PAŻP. Mam przy tym nadzieję na jak najszybsze uregulowanie zaistniałej sytuacji i stworze regulacji, które uniemożliwią podobne szkodliwe i bezkarne działania w przyszłości.
Wszystkim zainteresowanym polecam serwis internetowy European AIS Database, w którym po zarejestrowaniu się dostępne będzie wiele informacji, których potrzebujemy na co dzień, w tym : AIP Polska, AIP VFR Polska, MIL AIP Polska, NOTAM, PIB - wszystkie w języku angielskim. Link do strony tutaj
W tym materiale wykorzystano informacje z serwisu dlapilota.pl
KTL AOPA Poland podjęła inicjatywę zwrócenia się do PAŻP o włączenie ww. serwisów. Dzięki uprzejmości Krajowego Towarzystwa Lotniczego AOPA Poland pismo przekazane 25.10.2011r. do Prezesa Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej, pana Krzysztofa Banaszka, zostało opublikowane:
Pan Krzysztof Banaszek
Prezes Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej
Polska Agencja Żeglugi Powietrznej
02-147 Warszawa, ul. Wieżowa 8
Szanowny Panie Prezesie,
W imieniu członków i sympatyków Krajowego Towarzystwa Lotniczego KTL-AOPA Poland oraz podpisanych poniżej nie tylko pilotów będących głosem środowiska lotniczego, zwracamy się z prośbą o możliwie szybkie wznowienie działania serwisów AIM.pansa.pl oraz AIS.pansa.pl. Ich niezapowiedziane i zaskakujące wyłączenie wzbudziło w środowisku lotniczym duży niepokój zarówno co do zasadności oraz metody nie licującej ze europejskimi standardami komunikacji społecznej.
Projekt „AIM”, choć od samego początku funkcjonujący z zastrzeżeniem, "wersji testowej", był świadectwem nie tylko dobrych relacji pomiędzy Agencją a użytkownikami FIR Warszawa ale również znaczącą inicjatywą w poprawę bezpieczeństwa operacji lotniczych w polskiej przestrzeni powietrznej o istotnej użyteczności, funkcjonalności i wiarygodności operacyjnej. Wszystkie te cechy projektu „AIM” były dostrzegane, doceniane oraz akceptowane pomimo etykiety „testu”. Choć nie są nam znane statystyki użytkowania projektu „AIM”, wiemy, że był on często wykorzystywany, a tym samym odciążał pracowników Biura Odpraw Załóg minimalizując liczbę pomyłek w fazie ręcznego przepisywania planów lotu. Pragniemy zwrócić uwagę Pana Prezesa na fakt, że wszelkie prace i projekty mogące zredukować błędy z obszaru "czynnika ludzkiego" są lepszym i przede wszystkim tańszym rozwiązaniem. Również, tak błaha wydawać by się mogła funkcja jak zapamiętywanie złożonych planów lotu, skutkowała w efekcie lepszą jakością składanych formularzy i co za tym idzie większą kulturą fazy przygotowania do lotu.
W odpowiedzi na nasze zapytanie dotyczące przyczyny wyłączenia serwisów AIM oraz AIS otrzymaliśmy od rzecznika prasowego PAŻP następującą odpowiedź:
"(...) Zakończył się okres testów serwisu: ais.pansa.pl oraz aim.pansa.pl. Uwagi zebrane w czasie testów, PAŻP wykorzysta w pracach nad nowymi projektami informatycznymi, które będą wykorzystywane operacyjnie zarówno przez służby Agencji jak i przez innych użytkowników przestrzeni powietrznej. Stare strony AIS nie mogły być wykorzystywane do celów operacyjnych, ponieważ był to serwis pracujący w teście o czym ostrzegała zamieszczona w nim informacja. Wszystkie aplikacje informatyczne i systemy podlegają procesom: projektowania, testów i certyfikacji zgodnych z wymaganiami przepisów UE a w szczególności wynikających z pakietu SES. O postępach w opracowaniu, testowaniu, certyfikacji oraz dopuszczeniu operacyjnym nowego serwisu, PAŻP będzie informowała środowisko lotnicze na bieżąco. (Odpowiedź z dnia 21.10.2011.)”
Z cytatu rzecznika prasowego wnioskujemy, że oba serwisy AIM oraz AIS nie były wykonane zgodnie z regułami, przyjętymi przez PAŻP. Pragniemy jednak zwrócić uwagę, że serwis AIM funkcjonował ponad dwa lata z zastrzeżeniem, "NIE DO UŻYTKU OPERACYJNEGO". Właśnie ten zapis, przenoszący odpowiedzialność korzystania z serwisu na użytkowników (internautów) dał możliwość funkcjonowania aplikacji niezgodnej z normami Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej. Formuła, ta była społecznie zaakceptowana przez pilotów.
Nasze głębokie niezrozumienie i niepokój budzi również fakt wyłączenia statycznej strony – przeglądarki AIP Polska w postaci nieedytowalnych plików PDF. Brak publicznej dostępności do podstawowych dokumentów operacyjnych AIP Polska obowiązujących w przestrzeni FIR Warszawa – choćby w wersji testowej – stanowi zdecydowany krok wstecz i stanowi wyraźną przesłankę do zmniejszenia poziomu bezpieczeństwa i jakości informacji powietrznej choćby poprzez proces publicznej weryfikacji zasadności wprowadzanych rozwiązań nie wspominając już o wartości edukacyjnej projektu.
Pragniemy podnieść, że nad integralnością, spójnością publikacji AIP Polska, czuwały wybrane przez PAŻP mechanizmy ochrony dokumentów, takie jak hasło zabezpieczające przed edycją i kopiowaniem, oraz suma kontrolna plików podawana przy każdym pliku. Z technicznego punktu widzenia, do uruchomienia operacyjnego wykorzystania publikacji zabrakło jedynie, potwierdzenia autentyczności źródła (strony), co niewielkim kosztem (około 100 EUR rocznie) można było uzyskać wydając certyfikat strony, w jednym z publicznie dostępnych i zaakceptowanych przez Rzeczpospolitą Polską centrum certyfikatów – podobnie jak to jest zrobione w serwisie ePUAP. Pragniemy zwrócić uwagę, że Pańska Agencja przekazuje treść AIP Polska, AIP VFR Polska oraz AIP MIL Polska do Eurocontroli, skąd dokumenty te są, publicznie dostępne. Dodajmy, że na stronie „AIS.pansa.pl” nie było informacji, że ta funkcjonalność znajdowała się w fazie testów.
Przypomnijmy, że zaledwie niecały miesiąc temu w dniu 28 września 2011 roku, podczas Pańskiego osobistego spotkania z Prezesem Regionu Europejskiego IAOPA panem Martinem Robinsonem, w którym brali udział przedstawiciele KTL AOPA Poland, to Pańska Agencja nie bez dumy przedstawiła serwisy AIM i AIS. A i my polscy piloci byliśmy dumni, że dzięki inicjatywie Pańskiej Agencji oraz zaangażowania Pańskich pracowników dysponujemy w Polsce funkcjonalnymi narzędziami, ułatwiającymi naszą współpracę. Pragniemy wierzyć, że ta nagła decyzja skutkująca wyłączeniem „testowych” serwisów AIM i AIS, bez zastąpienia ich wersjami operacyjnymi jest związana z problemami natury technicznej a nie nowym standardem jakości wzajemnych relacji. Nasze obawy wzmacnia brak podania jakichkolwiek dat oraz stanu zaawansowania prac nad operacyjną wersją wyłączonych funkcjonalności.
Panie Prezesie jesteśmy przekonani, że nasze wieloletnie doświadczenia we wzajemnych kontaktach, przywołane tu argumenty oraz zebrane w zaledwie 72 godzin podpisy zaniepokojonych pilotów, instruktorów oraz dyspozytorów pozwolą na powtórne przeanalizowanie sytuacji. Niech załączona lista nazwisk będzie dowodem jak ważną rolę pełniły w nowoczesnym planowaniu lotów w Polsce serwisy AIS.pansa.pl oraz AIM.pansa.pl.
Bardzo liczymy na Pana opinię w tej sprawie.
Zarząd KTL AOPA Poland
Podpis nieczytelny
Do wiadomości:
1) Prezes Urzędu Lotnictwa Cywilnego
Załączniki:
LISTA 198 OSÓB KTÓRE WYRAZIŁY SWOJE POPARCIE DLA PONOWNEGO UDOSTĘPNIENIA SERWISÓW INTERNETOWYCH PRZEZ POLSKĄ AGENCJĘ ŻEGLUGI POWIETRZNEJ
Wśród tych podpisów znalazł się także mój podpis. Osobiście popieram te działania i jestem zaskoczony działaniem Prezesa PAŻP. Mam przy tym nadzieję na jak najszybsze uregulowanie zaistniałej sytuacji i stworze regulacji, które uniemożliwią podobne szkodliwe i bezkarne działania w przyszłości.
Wszystkim zainteresowanym polecam serwis internetowy European AIS Database, w którym po zarejestrowaniu się dostępne będzie wiele informacji, których potrzebujemy na co dzień, w tym : AIP Polska, AIP VFR Polska, MIL AIP Polska, NOTAM, PIB - wszystkie w języku angielskim. Link do strony tutaj
W tym materiale wykorzystano informacje z serwisu dlapilota.pl
grzesiek dańko
Galileo wyniesiony w przestrzeń kosmiczną
21 października 2011 r. pierwsze dwie operacyjne satelity europejskiego systemu nawigacyjnego Galileo wyniosła na orbitę rakieta Sojuz, która wystartowała z kosmodromu Kourou w Gujanie Francuskiej. System Galileo, realizowany wspólnie przez Unię Europejską i Europejską Agencję Kosmiczną (ESA), ma zacząć funkcjonować w 2014 roku. Do tego czasu na orbicie ma się znaleźć 18 z planowanych 30 satelitów. Pozostałe zostaną wyniesione do roku 2020.
System Galileo to europejski odpowiednik amerykańskiego GPS i rosyjskiego GLONASS. Rozwój systemu oraz całego rynku związanego z jego zastosowaniem ma przynieść Europie i jej mieszkańcom kolosalne korzyści – chociażby nowe miejsca pracy, pozwoli także Europie na uniezależnienie się od systemów GPS i GLONASS. Dodatkowym atutem systemu Galileo ma być także to, że kontrolę nad nim sprawują władze cywilne. GPS i GLONASS wciąż pozostają pod zarządem wojskowych.
Na konferencji START GALILEO, która zorganizowana została 20 października 2011 r. wspólnie przez Ministerstwo Infrastruktury, Centrum Badań Kosmicznych PAN, Polską Agencję Żeglugi Powietrznej, joint venture Astri, przestawiono wiele prezentacji obrazujących strukturę i potencjał technologiczny systemu GALILEO, jego szerokie możliwości aplikacyjne oraz udział polskich naukowców w tworzeniu tego systemu. W konferencji uczestniczyli także przedstawiciele Komisji Europejskiej i Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA), którzy zaprezentowali zamierzenia w zakresie systemu finansowania i zarządzania systemem GALILEO. Wyrazili oni także satysfakcję z rozpoczęcia przez Polskę negocjacji o pełne członkostwo w Europejskiej Agencji Kosmicznej, co otworzy nowe możliwości dla polskiej polityki kosmicznej. W trakcie konferencji 20 października br. przewidziana była bezpośrednia transmisja ze startu rakiety nośnej satelitów GALILEO z kosmodromu Kourou z Gujany Francuskiej, niestety z przyczyn technicznych start ten został opóźniony o 24 godziny.
PAŻP jest szczególnie zainteresowany rozwojem technologii satelitarnych i uczestniczy w pracach i projektach związanych z wdrażaniem technologii satelitarnych w lotnictwie, polegających m.in. na opracowaniu procedur lotu opartych o sensor nawigacyjny GNSS.
Zachęcamy do obejrzenia filmu opublikowanego na stronie European Space Agency pokazującego start dwóch operacyjnych satelit europejskiego systemu nawigacyjnego Galileo http://www.esa.int/
Zachęcamy Państwa do zapoznania się z prezentacją wyświetlaną podczas konferencji START GALILEO 20 października br. "Działania PAŻP w obszarze wdrożenia nawigacji GNSS w lotnictwie cywilnym".
Więcej informacji o testach GNSS prowadzonych przez PAŻP: http://www.pansa.pl/?lang=_pl&opis=więcej&id_wyslane=472
Fot. Rakieta wyruszyła z dwoma satelitami (fot. PAP/EPA/ESA/STEPHANE CORVAJA)
źródło : PAŻP
Międzynarodowy Dzień Kontrolera Ruchu Lotniczego
W dniu 20 października każdego roku na całym świecie kontrolerzy ruchu lotniczego obchodzą swoje święto. Ten dzień upamiętnia utworzenie w 1961 roku Międzynarodowej Federacji Stowarzyszeń Kontrolerów Ruchu Lotniczego (ang. International Federation of Air Traffic Controllers, IFATCA). W Polsce obchodzony jest od 2008 r.
Szczególnie w tym dniu moim koleżankom i kolegom kontrolerom ruchu lotniczego składam najgorętsze życzenia pomyślności w życiu osobistym i zawodowym jednocześnie dziękując za permanentną pracę nad swoimi umiejętnościami i wiedzą oraz chyląc czoła przed stresem i odpowiedzialniością jaką nosicie na swoich barkach. Marzeniem moim jest by każdy kontroler ruchu lotniczego, nie ważne czy pracujący dla instytucji cywilnej czy wojskowej a posiadający taką samą licencję lub starający się o nią posiadając licencję satcl, byli jedną wielką kontrolerską rodziną, czego Wam i sobie życzę.
z wyrazami szacunku,
grzesiek dańko
Realizacja programu SESAR
05.10.2011 Delegacja Urzędu Lotnictwa Cywilnego wzięła udział w spotkaniu zorganizowanym przez Komisję Europejską, dotyczącym zasad zarządzania i metody finansowania fazy wdrożenia programu SESAR (Single European Sky ATM Research).
Program SESAR stanowi technologiczny filar Jednolitej Europejskiej Przestrzeni Powietrznej. Jego celem jest stworzenie systemu zarządzania ruchem lotniczym nowej generacji, który będzie odpowiadał przyszłym potrzebom lotnictwa, zgodnie z prognozami zawartymi w raporcie Flight Path 2050 oraz Białej Księdze Transportu.
Głównym założeniem programu SESAR jest więc opracowanie procedur i technologii ATM, które umożliwią poprawę efektywności i zwiększenie przepustowości systemu ATM, przy jednoczesnym utrzymaniu wysokiego poziomu bezpieczeństwa, redukcji kosztów oraz ograniczeniu wpływu transportu lotniczego na środowisko naturalne.
Program SESAR obecnie jest w fazie opracowywania (development phase) zarządzanej przez Wspólne Przedsięwzięcie SESAR (SESAR Joint Undertaking). W 2014 roku wejdzie w kolejną fazę realizacji – fazę wdrożenia, która będzie wymagała inwestycji na poziomie 30 miliardów Euro. Na wniosek Rady, Komisja Europejska opracowuje strukturę zarządzania oraz system finansowania fazy wdrożenia programu SESAR.Podczas spotkania w Brukseli, uczestnicy, reprezentujący podmioty branży lotniczej z państw członkowskich UE (krajowe władze nadzorujące, instytucje zapewniające służby żeglugi powietrznej, linie lotnicze, przemysł lotniczy, międzynarodowe organizacje lotnicze, partnerów społecznych) zostali zapoznani z założeniami dokumentu opracowanego przez KE na temat zarządzania i finansowania fazy wdrożenia programu SESAR.
Więcej informacji znajdziecie Państwo na stronach:
http://ec.europa.eu/transport/air/sesar
http://sesarju.eu
http://eurocontrol.int/sesar
źródło : ULC
Spotkanie ULC z EASA
19.07.2011 r. w Urzędzie Lotnictwa Cywilnego odbyło się spotkanie z przedstawicielami Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Lotniczego (EASA).
EASA reprezentowali Pan Jules Kneepkens - członek kierownictwa EASA odpowiedzialny za kwestie stanowienia prawa (Rulemaking), Pan Laszlo Kiss (odpowiedzialny za obszar zarządzania ruchem lotniczym - ATM) oraz Pan Bas van der Weide (odpowiedzialny za obszar operacji lotniczych - OPS). Delegacji ULC przewodniczył Pan Tomasz Kądziołka, Wiceprezes ds. Standardów Lotniczych w ULC. Podczas spotkania poruszono następujące kwestie:
EASA reprezentowali Pan Jules Kneepkens - członek kierownictwa EASA odpowiedzialny za kwestie stanowienia prawa (Rulemaking), Pan Laszlo Kiss (odpowiedzialny za obszar zarządzania ruchem lotniczym - ATM) oraz Pan Bas van der Weide (odpowiedzialny za obszar operacji lotniczych - OPS). Delegacji ULC przewodniczył Pan Tomasz Kądziołka, Wiceprezes ds. Standardów Lotniczych w ULC. Podczas spotkania poruszono następujące kwestie:
- Działania EASA w obszarze przepisów wykonawczych dla ATM/ANS
EASA przedstawiła katalog działań legislacyjnych na lata 2011-2013 w zakresie projektów przepisów wykonawczych w obszarze ATM/ANS (wzorowanych na standardach i zalecanych praktykach ICAO - SARPs). W skład pakietu wejdą następujące między innymi rozporządzenia:
- Rozporządzenie ws. wymagań dla kontrolerów lotniczych (ATCO), którego publikacja planowana jest jeszcze w 2011 roku;
- Rozporządzenie ws. wspólnych wymagań dla zapewnienia służb żeglugi powietrznej;
- Rozporządzenie ws. nadzoru nad bezpieczeństwem w obszarze zarządzania ruchem lotniczych i służb żeglugi powietrznej (ATM/ANS);
- Rozporządzenie ws. zapewnienia wspólnych wymagań dla użytkowania przestrzeni powietrznej (AUR), którego podczęścią będą przepisy w obszarze systemu zapobiegania kolizjom (ACAS).
EASA przypomniała, że zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 216/2008 Agencja odpowiada za nadzór certyfikowanych przez siebie organizacji zapewniających służby żeglugi powietrznej o zasięgu ogólnoeuropejskim oraz organizacji zapewniających te służby, znajdujące się na terytorium państw trzecich (TCO).
Publikacja projektów dla większości przepisów w zakresie ATM, w tym NPA (Notice of Proposed Amendment) ws. SERA oraz MET można się spodziewać w październiku 2011 roku.
Dyrektor Kneepkens podkreślił konieczność równoległego koordynowania zakresu prac dwóch komitetów procedujących w ramach komitologii, tj. Komitetu ds. EASA oraz Komitetu ds. Jednolitej Europejskiej Przestrzeni Powietrznej (SSC). Na jesieni 2011 roku EASA otrzyma od SSC nowy raport z postępu prac, być może obejmujący także ocenę wpływu w obszarze programu SESAR. Jednocześnie dyrektor Kneepkens potwierdził, że we wrześniu 2011 roku spodziewany jest Komunikat Komisji Europejskiej w sprawie stanu implementacji legislacji w obszarze SES, obecnie omawiany w ramach Komitetu SSC.
Dyrektor Kneepkens poinformował również, że na dzień dzisiejszy nie jest w stanie jednoznacznie określić czy w przyszłości przepisy I i II pakietu legislacyjnego SES ulegną znaczącej zmianie. Zauważył jednak, że po 2016 roku część z nich niewątpliwie powinna zostać przeniesiona do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 216/2008.
Publikacja projektów dla większości przepisów w zakresie ATM, w tym NPA (Notice of Proposed Amendment) ws. SERA oraz MET można się spodziewać w październiku 2011 roku.
Dyrektor Kneepkens podkreślił konieczność równoległego koordynowania zakresu prac dwóch komitetów procedujących w ramach komitologii, tj. Komitetu ds. EASA oraz Komitetu ds. Jednolitej Europejskiej Przestrzeni Powietrznej (SSC). Na jesieni 2011 roku EASA otrzyma od SSC nowy raport z postępu prac, być może obejmujący także ocenę wpływu w obszarze programu SESAR. Jednocześnie dyrektor Kneepkens potwierdził, że we wrześniu 2011 roku spodziewany jest Komunikat Komisji Europejskiej w sprawie stanu implementacji legislacji w obszarze SES, obecnie omawiany w ramach Komitetu SSC.
Dyrektor Kneepkens poinformował również, że na dzień dzisiejszy nie jest w stanie jednoznacznie określić czy w przyszłości przepisy I i II pakietu legislacyjnego SES ulegną znaczącej zmianie. Zauważył jednak, że po 2016 roku część z nich niewątpliwie powinna zostać przeniesiona do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 216/2008.
- Działania EASA w obszarze przepisów wykonawczych dla OPS. EASA przypomniała, że na początku czerwca została opublikowana opinia EASA dot. operacji lotniczych, która obecnie jest omawiana w ramach prac Komitetu ds. EASA. Za najważniejsze przepisy EASA uznała obszar Part-CAT oraz Part-SPA. EASA poinformowała, że opublikuje akceptowalne sposoby potwierdzania spełniania wymagań (AMC) oraz materiał zawierający wytyczne (GM) dla przepisów w obszarze OPS nie wcześniej niż w momencie zakończenia przez Komitet ds. EASA prac nad ostatecznym brzmieniem przepisów rozporządzenia ws. OPS oraz załączników do niego; część z nich jest już zresztą gotowa. Dodatkowo, w odniesieniu do DGR ULC podkreślił zasadność publikacji instrukcji technicznych w językach urzędowych państw członkowskich UE, co zapobiega ewentualnym problemom natury prawnej w zakresie ich stosowania.
- Działania EASA w obszarze przepisów wykonawczych dla FTL. Po publikacji NPA ws. FTL (ograniczenia czasu lotu) EASA otrzymała blisko 5000 komentarzy i uwag z uwagi na co opinia w tej sprawie będzie przedstawiona dopiero w lecie 2012 roku.
- Przyszłość AGNA. EASA poinformowała, że z uwagi na rozszerzenie kompetencji Agencji konieczna jest reforma instytucjonalna w ramach grupy doradczej władz państwowych - AGNA (Advisory Group of National Authorities). Obecnie analizowane jest stworzenie w ramach AGNA czterech grup roboczych odpowiedzialnych za:
- obszar zdatności do lotu,
- obszar operacji lotniczych i personel (OPS-FCL),
- obszar zarządzania ruchem lotniczym (ATM) i lotniska,
- zapewnienie ogólnej dyskusji, w tym za wysłuchanie interesariuszy (grupa ogólna).
- Zapewnienie elastyczności podejścia. EASA podkreśliła zalety notyfikowania odstępstw przez państwa członkowskie UE za pomocą standardowego formularza notyfikacji EASA.
- Zaangażowanie EASA w prace nad Załącznikiem 19 ICAO - Dwóch przedstawicieli EASA uczestniczy w pracach grupy roboczej ICAO odpowiedzialnej za prace nad Załącznikiem 19.. Według EASA zachodzi konieczność koordynacji tematu równolegle do prac nad europejską strategią bezpieczeństwa (EASP) i europejskim systemem zarządzania bezpieczeństwem (SMS). EASA uznała raportowanie z przebiegu posiedzeń przedmiotowej grupy za zbyt szczegółowe dla całościowego prezentowania go na forum Rady Zarządzającej EASA, niemniej jednak można się spodziewać przekazywanych regularnie krótkich informacji o postępie prac.
- Europejska strategia bezpieczeństwa lotnictwa cywilnego. EASA potwierdziła, że Komisja Europejska zmierza do opracowania kompleksowej europejskiej strategii bezpieczeństwa lotnictwa cywilnego. EASA poinformowała, że strategia ma zawierać ogólne cele i założenia oraz zaproszenie do debaty na szczeblu politycznym w zakresie systemu zarządzania bezpieczeństwem UE w obszarze lotnictwa cywilnego. W komunikacie znajdą się także informacje dotyczące przyjęcia przygotowanego i przedstawionego na początku 2011 r. Europejskiego Planu Bezpieczeństwa Lotniczego (EASp), który będzie integralną częścią Europejskiego Programu Bezpieczeństwa Lotniczego (EASP). Podmiotem właściwym dla EASP będzie Komisja Europejska, podczas gdy EASA pozostanie odpowiedzialna za aktualizację EASp. Najbliższa aktualizacja, wymuszona koniecznością zachowania kompatybilności dokumentu z planami krajowymi (National Plans) w zakresie bezpieczeństwa lotniczego, nastąpi jeszcze w 2011 roku. Nowa wersja dokumentu zostanie zaprezentowana podczas posiedzenia Rady Zarządzającej EASA.
Źródło: Urząd Lotnictwa Cywilnego
Krajowy plan skuteczności działania słuzb ruchu lotniczego na lata 2012-2014
Urząd Lotnictwa Cywilnego opracował krajowy plan skuteczności działania służb żeglugi powietrznej na lata 2012-2014.
Krajowy plan skuteczności działania służb żeglugi powietrznej powstał w oparciu o przepisy art. 10 rozporządzenia Komisji Europejskiej (UE) 691/2010 z dnia 29 lipca 2010 r. ustanawiającego system skuteczności działania dla służb żeglugi powietrznej i funkcji sieciowych oraz zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 2096/2005 ustanawiające wspólne wymogi dotyczące zapewniania służb żeglugi powietrznej.
Prace nad dokumentem trwały od listopada 2010 r., kiedy to odbyło się pierwsze spotkanie konsultacyjne w tej sprawie. W pracach tych uczestniczyły następujące instytucje i podmioty: Urząd Lotnictwa Cywilnego, Ministerstwo Infrastruktury, Polska Agencja Żeglugi Powietrznej, Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, Dowództwo Sił Powietrznych, przedstawiciele przedsiębiorstwa Państwowego „Porty Lotnicze". Dokument ma w związku z tym charakter interdyscyplinarny - zaangażowane były instytucje podległe i nadzorowane przez różne resorty - Ministerstwo Infrastruktury (ULC, PAŻP), Ministerstwo Środowiska (IMGW) oraz Ministerstwo Obrony Narodowej (DSP).
Krajowy plan skuteczności działania służb żeglugi powietrznej opracowany został w odniesieniu do czterech ustalonych przez Komisję Europejską obszarów skuteczności działania: bezpieczeństwa, przepustowości, ochrony środowiska i efektywności kosztowej, z uwzględnieniem określonych ogólnounijnych celów skuteczności działania. Obowiązkowe cele ogólnounijne zostały ustalone w odniesieniu do dwóch obszarów - przepustowości (opóźnienie ATFM na trasie) oraz efektywności kosztowej (trasowa ustalona stawka jednostkowa).
Zgodnie z wymogami rozporządzenia 691/2010 przeprowadzone zostały w dniu 12 maja br. konsultacje z zainteresowanymi stronami. Na konsultacje zaproszeni zostali i uczestniczyli w nich: przedstawiciele Ministerstwa Infrastruktury, Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej, Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej, portów lotniczych, krajowych i zagranicznych przewoźników lotniczych oraz organizacji zrzeszających przewoźników lotniczych, a także przedstawiciele związków zawodowych PAŻP. W wyniku przeprowadzonych konsultacji zgłoszone uwagi zostały w miarę możliwości uwzględnione i plan został zmieniony.
Plan ten został w dniu 15 czerwca zaakceptowany przez Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego i przekazany do Ministerstwa Infrastruktury, celem przyjęcia go na poziomie krajowym - zgodnie z wymogami art. 12 rozporządzenia 691/2010.
Krajowy plan skuteczności działania służb żeglugi powietrznej powstał w oparciu o przepisy art. 10 rozporządzenia Komisji Europejskiej (UE) 691/2010 z dnia 29 lipca 2010 r. ustanawiającego system skuteczności działania dla służb żeglugi powietrznej i funkcji sieciowych oraz zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 2096/2005 ustanawiające wspólne wymogi dotyczące zapewniania służb żeglugi powietrznej.
Prace nad dokumentem trwały od listopada 2010 r., kiedy to odbyło się pierwsze spotkanie konsultacyjne w tej sprawie. W pracach tych uczestniczyły następujące instytucje i podmioty: Urząd Lotnictwa Cywilnego, Ministerstwo Infrastruktury, Polska Agencja Żeglugi Powietrznej, Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, Dowództwo Sił Powietrznych, przedstawiciele przedsiębiorstwa Państwowego „Porty Lotnicze". Dokument ma w związku z tym charakter interdyscyplinarny - zaangażowane były instytucje podległe i nadzorowane przez różne resorty - Ministerstwo Infrastruktury (ULC, PAŻP), Ministerstwo Środowiska (IMGW) oraz Ministerstwo Obrony Narodowej (DSP).
Krajowy plan skuteczności działania służb żeglugi powietrznej opracowany został w odniesieniu do czterech ustalonych przez Komisję Europejską obszarów skuteczności działania: bezpieczeństwa, przepustowości, ochrony środowiska i efektywności kosztowej, z uwzględnieniem określonych ogólnounijnych celów skuteczności działania. Obowiązkowe cele ogólnounijne zostały ustalone w odniesieniu do dwóch obszarów - przepustowości (opóźnienie ATFM na trasie) oraz efektywności kosztowej (trasowa ustalona stawka jednostkowa).
Zgodnie z wymogami rozporządzenia 691/2010 przeprowadzone zostały w dniu 12 maja br. konsultacje z zainteresowanymi stronami. Na konsultacje zaproszeni zostali i uczestniczyli w nich: przedstawiciele Ministerstwa Infrastruktury, Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej, Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej, portów lotniczych, krajowych i zagranicznych przewoźników lotniczych oraz organizacji zrzeszających przewoźników lotniczych, a także przedstawiciele związków zawodowych PAŻP. W wyniku przeprowadzonych konsultacji zgłoszone uwagi zostały w miarę możliwości uwzględnione i plan został zmieniony.
Plan ten został w dniu 15 czerwca zaakceptowany przez Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego i przekazany do Ministerstwa Infrastruktury, celem przyjęcia go na poziomie krajowym - zgodnie z wymogami art. 12 rozporządzenia 691/2010.
Plan w całości do pobrania w formacie pdf w tym miejscu
źródło : ULC
Nowe Prawo Lotnicze
15 lipca 2011 roku, Prezydent RP Bronisław Komorowski podpisał ustawę z dnia 30 czerwca 2011 r. o zmianie ustawy Prawo lotnicze oraz niektórych innych ustaw.
Prace legislacyjne nad ustawą trwały blisko 2 lata, nie wliczając w to okresu opracowywania i uzgadniania jej treści w ramach Rady Ministrów. Nowelizacja ustawy obejmuje zmiany niemal we wszystkich obszarach obowiązującego aktualnie aktu. Jej podstawowym celem jest wdrożenie do polskiego porządku prawnego przepisów Unii Europejskiej z zakresu lotnictwa cywilnego, w szczególności przepisów:
- rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 216/2008 z dnia 20 lutego 2008 r. w sprawie wspólnych zasad w zakresie lotnictwa cywilnego i utworzenia Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Lotniczego oraz uchylającego dyrektywę Rady 91/670/EWG, rozporządzenie (WE) nr 1592/2002 i dyrektywę 2004/36/WE;
- rozporządzenia Komisji (WE) nr 1315/2007 z dnia 8 listopada 2007 r. w sprawie nadzoru nad bezpieczeństwem w zarządzaniu ruchem lotniczym oraz zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 2096/2005;
- rozporządzenia nr 1008/2008/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) z dnia 24 września 2008 r. w sprawie wspólnych zasad wykonywania przewozów lotniczych na terenie Wspólnoty;
- rozporządzenia Komisji (WE) nr 2042/2003 z dnia 20 listopada 2003 r. w sprawie ciągłej zdatności do lotu statków powietrznych oraz wyrobów lotniczych, części i urządzeń a także w sprawie zezwoleń udzielanych instytucjom i personelowi zaangażowanym w takie zadania;
- rozporządzenia Komisji (WE) nr 1702/2003 z dnia 24 września 2003 r. ustanawiającego zasady wykonawcze dla certyfikacji statków powietrznych i związanych z nimi wyrobów, części i wyposażenia w zakresie zdatności do lotu i ochrony środowiska oraz dla certyfikacji organizacji projektujących i produkujących;
- rozporządzenia nr 1107/2006/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 lipca 2006 r. w sprawie praw osób niepełnosprawnych oraz osób o ograniczonej sprawności ruchowej podróżujących drogą lotniczą;
- rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 300/2008 z dnia 11 marca 2008 r. w sprawie wspólnych zasad w dziedzinie ochrony lotnictwa cywilnego i uchylającego rozporządzenie (WE) nr 2320/2002 oraz jego przepisy wykonawcze;
- dyrektywy 2006/23/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 kwietnia 2006 r. w sprawie wspólnotowej licencji kontrolera ruchu lotniczego;
- dyrektywy Rady 2000/79/WE z dnia 27 listopada 2000 r. dotyczącej Europejskiego porozumienia w sprawie organizacji czasu pracy personelu pokładowego w lotnictwie cywilnym, zawartego przez Stowarzyszenie Europejskich Linii Lotniczych (AEA), Europejską Federację Pracowników Transportu (ETF), Europejskie Stowarzyszenie Cockpit (ECA), Stowarzyszenie Linii Lotniczych Regionów Europy (ERA) i Międzynarodowe Stowarzyszenie Przewoźników Lotniczych (IATA).
Uchwalona ustawa zawiera regulacje prawne służące podniesieniu poziomu bezpieczeństwa lotniczego. Przyjęte w niej rozwiązania zmierzają w kierunku wypracowania m.in. przejrzystego systemu ochrony lotnictwa cywilnego, zakładającego odpowiedzialność jednej instytucji za prowadzenie kontroli bezpieczeństwa w komunikacji lotniczej, bez względu na jej rodzaj - krajowa, wewnętrzna w strefie Schengen, czy też zewnętrzna.
Ustawa powinna również zapewnić usprawnienie procesu zarządzania lotniskami, a także spowodować rozwój rynku lotniczego i prowadzenia innej działalności lotniczej, przy uwzględnieniu zasad konkurencji oraz praw pasażerów, w tym osób niepełnosprawnych.
Obejmuje również zagadnienia szczególnie istotne dla środowiska lotniczego, m.in. reguluje bezpośrednio w przepisach ustawy zasady ponoszenia i taryfę opłat lotniczych, dając tym samym gwarancję względnej stałości stawek tych opłat.
Tekst ustawy ustalony ostatecznie po rozpatrzeniu poprawek Senatu
Ustawa powinna również zapewnić usprawnienie procesu zarządzania lotniskami, a także spowodować rozwój rynku lotniczego i prowadzenia innej działalności lotniczej, przy uwzględnieniu zasad konkurencji oraz praw pasażerów, w tym osób niepełnosprawnych.
Obejmuje również zagadnienia szczególnie istotne dla środowiska lotniczego, m.in. reguluje bezpośrednio w przepisach ustawy zasady ponoszenia i taryfę opłat lotniczych, dając tym samym gwarancję względnej stałości stawek tych opłat.
Tekst ustawy ustalony ostatecznie po rozpatrzeniu poprawek Senatu
źródło: Urzad Lotnictwa Cywilnego
Krajowy plan skuteczności działania służb ruchu lotniczego na lata 2012-2014
Urząd Lotnictwa Cywilnego opracował krajowy plan skuteczności działania służb żeglugi powietrznej na lata 2012-2014.
Krajowy plan skuteczności działania służb żeglugi powietrznej powstał w oparciu o przepisy art. 10 rozporządzenia Komisji Europejskiej (UE) 691/2010 z dnia 29 lipca 2010 r. ustanawiającego system skuteczności działania dla służb żeglugi powietrznej i funkcji sieciowych oraz zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 2096/2005 ustanawiające wspólne wymogi dotyczące zapewniania służb żeglugi powietrznej.
Prace nad dokumentem trwały od listopada 2010 r., kiedy to odbyło się pierwsze spotkanie konsultacyjne w tej sprawie. W pracach tych uczestniczyły następujące instytucje i podmioty: Urząd Lotnictwa Cywilnego, Ministerstwo Infrastruktury, Polska Agencja Żeglugi Powietrznej, Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, Dowództwo Sił Powietrznych, przedstawiciele przedsiębiorstwa Państwowego „Porty Lotnicze". Dokument ma w związku z tym charakter interdyscyplinarny - zaangażowane były instytucje podległe i nadzorowane przez różne resorty - Ministerstwo Infrastruktury (ULC, PAŻP), Ministerstwo Środowiska (IMGW) oraz Ministerstwo Obrony Narodowej (DSP).
Krajowy plan skuteczności działania służb żeglugi powietrznej opracowany został w odniesieniu do czterech ustalonych przez Komisję Europejską obszarów skuteczności działania: bezpieczeństwa, przepustowości, ochrony środowiska i efektywności kosztowej, z uwzględnieniem określonych ogólnounijnych celów skuteczności działania. Obowiązkowe cele ogólnounijne zostały ustalone w odniesieniu do dwóch obszarów - przepustowości (opóźnienie ATFM na trasie) oraz efektywności kosztowej (trasowa ustalona stawka jednostkowa).
Zgodnie z wymogami rozporządzenia 691/2010 przeprowadzone zostały w dniu 12 maja br. konsultacje z zainteresowanymi stronami. Na konsultacje zaproszeni zostali i uczestniczyli w nich: przedstawiciele Ministerstwa Infrastruktury, Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej, Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej, portów lotniczych, krajowych i zagranicznych przewoźników lotniczych oraz organizacji zrzeszających przewoźników lotniczych, a także przedstawiciele związków zawodowych PAŻP. W wyniku przeprowadzonych konsultacji zgłoszone uwagi zostały w miarę możliwości uwzględnione i plan został zmieniony.
Plan ten został w dniu 15 czerwca zaakceptowany przez Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego i przekazany do Ministerstwa Infrastruktury, celem przyjęcia go na poziomie krajowym - zgodnie z wymogami art. 12 rozporządzenia 691/2010.
Krajowy plan skuteczności działania służb żeglugi powietrznej powstał w oparciu o przepisy art. 10 rozporządzenia Komisji Europejskiej (UE) 691/2010 z dnia 29 lipca 2010 r. ustanawiającego system skuteczności działania dla służb żeglugi powietrznej i funkcji sieciowych oraz zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 2096/2005 ustanawiające wspólne wymogi dotyczące zapewniania służb żeglugi powietrznej.
Prace nad dokumentem trwały od listopada 2010 r., kiedy to odbyło się pierwsze spotkanie konsultacyjne w tej sprawie. W pracach tych uczestniczyły następujące instytucje i podmioty: Urząd Lotnictwa Cywilnego, Ministerstwo Infrastruktury, Polska Agencja Żeglugi Powietrznej, Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, Dowództwo Sił Powietrznych, przedstawiciele przedsiębiorstwa Państwowego „Porty Lotnicze". Dokument ma w związku z tym charakter interdyscyplinarny - zaangażowane były instytucje podległe i nadzorowane przez różne resorty - Ministerstwo Infrastruktury (ULC, PAŻP), Ministerstwo Środowiska (IMGW) oraz Ministerstwo Obrony Narodowej (DSP).
Krajowy plan skuteczności działania służb żeglugi powietrznej opracowany został w odniesieniu do czterech ustalonych przez Komisję Europejską obszarów skuteczności działania: bezpieczeństwa, przepustowości, ochrony środowiska i efektywności kosztowej, z uwzględnieniem określonych ogólnounijnych celów skuteczności działania. Obowiązkowe cele ogólnounijne zostały ustalone w odniesieniu do dwóch obszarów - przepustowości (opóźnienie ATFM na trasie) oraz efektywności kosztowej (trasowa ustalona stawka jednostkowa).
Zgodnie z wymogami rozporządzenia 691/2010 przeprowadzone zostały w dniu 12 maja br. konsultacje z zainteresowanymi stronami. Na konsultacje zaproszeni zostali i uczestniczyli w nich: przedstawiciele Ministerstwa Infrastruktury, Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej, Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej, portów lotniczych, krajowych i zagranicznych przewoźników lotniczych oraz organizacji zrzeszających przewoźników lotniczych, a także przedstawiciele związków zawodowych PAŻP. W wyniku przeprowadzonych konsultacji zgłoszone uwagi zostały w miarę możliwości uwzględnione i plan został zmieniony.
Plan ten został w dniu 15 czerwca zaakceptowany przez Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego i przekazany do Ministerstwa Infrastruktury, celem przyjęcia go na poziomie krajowym - zgodnie z wymogami art. 12 rozporządzenia 691/2010.
Plan w całości do pobrania w formacie pdf w tym miejscu
źródło : ULC
Zmiany do planu lotu
10 stycznia 2011 roku, w siedzibie Urzędu Lotnictwa Cywilnego odbyło się spotkanie, podczas którego Polska Agencja Żeglugi Powietrznej zaprezentowała planowane zmiany dotyczące formularza planu lotu. W spotkaniu wzięli udział przedstawiciele wojska, policji, MSWiA, portów lotniczych oraz Krajowego Towarzystwa Lotniczego AOPA Poland.
Zmiany w procesie wypełniania planów lotu, będą miały wpływ na wszystkie wyspecjalizowane instytucje służb żeglugi powietrznej (Air Navigation Service Provider - ANSP), operatorów lotniczych (AO), biura odpraw załóg (ARO) i każdą komórkę, która tworzy lub odbiera informacje zawarte w planie lotu. Modyfikację w zawartości pól formularza planu lotu wprowadza Zmiana 1 do PANS - ATM Doc 4444, która została przyjęta 27 maja 2008 roku i ogłoszona w State Letter AN 13/2.1-08/50. Zmiana 1 do PANS-ATM Doc 4444 wchodzi w życie 15.11.2012.
Modyfikacja dotknie struktur danych, składni depesz powiązanych z planami lotu, wykorzystania nowych oznaczeń (w Europie), aktualizacji formatu wymiany danych (ADEXP), jak i również internetowego systemu wymiany danych (OLDI). Podstawowy formularz planu lotu i forma powiązanych depesz pozostają bez zmian, ale zmieni się zawartość niektórych pól. W pozycji 10 (equipment) i 18 (other information) planu lotu będzie można używać cyfr i szczegółowo opisać możliwości lotu NAV/COM/SUR, pojawi się opcja złożenia planu lotu do 5 dni (120 godzin) przed odlotem, użycia terminu DOF (date of flight), a także dodania do pozycji 18 nowych i zmiany zawartości wielu istniejących oznaczeń.
Modyfikacja dotknie struktur danych, składni depesz powiązanych z planami lotu, wykorzystania nowych oznaczeń (w Europie), aktualizacji formatu wymiany danych (ADEXP), jak i również internetowego systemu wymiany danych (OLDI). Podstawowy formularz planu lotu i forma powiązanych depesz pozostają bez zmian, ale zmieni się zawartość niektórych pól. W pozycji 10 (equipment) i 18 (other information) planu lotu będzie można używać cyfr i szczegółowo opisać możliwości lotu NAV/COM/SUR, pojawi się opcja złożenia planu lotu do 5 dni (120 godzin) przed odlotem, użycia terminu DOF (date of flight), a także dodania do pozycji 18 nowych i zmiany zawartości wielu istniejących oznaczeń.
Działania potrzebne do wdrożenia niezbędnych aktualizacji systemu będą obowiązkiem organizacji, które utrzymują te systemy. Jednakże według ICAO istnieje potrzeba koordynacji działań w celu zapewnienia, że zmiany zostaną wdrożone tak płynnie, jak to możliwe z minimum negatywnego wpływu na bieżące operacje. Organizacja EUROCONTROL zaakceptowała wniosek ICAO o koordynację realizacji europejskiego części przedsięwzięcia i ustanowiła wewnętrzny zespół projektowy „Task Force 2012", który podejmie niezbędne działania w ramach Agencji i we współdziałaniu z różnymi grupami zainteresowanych podmiotów, celem sprawnej realizacji programu do dnia 15 listopada 2012 roku.
Ostateczną datą wprowadzenia zmian w Europie będzie 15 listopada 2012 roku. Pierwsze testy wdrażania nowych planów lotu rozpoczną się już w lutym 2011 roku. Od II kwartału 2012 systemy bedą akceptowały plany z nową i stara zawartoscią. Po 15.11.2012 już tylko z nową. Niedozwolone będzie mieszanie elementów ze starego i nowego planu lotu w jednej depeszy. O terminach przprowadzania testów, PAŻP i ULC obiecały powiadamiać środowisko lotnicze z odpowiednim wyprzedzeniem.
Materiały do pobrania:
Opis planowanych zmian w formularzu planu lotu (Opracowanie: Polska Agencja Żeglugi Powietrznej)
Approval of Amendment 1 to the PANS-ATM (Opracowanie: ICAO)
Opis planowanych zmian w formularzu planu lotu (Opracowanie: Polska Agencja Żeglugi Powietrznej)
Approval of Amendment 1 to the PANS-ATM (Opracowanie: ICAO)
źródło: dlapilota.pl
Ośrodek szkolenia lotniczego służb ruchu lotniczego OSL SRL WSOSP Dęblin
Przy Wyższej Szkole Oficerskiej Sił Powietrznych działa Ośrodek Szkolenia Lotniczego Służb Ruch Lotniczego. Ośrodek jest elementem struktury Wyższej Szkoły Oficerskiej Sił Powietrznych i podlega Rektorowi - Komendantowi WSOSP.
Ośrodek realizuje swoją działalność szkoleniową i dydaktyczną przy pomocy dwóch głównych działów:
- działu kształcenia (szkolenia teoretycznego), którego trzon stanowią katedry i zakłady Wydziału Lotnictwa, SJO oraz etatowi wykładowcy/instruktorzy Ośrodka;
- działu szkolenia na symulatorze, którego trzon stanowią instruktorzy Ośrodka, realizujący praktyczne szkolenie na symulatorze.
OSL SRL WSOSP sprowadza swój podstawowy zakres działania do zapewnienia właściwego szkolenia personelu Służb Ruch Lotniczego. Dostosowując wewnętrzne struktury organizacyjne, modyfikując i unowocześniając potencjał dydaktyczny oraz utrzymując właściwy poziom kwalifikacji personelu, OSL SRL WSOSP dąży do sprawnego i optymalnego zarządzania posiadanymi zasobami. Ustanowiony w OSL SRL WSOSP system jakości ma na celu zapewnienie realizacji tych celów z zachowaniem pełnej zgodności prowadzonych działań z wymaganiami odpowiednich przepisów i przyjętych procedur, zapewnienie pełnego bezpieczeństwa wszystkim osobom biorącym udział w szkoleniu oraz prowadzenie szkolenia na odpowiednim poziomie merytorycznym.
Proces szkolenia w Ośrodku podlega bieżącemu nadzorowi przez Urząd Lotnictwa Cywilnego i dostosowany jest do wymagań krajowych wynikających z Ustawy Prawo lotnicze z 03.07.2002 roku oraz wymagań międzynarodowych określonych przez ICAO/NATO i EUROCONTROL głównie takich jak:
Q ANNEX 1 ICAO - Personnel Licensing.
Q EUROCONTROL Specification for the ATCO Common Core Content Initial Training Edition Date : 21/10/2008.
Q Directive 2006/23/EC of the European Parliament and of the Council of 5 April 2006 on a Community air traffic controller licence.
Q EUROCONTROL Safety Regulatory Requirement on ATM Services' Personnel Ed. 2.0, (ESARR-5).
Q STANAG 7204 ASP (edition 1) (ratification draft 2) - NATO minimum requirements for personnel providing air traffic services (ATS) in NATO-LED OPERATIONS - 13 March 2009).
Polityka Jakości
Ośrodek Szkolenia Lotniczego Służb Ruch Lotniczego Wyższej Szkoły Oficerskiej Sił Powietrznych prowadzi swą działalność w sposób zapewniający zgodność procedur, metod działania i posiadanych zasobów z wymaganiami prawnymi, określającymi zasady szkolenia Służb Ruchu Lotniczego. Jedynym sposobem osiągnięcia tego celu jest stałe doskonalenie systemu zarządzania, a przez to prowadzenie działań charakteryzujących się wysoką jakością i zapewniających właściwy poziomi bezpieczeństwa procesów szkoleniowych.
System zarządzania OSL SRL WSOSP pozwala efektywnie i zgodnie z obowiązującymi przepisami spełniać wymagania i oczekiwania stawiane Ośrodkowi Szkolenia Lotniczego, zapewniając w odniesieniu do szkolenia Służb Ruch Lotniczego:
- utrzymywanie sprawności technicznej symulatorów wykorzystywanych w procesie szkolenia,
- prowadzenie poszczególnych elementów szkoleniowych przez odpowiednio wykwalifikowany i zatwierdzony personel instruktorski,
- stosowanie zatwierdzonych programów szkolenia,
- bezpieczeństwo pracy na symulatorach.
Tak określona Polityka Jakości jest przyjęta i systematycznie wcielana w życie przez cały personel OSL SRL WSOSP. Istotnym elementem tego działania jest realizacja Celów Jakościowych, określanych okresowo przez Kierownika Odpowiedzialnego jako narzędzie stałej poprawy funkcjonowania OSL SRL WSOSP i utrzymywania zgodności systemu zarządzania z wymaganiami obowiązujących przepisów. Cele Polityki Jakości znane są wszystkim pracownikom i realizowane przez nich w codziennej praktyce.
Kadra kierownicza Ośrodka
Kierownik - Jan Michta
Szef Szkolenia - Bartosz Orłowski
Szef Szkolenia teoretycznego - Jan Nowakowski
Szef Szkolenia Praktycznego - Maciej Ruszuk
Szef Techniczny - Dariusz Kołodziejski
Technik - Piotr Mich
Zakres działalności szkoleniowej
1.Ośrodek prowadzi szkolenie wstępne do licencji praktykanta-kontrolera ruchu lotniczego w zakresie podstawowym.
2.Ośrodek prowadzi szkolenie wstępne do licencji praktykanta-kontrolera ruchu lotniczego w zakresie uprawnienia kontroli lotniska instrumentalnej z uprawnieniem uzupełniającym kontroli lotniska - ADI/TWR.
3.Ośrodek prowadzi szkolenie wstępne do licencji praktykanta-kontrolera ruchu lotniczego w zakresie uprawnienia kontroli zbliżania proceduralnej - APP.
4.Ośrodek prowadzi szkolenia odświeżające kompetencje kontrolerów ruchu lotniczego oraz sytuacje szczególne i niebezpieczne w ruchu lotniczym dla licencjonowanych kontrolerów ruchu lotniczego.
5. Ośrodek prowadzi szkolenie do licencji informatora służby informacji powietrznej z uprawnieniem lotniskowej służby informacji powietrznej - AFIS.
6.Ośrodek prowadzi szkolenie do uzyskania Świadectwa Operatora Radiotelefonisty Stacji Lotniskowej bez prawa egzaminowania.
7.Ośrodek prowadzi egzaminowanie kontrolerów ruchu lotniczego w celu przedłużenia ważności uprawnień.
8.Ośrodek prowadzi szkolenie z frazeologii lotniczej (Aviation English - w zakresie przygotowania do egzaminu ELPAC).
9.Ośrodek wspiera, w miarę możliwości, działalność szkoleniową innych jednostek organizacyjnych WSOSP oraz jednostek współpracujących na zasadach określonych przez Rektora - Komendanta.
10.Ośrodek współpracuje z jednostkami w których realizowane jest szkolenie praktyczne.
11. Ośrodek wspiera, w miarę możliwości, działalność innych jednostek lotniczych sił zbrojnych w zakresie kontroli wiedzy i umiejętności personelu lotniczego (prowadzenie egzaminów).
12.Ośrodek Szkolenia Lotniczego, będąc integralnym elementem Wyższej Szkoły Oficerskiej Sił Powietrznych, współpracuje z poszczególnymi elementami struktury (katedrami, zakładami, wydziałami) w zakresie:
- dyspozycyjności wykładowców i instruktorów WSOSP;
- obsługi finansowej i logistycznej;
- wykorzystania bazy dydaktycznej i gabinetowej;
- wykorzystania pomocy naukowych
- wykorzystania księgozbioru Biblioteki Głównej.
13. Ośrodek jest samodzielną jednostką szkoleniową posiadającą certyfikat (CTO) wraz ze specyfikacjami dla szkoleń.
Zasoby Ośrodka
1.Pomieszczenia operacyjne do szkolenia praktycznego (symulatorowego) obejmują powierzchnię ok. 100 m2, w których są zainstalowane symulatory kontroli ruchu lotniczego (symulatory ATC).
2.Ośrodek dysponuje siedmioma stanowiskami operacyjnymi dla praktykantów i pięcioma stanowiskami operatorów symulatora. Do szkolenia praktycznego kontrolerów ruchu lotniczego wykorzystywane są trzy rodzaje symulatorów ATC i wchodzący w ich skład symulator (system) łączności.
3.Symulator kontroli ruchu lotniczego stanowią zintegrowane na jednej platformie programowej moduły, które mogą pracować oddzielnie jako niezależne symulatory lub łącznie jako kompleks (zespół) symulatorów ATC. W skład kompleksu wchodzą:
- symulator kontroli lotniska ze stanowiskami: kontrolera lotniska, kontrolera ruchu naziemnego, asystenta, kontrolera proceduralnej kontroli zbliżania;
- symulator radarowej i proceduralnej kontroli zbliżania (stanowisko kontrolera zbliżania i asystenta);
- symulator kontroli precyzyjnego podejścia (stanowisko kontrolera PAR i asystenta);
- symulator łączności radiotelefonicznej i telefonicznej.
4. Ośrodek dysponuje salami wykładowymi wyposażonymi w środki multimedialne do prowadzenia wykładów i prezentacji.
5. Ośrodek ma do dyspozycji specjalistyczne laboratoria, w skład których wchodzą:
- laboratorium komputerowe przystosowane do nauki obsługi komputerów i specjalistycznych programów komputerowych;
- laboratorium systemu BLUSZCZ_H_RL przeznaczone do: nauki technik planowania ruchu, opracowywania depesz służb ruchu lotniczego, dystrybucji danych o planach lotów, odbioru depesz AUP, pracy w sieci AFTN, wymiany i zobrazowania informacji meteorologicznej oraz wspomagania zadań realizowanych przez służbę hydrometeorologiczną SP;
- laboratorium technik satelitarnych umożliwiające zdobycie podstawowych umiejętności w zakresie obsługi lotniczych odbiorników GPS, planowania tras z wykorzystaniem GPS oraz monitorowania ruchu lotniczego w wydzielonych strefach;
-laboratorium obiektywnej kontroli lotów umożliwia odczytywanie zapisów pokładowych rejestratorów lotów.
6. Ośrodek dysponuje nieograniczonym dostępem do Biblioteki Głównej wyposażonej w bogatą literaturę specjalistyczną oraz dostępem do Internetu.
Współpraca
1. Ośrodek Szkolenia Lotniczego SRL współpracuje z uczelniami realizującymi kształcenie o profilu lotniczym, w tym z: Akademią Obrony Narodowej, Politechniką Warszawską, Wojskową Akademią Techniczną, Uniwersytetem Warmińsko-Mazurskim oraz instytutami naukowo-badawczymi i naukowowo-produkcyjnymi takimi jak: Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych, Przemysłowy Instytut Telekomunikacji, Instytut Lotnictwa, Wojskowy Instytut Medycyny Lotniczej.
2. Ośrodek Szkolenia Lotniczego SRL współpracuje z certyfikowanym Ośrodkiem Szkolenia Lotniczego PAŻP. Współpraca ta obejmuje wymianę doświadczeń, organizowanie konferencji i seminariów, pomoc instruktorów PAŻP w prowadzeniu zajęć teoretycznych i szkolenia na symulatorze ATC.
3. Ośrodek Szkolenia Lotniczego SRL współpracuje z Szefostwem Służby Ruchu Lotniczego Sił Zbrojnych RP, Wydziałami/Ośrodkami Ruchu Lotniczego rodzajów SZ oraz kierownictwem i instruktorami Wojskowych Lotniskowych Organów Służby Ruchu Lotniczego w zakresie szkolenia personelu wojskowej służby ruchu lotniczego.
Materiały szkoleniowe
źródło : WSOSP
ICAO zmieni formularz planu lotu
Organizacja Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego (ICAO) poinformowała, iż do 2012 r. na całym świecie zamierza wprowadzić zmiany w procesie wypełniania planów lotu. Fakt ten będzie miał istotny wpływ na wszystkie wyspecjalizowane instytucje służb żeglugi powietrznej (Air Navigation Service Provider - ANSP), operatorów lotniczych (AO), biura odpraw załóg (ARO) i każdą komórkę, która tworzy lub odbiera informacje zawarte w planie lotu.
Modyfikacja dotknie struktur danych, składni depesz powiązanych z planami lotu, wykorzystania nowych oznaczeń (w Europie), aktualizacji formatu wymiany danych (ADEXP), jak i również internetowego systemu wymiany danych (OLDI). Podstawowy formularz planu lotu i forma powiązanych depesz pozostają bez zmian, ale zmieni się zawartość niektórych pól. W pozycji 10 (equipment) i 18 (other information) planu lotu będzie można używać cyfr i szczegółowo opisać możliwości lotu NAV/COM/SUR, pojawi się opcja złożenia planu lotu do 5 dni (120 godzin) przed odlotem, użycia terminu DOF (date of flight), a także dodania do pozycji 18 nowych i zmiany zawartości wielu istniejących oznaczeń. Układ powiązanych depesz (CHG, DEP, CNL, ARR, RQP) zmieni się uwzględniając EOBT (estimated off block time) i DOF, co zapewni korelację z nową wersją FPL.
Działania potrzebne do wdrożenia niezbędnych aktualizacji systemu są obowiązkiem organizacji, które utrzymują te systemy. Jednakże według ICAO istnieje potrzeba koordynacji działań w celu zapewnienia, że zmiany zostaną wdrożone tak płynnie, jak to możliwe z minimum negatywnego wpływu na bieżące operacje. Organizacja EUROCONTROL zaakceptowała wniosek ICAO o koordynację realizacji europejskiego części przedsięwzięcia i ustanowiła wewnętrzny zespół projektowy „Task Force 2012", który podejmie niezbędne działania w ramach Agencji i we współdziałaniu z różnymi grupami zainteresowanych podmiotów, celem sprawnej realizacji programu do dnia 15 listopada 2012 roku.
źródło: dlapilota.pl
Loty bez planu lotu
Urząd Lotnictwa Cywilnego informuje, że 11 czerwca br. zostało podpisane rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie zakazów lub ograniczeń lotów na czas dłuższy niż 3 miesiące. Rozporządzenie to zostało ogłoszone w Dzienniku Ustaw z dnia 16 czerwca br., Nr 106, poz. 678; wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, tj. 1 lipca 2010 r.
Rozporządzenie ustala zakazy wykonywania lotów w strefach niebezpiecznych - D, strefach zakazanych - P, strefach o ograniczonym ruchu lotniczym - R (nad miastami i parkami narodowymi w zakresie lotów generujących fale akustyczne) oraz w strefach identyfikacji obrony powietrznej - ADIZ. Równocześnie, w określonych przypadkach, przewiduje się wyłączenie z ww. zakazów lub ograniczeń lotów.
W przypadku stref R rozporządzenie przewiduje m.in. możliwość udzielania przez Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego zgody na realizację lotów nad obszarami miast, gdy jest to uzasadnione koniecznością wykonania określonych prac lotniczych. Do uzyskania zgody niezbędne jest spełnienie określonych warunków formalnych zawartych w procedurze i wykonanie lotów statkiem powietrznym o ściśle określonych parametrach technicznych gwarantujących bezpieczne wykonanie lotu nad aglomeracją miejską.
Załączniki do rozporządzenia zawierają mniejszą ilość wspomnianych stref oraz zmniejszone ich rozmiary w stosunku do poprzedniego stanu prawnego, co pozwala na wykorzystywanie przez statki powietrzne większej, wolnej od zakazów i ograniczeń lotów polskiej przestrzeni powietrznej.
Dodatkową korzyścią dla statków powietrznych wykonujących loty zgodnie z przepisami dla lotów z widocznością (VFR) w przestrzeni powietrznej niekontrolowanej w przypadku przekraczania przez nie granicy państwowej z państwami grupy Schengen jest możliwość nieskładania na te przeloty planu lotu.
To długo oczekiwane ułatwienie, zwłaszcza dla lotnictwa ogólnego, zostało wprowadzone przez rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 21 kwietnia 2010 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie przepisów ruchu lotniczego (Dz. U. Nr 72, poz. 463) oraz poprzez anulowanie rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 11 czerwca 2010 r. w sprawie zakazów lub ograniczeń lotów na czas dłuższy niż 3 miesiące stref ADIZ ze Słowacją, Czechami, Niemcami i Litwą.
rozporządzenie dostępne na stronie ULC
źródło: ULC
euroFPL - narzędzie do planowania lotu
Aero Holland we współpracy z Europejską Agencją ds Bezpieczeństwa Żeglugi Powietrznej (Eurocontrol), stworzyła stronę internetową EuroFPL.eu, dzięki której proces planowania trasy oraz wypełniania i składania planu lotu został znacząco uproszczony. System umożliwia również zapoznanie się z aktualnymi i prognozowanymi warunkami meteorologicznymi, pobieranymi ze strony NOAA Aviation Digital Data. Aby korzystać z serwisu należy dokonać bezpłatnej rejestracji.
Wymagającym elementem opracowania planu lotu, jest wygenerowanie prawidłowej i najkrótszej (najbardziej ekonomicznej) trasy przelotu, a także „przebicia się" przez gąszcz dróg, z których część jest czasowo niedostępna, jednokierunkowa lub z powodu braku przepustowości obwarowana slotami. Dodatkowo należy uwzględnić możliwości samolotu (m.in. wyposażenie, zasięg, wysokość przelotu). Powyższe ograniczenia mogą znacząco wydłużyć etap planowania. Strona EuroFPL.eu w tym zakresie znacząco wspomaga pracę.
Planowanie rozpoczynamy od wpisania w zakładce Route Finder lotniska startu i lotniska docelowego. Przykładowo dla odcinka EPWA - EGLL (London Heathrow) system podpowiada trzy drogi, w tym jedną na FL100. Możemy także znaleźć wszystkie dostępne trasy pomiędzy dwoma zdefiniowanymi krajami (kombinacja lotnisk kraju X, do lotnisk kraju Y). Przykładowo pomiędzy Polską a Francją istnieje 26 połączeń (w obie strony). Kolejną możliwością jest wyświetlenie wszystkich tras z danego kraju we wszystkich kierunkach (również tych wewnętrznych), co w przypadku Polski daje nam kilkaset opcji. Trasy są wyświetlane w programie GoogleMaps. Zamknięte na trasie przelotu strefy, program sygnalizuje kolorem czerwonym. Istotny w tej funkcji jest fakt, iż proponowane trasy przeszły pozytywną weryfikację w systemie CFMU (Central Flow Management Unit) Eurocontroli, co sprawia, iż są gotowe do wykorzystania.
W zakładce „Aircraft Hangar" znajduje się formularz planu lotu ICAO. Plany zapisywane są na naszym profilu, co sprawia, że można je wykorzystać w przyszłości, lub w razie potrzeby zmodyfikować. Wypełniony plan lotu możemy złożyć bezpośrednio ze strony.
EuroFPL.eu jest doskonałą pomocą służącą do planowania. Umożliwia znalezienie trasy bez mozolnego wytyczania jej punkt po punkcie. Na stronę możemy dostać się klikając na link znajdujący się ponad walidatorem CFMU Eurocontoli lub bezpośrednio wpisując adres EuroFPL.eu.
Twórcy witryny, która została udostępniona z początkiem roku wciąż pracują nad praktycznymi zmianami i udogodnieniami. W ostatnim czasie, w zakładce „Route Finder" została wprowadzona możliwość wyszukania planów lotu na trasach pomiędzy Europą, a Kanadą i Stanami Zjednoczonych, ulepszono również graficzne zobrazowanie trasy lotu, a także zapewniono dostęp (jednym kliknięciem) do proponowanej drogi przedstawionej przez system CFMU (Central Flow Management Unit). Administrator strony zapowiada, że wkrótce na stronie zostanie uruchomiona możliwość składania planów lotu VFR i usługa komunikacji z systemem poprzez sms.
EuroFPL posiada rozbudowaną bazę tras lotniczych (i co istotne bezpłatną), dzięki czemu po wprowadzeniu konkretnego zapytania dla dwóch punktów, możemy otrzymać kilka alternatywnych przebiegów pomiędzy nimi. Dane pobierane są z systemu CFMU, który udostępnia jedynie sprawdzone trasy (ale np. z powodu bieżących restrykcji w przestrzeni powietrznej nie zawsze w danej chwili dostępne). Zaproponowane opcje oznaczone są kolorowymi znacznikami, które ułatwiają rozpoznanie tych prawidłowych - kolor zielony - trasa jest dostępna, kolor żółty - wymaga zastosowania manualnych poprawek i kolor czerwony - niedostępna. System jest znaczącym ułatwieniem dla operatorów, którzy wykonują loty ad hoc, bez rezerwy czasowej na wcześniejsze kompleksowe przygotowanie przebiegu lotu.
źródło: dlapilota
Specyfikacja EUROCONTROL w sprawie szkolenia wstępnego kontrolerów ruchu lotniczego
W Dzienniku Ustaw nr 32 zostało opublikowane rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie wprowadzenia do stosowania Specyfikacji EUROCONTROL do szkolenia wstępnego kontrolerów ruchu lotniczego.
Nowe rozporządzenie stanowi realizację zobowiązań Rzeczpospolitej Polskiej, wynikających z członkostwa w Europejskiej Organizacji do Spraw Bezpieczeństwa Żeglugi Powietrznej (EUROCONTROL), w zakresie zapewnienia najwyższego możliwego w praktyce ujednolicenia przepisów, wymogów i metod postępowania w odniesieniu do procesu szkolenia kontrolerów ruchu lotniczego we wszelkich przypadkach, w których takie ujednolicenie może przyczynić się do poprawy bezpieczeństwa ruchu lotniczego.
Stosowanie wymogów EUROCONTROL w zakresie przepisów bezpieczeństwa - Personel służb zarządzania ruchem lotniczym (ESARR 5) jest możliwe tylko po ich implementowaniu przez państwa członkowskie. Dodatkowo publikacja „Specyfikacji EUROCONTROL do szkolenia wstępnego kontrolerów ruchu lotniczego" stanowi jeden z elementów transpozycji Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady Nr 2006/23/WE z dnia 5 kwietnia 2006 r. w sprawie wspólnotowej licencji kontrolera ruchu lotniczego (Dz.U.UE.L.06.114.22).
Dokument „Specyfikacja EUROCONTROL do szkolenia wstępnego kontrolerów ruchu lotniczego" zawiera minimalne wymogi szkolenia wstępnego kontrolerów ruchu lotniczego, do których stosowania są obowiązane certyfikowane Ośrodki Szkolenia Lotniczego, o których mowa w rozporządzeniu wydanym na podstawie art. 163 ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. - Prawo lotnicze oraz Prezes Urzędu Lotnictwa Cywilnego, jako władza lotnicza i krajowy organu nadzorczy. Przedmiotowa „Specyfikacja", w części wprowadzającej omawia rodzaje szkoleń, ich cele i strukturę, ze wskazaniem elementów obowiązkowych i opcjonalnych, przedstawia pięć poziomów taksonomii wraz z klasyfikacją czasowników stosowanych na poszczególnych poziomach. Każdy z załączników jest podzielony na przedmioty, cele ogólne, zagadnienia i cele szczegółowe w połączeniu z odpowiednim oznaczeniem elementów obowiązkowych i opcjonalnych oraz powtarzalnych i wspólnych, co zapewnia czytelność i wygodę w użytkowaniu.
Całość rozporządzenia dostępna na stronie ULC. Specyfikacja EUROCONTROL dostępna na stronie ULC.
źródło : ULC
sobota, 24 września 2011
Prawie wszystkie przydatne linki lotnicze
Radary internetowe
http://www.flightradar24.com/
http://radar.piopawlu.net/
http://radar.zhaw.ch/radar.html
http://www.pasazer.com/radar.php
http://casper.frontier.nl/
http://www.airradar.pl
http://www.geluidsnet.nl
http://www.live-military-mode-s.eu
http://www.quadrant-atc.net
http://atcmonitor.com/atlanta/screen.html
http://live.airportnetwork.com/sfo/
http://www.melbourneairport.com.au/Flight-Passenger-Info/Flight-Informat...
http://www.flylansing.com/Default.aspx?tabid=102
http://www.flightradar24.com/
http://radar.piopawlu.net/
http://radar.zhaw.ch/radar.html
http://www.pasazer.com/radar.php
http://casper.frontier.nl/
http://www.airradar.pl
http://www.geluidsnet.nl
http://www.live-military-mode-s.eu
http://www.quadrant-atc.net
http://atcmonitor.com/atlanta/screen.html
http://live.airportnetwork.com/sfo/
http://www.melbourneairport.com.au/Flight-Passenger-Info/Flight-Informat...
http://www.flylansing.com/Default.aspx?tabid=102
Wyszukiwarki lotnisk
http://maps.google.com/maps/ms?ie=UTF&msa=0&msid=114609423930775268897.0...
http://www.airportsearch.de
http://www.aviationwap.com/index.php
http://www.airportview.net/
http://www.internationalairportguide.com/
http://www.search4airports.com/airport/
http://www.world-airport-database.com/
http://www.world-airport-guide.co.uk/
http://www.worldtravelguide.net/
http://www.airtimetable.com/airport_locator.asp
http://www.airportcitycodes.com/
http://maps.google.com/maps/ms?ie=UTF&msa=0&msid=114609423930775268897.0...
http://www.airportsearch.de
http://www.aviationwap.com/index.php
http://www.airportview.net/
http://www.internationalairportguide.com/
http://www.search4airports.com/airport/
http://www.world-airport-database.com/
http://www.world-airport-guide.co.uk/
http://www.worldtravelguide.net/
http://www.airtimetable.com/airport_locator.asp
http://www.airportcitycodes.com/
Śledzenie rejsów
http://airtravelcenter.com/flight-tracker.htm
http://www.airtraffic.eu/
http://www.airnavlive.com/
http://www.flightarrivals.com/cgi-bin/WebObjects/Flights
http://flightaware.com/
http://www.flightstats.com/go/Home/home.do
http://www.flightview.com/
http://gmapsflighttracker.com/
http://www.ifly.com/flight-tracker
http://www.liveflightinformation.info/
http://www.rocketfare.com/flights/flight_tracker.html
http://www.airnavsystems.com/
http://airtravelcenter.com/flight-tracker.htm
http://flightaware.com/live/fleet/
http://www.ifly.com/flight-tracker
http://airtravelcenter.com/flight-tracker.htm
http://www.airtraffic.eu/
http://www.airnavlive.com/
http://www.flightarrivals.com/cgi-bin/WebObjects/Flights
http://flightaware.com/
http://www.flightstats.com/go/Home/home.do
http://www.flightview.com/
http://gmapsflighttracker.com/
http://www.ifly.com/flight-tracker
http://www.liveflightinformation.info/
http://www.rocketfare.com/flights/flight_tracker.html
http://www.airnavsystems.com/
http://airtravelcenter.com/flight-tracker.htm
http://flightaware.com/live/fleet/
http://www.ifly.com/flight-tracker
Pogoda
http://awiacja.imgw.pl/
http://meteo.icm.edu.pl
http://aviationweather.gov/adds/
http://wxsupport.com
http://flymet.meteopress.cz/eindex.php
http://www.blids.de/
http://www.sat24.com/pl
http://www.checkwx.com/
http://dariuszwielgat.com/Weather_Center.htm
http://euro.wx.propilots.net/
http://www.flyingineurope.be/
http://www.mymetar.com/
http://aviationweather.gov/
http://www.nws.noaa.gov/
http://www.pilotsandweather.com/
http://come.to/ukweather
http://weatherforpilots.atspace.com/
http://web.me.com/bwalkera300/Site/World_Aviation_Weather.html
http://www.wxnotice.com/
http://www.xmradio.com/weather/
http://www.easymetar.com/
http://awiacja.imgw.pl/
http://meteo.icm.edu.pl
http://aviationweather.gov/adds/
http://wxsupport.com
http://flymet.meteopress.cz/eindex.php
http://www.blids.de/
http://www.sat24.com/pl
http://www.checkwx.com/
http://dariuszwielgat.com/Weather_Center.htm
http://euro.wx.propilots.net/
http://www.flyingineurope.be/
http://www.mymetar.com/
http://aviationweather.gov/
http://www.nws.noaa.gov/
http://www.pilotsandweather.com/
http://come.to/ukweather
http://weatherforpilots.atspace.com/
http://web.me.com/bwalkera300/Site/World_Aviation_Weather.html
http://www.wxnotice.com/
http://www.xmradio.com/weather/
http://www.easymetar.com/
Planowanie lotu
http://aim.pansa.pl/
http://www.amc.pansa.pl/
http://www.100ll.com/
http://www.aeroplanner.com/
http://www.airbrief.com/
http://www.airdata.co.uk/
http://www.airnav.com/
http://www.razorsedgesoft.com/
http://www.airportsenroute.com/
http://www.avbrief.com/
http://www.avcharts.com/
http://www.aviatorcalc.com/
http://www.cfmu.eurocontrol.int/j_cia_public/cia_public/pages/ifpuv-stru...
http://eurofpl.eu/
http://www.ljd-tech.com/copilot/
http://www.fltplan.com/
http://www.flyingineurope.be/
http://www.iflightplanner.com/
http://www.jeppesen.com/index.jsp
http://www.milpilot.net/
http://www.flightplanroute.com/
http://www.pilotplan.com/
http://www.pilotsandweather.com/
http://www.skyplan.com/
http://www.skytrac.ca/pg_Home.php
http://skyvector.com/
http://www.ead.eurocontrol.int/publicuser/public/pu/login.jsp
https://www.notams.jcs.mil/
https://www.ippc.no/ippc/aerodromes.jsp
http://notams.aim.faa.gov/notamSearch/
http://enotam.com/
http://aim.pansa.pl/
http://www.amc.pansa.pl/
http://www.100ll.com/
http://www.aeroplanner.com/
http://www.airbrief.com/
http://www.airdata.co.uk/
http://www.airnav.com/
http://www.razorsedgesoft.com/
http://www.airportsenroute.com/
http://www.avbrief.com/
http://www.avcharts.com/
http://www.aviatorcalc.com/
http://www.cfmu.eurocontrol.int/j_cia_public/cia_public/pages/ifpuv-stru...
http://eurofpl.eu/
http://www.ljd-tech.com/copilot/
http://www.fltplan.com/
http://www.flyingineurope.be/
http://www.iflightplanner.com/
http://www.jeppesen.com/index.jsp
http://www.milpilot.net/
http://www.flightplanroute.com/
http://www.pilotplan.com/
http://www.pilotsandweather.com/
http://www.skyplan.com/
http://www.skytrac.ca/pg_Home.php
http://skyvector.com/
http://www.ead.eurocontrol.int/publicuser/public/pu/login.jsp
https://www.notams.jcs.mil/
https://www.ippc.no/ippc/aerodromes.jsp
http://notams.aim.faa.gov/notamSearch/
http://enotam.com/
Bazy danych lotniczych
http://maps.google.com/maps/ms?ie=UTF&msa=0&msid=114609423930775268897.0...
http://www.aerodatabase.com/
http://www.aerotransport.org/php/go.php
http://www.airlineupdate.com/
http://www.flightdata.com/
http://www.flyingdatabase.com/
http://www.handbook.aero/
http://www.lowapproach.com/
http://www.summitaviationblog.com/
http://www.worldairfleet.com/Air/LandingPage.aspx
http://maps.google.com/maps/ms?ie=UTF&msa=0&msid=114609423930775268897.0...
http://www.aerodatabase.com/
http://www.aerotransport.org/php/go.php
http://www.airlineupdate.com/
http://www.flightdata.com/
http://www.flyingdatabase.com/
http://www.handbook.aero/
http://www.lowapproach.com/
http://www.summitaviationblog.com/
http://www.worldairfleet.com/Air/LandingPage.aspx
Strony dekodujące
http://www.flyingineurope.be/metar_taf_decode.htm
http://www.skystef.be/metar-decoder.htm
http://www.airlinecodes.co.uk/othercodes.asp
http://www.world-airport-codes.com/world-top-30-airports.html
http://www.airframes.org/
http://wisetravelsearch.com/Info/Airports/
http://www.airportcodes.us/
http://www.aviationjobsonline.com/airports/citycode.html
http://www.world-airport-codes.com/
http://www.airportcitycodes.com/
http://www.flyingineurope.be/metar_taf_decode.htm
http://www.skystef.be/metar-decoder.htm
http://www.airlinecodes.co.uk/othercodes.asp
http://www.world-airport-codes.com/world-top-30-airports.html
http://www.airframes.org/
http://wisetravelsearch.com/Info/Airports/
http://www.airportcodes.us/
http://www.aviationjobsonline.com/airports/citycode.html
http://www.world-airport-codes.com/
http://www.airportcitycodes.com/
Czas i Data
http://www.timeanddate.com
http://www.worldtimeserver.com/
http://www.time.gov/
http://www.worldtimezone.com/
http://www.timeanddate.com
http://www.worldtimeserver.com/
http://www.time.gov/
http://www.worldtimezone.com/
Air Traffic Control
http://www.ac-b.de/
http://www.lvnl.nl/
http://fly.to/atcring
http://atc-news.com/
http://www.faafollies.com/
http://www.airtrafficcontroller.blogspot.com/
http://www.natca.net/
http://www.nats-uk.ead-it.com/public/index.php.html
http://www.nats.co.uk/
http://www.patco81.com/
https://pwcinc.org/
http://www.rheincontrol.de/Start/start.html
http://www.pl-vacc.org/
http://www.xlineva.org
http://www.ac-b.de/
http://www.lvnl.nl/
http://fly.to/atcring
http://atc-news.com/
http://www.faafollies.com/
http://www.airtrafficcontroller.blogspot.com/
http://www.natca.net/
http://www.nats-uk.ead-it.com/public/index.php.html
http://www.nats.co.uk/
http://www.patco81.com/
https://pwcinc.org/
http://www.rheincontrol.de/Start/start.html
http://www.pl-vacc.org/
http://www.xlineva.org
Live Air Traffic Control
http://www.basair.com.au/index.php/online-resources/live-atc-radio.html
http://atcmonitor.com/
http://www.cyberair.com/
http://www.cae.com/en/aviation.training/tc.dallas.asp
http://www.lowapproach.com/
http://www.futurastudios.com/atc.html
http://www.liveatc.net/
http://cykf.net/Liveatc/Index.html
http://vatsim.net
http://www.basair.com.au/index.php/online-resources/live-atc-radio.html
http://atcmonitor.com/
http://www.cyberair.com/
http://www.cae.com/en/aviation.training/tc.dallas.asp
http://www.lowapproach.com/
http://www.futurastudios.com/atc.html
http://www.liveatc.net/
http://cykf.net/Liveatc/Index.html
http://vatsim.net
Zespoły akrobacyjne
Air Race Red Bull http://www.air-races.com/
Biało Czerwone Iskry http://bialoczerwoneiskry.pl/
Blue Angels http://www.blueangels.navy.mil/
Frecce Tricolori http://www.freccetricolori.org/
Midnight Hawks http://aerobaticteams.net/Midnight_Hawks.html
Orliki http://www.air.radom.pl/orlik.htm
Patrouille de France http://www.patrouilledefrance.com/
Patrouille Suisse http://aerobaticteams.net/Patrouille_Suisse.html
Patrulla Aquila http://www.aerobaticteams.net/Patrulla_Aguila.html
Red Arrows http://www.raf.mod.uk/reds/
Russian Knights http://www.knights.ru/knights-e.shtml
Strizhi http://www.strizhi.info/
Swift Team http://www.swiftteam.airshows.org.uk/
Thunderbirds http://thunderbirds.airforce.com/
Żelazny http://www.zelazny.azl.pl/
Air Race Red Bull http://www.air-races.com/
Biało Czerwone Iskry http://bialoczerwoneiskry.pl/
Blue Angels http://www.blueangels.navy.mil/
Frecce Tricolori http://www.freccetricolori.org/
Midnight Hawks http://aerobaticteams.net/Midnight_Hawks.html
Orliki http://www.air.radom.pl/orlik.htm
Patrouille de France http://www.patrouilledefrance.com/
Patrouille Suisse http://aerobaticteams.net/Patrouille_Suisse.html
Patrulla Aquila http://www.aerobaticteams.net/Patrulla_Aguila.html
Red Arrows http://www.raf.mod.uk/reds/
Russian Knights http://www.knights.ru/knights-e.shtml
Strizhi http://www.strizhi.info/
Swift Team http://www.swiftteam.airshows.org.uk/
Thunderbirds http://thunderbirds.airforce.com/
Żelazny http://www.zelazny.azl.pl/
Zdjęcia
http://www.airliners.net/
http://jetphotos.net/
http://lotnictwo.net/
http://www.skrzydla.org/
http://www.airliners.net/
http://jetphotos.net/
http://lotnictwo.net/
http://www.skrzydla.org/
Organizacje
Eurocontrol http://www.eurocontrol.int
FAA http://www.faa.gov/
KTL AOPA Poland http://aopa.pl/
Międzynarodowe Stowarzyszenie Branży Śmigłowcowej http://www.rotor.com/
Międzynarodowa Rada Pilotów i Właścicieli Samolotów http://www.iaopa.org/
Międzynarodowa Federacja Pilotów Liniowych http://www.ifalpa.org/
Międzynarodowe Stowarzyszenie Bezzałogowych Statków Powietrznych http://www.auvsi.org/AUVSI/AUVSI/Home/
Międzynarodowa Organizacja Lotnictwa Cywilnego http://www.icao.int/
Stowarzyszenie Arabskich Linii Lotniczych http://www.aaco.org/
Stowarzyszenie Europejskich Linii Lotniczych http://www.aea.be/
Stowarzyszenie Transportu Powietrznego Wielkiej Brytanii http://www.bata.uk.com/Web/Default.aspx
Stowarzyszenie Europejskich Tanich Przewoźników http://www.elfaa.com/
Stowarzyszenie Europejskich Linii Regionalnych http://www.eraa.org/
Stowarzyszenie Narodowych Przewoźników Powietrznych http://www.naca.cc/
Stowarzyszenie Światowych Linii Lotniczych http://www.waea.org/
Stowarzyszenie członków grupy Angel Flights http://www.angelflight.com/
Stowarzyszenie Członków Angel Flights Wschodniego Wybrzeża http://www.angelflighteast.org/
Stowarzyszenie Pilotów i Właścicieli Samolotów http://www.aopa.org/
Stowarzyszenie Samolotów Eksperymentalnych http://www.eaa.org/
Stowarzyszenie Kontrolerów Lotniczych http://www.atca.org/
Stowarzyszenie Zawodowych Grup Lotniczych http://www.awg.aero/
Stowarzyszenie Producentów Lotnictwa Ogólnego http://www.gama.aero/
Stowarzyszenie Pasażerów Transportu Lotniczego http://www.airtravelersassociation.com/
Unia interesów Brytyjskich Pilotów Liniowych http://www.balpa.org/
FAA http://www.faa.gov/
KTL AOPA Poland http://aopa.pl/
Międzynarodowe Stowarzyszenie Branży Śmigłowcowej http://www.rotor.com/
Międzynarodowa Rada Pilotów i Właścicieli Samolotów http://www.iaopa.org/
Międzynarodowa Federacja Pilotów Liniowych http://www.ifalpa.org/
Międzynarodowe Stowarzyszenie Bezzałogowych Statków Powietrznych http://www.auvsi.org/AUVSI/AUVSI/Home/
Międzynarodowa Organizacja Lotnictwa Cywilnego http://www.icao.int/
Stowarzyszenie Arabskich Linii Lotniczych http://www.aaco.org/
Stowarzyszenie Europejskich Linii Lotniczych http://www.aea.be/
Stowarzyszenie Transportu Powietrznego Wielkiej Brytanii http://www.bata.uk.com/Web/Default.aspx
Stowarzyszenie Europejskich Tanich Przewoźników http://www.elfaa.com/
Stowarzyszenie Europejskich Linii Regionalnych http://www.eraa.org/
Stowarzyszenie Narodowych Przewoźników Powietrznych http://www.naca.cc/
Stowarzyszenie Światowych Linii Lotniczych http://www.waea.org/
Stowarzyszenie członków grupy Angel Flights http://www.angelflight.com/
Stowarzyszenie Członków Angel Flights Wschodniego Wybrzeża http://www.angelflighteast.org/
Stowarzyszenie Pilotów i Właścicieli Samolotów http://www.aopa.org/
Stowarzyszenie Samolotów Eksperymentalnych http://www.eaa.org/
Stowarzyszenie Kontrolerów Lotniczych http://www.atca.org/
Stowarzyszenie Zawodowych Grup Lotniczych http://www.awg.aero/
Stowarzyszenie Producentów Lotnictwa Ogólnego http://www.gama.aero/
Stowarzyszenie Pasażerów Transportu Lotniczego http://www.airtravelersassociation.com/
Unia interesów Brytyjskich Pilotów Liniowych http://www.balpa.org/
Grupy pracowników
Federacja Dyspozytorów Lotniczych http://www.dispatcher.org/
Organizacja Kontrolerów Lotniczych http://www.patco81.com/
Międzynarodowe Stowarzyszenie Instruktorów Lotniczych http://www.nafinet.org/
Międzynarodowe Stowarzyszenie Kontrolerów Lotniczych http://www.natca.org/
Międzynarodowe Stowarzyszenie Mechaników Lotniczych http://www.amfanatl.org/
Międzynarodowe Stowarzyszenie Pilotów Linii Lotniczych http://www.alpa.org/
Stowarzyszenie Pilotów Stanów Zjednoczonych http://www.alliedpilots.org/
Stowarzyszenie Pilotów USA http://usairlinepilots.org/
Federacja Dyspozytorów Lotniczych http://www.dispatcher.org/
Organizacja Kontrolerów Lotniczych http://www.patco81.com/
Międzynarodowe Stowarzyszenie Instruktorów Lotniczych http://www.nafinet.org/
Międzynarodowe Stowarzyszenie Kontrolerów Lotniczych http://www.natca.org/
Międzynarodowe Stowarzyszenie Mechaników Lotniczych http://www.amfanatl.org/
Międzynarodowe Stowarzyszenie Pilotów Linii Lotniczych http://www.alpa.org/
Stowarzyszenie Pilotów Stanów Zjednoczonych http://www.alliedpilots.org/
Stowarzyszenie Pilotów USA http://usairlinepilots.org/
Portale załogowe
http://www.crewstart.com/site/index.php
http://www.flightattendants.org/
http://www.alpa.org/
http://www.capapilots.org/
http://www.pprune.org/
http://www.airlinepilotcentral.com/
http://www.futureairlinepilot.com/
http://www.justflight.com/airlinerpilot-home.asp
http://www.willflyforfood.com/
http://boardreader.com/sp/Airline_Pilot_Central_Forums_10519.html
http://www.crewstart.com/site/index.php
http://www.flightattendants.org/
http://www.alpa.org/
http://www.capapilots.org/
http://www.pprune.org/
http://www.airlinepilotcentral.com/
http://www.futureairlinepilot.com/
http://www.justflight.com/airlinerpilot-home.asp
http://www.willflyforfood.com/
http://boardreader.com/sp/Airline_Pilot_Central_Forums_10519.html
Strony Dyspozytorów Lotniczych
http://www.airlinerdispatch.com/
http://www.fds.aero/
http://flightdispatchers.com/
http://www.ifalda.org/
http://www.eufalda.org/
http://www.dispatcher.org/
http://www.salda.dk/
http://www.galda.org/
http://www.ffm.is/aensku.html
http://www.polalda.org.pl/
http://www.airlinerdispatch.com/
http://www.fds.aero/
http://flightdispatchers.com/
http://www.ifalda.org/
http://www.eufalda.org/
http://www.dispatcher.org/
http://www.salda.dk/
http://www.galda.org/
http://www.ffm.is/aensku.html
http://www.polalda.org.pl/
Kariera w lotnictwie
http://www.aerocareer.com/
http://www.aerojobfinder.com/
http://www.aerojobs.ca/
http://www.airjobsdaily.com/
http://www.airjobsonline.com/
http://www.aircraftengineers.com/
http://www.airlinecareer.com/
http://www.airline-jobs.net/
http://www.airlinepeople.com/
http://www.airlinepilotjobs.com/
http://www.aviationjobscentral.com/
http://aviationjobsonline.net/
http://www.bestaviation.net/
http://www.careerjet.co.uk/
http://www.careers.aero/
http://www.findapilot.com/
http://www.flightattendantcareer.com/
http://www.tomsmidnightflight.com/
http://www.flightattendantcareerguide.com/
http://www.flightattendant-jobs.com/
http://www.fcjo.com/
http://flightopsjobs.blogspot.com/
http://www.flightschooljobs.com/
http://flycontract.com/
http://www.globalairlinejobs.com/
http://www.jetcareers.com/
http://jetemployment.com/
http://www.onestoppilot.com/
http://www.pilotcareercentre.com/
http://www.pilotjobboard.com/
http://www.pilotjobfinder.com/
http://www.ryanaviation.net/
http://www.747pilotjobs.org/
http://www.aerocareer.com/
http://www.aerojobfinder.com/
http://www.aerojobs.ca/
http://www.airjobsdaily.com/
http://www.airjobsonline.com/
http://www.aircraftengineers.com/
http://www.airlinecareer.com/
http://www.airline-jobs.net/
http://www.airlinepeople.com/
http://www.airlinepilotjobs.com/
http://www.aviationjobscentral.com/
http://aviationjobsonline.net/
http://www.bestaviation.net/
http://www.careerjet.co.uk/
http://www.careers.aero/
http://www.findapilot.com/
http://www.flightattendantcareer.com/
http://www.tomsmidnightflight.com/
http://www.flightattendantcareerguide.com/
http://www.flightattendant-jobs.com/
http://www.fcjo.com/
http://flightopsjobs.blogspot.com/
http://www.flightschooljobs.com/
http://flycontract.com/
http://www.globalairlinejobs.com/
http://www.jetcareers.com/
http://jetemployment.com/
http://www.onestoppilot.com/
http://www.pilotcareercentre.com/
http://www.pilotjobboard.com/
http://www.pilotjobfinder.com/
http://www.ryanaviation.net/
http://www.747pilotjobs.org/
Muzea lotnicze
http://www.muzeumlotnictwa.pl/
http://www.planesoffame.org/
http://www.airpowermuseum.org/
http://www.bristolaero.com/
http://www.aviodome.nl/
http://www.iwm.org.uk/duxford/duxford1.htm
http://www.flairmuseum.org/
http://www.gatwick-aviation-museum.co.uk/
http://www.grissomairmuseum.com/
http://duxford.iwm.org.uk/
http://www.bharat-rakshak.com/IAF/Museum/Palam/index.html
http://www.midamericaairmuseum.com/
http://www.moninoaviation.com/
http://www.musee-aviation-angers.com/
http://www.armyflying.com/
http://www.museumofflight.org/
http://www.neam.org/
http://www.newarkairmuseum.co.uk/
http://www.aeropark.org/
http://www.muzeumlotnictwa.pl/
http://www.rafmuseum.org.uk/
http://www.spitfireonline.co.uk/
http://www.wncairmuseum.com/
http://www.muzeumlotnictwa.pl/
http://www.planesoffame.org/
http://www.airpowermuseum.org/
http://www.bristolaero.com/
http://www.aviodome.nl/
http://www.iwm.org.uk/duxford/duxford1.htm
http://www.flairmuseum.org/
http://www.gatwick-aviation-museum.co.uk/
http://www.grissomairmuseum.com/
http://duxford.iwm.org.uk/
http://www.bharat-rakshak.com/IAF/Museum/Palam/index.html
http://www.midamericaairmuseum.com/
http://www.moninoaviation.com/
http://www.musee-aviation-angers.com/
http://www.armyflying.com/
http://www.museumofflight.org/
http://www.neam.org/
http://www.newarkairmuseum.co.uk/
http://www.aeropark.org/
http://www.muzeumlotnictwa.pl/
http://www.rafmuseum.org.uk/
http://www.spitfireonline.co.uk/
http://www.wncairmuseum.com/
Aerokluby
Aeroklub Polski http://www.aeroklubpolski.pl
Białystok http://www.aeroklub.bialystok.biz
Bielsko-Biała http://www.epba.pl/
Bydgoszcz http://www.aeroklub.bydnet.pl/
Częstochowa http://www.aeroklub-częstochowa.org.pl/
Elbląg http://www.aeroklubelblaski.pl/
Gdańsk http://www.aeroklub.gda.pl/
Gliwice http://www.aeroklub.gliwice.pl/
Gorzów Wlkp. http://www.aeroklubgorzowski.pl/
Grudziądz http://www.lisie.pl/
Inowrocław http://www.aeroklubkujawski.pl/
Katowice http://www.aeroklub.katowice.pl/
Kętrzyn http://www.lotniskoketrzyn.pl/
Kielce http://www.aeroklub.kielce.pl/
Konin http://www.aeroklub.konin.pl/
Kraków http://www.aeroklubkrakowski.pl/
Leszno http://www.aeroleszno.org/
Lublin http://www.aeroklub.lublin.pl/
Łódź http://www.aeroklub-lodz.pl/
Nowy Targ http://www.aeroklub.nowytarg.pl/
Mirosławice http://www.aeroklubdolnoslaski.pl/
Ostrów Wlkp. http://www.aeroklub.osw.pl/
Olsztyn http://www.aeroklub.olsztyn.pl/
Opole http://www.aeroklub.opole.pl/
Petrolot http://www.aeroklub.petrolot.pl/
Piotrków Trybunalski http://www.azp.com.pl/
Płock http://www.aeroklubplock.com/
Poznań http://www.aeroklub.poznan.pl/
Przasnysz http://www.aeroklub.przasnysz.org/
Radom http://www.aeroklub.radom.pl/
Rybnik http://www.aeroklub.rybnik.pl/
Siedlce http://www.aerosiedlce.republika.pl/
Słupsk http://www.aeroklub.wmc.com.pl/
Stalowa Wola http://www.aeroklub.stalowka.net/
Suwałki http://www.aeroklub.suwalki.pl/
Szczecin http://www.aeroklub.szn.pl/
Toruń http://www.aeroklub.torun.pl/
Warszawa http://www.aeroklub.waw.pl/
Włocławek http://www.aeroklub.wloclawek.pl/
Wrocław http://www.aeroklub.wroc.pl/
Zamość http://www.aeroklub.zamosc.pl/
Zegrze Pomorskie http://www.aeroklub.of.pl/
Zielona Góra http://www.azl.pl/strona.html
Żar http://www.glidezar.com/
Aeroklub Polski http://www.aeroklubpolski.pl
Białystok http://www.aeroklub.bialystok.biz
Bielsko-Biała http://www.epba.pl/
Bydgoszcz http://www.aeroklub.bydnet.pl/
Częstochowa http://www.aeroklub-częstochowa.org.pl/
Elbląg http://www.aeroklubelblaski.pl/
Gdańsk http://www.aeroklub.gda.pl/
Gliwice http://www.aeroklub.gliwice.pl/
Gorzów Wlkp. http://www.aeroklubgorzowski.pl/
Grudziądz http://www.lisie.pl/
Inowrocław http://www.aeroklubkujawski.pl/
Katowice http://www.aeroklub.katowice.pl/
Kętrzyn http://www.lotniskoketrzyn.pl/
Kielce http://www.aeroklub.kielce.pl/
Konin http://www.aeroklub.konin.pl/
Kraków http://www.aeroklubkrakowski.pl/
Leszno http://www.aeroleszno.org/
Lublin http://www.aeroklub.lublin.pl/
Łódź http://www.aeroklub-lodz.pl/
Nowy Targ http://www.aeroklub.nowytarg.pl/
Mirosławice http://www.aeroklubdolnoslaski.pl/
Ostrów Wlkp. http://www.aeroklub.osw.pl/
Olsztyn http://www.aeroklub.olsztyn.pl/
Opole http://www.aeroklub.opole.pl/
Petrolot http://www.aeroklub.petrolot.pl/
Piotrków Trybunalski http://www.azp.com.pl/
Płock http://www.aeroklubplock.com/
Poznań http://www.aeroklub.poznan.pl/
Przasnysz http://www.aeroklub.przasnysz.org/
Radom http://www.aeroklub.radom.pl/
Rybnik http://www.aeroklub.rybnik.pl/
Siedlce http://www.aerosiedlce.republika.pl/
Słupsk http://www.aeroklub.wmc.com.pl/
Stalowa Wola http://www.aeroklub.stalowka.net/
Suwałki http://www.aeroklub.suwalki.pl/
Szczecin http://www.aeroklub.szn.pl/
Toruń http://www.aeroklub.torun.pl/
Warszawa http://www.aeroklub.waw.pl/
Włocławek http://www.aeroklub.wloclawek.pl/
Wrocław http://www.aeroklub.wroc.pl/
Zamość http://www.aeroklub.zamosc.pl/
Zegrze Pomorskie http://www.aeroklub.of.pl/
Zielona Góra http://www.azl.pl/strona.html
Żar http://www.glidezar.com/
Linie lotnicze zarejestrowane w Polsce
Air Italy Polska http://www.airitalypolska.com.pl/
Enter Air www.enterair.pl
Eurolot www.eurolot.com.pl
Jet Air http://www.jetair.pl/
Lot www.lot.com
SprintAir http://www.sprintair.eu
Yes Airways www.yesairways.com
Air Italy Polska http://www.airitalypolska.com.pl/
Enter Air www.enterair.pl
Eurolot www.eurolot.com.pl
Jet Air http://www.jetair.pl/
Lot www.lot.com
SprintAir http://www.sprintair.eu
Yes Airways www.yesairways.com
Siły Powietrzne RP
http://sp.mil.pl/
Bydgoszcz http://www.2blot.mil.pl
Dęblin http://www.wsosp.deblin.pl http://www.6blot.wp.mil.pl
Gdynia http://www.bl.mw.mil.pl
Inowrocław http://www.jw1641.pow.mil.pl
Kraków http://www.8blot.sp.mil.pl
Krzesiny http://www.31blot.com http://www.31blot.sp.mil.pl
Łask http://32blot.wp.mil.pl
Malbork http://www.41elt.pl
Mirosławiec http://www.12blot.sp.mil.pl
Powidz http://www.33blot.sp.mil.pl http://www.3sltr.sp.mil.pl
Pruszcz Gdański http://www.49psb.pow.mil.pl
Radom http://www.air.radom.pl
Mińsk Mazowiecki http://www.23blot.pl http://www.1elt.pl
Warszawa http://www.1blot.sp.mil.pl
Świdwin http://www.1slt.sp.mil.pl
Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych http://www.itwl.pl
Wojskowe Zakłady Lotnicze nr 1 http://www.wzl1.mil.pl/
Wojskowe Zakłady Lotnicze nr 2 http://www.wzl2.mil.pl
Wojskowe Zakłady Lotnicze nr 3 http://www.wzl3.mil.pl
3 Warszawska Brygada Rakietowa Obrony Powietrznej http://www.3brop.sp.mil.pl
Centrum Szkolenia Sił Powietrznych http://www.cssp.gwl.koszalin.pl/joomla
http://sp.mil.pl/
Bydgoszcz http://www.2blot.mil.pl
Dęblin http://www.wsosp.deblin.pl http://www.6blot.wp.mil.pl
Gdynia http://www.bl.mw.mil.pl
Inowrocław http://www.jw1641.pow.mil.pl
Kraków http://www.8blot.sp.mil.pl
Krzesiny http://www.31blot.com http://www.31blot.sp.mil.pl
Łask http://32blot.wp.mil.pl
Malbork http://www.41elt.pl
Mirosławiec http://www.12blot.sp.mil.pl
Powidz http://www.33blot.sp.mil.pl http://www.3sltr.sp.mil.pl
Pruszcz Gdański http://www.49psb.pow.mil.pl
Radom http://www.air.radom.pl
Mińsk Mazowiecki http://www.23blot.pl http://www.1elt.pl
Warszawa http://www.1blot.sp.mil.pl
Świdwin http://www.1slt.sp.mil.pl
Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych http://www.itwl.pl
Wojskowe Zakłady Lotnicze nr 1 http://www.wzl1.mil.pl/
Wojskowe Zakłady Lotnicze nr 2 http://www.wzl2.mil.pl
Wojskowe Zakłady Lotnicze nr 3 http://www.wzl3.mil.pl
3 Warszawska Brygada Rakietowa Obrony Powietrznej http://www.3brop.sp.mil.pl
Centrum Szkolenia Sił Powietrznych http://www.cssp.gwl.koszalin.pl/joomla
Linie lotnicze
Aeroflot http://wwww.aeroflot.ru
AeroMexico http://www.aeromexico.com
Aerolineas Argentinas http://www.aerolineas.com.ar
Aeropostal http://www.aeropostal.com
Air Afrique http://www.airafrique.com
Air Alm http://www.airalm.com
Air Berlin http://www.airberlin.com
Air Canada http://www.aircanada.com
Air Charters Bahamas http://www.aircharterbahamas.com
Air Charter Network http://www.aircharternetwork.com
Air China http://www.airchina.com.cn
Air Europa http://www.aireuropa.com
Air France http://www.airfrance.com
Air India http://home.airindia.in
Air Jamaica http://www.airjamaica.com
Air Lingus http://www.aerlingus.com
Air Madagascar http://www.airmadagascar.com
Air Mauritius http://www.airmauritius.com
Air New Zealand http://www.airnewzealand.eu
Air Pacific http://www.airpacific.com
Air Transat http://www.airtransat.ca
Air Zimbabwe http://www.airzimbabwe.com
Alaska Airlines http://www.alaskaair.com
Alitalia http://www.alitalia.com
American Airlines http://www.aa.com
Amerijet Intrernational Cargo https://www.amerijet.coml
Ata Airlines http://www.ata.com
Ansett Australia http://www.ansett.com.au
Atlantic Air http://www.atlanticair.com
Atlas Air http://www.atlasair.com
Austrian Airliners http://www.austrian.com
Balkan Airlines http://www.balkan.com
British Airways http://www.britishairways.com
Fly BMI http://www.flybmi.com
Canadian Air http://www.cdnair.ca
Cathay Pacific http://www.cathaypacific.com
China Airlines http://www.china-airlines.com
China Eastern http://www.chinaeasternmadrid.com
China Southern Airliners http://www.cs-air.com
Colgan Air http://www.colganair.com
Condor http://www10.condor.com
Continental https://www.continental.com
Croatian Airlines http://www.croatiaairlines.com
CSA http://www.csa.cz
Cyprus Air http://cyprusair.com
Delta http://www.delta.com
DHL http://www.dhl-usa.com
Egypt Air http://www.egyptair.com
Elal http://www.elal.co.il
Evergreen Aviation http://www.evergreenaviation.com
Finnair http://www.finnair.com
Garuda Indonesia http://www.garuda-indonesia.com
Harbor Air http://www.harborair.com
Hawaiian Airlines http://www.hawaiianair.com
Iberia http://www.iberia.com
Icelandair http://www.icelandair.is
JAL http://www.jal.co.jp
Jet Blue http://www.jetblue.com
Jet Express http://www.jetexpress.com
Kenya Airways http://www.kenyaairways.co.uk
KLM http://www.klm.com
Korean Air http://www.koreanair.com
Kuwait Airways http://www.kuwait-airways.com
Lauda Air http://www.laudaair.com
Lufthansa http://www.lufthansa.com
Norwegian http://www.norwegian.com/pl
Malaysia Air http://www.malaysiaair.com
Malev http://www.malev.hu
Martin Air http://www.martinair.com
Mexicana http://www.mexicana.com
Middle East Airliners MEA http://www.mea.com
Midway Air http://www.midwayair.com
Mid West Airliners http://www.midwestairlines.com
Olympic Airlines http://www.olympicairlines.com
Pacific Coastal http://www.pacific-coastal.com
Pacific Islands http://www.pacificislands.com
PIA http://www.fly-pia.com
Qantas http://www.qantas.com.au
Royal Air Maroc http://www.royalairmaroc.com
Royal Nepal http://www.royalnepal.com
Ryanair http://www.ryanair.com
Sabena http://www.sabena.com
SAS http://www.sas.se
South East Airways http://www.southeastairways.com
South West http://www.southwest.com
Spanair http://www.spanair.com
Spirit Air http://www.spiritair.com
Swissair http://www.swissair.com
Swiss http://www.swiss.com
TAP http://www.flytap.com
Tarom http://www.tarom.ro
Thai Air http://www.thaiair.com
Turkish Airliners http://www.turkishairlines.com
Ukraine International http://www.ukraine-international.com
United http://www.united.com
US Airways http://www.usairways.com
Varig http://portal.varig.com.br
Virgin Atlantic http://www.virgin-atlantic.com
West Jet http://www.westjet.com
Wizzair http://book.wizzair.com
Yemenia http://www.yemenia.com
Aeroflot http://wwww.aeroflot.ru
AeroMexico http://www.aeromexico.com
Aerolineas Argentinas http://www.aerolineas.com.ar
Aeropostal http://www.aeropostal.com
Air Afrique http://www.airafrique.com
Air Alm http://www.airalm.com
Air Berlin http://www.airberlin.com
Air Canada http://www.aircanada.com
Air Charters Bahamas http://www.aircharterbahamas.com
Air Charter Network http://www.aircharternetwork.com
Air China http://www.airchina.com.cn
Air Europa http://www.aireuropa.com
Air France http://www.airfrance.com
Air India http://home.airindia.in
Air Jamaica http://www.airjamaica.com
Air Lingus http://www.aerlingus.com
Air Madagascar http://www.airmadagascar.com
Air Mauritius http://www.airmauritius.com
Air New Zealand http://www.airnewzealand.eu
Air Pacific http://www.airpacific.com
Air Transat http://www.airtransat.ca
Air Zimbabwe http://www.airzimbabwe.com
Alaska Airlines http://www.alaskaair.com
Alitalia http://www.alitalia.com
American Airlines http://www.aa.com
Amerijet Intrernational Cargo https://www.amerijet.coml
Ata Airlines http://www.ata.com
Ansett Australia http://www.ansett.com.au
Atlantic Air http://www.atlanticair.com
Atlas Air http://www.atlasair.com
Austrian Airliners http://www.austrian.com
Balkan Airlines http://www.balkan.com
British Airways http://www.britishairways.com
Fly BMI http://www.flybmi.com
Canadian Air http://www.cdnair.ca
Cathay Pacific http://www.cathaypacific.com
China Airlines http://www.china-airlines.com
China Eastern http://www.chinaeasternmadrid.com
China Southern Airliners http://www.cs-air.com
Colgan Air http://www.colganair.com
Condor http://www10.condor.com
Continental https://www.continental.com
Croatian Airlines http://www.croatiaairlines.com
CSA http://www.csa.cz
Cyprus Air http://cyprusair.com
Delta http://www.delta.com
DHL http://www.dhl-usa.com
Egypt Air http://www.egyptair.com
Elal http://www.elal.co.il
Evergreen Aviation http://www.evergreenaviation.com
Finnair http://www.finnair.com
Garuda Indonesia http://www.garuda-indonesia.com
Harbor Air http://www.harborair.com
Hawaiian Airlines http://www.hawaiianair.com
Iberia http://www.iberia.com
Icelandair http://www.icelandair.is
JAL http://www.jal.co.jp
Jet Blue http://www.jetblue.com
Jet Express http://www.jetexpress.com
Kenya Airways http://www.kenyaairways.co.uk
KLM http://www.klm.com
Korean Air http://www.koreanair.com
Kuwait Airways http://www.kuwait-airways.com
Lauda Air http://www.laudaair.com
Lufthansa http://www.lufthansa.com
Norwegian http://www.norwegian.com/pl
Malaysia Air http://www.malaysiaair.com
Malev http://www.malev.hu
Martin Air http://www.martinair.com
Mexicana http://www.mexicana.com
Middle East Airliners MEA http://www.mea.com
Midway Air http://www.midwayair.com
Mid West Airliners http://www.midwestairlines.com
Olympic Airlines http://www.olympicairlines.com
Pacific Coastal http://www.pacific-coastal.com
Pacific Islands http://www.pacificislands.com
PIA http://www.fly-pia.com
Qantas http://www.qantas.com.au
Royal Air Maroc http://www.royalairmaroc.com
Royal Nepal http://www.royalnepal.com
Ryanair http://www.ryanair.com
Sabena http://www.sabena.com
SAS http://www.sas.se
South East Airways http://www.southeastairways.com
South West http://www.southwest.com
Spanair http://www.spanair.com
Spirit Air http://www.spiritair.com
Swissair http://www.swissair.com
Swiss http://www.swiss.com
TAP http://www.flytap.com
Tarom http://www.tarom.ro
Thai Air http://www.thaiair.com
Turkish Airliners http://www.turkishairlines.com
Ukraine International http://www.ukraine-international.com
United http://www.united.com
US Airways http://www.usairways.com
Varig http://portal.varig.com.br
Virgin Atlantic http://www.virgin-atlantic.com
West Jet http://www.westjet.com
Wizzair http://book.wizzair.com
Yemenia http://www.yemenia.com
Lotniska
Gdańsk Rębiechowo http://www.airport.gdansk.pl/
Katowice http://www.katowice-airport.com/
Kaniów http://parklotniczy.pl/
Kielce http://www.lotniskokielce.pl/
Kraków Balice http://www.krakowairport.pl/
Poznań http://www.airport-poznan.com.pl/
Rzeszów Jasionka http://www.rzeszowairport.pl/ http://www.jasionka.net/
Szczecin Goleniów http://www.airport.com.pl/
Warszawa Okęcie http://www.lotnisko-chopina.pl/
Wrocław http://www.airport.wroclaw.pl/
Zielona Góra http://www.lotnisko.zielonagora.pl/
Gdańsk Rębiechowo http://www.airport.gdansk.pl/
Katowice http://www.katowice-airport.com/
Kaniów http://parklotniczy.pl/
Kielce http://www.lotniskokielce.pl/
Kraków Balice http://www.krakowairport.pl/
Poznań http://www.airport-poznan.com.pl/
Rzeszów Jasionka http://www.rzeszowairport.pl/ http://www.jasionka.net/
Szczecin Goleniów http://www.airport.com.pl/
Warszawa Okęcie http://www.lotnisko-chopina.pl/
Wrocław http://www.airport.wroclaw.pl/
Zielona Góra http://www.lotnisko.zielonagora.pl/
Porty lotnicze świata
Amsterdam http://www.schiphol.com/
Ateny http://www.aia.gr/
Bangkok http://www.bangkokairportonline.com/
Barcelona http://www.barcelona-airport.com/
Berlin http://www.berlin-airport.de/DE/index.html
Birmingham http://www.birminghamairport.co.uk/
Bratysława http://www.airportbratislava.sk/
Bristol http://www.bristolairport.co.uk/
Bruksela http://www.brusselsairport.be/nl/splash
Budapeszt http://www.bud.hu/
Cardiff http://www.cial.co.uk/
Chicago http://www.chicago-ord.com/
Dubai http://www.dubaiairport.com/dia/english/Home/
Dublin http://www.dublinairport.com/
Duesseldorf http://www.duesseldorf-international.de/
Edynburg http://www.edinburghairport.com/
Frankfurt http://www.frankfurt-airport.de/cms/default/rubrik/23/23311.html
Genewa http://www.gva.ch/en/Desktopdefault.aspx/tabid-11/
Glasgow http://www.glasgowairport.com/
Helsinki http://www.helsinki-vantaa.fi/
Hong Kong http://www.hongkongairport.com/eng/index.html
Insbruck http://www.ataturkairport.com/eng/index.php
Istanbul http://www.ataturkairport.com/eng/index.php
Kijów http://www.airport-borispol.kiev.ua/
Kopenhaga http://www.cph.dk
Las Vegas http://mccarran.com/
Londyn City Lhttp://www.londoncityairport.com/
Londyn Gatwick http://www.gatwickairport.com/
Londyn Heatrow http://www.heathrowairport.com/
Londyn Luton http://www.london-luton.co.uk/en/#96
Londyn Stansted http://www.stanstedairport.com/
Los Angeles http://www.airport-la.com/
Lyon http://www.lyon.aeroport.fr
Nicea http://www.nice.aeroport.fr/
Nowy Jork JFK http://www.jfk-airport.net/
Madryt http://www.madrid-mad.com/
Manchester http://www.manchesterairport.co.uk/manweb.nsf#70
Mediolan http://www.sea-aeroportimilano.it/it/
Miami http://www.miami-airport.com/
Mińsk http://www.airport.by/index_eng.htm
Monachium http://www.munich-airport.de/de/consumer/index.jsp
Moskwa Domodedovo http://www.domodedovo.ru/
Moskwa Sheremietiewo http://svo.aero/
Oslo http://www.osl.no/
Ostrava http://www.airport-ostrava.cz/
Ottawa http://www.ottawa-airport.ca/
Paryż http://www.paris-cdg.com/
Pekin http://en.bcia.com.cn/
Praga http://www.pragueairport.co.uk/
Rzym http://www.rome-airport.net/
Ryga http://www.riga-airport.com/
San Francisco http://www.flysfo.com/web/page/index.jsp
Sofia http://www.sofia-airport.bg/
Shannon http://www.shannonairport.com/
Sydney http://www.sydneyairport.com.au/SACL/
Sztokholm http://www.arlanda.se/en/
Tallin http://www.tallinn-airport.ee/
Tokyo http://www.narita-airport.jp/jp/
Toronto http://www.torontoairport.com/
Vancouver http://www.yvr.ca/en/Default.aspx
Wiedeń http://www.viennaairport.com/jart/prj3/via/website.jart
Wilno http://www.vilnius-airport.lt/en/
Zurich http://www.zurich-airport.com/
Amsterdam http://www.schiphol.com/
Ateny http://www.aia.gr/
Bangkok http://www.bangkokairportonline.com/
Barcelona http://www.barcelona-airport.com/
Berlin http://www.berlin-airport.de/DE/index.html
Birmingham http://www.birminghamairport.co.uk/
Bratysława http://www.airportbratislava.sk/
Bristol http://www.bristolairport.co.uk/
Bruksela http://www.brusselsairport.be/nl/splash
Budapeszt http://www.bud.hu/
Cardiff http://www.cial.co.uk/
Chicago http://www.chicago-ord.com/
Dubai http://www.dubaiairport.com/dia/english/Home/
Dublin http://www.dublinairport.com/
Duesseldorf http://www.duesseldorf-international.de/
Edynburg http://www.edinburghairport.com/
Frankfurt http://www.frankfurt-airport.de/cms/default/rubrik/23/23311.html
Genewa http://www.gva.ch/en/Desktopdefault.aspx/tabid-11/
Glasgow http://www.glasgowairport.com/
Helsinki http://www.helsinki-vantaa.fi/
Hong Kong http://www.hongkongairport.com/eng/index.html
Insbruck http://www.ataturkairport.com/eng/index.php
Istanbul http://www.ataturkairport.com/eng/index.php
Kijów http://www.airport-borispol.kiev.ua/
Kopenhaga http://www.cph.dk
Las Vegas http://mccarran.com/
Londyn City Lhttp://www.londoncityairport.com/
Londyn Gatwick http://www.gatwickairport.com/
Londyn Heatrow http://www.heathrowairport.com/
Londyn Luton http://www.london-luton.co.uk/en/#96
Londyn Stansted http://www.stanstedairport.com/
Los Angeles http://www.airport-la.com/
Lyon http://www.lyon.aeroport.fr
Nicea http://www.nice.aeroport.fr/
Nowy Jork JFK http://www.jfk-airport.net/
Madryt http://www.madrid-mad.com/
Manchester http://www.manchesterairport.co.uk/manweb.nsf#70
Mediolan http://www.sea-aeroportimilano.it/it/
Miami http://www.miami-airport.com/
Mińsk http://www.airport.by/index_eng.htm
Monachium http://www.munich-airport.de/de/consumer/index.jsp
Moskwa Domodedovo http://www.domodedovo.ru/
Moskwa Sheremietiewo http://svo.aero/
Oslo http://www.osl.no/
Ostrava http://www.airport-ostrava.cz/
Ottawa http://www.ottawa-airport.ca/
Paryż http://www.paris-cdg.com/
Pekin http://en.bcia.com.cn/
Praga http://www.pragueairport.co.uk/
Rzym http://www.rome-airport.net/
Ryga http://www.riga-airport.com/
San Francisco http://www.flysfo.com/web/page/index.jsp
Sofia http://www.sofia-airport.bg/
Shannon http://www.shannonairport.com/
Sydney http://www.sydneyairport.com.au/SACL/
Sztokholm http://www.arlanda.se/en/
Tallin http://www.tallinn-airport.ee/
Tokyo http://www.narita-airport.jp/jp/
Toronto http://www.torontoairport.com/
Vancouver http://www.yvr.ca/en/Default.aspx
Wiedeń http://www.viennaairport.com/jart/prj3/via/website.jart
Wilno http://www.vilnius-airport.lt/en/
Zurich http://www.zurich-airport.com/
sobota, 24 września 2011
Tworzenie lotniskowych organów służb ruchu lotniczego
Urząd Lotnictwa Cywilnego przekazał do konsultacji społecznych projekt rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie w sprawie tworzenia lotniskowych cywilnych organów służb ruchu lotniczego.
Projekt odchodzi od arbitralnego kryterium ilościowego obowiązkowego utworzenia i finansowania przez Polską Agencję Żeglugi Powietrznej (PAŻP) lotniskowych cywilnych organów służb ruchu lotniczego. Podstawowym warunkiem utworzenia na lotnisku organów służb ruchu lotniczego będzie zawarcie porozumienia pomiędzy zarządzającym lotniskiem a PAŻP (lub innym uprawnionym podmiotem), w formie umowy, która określać będzie rodzaje służb zapewniane przez Agencję (lub inny uprawniony podmiot) oraz niezbędne regulacje określone w § 4-8 projektu.Tym samym zapewnionym zostanie, iż Agencja (lub inny uprawniony podmiot), zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1794/2006 Komisji Europejskiej z dnia 6 grudnia 2006 r. ustanawiającym wspólny schemat opłat za korzystanie ze służb żeglugi powietrznej powinna pobierać opłaty za usługi, które świadczy, w wysokości odpowiadającej kosztom ich świadczenia.
Nowy dokument obejmuje następujące obszary zmian:
- wskazano na zarządzającego lotniskiem jako podmiot zapewniający utworzenie lotniskowych organów służb ruchu lotniczego oraz sposób ustanowienia tych organów,
- został określony sposób tworzenia lotniskowych służb ruchu lotniczego na lotnisku kontrolowanym przez zarządzającego tym lotniskiem w drodze konkursu, a także wskazano na wyjątek od stosowania tej reguły,
- zostały określone warunki tworzenia lotniskowych służb kontroli ruchu lotniczego na lotniskach komunikacyjnych objętych programem TEN-T,
- zapisano najistotniejsze elementy umowy o zasadach współpracy między zarządzającym lotniskiem a instytucją zapewniającą służby ruchu lotniczego,
- wskazano na możliwości zmiany statusu świadczenia służby ruchu lotniczego na lotnisku przez PAŻP w przypadku świadczenia tej służby przez Agencję wyłącznie z jej środków,
- określono warunki sprawowania lotniskowej służby informacji powietrznej (AFIS) przez certyfikowany organ zarządzającego lotniskiem lub przez wyłonioną przez zarządzającego instytucję posiadającej taki certyfikat na podstawie zawartej umowy,
- określono tryb ustanawiania stref ruchu lotniczego w przestrzeni powietrznej odpowiednio do rodzaju tworzonej lotniskowej służby ruchu lotniczego,
- wprowadzono zapis przejściowy dotyczący zawierania umów przez zarządzających lotniskami, które zostały zarejestrowane przed wejściem w życie przedmiotowego rozporządzenia.
Regulacja będzie miała pozytywny wpływ na użytkowników przestrzeni powietrznej, zapewnia im bowiem wyższy poziom bezpieczeństwa poprzez świadczenie służb ruchu lotniczego przez instytucje certyfikowane oraz na bieżąco nadzorowane. Nowelizowane rozporządzenie podlega notyfikacji zgodnie z trybem przewidzianym w przepisach dotyczących sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych.
Treść projektowanego rozporządzenia dostępna na stronie ULC
źródło : ULC
sobota, 24 września 2011
Zakazy lub ograniczenia lotów
Urząd Lotnictwa Cywilnego przekazał do Rządowego Centrum Legislacji projekt Rozporządzenia Ministerstwa Infrastruktury w sprawie w sprawie zakazów lub ograniczeń lotów na czas dłuższy niż 3 miesiące.
Wskutek wejścia w życie aktów normatywnych Unii Europejskiej jak również wejścia w życie ustawy z dnia 8 grudnia 2006 r. o Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej, dotychczasowa regulacja ulega znaczącym zmianom i wymagała opracowania nowego rozporządzenia, w którym zaproponowano nowy zapis zagadnień zawierających zakazy i ograniczenia lotów statków powietrznych w polskiej przestrzeni, w postaci jednolitego tekstu porządkującego legislacyjnie aktualny stan prawny.
Nowe rozporządzenie wprowadza generalny zakaz przekraczania prędkości dźwięku lub lotu z prędkością naddźwiękową na i poniżej FL 340 oraz całkowity zakaz przekraczania prędkości dźwięku lub lotu z prędkością naddźwiękową w godzinach 2200 - 600, w celu dostosowania przepisów prawa do norm wynikających z rozporządzenia Minister Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku oraz ujednolicenia regulacji dotyczących lotów statków powietrznych cywilnych z zakazami obowiązującymi wojskowe statki powietrzne.
Wyjątkiem od tego zakazu są loty wykonywane przez statki powietrzne lotnictwa państwowego w celu ochrony granicy, przechwycenia statków powietrznych naruszających granicę państwową lub obowiązujące zasady wykorzystania przestrzeni powietrznej, a także wykonywane nad poligonami artyleryjskimi, morskimi i lotniczymi. Wynika to z konieczności prowadzenia przez Siły Powietrzne Rzeczypospolitej Polskiej lotów z prędkością naddźwiękową w wymienionych obszarach. Projektowane rozporządzenie zawiera wyliczenie stref, w których wprowadza się zakazy lub ograniczenia lotów, podzielone ze względu na przyczyny ich wprowadzenia.
Rozporządzenie doprecyzowuje i definiuje zapisy w sprawie:
- stref ograniczonych R, dla lotów statków powietrznych (parametrami prędkości statku i przestrzeni), zlokalizowane głównie nad dużymi aglomeracjami miejskimi i parkami narodowymi. Loty nad parkami narodowymi zostały określone w wysokościach nad poziomem morza, jednak zostały określone w taki sposób, aby umożliwić latanie na wysokości powyżej tysiąca metrów nad poziomem gruntu;
Projekt przewiduje, iż zakazy i ograniczenia wykonywania lotów statków powietrznych nad strefami ograniczonymi nie będzie dotyczył lotów: z przydzielonym statusem ratowania życia lub zdrowia ludzkiego, lotów operacyjnych związanych z szeroko pojętą obronnością, lotów związanych z procedurami dolotowymi oraz odlotowymi, a także innych lotów, których wykonanie będzie uzasadnione zaistnieniem szczególnych warunków. Wskazano tu również na wymagania jakie powinien spełnić wykonawca takiego lotu;
- stref identyfikacji obrony powietrznej ADIZ, wynikającej z potrzeby realizacji zadań MON na rzecz obronności;
- stref niebezpiecznych D, zlokalizowanych w polskiej przestrzeni powietrznej nad poligonami artyleryjskimi, morskimi i lądowymi oraz procedurę ich wykorzystywania. Projekt określa zasady zamawiania oraz aktywizacji stref D, ujednolica procedury użytkowania tych stref w stosunku do regulacji projektu Ministra Infrastruktury w sprawie struktury polskiej przestrzeni powietrznej oraz szczegółowych warunków i sposobu korzystania z tej przestrzeni, a także wskazuje na sytuacje, w których dopuszcza się przerwanie działań w strefie D;
- stref zakazane P, zlokalizowanych głównie nad zakładami chemicznymi produkującymi materiały wrażliwe na wstrząsy. Strefy P mają chronić te obiekty przed skutkami spowodowanymi oddziaływaniem fali akustycznej pochodzącej od przelatujących nad nimi na określonej wysokości statków powietrznych.
Analogicznie jak w stosunku do stref R tak i odnośnie stref P projekt przewiduje, iż zakazy i ograniczenia wykonywania lotów statków powietrznych nad tymi strefami nie będzie dotyczył lotów: z przydzielonym statusem ratowania życia lub zdrowia ludzkiego, lotów operacyjnych związanych z szeroko pojętą obronnością, lotów związanych z procedurami dolotowymi oraz odlotowymi, a także innych lotów, których wykonanie będzie uzasadnione zaistnieniem szczególnych warunków.
treść rozporządzenia dostępna w tym miejscu
źródło : ULC
Wspólna europejska przestrzeń powietrzna
14 listopada b.r. w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej opublikowane zostało rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1070/2007 zmieniające rozporządzenia (WE) nr 549/2004, (WE) nr 550/2004, (WE) nr 551/2004 oraz (WE) nr 552/2004 w celu poprawienia skuteczności działania i zrównoważonego rozwoju europejskiego systemu lotnictwa. Rozporządzenie określa, iż w terminie do dnia 4 grudnia 2012 r. państwa członkowskie podejmą wszelkie niezbędne środki w celu zapewnienia wdrożenia funkcjonalnych bloków przestrzenipowietrznej.
Zmiany wprowadzane w drodze nowelizacji dotychczas obowiązujących rozporządzeń 549/2004, nr 550/2004, nr 551/2004 oraz nr 552/2004 mają na celu zwiększenie bezpieczeństwa żeglugi powietrznej, poprawienie efektywności funkcjonowania systemu zarządzania ruchem lotniczym oraz przyspieszenie procesu tworzenia jednolitej europejskiej sieci dróg lotniczych przy równoczesnym dążeniu do zwiększenia wydajności i efektywności kosztowej zapewniania służb żeglugi powietrznej oraz uwzględnienia zagadnień środowiskowych w podejmowanych działaniach. Przepisy rozporządzenia 1070/2009 przewidują utworzenie funkcjonalnych bloków przestrzeni powietrznej (FAB), które ustanawiane mają być na mocy wzajemnych porozumień pomiędzy państwami członkowskimi (w tym również Polską), w gestii których znajduje się dowolna część przestrzeni powietrznej stanowiącej fragment bloku, lub na mocy deklaracji jednego państwa członkowskiego, jeżeli przestrzeń powietrzna stanowiąca fragment bloku znajduje się w całości w zakresie jego odpowiedzialności. Utworzenie FAB ma docelowo pozwolić na zoptymalizowanie zarządzenia ruchem lotniczym w przestrzeni powietrznej objętej danym blokiem.
Funkcjonalne bloki przestrzeni powietrznej są głównymi elementami umożliwiającymi poprawienie współpracy pomiędzy instytucjami zapewniającymi służby żeglugi powietrznej, służącej zwiększeniu skuteczności działania i wykorzystania efektu synergii. Państwa członkowskie powinny ustanowić funkcjonalne bloki przestrzeni powietrznej w rozsądnym terminie. W związku z tym, a także w celu optymalizacji interfejsu dla funkcjonalnych bloków przestrzeni powietrznej w jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej, zainteresowane państwa członkowskie powinny ze sobą współpracować, a w razie potrzeby podjąć również współpracę z państwami trzecimi. Jeżeli państwa członkowskie ustanawiają funkcjonalny blok przestrzeni powietrznej, wówczas inne państwa członkowskie, Komisja oraz inne zainteresowane strony mają możliwość zgłoszenia swoich uwag w celu ułatwienia wymiany poglądów. Uwagi te, skierowane do zainteresowanych państw członkowskich, mogą mieć jedynie charakter doradczy. W przypadku wystąpienia trudności podczas negocjacji dotyczących ustanowienia funkcjonalnych boków przestrzeni powietrznej Komisja może wyznaczyć koordynatora systemu funkcjonalnych bloków przestrzeni powietrznej („koordynator"). Zadania koordynatora powinny wobec tego obejmować udzielanie pomocy w celu przezwyciężenia takich trudności bez ingerencji w kwestie dotyczące suwerenności danego państwa członkowskiego lub, w stosownym przypadku, suwerenności państw trzecich będących częścią tego samego funkcjonalnego bloku przestrzeni powietrznej.
Ustanowienie funkcjonalnych bloków przestrzeni powietrznej w szczególności:
Zmiany wprowadzane w drodze nowelizacji dotychczas obowiązujących rozporządzeń 549/2004, nr 550/2004, nr 551/2004 oraz nr 552/2004 mają na celu zwiększenie bezpieczeństwa żeglugi powietrznej, poprawienie efektywności funkcjonowania systemu zarządzania ruchem lotniczym oraz przyspieszenie procesu tworzenia jednolitej europejskiej sieci dróg lotniczych przy równoczesnym dążeniu do zwiększenia wydajności i efektywności kosztowej zapewniania służb żeglugi powietrznej oraz uwzględnienia zagadnień środowiskowych w podejmowanych działaniach. Przepisy rozporządzenia 1070/2009 przewidują utworzenie funkcjonalnych bloków przestrzeni powietrznej (FAB), które ustanawiane mają być na mocy wzajemnych porozumień pomiędzy państwami członkowskimi (w tym również Polską), w gestii których znajduje się dowolna część przestrzeni powietrznej stanowiącej fragment bloku, lub na mocy deklaracji jednego państwa członkowskiego, jeżeli przestrzeń powietrzna stanowiąca fragment bloku znajduje się w całości w zakresie jego odpowiedzialności. Utworzenie FAB ma docelowo pozwolić na zoptymalizowanie zarządzenia ruchem lotniczym w przestrzeni powietrznej objętej danym blokiem.
Funkcjonalne bloki przestrzeni powietrznej są głównymi elementami umożliwiającymi poprawienie współpracy pomiędzy instytucjami zapewniającymi służby żeglugi powietrznej, służącej zwiększeniu skuteczności działania i wykorzystania efektu synergii. Państwa członkowskie powinny ustanowić funkcjonalne bloki przestrzeni powietrznej w rozsądnym terminie. W związku z tym, a także w celu optymalizacji interfejsu dla funkcjonalnych bloków przestrzeni powietrznej w jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej, zainteresowane państwa członkowskie powinny ze sobą współpracować, a w razie potrzeby podjąć również współpracę z państwami trzecimi. Jeżeli państwa członkowskie ustanawiają funkcjonalny blok przestrzeni powietrznej, wówczas inne państwa członkowskie, Komisja oraz inne zainteresowane strony mają możliwość zgłoszenia swoich uwag w celu ułatwienia wymiany poglądów. Uwagi te, skierowane do zainteresowanych państw członkowskich, mogą mieć jedynie charakter doradczy. W przypadku wystąpienia trudności podczas negocjacji dotyczących ustanowienia funkcjonalnych boków przestrzeni powietrznej Komisja może wyznaczyć koordynatora systemu funkcjonalnych bloków przestrzeni powietrznej („koordynator"). Zadania koordynatora powinny wobec tego obejmować udzielanie pomocy w celu przezwyciężenia takich trudności bez ingerencji w kwestie dotyczące suwerenności danego państwa członkowskiego lub, w stosownym przypadku, suwerenności państw trzecich będących częścią tego samego funkcjonalnego bloku przestrzeni powietrznej.
Ustanowienie funkcjonalnych bloków przestrzeni powietrznej w szczególności:
a)jest poparte względami bezpieczeństwa;
b)umożliwia optymalne wykorzystanie przestrzeni powietrznej, uwzględniając przepływ ruchu lotniczego;
c)gwarantuje spójność z europejską siecią tras ustanowioną zgodnie z art. 6 rozporządzenia w sprawie przestrzeni powietrznej;
d)jest uzasadnione całkowitą wartością dodaną uwzględniającą optymalne wykorzystanie zasobów technicznych i ludzkich, na podstawie analizy kosztówi korzyści;
e)zapewnia płynne i elastyczne przekazanie odpowiedzialności za kontrolę ruchu lotniczego pomiędzy organamisłużb ruchu lotniczego;
f)zapewnia zgodność różnych konfiguracji przestrzenipowietrznej, optymalizując między innymi aktualne rejony informacji powietrznej;
g)jest zgodne z warunkami wynikającymi z porozumieńregionalnych zawartych w ramach ICAO;
h)odbywa się z poszanowaniem porozumień regionalnychobowiązujących w dniu wejścia w życie niniejszego rozporządzenia, w szczególności porozumień dotyczącycheuropejskich państw trzecich; oraz
i) ułatwia osiągnięcie spójności z obowiązującymi na obszarze całej Wspólnoty docelowymi parametrami skuteczności działania.
c)gwarantuje spójność z europejską siecią tras ustanowioną zgodnie z art. 6 rozporządzenia w sprawie przestrzeni powietrznej;
d)jest uzasadnione całkowitą wartością dodaną uwzględniającą optymalne wykorzystanie zasobów technicznych i ludzkich, na podstawie analizy kosztówi korzyści;
e)zapewnia płynne i elastyczne przekazanie odpowiedzialności za kontrolę ruchu lotniczego pomiędzy organamisłużb ruchu lotniczego;
f)zapewnia zgodność różnych konfiguracji przestrzenipowietrznej, optymalizując między innymi aktualne rejony informacji powietrznej;
g)jest zgodne z warunkami wynikającymi z porozumieńregionalnych zawartych w ramach ICAO;
h)odbywa się z poszanowaniem porozumień regionalnychobowiązujących w dniu wejścia w życie niniejszego rozporządzenia, w szczególności porozumień dotyczącycheuropejskich państw trzecich; oraz
i) ułatwia osiągnięcie spójności z obowiązującymi na obszarze całej Wspólnoty docelowymi parametrami skuteczności działania.
W związku z utworzeniem funkcjonalnych bloków przestrzeni powietrznej i ustanowieniem systemu skuteczności działania Komisja powinna określić niezbędne warunki wspólnotowe dotyczące utworzenia jednolitego europejskiego rejonu informacji powietrznej (SEFIR) i uwzględnić je, co ma się stać na wniosek państw członkowskich w ramach ICAO, zgodnie z ustalonymi procedurami tej organizacji oraz przy uwzględnieniu praw państw członkowskich, ich obowiązków i zakresów odpowiedzialności wynikających z Konwencji o międzynarodowym lotnictwie cywilnym, sporządzonej w Chicago dnia 7 grudnia 1944 r. („konwencja chicagowska"). Obejmując przestrzeń powietrzną znajdującą się w zakresie odpowiedzialności państw członkowskich, SEFIR powinien ułatwić wspólne planowanie i integrację działań w celu przezwyciężenia wąskich gardeł w poszczególnych regionach. SEFIR powinien charakteryzować się niezbędnym stopniem elastyczności, aby uwzględnić specyficzne potrzeby, takie jak natężenie ruchu i stopień wymaganej złożoności. Zgodnie z deklaracją państw członkowskich dotyczącą kwestii wojskowych związanych z jednolitą europejską przestrzenią powietrzną, dołączoną do rozporządzenia (WE) nr 549/2004, współpraca i koordynacja cywilno-wojskowa powinna odgrywać zasadniczą rolę w procesie realizacji jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej, aby w coraz większym stopniu w sposób elastyczny wykorzystywać przestrzeń powietrzną w celu osiągnięcia celów w zakresie skuteczności jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej, zwracając przy tym należytą uwagę na skuteczność misji wojskowych.
Omawiane rozporządzenie wprowadza także ustanowienie Europejski górny rejon informacji powietrznej EUIR. Rejon EUIR zostaje zaprojektowany tak, aby obejmował przestrzeń powietrzną będącą w zakresie odpowiedzialności państw członkowskich zgodnie z art. 1 ust. 3 i możerównież obejmować przestrzeń powietrzną europejskich państw trzecich. Ustanowienie rejonu EUIR odbywa się bez uszczerbkudla uprawnień państw członkowskich do wyznaczenia instytucji zapewniających służby ruchu lotniczego w przestrzenipowietrznej będącej w ich zakresie odpowiedzialności. Ponadto Komisja Europejska ma zapewnić rozwój infrastruktury informacji lotniczej dostępnej na obszarze całej Wspólnoty w postaci zintegrowanego portalu informacyjnego o nieograniczonym dostępie dla zainteresowanych stron. Infrastruktura tazapewni zintegrowany dostęp i dystrybucję wymaganych elementów danych, takich jak informacja lotnicza,informacja biura sprawozdawczego służb ruchu lotniczego (ARO), informacja meteorologiczna oraz informacja o zarządzaniu przepływem ruchu lotniczegoi innych.
Całość rozporządzenia dostępna na kliknięcie myszką .
źródło : ULC
Unijne wskazówki dotyczące ATM, kontrolerów ruchu lotniczego i lotnisk
W Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej opublikowane zostało Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1108/2009 z dnia 21 października 2009 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 216/2008 w zakresie lotnisk, zarządzania ruchem lotniczym i służb żeglugi powietrznej oraz uchylające dyrektywę 2006/23/WE. Rozporządzenie to dokonuje znacznego rozszerzenia kompetencji i zakresu obowiązków Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Lotniczego (EASA).
Nowa regulacja ma na celu zwiększenie bezpieczeństwa przelotów statków powietrznych, poprawienie zarządzania ruchem lotniczym oraz usprawnienie działania służb żeglugi powietrznej. Zgodnie z zapisami rozporządzenia 1108/2009 EASA przejmuje odpowiedzialność głównie w zakresie tworzenia regulacji i przeprowadzania inspekcji standaryzacyjnych, podczas gdy państwa członkowskie pozostają odpowiedzialne za działalność operacyjną. W przyjętym rozporządzeniu zostały zawarte upoważnienia dla Komisji, która we współpracy z EASA będzie miała obowiązek wydania przepisów wykonawczych do rozporządzenia podstawowego w noworegulowanych obszarach. Przepisy wykonawcze wydawane przez Komisję mają zagwarantować, że w zakresie lotnisk, urządzeń lotniskowych a także organizacji i eksploatacji lotnisk oraz personelu naziemnego obowiązujące regulacje opierały się będą na stosownych normach Organizacji Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego (ICAO).Nowelizacja rozporządzenia 216/2008 wprowadza wymagania w zakresie lotnisk oraz służb ATM/ACS i kontrolerów ruchu lotniczego. Prace nad tym rozporządzeniem w zakresie lotnisk, zarządzania ruchem lotniczym i służb żeglugi powietrznej powiązane były z pracami nad pakietem SES II.
ZASADNICZE WYMAGANIA DOTYCZĄCE LOTNISK
Charakterystyka fizyczna, infrastruktura i urządzenia
1. Pole ruchu naziemnego
a) Lotniska mają wyznaczoną strefę startów i lądowań statków powietrznych, spełniającą następujące wymogi:
(i) strefa startów i lądowań ma odpowiednie wymiary i właściwości dla statków powietrznych, które będą z niej korzystać;
(ii) strefa startów i lądowań, w stosownych przypadkach, charakteryzuje się odpowiednią nośnością, aby wytrzymać powtarzające się operacje wykonywane przez statki powietrzne, które mają korzystać z lotniska. Tego rodzaju strefy nieprzeznaczone pod powtarzające się operacje muszą być wytrzymałe jedynie na ciężar danego statku powietrznego;
(iii) strefę startów i lądowań projektuje się w taki sposób, aby odprowadzać wodę i zapobiegać przypadkom, gdy stojąca woda mogłaby stanowić niedopuszczalne zagrożenie dla operacji wykonywanych przez statki powietrzne;
(iv) nachylenie i zmiana nachylenia strefy startów i lądowań nie stanowią niedopuszczalnego zagrożenia dla operacji wykonywanych przez statki powietrzne;
(v) charakterystyka nawierzchni strefy do startów i lądowań jest odpowiednia dla statków powietrznych, które mają z niej korzystać;
(vi) strefa startów i lądowań jest wolna od wszelkich przedmiotów, które mogłyby stworzyć niedopuszczalne zagrożenie dla operacji wykonywanych przez statki powietrzne.
b) W przypadku występowania większej liczby wyznaczonych stref startów i lądowań projektuje się je tak, aby nie stwarzały niedopuszczalnego zagrożenia dla operacji wykonywanych przez statki powietrzne.
c) Wyznaczoną strefę startów i lądowań otacza się dokładnie wytyczonymi obszarami. Obszary te mają na celu zabezpieczenie przelatujących nad nimi statków powietrznych podczas startu lub lądowania lub zminimalizowanie skutków przypadkowego krótkiego lądowania przed początkiem pasa, zjechania na bok poza strefę startów i lądowań lub jej przejechania oraz spełniają następujące wymogi:
(i) obszary te mają wymiary odpowiednie dla operacji wykonywanych przez statki powietrzne, których obecność się przewiduje;
(ii) nachylenie i zmiana nachylenia tych obszarów nie stanowią niedopuszczalnego zagrożenia dla operacji wykonywanych przez statki powietrzne;
(iii) obszary te są wolne od wszelkich przedmiotów, które mogłyby stworzyć niedopuszczalne zagrożenie dla operacji wykonywanych przez statki powietrzne. Powyższe nie wyklucza jednak możliwości umieszczenia na tych obszarach urządzeń łamliwych niezbędnych do zabezpieczenia operacji wykonywanych przez statki powietrzne; oraz
(iv) każdy z tych obszarów ma nośność odpowiednią dla jego przeznaczenia.
d) Obszary lotniska, wraz z ich bezpośrednim otoczeniem, które mają być wykorzystywane przez statki powietrzne do kołowania i parkowania, projektuje się tak, aby umożliwić bezpieczne korzystanie z nich przez statki powietrzne we wszystkich planowanych warunkach, z zachowaniem następujących wymogów:
(i) obszary te charakteryzują się odpowiednią nośnością, aby wytrzymać powtarzające się operacje wykonywane przez statki powietrzne, które mają korzystać z lotniska, z wyjątkiem obszarów, których wykorzystanie, zgodnie z przewidywaniami, będzie miało charakter okazjonalny. Wystarczy, aby te ostatnie były wytrzymałe na ciężar statków powietrznych;
(ii) obszary te projektuje się w taki sposób, aby odprowadzać wodę i zapobiegać przypadkom, gdy stojąca woda mogłaby stanowić niedopuszczalne zagrożenie dla operacji wykonywanych przez statki powietrzne;
(iii) nachylenie i zmiana nachylenia tych obszarów nie stanowią niedopuszczalnego zagrożenia dla operacji wykonywanych przez statki powietrzne;
(iv) charakterystyka nawierzchni tych obszarów jest odpowiednia dla statków powietrznych, które mają korzystać
z lotniska;
(v) obszary te są wolne od wszelkich przedmiotów, które mogłyby stworzyć niedopuszczalne zagrożenie dla statków powietrznych. Powyższa zasada nie uniemożliwia jednak parkowania urządzeń niezbędnych dla tego obszaru w specjalnie do tego celu wyznaczonych miejscach lub strefach.
e) Pozostałą infrastrukturę przeznaczoną do użytku przez statki powietrzne projektuje się w taki sposób, aby nie stwarzała niedopuszczalnego zagrożenia dla statków powietrznych z niej korzystających.
f) Konstrukcje, budynki, urządzenia lub powierzchnie magazynowe lokalizuje i projektuje się w taki sposób, aby nie stwarzały niedopuszczalnego zagrożenia dla operacji wykonywanych przez statki powietrzne.
g) Zapewnia się odpowiednie środki, aby zapobiec przedostaniu się do pola ruchu naziemnego nieuprawnionych osób, nieuprawnionych pojazdów lub zwierząt na tyle dużych, aby stworzyć niedopuszczalne zagrożenie dla operacji wykonywanych przez statki powietrzne, bez uszczerbku dla krajowych i międzynarodowych przepisów o ochronie zwierząt.
2. Margines bezpieczeństwa w stosunku do przeszkód
a) W celu zabezpieczenia statków powietrznych podchodzących do lądowania na lotnisku lub startujących z lotniska ustala się trasy lub obszary lądowania i startu. Trasy te lub obszary zapewniają statkom powietrznym wymagany margines bezpieczeństwa w stosunku do przeszkód znajdujących się na obszarze otaczającym lotnisko, z uwzględnieniem miejscowych właściwości fizycznych.
b) Margines ten jest odpowiedni dla fazy lotu i typu przeprowadzanej operacji. Uwzględnia także urządzenia wykorzystywane do określania pozycji statku powietrznego.
3. Pomoce wzrokowe i niewzrokowe oraz lotnicze urządzenia naziemne
a) Pomoce są odpowiednie do ich przeznaczenia i zapewniają jednoznaczną informację użytkownikom we wszystkich planowanych warunkach operacyjnych.
b) Lotnicze urządzenia naziemne działają zgodnie z przeznaczeniem w przewidywanych warunkach operacyjnych. W warunkach operacyjnych lub w razie awarii, lotnicze urządzenia naziemne nie powodują niedopuszczalnego zagrożenia dla bezpieczeństwa lotniczego.
c) Pomoce oraz system ich elektrycznego zasilania projektuje się w taki sposób, aby awarie nie skutkowały nieprawidłowymi, błędnymi lub niedostatecznymi informacjami przekazywanymi użytkownikom lub przerwaniem zasadniczej obsługi.
d) Zapewnia się odpowiednie środki ochrony, aby zabezpieczyć pomoce przed uszkodzeniem lub zakłóceniami w ich
działaniu.
e) Źródła promieniowania lub obecność ruchomych lub stałych przedmiotów nie zakłócają skutecznej łączności lotniczej, systemów nawigacji i monitorowania ani nie wpływają negatywnie na ich działanie.
f) Informacje o działaniu i korzystaniu z lotniczych urządzeń naziemnych, w tym jasne dane na temat warunków, w jakich może powstać niedopuszczalne zagrożenie dla bezpieczeństwa lotniczego, udostępnia się odpowiednim
pracownikom.
4. Dane lotniskowe
a) Określa i aktualizuje się dane dotyczące lotniska i dostępnych usług.
b) Dane są dokładne, czytelne, kompletne i jednoznaczne. Zachowuje się odpowiednie poziomy integralności.
c) Dane udostępnia się na czas użytkownikom i odpowiednim instytucjom zapewniającym ANS przy użyciu odpowiednio zabezpieczonych i sprawnych metod komunikacji.
B - Operacje i zarządzanie
1. Operator lotniska odpowiada za jego działalność. Do zakresu obowiązków operatora lotniska należą:
a) operator lotniska posiada, bezpośrednio lub w ramach zawartych umów, wszelkie środki niezbędne do zapewnienia bezpiecznej eksploatacji statków powietrznych na lotnisku. Środki te obejmują, między innymi, zaplecze,
personel, sprzęt i materiały, dokumentację zawierającą opis zadań, zakres odpowiedzialności i procedury, dostęp do odnośnych danych i archiwum;
b) operator lotniska sprawdza zgodność z wymogami sekcji A przez cały czas lub podejmuje stosowne działania mające na celu ograniczenie ryzyka związanego z brakiem zgodności. Ustala i stosuje się procedury w celu zapoznania na czas wszystkich użytkowników z tego typu działaniami;
c) operator lotniska ustanawia i wdraża dla lotniska odpowiedni program zarządzania ryzykiem związanym z dziką zwierzyną;
d) operator lotniska zapewnia, że ruch pojazdów i osób w polu ruchu naziemnego i w pozostałych strefach operacyjnych jest skoordynowany z ruchem statków powietrznych w celu uniknięcia kolizji i uszkodzenia statków powietrznych;
e) operator lotniska zapewnia, że procedury ograniczające ryzyko związane z działalnością lotniska w czasie zimy, w niekorzystnych warunkach atmosferycznych, przy ograniczonej widoczności lub w nocy, jeśli ma zastosowanie, są ustanowione i wdrożone;
f) operator lotniska dokonuje uzgodnień z innymi odnośnymi organizacjami w celu zapewnienia nieprzerwanej zgodności z zasadniczymi wymaganiami dla lotnisk. Organizacje te obejmują, między innymi, operatorów statków
powietrznych, instytucje zapewniające służby żeglugi powietrznej, instytucje zapewniające obsługę naziemną oraz pozostałe organizacje, których działalność lub wyroby mogą mieć wpływ na bezpieczeństwo statków powietrznych;
g) operator lotniska, samodzielnie lub na podstawie umów z osobami trzecimi, zapewnia istnienie procedur zapewniających dostarczanie statkom powietrznym paliwa, które nie jest zanieczyszczone i odpowiada stosownej specyfikacji;
h) udostępnia się instrukcje obsługi technicznej lotniczych urządzeń naziemnych, znajdujące zastosowanie w praktyce i obejmujące zasady dotyczące obsługi technicznej i naprawy, informacje na temat serwisowania i usuwania usterek oraz procedury kontrolne;
i) operator lotniska ustanawia i wdraża plan awaryjny dla lotniska obejmujący sytuacje nadzwyczajne, jakie mogą wystąpić na lotnisku lub w jego otoczeniu; plan skoordynowany jest, odpowiednio, z miejscowym wspólnotowym planem awaryjnym;
j) operator lotniska zapewnia właściwe funkcjonowanie lotniskowych służb ratowniczo-gaśniczych. Służby te odpowiednio szybko reagują na zdarzenie lub wypadek i posiadają sprzęt, materiały gaśnicze i odpowiednią liczbę pracowników;
k) w zakresie działania i utrzymania lotniska jego operator korzysta wyłącznie z przeszkolonego i wykwalifikowanego personelu oraz wdraża i realizuje programy szkoleniowe zapewniające odpowiedni poziom kwalifikacji wszystkich pracowników;
l) operator lotniska zapewnia, że wszystkie osoby, którym zezwolono na dostęp bez eskorty do pola ruchy naziemnego lub pozostałych stref operacyjnych, zostały w tym celu odpowiednio przeszkolone i posiadają stosowne kwalifikacje;
m) pracownicy lotniczych służb ratowniczo-gaśniczych zostali odpowiednio przeszkoleni i posiadają kwalifikacje do pracy na lotnisku. Operator lotniska wdraża i realizuje programy szkoleniowe oraz kontrolne w celu zapewnienia stałego poziomu kwalifikacji tych pracowników; oraz
n) wszyscy pracownicy służb ratowniczo-gaśniczych, od których potencjalnie wymaga się udziału w akcjach ratunkowych w lotnictwie, poddają się okresowym badaniom lekarskim potwierdzającym ich kondycję zdrowotną
umożliwiającą im wykonywanie powierzonych zadań, z uwzględnieniem rodzaju działalności. Kondycja zdrowotna, obejmująca zarówno zdrowie psychiczne, jak i fizyczne, oznacza niewystępowanie żadnej choroby ani upośledzenia, które uniemożliwiałyby pracownikom:
(i) wykonywanie czynności niezbędnych do prowadzenia akcji ratunkowej;
(ii) wykonywanie w dowolnym czasie przydzielonych im zadań; lub
(iii) właściwe postrzeganie otoczenia.
2. Systemy zarządzania
a) Operator lotniska wdraża i utrzymuje system zarządzania w celu zapewnienia spełnienia niniejszych zasadniczych wymagań dotyczących lotnisk i stale dąży w sposób aktywny do poprawy bezpieczeństwa. System zarządzania obejmuje struktury organizacyjne, odpowiedzialność, zakres obowiązków, zasady i procedury.
b) System zarządzania obejmuje program zapobiegania wypadkom i incydentom lotniczym, w tym zgłaszanie zdarzeń oraz procesy analityczne. Analiza obejmuje podmioty wymienione w pkt 1 lit. f) powyżej, w zależności od sytuacji.
c) Operator lotniska opracowuje instrukcję lotniska i postępuje zgodnie z nią. Taka instrukcja zawiera wszelkie niezbędne wskazówki, informacje i procedury dotyczące lotniska, systemu zarządzania i personelu operacyjnego, umożliwiające mu wykonywanie obowiązków.
C - Otoczenie lotniska
1. Przestrzeń powietrzna wokół pola ruchu naziemnego lotniska jest chroniona przed wszelkimi przeszkodami, aby umożliwić operacje statków powietrznych na lotnisku bez stwarzania niedopuszczalnego zagrożenia spowodowanego pojawieniem się przeszkód wokół lotniska. Określa się zatem powierzchnie monitorowania przeszkód, wprowadza się
je i stale kontroluje w celu wykrycia jakiegokolwiek naruszenia.
a) Jakiekolwiek naruszenie tych powierzchni wymagać będzie przeprowadzenia oceny w celu stwierdzenia, czy obiekt stanowi niedopuszczalne zagrożenie. Każdy obiekt stanowiący niedopuszczalne zagrożenie usuwa się lub podejmuje się odpowiednie działania służące łagodzeniu jego negatywnych skutków, aby chronić statki powietrzne korzystające z lotniska.
b) Informacje o wszelkich pozostałych przeszkodach są publikowane i w zależności od sytuacji, oznacza się je, a w razie konieczności instaluje się na nich światła.
2. Zagrożenia związane z działalnością ludzką i korzystaniem z gruntów, takie jak, między innymi, wymienione poniżej, są monitorowane. Ryzyko nimi spowodowane podlega odpowiedniej ocenie i ograniczeniu:
a) każde zagospodarowanie gruntów lub zmiana ich sposobu użytkowania w strefie lotniska;
b) możliwość powstania turbulencji w związku z przeszkodami;
c) zastosowanie niebezpiecznych, mylących lub wprowadzających w błąd świateł;
d) efekt oślepiający spowodowany dużymi, wysoce odblaskowymi powierzchniami;
e) utworzenie stref mogących sprzyjać pojawieniu się dzikiej zwierzyny w otoczeniu pola ruchu naziemnego lotniska;
f) źródła niewidocznego promieniowania lub obecność ruchomych lub stałych przedmiotów, które mogą zakłócać skuteczną łączność lotniczą, systemy nawigacji i monitorowania lub negatywnie wpływać na ich działanie.
3. Ustanawia się miejscowy wspólnotowy plan awaryjny na wypadek wystąpienia sytuacji awaryjnych w strefie otaczającej lotnisko.
D - Pozostałe
Z wyjątkiem sytuacji awaryjnych związanych ze statkiem powietrznym, który zostaje skierowany na lotnisko zapasowe, lub w innych warunkach podanych dla każdego przypadku, lotnisko lub jego części nie są wykorzystywane przez statki powietrzne, dla których zasadniczo projekt lotniska i procedury operacyjne nie były przewidziane.
ZASADNICZE WYMAGANIA DOTYCZĄCE ATM/ANS ORAZ KONTROLERÓW RUCHU LOTNICZEGO
1. Korzystanie z przestrzeni powietrznej
a) Wszystkie statki powietrzne, z wyjątkiem tych zaangażowanych w działalność, o której mowa w art. 1 ust. 2 lit. a), we wszystkich fazach lotu lub w polu ruchu naziemnego lotniska, są eksploatowane zgodnie ze wspólnymi ogólnymi zasadami eksploatacji i wszelkimi obowiązującymi procedurami w zakresie korzystania z tej przestrzeni powietrznej.
b) Wszystkie statki powietrzne, z wyjątkiem tych zaangażowanych w działalność, o której mowa w art. 1 ust. 2 lit. a), są wyposażone w wymagane części składowe i odpowiednio eksploatowane. Części składowe stosowane w systemie ATM/ANS są również zgodne z wymogami pkt 3.
2. Obsługa
a) Informacje lotnicze i dane dla użytkowników przestrzeni powietrznej na potrzeby żeglugi powietrznej
(i) Dane stosowane jako źródło informacji lotniczej są odpowiedniej jakości, kompletne i aktualne i przekazuje się je na czas.
(ii) Informacje lotnicze są dokładne, kompletne, aktualne, jednoznaczne i rzetelne, w formie odpowiadającej użytkownikom.
(iii) Udostępnianie informacji lotniczych użytkownikom przestrzeni powietrznej odbywa się punktualnie oraz informacje te są pewne i przekazuje się je kanałami łączności zabezpieczonymi przed ingerencją i korupcją.
b) Informacje meteorologiczne
(i) Dane stosowane jako źródło meteorologicznej informacji lotniczej są odpowiedniej jakości, kompletne i aktualne.
(ii) Meteorologiczne informacje lotnicze są, w możliwie największym zakresie, precyzyjne, kompletne, aktualne, rzetelne i jednoznaczne w celu sprostania potrzebom użytkowników przestrzeni powietrznej.
(iii) Udostępnianie meteorologicznych informacji lotniczych użytkownikom przestrzeni powietrznej odbywa się punktualnie oraz informacje te są pewne i przekazuje się je kanałami łączności zabezpieczonymi przed ingerencją i korupcją.
c) Służby ruchu lotniczego
(i) Dane służące zapewnianiu służb ruchu lotniczego są prawidłowe, kompletne i aktualne.
(ii) Służby ruchu lotniczego są odpowiednio precyzyjne, kompletne, aktualne i jednoznaczne w celu sprostania potrzebom użytkowników przestrzeni powietrznej w zakresie bezpieczeństwa.
(iii) Automatyczne narzędzia dostarczające użytkownikom informacji lub wskazówek są odpowiednio projektowane,
produkowane i utrzymywane w celu zapewnienia zgodności ze swoim przeznaczeniem.
(iv) Służby kontroli ruchu lotniczego oraz związane z nimi procesy zapewniają odpowiednią separację pomiędzy statkami powietrznymi i, w miarę potrzeb, pomagają w ochronie przed przeszkodami i pozostałymi zagrożeniami lotniczymi oraz zapewniają bezzwłoczną i terminową koordynację ze wszystkimi użytkownikami oraz sąsiednimi rejonami przestrzeni powietrznej.
(v) Łączność pomiędzy służbą ruchu lotniczego a statkiem powietrznym oraz pomiędzy odpowiednimi służbami kontroli ruchu lotniczego jest terminowa, czytelna, prawidłowa, jednoznaczna, chroniona przed zakłóceniami, powszechnie rozumiana i, w stosownych przypadkach, uznawana przez wszystkie zainteresowane podmioty.
(vi) Ustanawia się środki pozwalające na wykrycie ewentualnych zagrożeń oraz, w razie konieczności, uruchamia się skutecznie akcję poszukiwawczo-ratowniczą. Środki te obejmują przynajmniej odpowiednie mechanizmy alarmowe, działania i procedury koordynujące, zasoby i personel pozwalające na skuteczne zabezpieczenie obszaru odpowiedzialności.
d) Służby łączności
Służby łączność osiągają i zachowują odpowiedni poziom skuteczności w zakresie ich dostępności, spójności, ciągłości i terminowości obsługi. Służby te są szybkie i chronione przed korupcją.
e) Służby nawigacji
Służby nawigacji osiągają i zachowują odpowiedni poziom skuteczności w odniesieniu do informacji w zakresie naprowadzania, pozycjonowania oraz, w miarę możliwości, czasu. Kryteria skuteczności obejmują dokładność, spójność, dostępność i ciągłość służb.
f) Służby dozorowania
Służby dozorowania określają odpowiednią pozycję statku powietrznego w locie i pozostałych statków powietrznych oraz pojazdów naziemnych na terenie lotniska, z odpowiednią skutecznością w zakresie dokładności, spójności, ciągłości i prawdopodobieństwa wykrycia.
g) Zarządzanie przepływem ruchu lotniczego
W taktycznym zarządzaniu przepływem ruchu lotniczego na poziomie wspólnotowym wykorzystuje się i dostarcza wystarczająco precyzyjne i aktualne informacje dotyczące wielkości i charakteru planowanego ruchu lotniczego, mające wpływ na zapewnianie służb, oraz koordynuje i negocjuje zmiany tras lub opóźnienia w przepływie ruchu, aby ograniczyć ryzyko wystąpienia sytuacji przeciążenia w powietrzu lub na lotniskach.
h) Zarządzanie przestrzenią powietrzną
Wyznaczenie określonych rejonów przestrzeni powietrznej do konkretnego wykorzystania jest monitorowane, koordynowane i ogłaszane w odpowiednim czasie, aby ograniczyć ryzyko utraty separacji między statkami powietrznymi we wszystkich okolicznościach.
i) Projektowanie przestrzeni powietrznej
Struktura przestrzeni powietrznej i procedury lotów są odpowiednio projektowane, testowane i zatwierdzane, zanim zostaną oddane do użytku i będą wykorzystywane przez statki powietrzne.
3. Systemy i części składowe
a) Przepisy ogólne
Systemy ATM/ANS i części składowe przekazujące związane z nimi informacje z i do statku powietrznego oraz na ziemi są prawidłowo projektowane, produkowane, instalowane, utrzymywane i obsługiwane w sposób zapewniający ich działanie zgodne z przeznaczeniem.
b) Integralność, skuteczność i wiarygodność systemów i części składowych
Integralność i skuteczność w zakresie bezpieczeństwa systemów i ich części składowych, niezależnie od tego, czy znajdują się na pokładzie statku powietrznego, na ziemi lub w przestrzeni powietrznej, powinna być zgodna z ich przeznaczeniem. Powinny one spełniać wymagany poziom parametrów eksploatacyjnych dla wszystkich przewidywalnych warunków operacyjnych i dla całego ich okresu żywotności.
c) Konstrukcja systemów i części składowych
(i) Systemy i części składowe projektuje się tak, by spełniały obowiązujące wymogi w zakresie bezpieczeństwa.
(ii) Systemy i części składowe, traktowane łącznie, oddzielnie i w stosunku do siebie nawzajem, konstruuje się w taki sposób, aby zachodziła odwrotna zależność pomiędzy prawdopodobieństwem, że jakiekolwiek uszkodzenie będzie skutkowało awarią całego systemu, a intensywnością jego skutków dla bezpieczeństwa służb.
(iii) Systemy i części składowe, traktowane pojedynczo i w połączeniu ze sobą, projektuje się w sposób uwzględniający ograniczenia związane z umiejętnościami i możliwościami człowieka.
(iv) Systemy i części składowe projektuje się w sposób zabezpieczający je przed niezamierzoną szkodliwą interakcją z elementami zewnętrznymi.
(v) Informacje potrzebne do wyprodukowania, zainstalowania, eksploatacji i obsługi technicznej systemów i części składowych, jak również informacje dotyczące niebezpiecznych warunków przekazuje się pracownikom w jasny, spójny i jednoznaczny sposób.
d) Ciągłość poziomu obsługi
Poziomy bezpieczeństwa systemów i części składowych są utrzymywane podczas obsługi i podczas wprowadzania wszelkich zmian w obsłudze.
4. Kwalifikacje kontrolerów ruchu lotniczego
a) Przepisy ogólne
Osoba podejmująca szkolenie w charakterze kontrolera ruchu lotniczego lub praktykanta-kontrolera ruchu lotniczego jest dostatecznie wykształcona oraz dojrzała fizycznie i psychicznie, aby móc zdobyć, zachować i zaprezentować odpowiednią wiedzę teoretyczną i umiejętności praktyczne.
b) Wiedza teoretyczna
(i) Kontroler ruchu lotniczego zdobywa i utrzymuje poziom wiedzy stosowny do pełnionych funkcji i do ryzyka związanego z danym rodzajem działalności.
(ii) Fakt zdobycia i zachowania wiedzy teoretycznej potwierdza się podczas szkolenia w formie oceny dokonywanej na bieżąco lub w drodze egzaminów.
(iii) Należy utrzymywać odpowiedni poziom wiedzy teoretycznej. Spełnienie tego wymogu udowadnia się w drodze regularnych ocen lub egzaminów. Częstotliwość egzaminów jest proporcjonalna do poziomu ryzyka związanego z daną działalnością.
c) Umiejętności praktyczne
(i) Kontroler ruchu lotniczego zdobywa i utrzymuje poziom umiejętności praktycznych stosowny do pełnionych funkcji. Umiejętności te są proporcjonalne do ryzyka związanego z danym rodzajem działalności i - jeśli wymagają tego pełnione funkcje - dotyczą przynajmniej:
i. procedur operacyjnych;
ii. specyficznych aspektów zadań;
iii. sytuacji nadzwyczajnych lub awaryjnych; oraz
iv. czynnika ludzkiego.
(ii) Kontroler ruchu lotniczego wykazuje się umiejętnością realizowania odpowiednich procedur i zadań z biegłością odpowiednią do pełnionych funkcji.
(iii) Kontroler ruchu lotniczego utrzymuje swoje umiejętności praktyczne na odpowiednim poziomie. Spełnienie tego wymogu udowadnia się w drodze regularnych ocen. Częstotliwość tych ocen jest proporcjonalna do kompleksowości i poziomu ryzyka związanego z daną działalnością i wykonywanymi zadaniami.
d) Umiejętności językowe
(i) Kontroler ruchu lotniczego wykazuje się umiejętnością posługiwania się w mowie językiem angielskim i jego rozumienia, w zakresie umożliwiającym skuteczną komunikację w formie wyłącznie głosowej (za pośrednictwem
telefonu i radiotelefonu) oraz w bezpośrednich kontaktach, odnoszącą się do konkretnych i związanych z pracą spraw, w tym w sytuacjach awaryjnych.
(ii) W razie konieczności, na potrzeby obsługi ATS w określonym rejonie przestrzeni powietrznej, kontroler ruchu lotniczego posługuje się także w mowie i rozumie język(-i) danego kraju w zakresie określonym powyżej.
e) Symulatory treningowe (STD)
W przypadku korzystania z STD na potrzeby praktycznych szkoleń w zakresie świadomości sytuacyjnej i czynnika ludzkiego lub w celu wykazania, że umiejętności te zostały nabyte lub utrzymane, STD charakteryzuje się poziomem skuteczności umożliwiającym odpowiednią symulację środowiska pracy oraz sytuacje stosowne do realizowanego szkolenia.
f) Kurs szkoleniowy
(i) Szkolenie przeprowadzi się w formie kursu obejmującego wiedzę teoretyczną i praktyczną, w tym, w stosownych przypadkach, w formie szkolenia na STD.
(ii) Dla każdego rodzaju szkolenia jest opracowywany i zatwierdzany kurs.
g) Instruktorzy
(i) Instruktaż teoretyczny prowadzą odpowiednio wykwalifikowani instruktorzy. Powinni oni:
i. posiadać odpowiednią wiedzę z dziedziny stanowiącej przedmiot szkolenia; oraz
ii. wykazać się umiejętnością korzystania z odpowiednich technik instruktażowych.
(ii) Instruktaż w zakresie umiejętności praktycznych prowadzony jest przez odpowiednio wykwalifikowanych instruktorów, którzy:
i. spełniają wymagania dotyczące poziomu wiedzy teoretycznej i doświadczenia, stosownie do prowadzonego szkolenia;
ii. wykazali się umiejętnością nauczania i korzystania z odpowiednich technik instruktażowych;
iii. przećwiczyli techniki szkoleniowe w procedurach będących przedmiotem planowanego szkolenia; oraz
iv. przechodzą regularne szkolenia odświeżające wiedzę w celu zachowania kompetencji instruktażowych.
(iii) Instruktorzy w zakresie umiejętności praktycznych są także kontrolerami ruchu lotniczego lub mają uprawnienia do pełnienia tej funkcji.
h) Oceniający
(i) Osoby odpowiedzialne za ocenę umiejętności kontrolerów ruchu lotniczego:
i. wykazują się umiejętnością oceny pracy kontrolerów ruchu lotniczego oraz przeprowadzania testów i kontroli w tym zakresie; oraz
ii. przechodzą regularne szkolenia odświeżające wiedzę, po to, by stosować aktualne standardy oceny.
(ii) Oceniający w zakresie umiejętności praktycznych są także kontrolerami ruchu lotniczego w dziedzinach będących przedmiotem prowadzonej oceny.
i) Kondycja zdrowotna kontrolera ruchu lotniczego
(i) Kryteria zdrowotne
i. Wszyscy kontrolerzy ruchu lotniczego muszą pozytywnie przechodzić okresowe badania lekarskie dopuszczające ich do wykonywania powierzonych zadań. Spełnienie tego wymogu wykazuje się w drodze odpowiedniej
oceny uwzględniającej ewentualne pogorszenie się stanu psychicznego i fizycznego wraz
z wiekiem.
ii. Wykazanie się kondycją zdrowotną, obejmującą zdrowie psychiczne i fizyczne, obejmuje wykazanie braku jakiegokolwiek schorzenia lub upośledzenia, które uniemożliwiałoby osobie zapewnianie służby kontroli ruchu lotniczego (ATC):
- prawidłowe wykonywanie koniecznych zadań w zakresie ATC,
- wykonywanie w każdym czasie przydzielonych mu zadań, lub
- właściwe postrzeganie swojego otoczenia.
(ii) W przypadku gdy nie można w pełni wykazać kondycji zdrowotnej, możliwe jest zastosowanie środków zmniejszających zagrożenie, zapewniających równoważny poziom bezpieczeństwa.
5. Instytucje zapewniające służby oraz organizacje szkoleniowe
a) Zapewnianie służb ma miejsce jedynie w przypadku spełnienia następujących warunków:
(i) instytucja zapewniająca służby dysponuje, bezpośrednio lub pośrednio w drodze umów, środkami niezbędnymi
do zapewniania służb w danej skali i w danym zakresie. Środki te obejmują między innymi: systemy, zaplecze, w tym zasilanie w energię, strukturę zarządzania, personel, wyposażenie i jego obsługę techniczną, dokumentację zadań, obowiązków i procedur, dostęp do odpowiednich danych i archiwum;
instytucja zapewniająca służby opracowuje i aktualizuje instrukcje zarządzania i eksploatacji związane
z zapewnianiem służb oraz działa zgodnie z tymi instrukcjami. Instrukcje te muszą zawierać wszelkie
niezbędne wskazówki, informacje i procedury dotyczące działalności operacyjnej, systemu zarządzania i personelu operacyjnego umożliwiające mu wykonywanie obowiązków;
(iii) instytucja zapewniająca służby wdraża i utrzymuje system zarządzania ryzykiem zapewniający zgodność z zasadniczymi wymaganiami określonymi w niniejszym załączniku i nieprzerwanie aktywnie doskonali ten system;
(iv) instytucja zapewniająca służby korzysta wyłącznie z odpowiednio wykwalifikowanego i przeszkolonego personelu oraz wdraża i realizuje programy szkoleniowe i kontrolne dla pracowników;
(v) instytucja zapewniająca służby ustanawia oficjalne relacje ze wszystkimi pozostałymi podmiotami uczestniczącymi w zapewnianiu służb w celu zapewnienia zgodności z zasadniczymi wymaganiami;
(vi) instytucja zapewniająca służby ustanawia i wdraża plan awaryjny na wypadek zagrożenia i sytuacji nadzwyczajnych,
jakie mogą wystąpić w związku z zapewnianymi przez nie służbami;
(vii) instytucja zapewniająca służby opracowuje i utrzymuje program zapobiegania wypadkom i incydentom lotniczym oraz program bezpieczeństwa, w tym program zgłaszania zdarzeń i rozpatrywania zdarzeń, z których system zarządzania korzysta, aby przyczynić się do realizacji celu, jakim jest ciągła poprawa bezpieczeństwa; oraz
(viii) instytucja zapewniająca służby podejmuje działania mające na celu sprawdzenie w każdej chwili zgodności wszelkich systemów i części składowych przez nią wykorzystywanych z wymogami bezpieczeństwa.
b) Zapewnianie służb ATC ma miejsce jedynie w przypadku spełnienia następujących warunków:
(i) w celu zapobiegania zmęczeniu pracowników zapewniających służby ATC stosuje się system dyżurów. System
dyżurów musi obejmować czas służby, czas pracy i dostosowane okresy odpoczynku. Wprowadzając do systemu dyżurów ograniczenia, uwzględnia się wszystkie istotne czynniki powodujące zmęczenie,
w szczególności takie, jak brak snu, zakłócenia rytmu dobowego, godziny nocne, sumaryczny czas służby
w danych okresach czasu, a także podział wyznaczonych zadań pomiędzy pracowników;
(ii) zapobieganie stresowi pracowników zapewniających służby ATC jest realizowane za pomocą programów edukacyjnych i prewencyjnych;
(iii) instytucja zapewniająca służby ATC wprowadza w życie procedury służące weryfikacji, czy zdolności
poznawcze pracowników zapewniających służby ATC nie uległy pogorszeniu lub czy ich kondycja zdrowotna nie jest niedostateczna;
(iv) w procesie planowania i w swojej działalności instytucja zapewniająca służby ATC bierze pod uwagę operacyjne i techniczne ograniczenia, a także zasady dotyczące czynnika ludzkiego.
c) Zapewnianie służb łączności, nawigacji lub dozorowania ma miejsce jedynie w przypadku spełnienia następujących warunków: instytucja zapewniająca służby na bieżąco informuje odpowiednich użytkowników przestrzeni powietrznej i organy ATS o stanie operacyjnym (i jego zmianach) zapewnianych przez nie służb na potrzeby ATS.
d) Organizacje szkoleniowe
Organizacja szkoleniowa prowadząca szkolenia pracowników zapewniających służby ATC spełnia następujące wymagania:
(i) dysponowanie wszelkimi środkami niezbędnymi do wypełnienia całości obowiązków związanych z prowadzoną przez siebie działalnością. Do środków tych należą między innymi: zaplecze, personel, wyposażenie, metodologia, dokumentacja zadań, opis funkcji i procedur, dostęp do odnośnych danych i archiwum;
(ii) wprowadzenie i utrzymywanie systemu zarządzania dotyczącego bezpieczeństwa i norm szkoleniowych oraz dążenie do ciągłego doskonalenia tego systemu; oraz
(iii) w razie konieczności zawarcie porozumienia z innymi właściwymi instytucjami, aby zapewnić ciągłą zgodność z zasadniczymi wymaganiami."
źródło : ULC
Nowa regulacja ma na celu zwiększenie bezpieczeństwa przelotów statków powietrznych, poprawienie zarządzania ruchem lotniczym oraz usprawnienie działania służb żeglugi powietrznej. Zgodnie z zapisami rozporządzenia 1108/2009 EASA przejmuje odpowiedzialność głównie w zakresie tworzenia regulacji i przeprowadzania inspekcji standaryzacyjnych, podczas gdy państwa członkowskie pozostają odpowiedzialne za działalność operacyjną. W przyjętym rozporządzeniu zostały zawarte upoważnienia dla Komisji, która we współpracy z EASA będzie miała obowiązek wydania przepisów wykonawczych do rozporządzenia podstawowego w noworegulowanych obszarach. Przepisy wykonawcze wydawane przez Komisję mają zagwarantować, że w zakresie lotnisk, urządzeń lotniskowych a także organizacji i eksploatacji lotnisk oraz personelu naziemnego obowiązujące regulacje opierały się będą na stosownych normach Organizacji Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego (ICAO).Nowelizacja rozporządzenia 216/2008 wprowadza wymagania w zakresie lotnisk oraz służb ATM/ACS i kontrolerów ruchu lotniczego. Prace nad tym rozporządzeniem w zakresie lotnisk, zarządzania ruchem lotniczym i służb żeglugi powietrznej powiązane były z pracami nad pakietem SES II.
ZASADNICZE WYMAGANIA DOTYCZĄCE LOTNISK
Charakterystyka fizyczna, infrastruktura i urządzenia
1. Pole ruchu naziemnego
a) Lotniska mają wyznaczoną strefę startów i lądowań statków powietrznych, spełniającą następujące wymogi:
(i) strefa startów i lądowań ma odpowiednie wymiary i właściwości dla statków powietrznych, które będą z niej korzystać;
(ii) strefa startów i lądowań, w stosownych przypadkach, charakteryzuje się odpowiednią nośnością, aby wytrzymać powtarzające się operacje wykonywane przez statki powietrzne, które mają korzystać z lotniska. Tego rodzaju strefy nieprzeznaczone pod powtarzające się operacje muszą być wytrzymałe jedynie na ciężar danego statku powietrznego;
(iii) strefę startów i lądowań projektuje się w taki sposób, aby odprowadzać wodę i zapobiegać przypadkom, gdy stojąca woda mogłaby stanowić niedopuszczalne zagrożenie dla operacji wykonywanych przez statki powietrzne;
(iv) nachylenie i zmiana nachylenia strefy startów i lądowań nie stanowią niedopuszczalnego zagrożenia dla operacji wykonywanych przez statki powietrzne;
(v) charakterystyka nawierzchni strefy do startów i lądowań jest odpowiednia dla statków powietrznych, które mają z niej korzystać;
(vi) strefa startów i lądowań jest wolna od wszelkich przedmiotów, które mogłyby stworzyć niedopuszczalne zagrożenie dla operacji wykonywanych przez statki powietrzne.
b) W przypadku występowania większej liczby wyznaczonych stref startów i lądowań projektuje się je tak, aby nie stwarzały niedopuszczalnego zagrożenia dla operacji wykonywanych przez statki powietrzne.
c) Wyznaczoną strefę startów i lądowań otacza się dokładnie wytyczonymi obszarami. Obszary te mają na celu zabezpieczenie przelatujących nad nimi statków powietrznych podczas startu lub lądowania lub zminimalizowanie skutków przypadkowego krótkiego lądowania przed początkiem pasa, zjechania na bok poza strefę startów i lądowań lub jej przejechania oraz spełniają następujące wymogi:
(i) obszary te mają wymiary odpowiednie dla operacji wykonywanych przez statki powietrzne, których obecność się przewiduje;
(ii) nachylenie i zmiana nachylenia tych obszarów nie stanowią niedopuszczalnego zagrożenia dla operacji wykonywanych przez statki powietrzne;
(iii) obszary te są wolne od wszelkich przedmiotów, które mogłyby stworzyć niedopuszczalne zagrożenie dla operacji wykonywanych przez statki powietrzne. Powyższe nie wyklucza jednak możliwości umieszczenia na tych obszarach urządzeń łamliwych niezbędnych do zabezpieczenia operacji wykonywanych przez statki powietrzne; oraz
(iv) każdy z tych obszarów ma nośność odpowiednią dla jego przeznaczenia.
d) Obszary lotniska, wraz z ich bezpośrednim otoczeniem, które mają być wykorzystywane przez statki powietrzne do kołowania i parkowania, projektuje się tak, aby umożliwić bezpieczne korzystanie z nich przez statki powietrzne we wszystkich planowanych warunkach, z zachowaniem następujących wymogów:
(i) obszary te charakteryzują się odpowiednią nośnością, aby wytrzymać powtarzające się operacje wykonywane przez statki powietrzne, które mają korzystać z lotniska, z wyjątkiem obszarów, których wykorzystanie, zgodnie z przewidywaniami, będzie miało charakter okazjonalny. Wystarczy, aby te ostatnie były wytrzymałe na ciężar statków powietrznych;
(ii) obszary te projektuje się w taki sposób, aby odprowadzać wodę i zapobiegać przypadkom, gdy stojąca woda mogłaby stanowić niedopuszczalne zagrożenie dla operacji wykonywanych przez statki powietrzne;
(iii) nachylenie i zmiana nachylenia tych obszarów nie stanowią niedopuszczalnego zagrożenia dla operacji wykonywanych przez statki powietrzne;
(iv) charakterystyka nawierzchni tych obszarów jest odpowiednia dla statków powietrznych, które mają korzystać
z lotniska;
(v) obszary te są wolne od wszelkich przedmiotów, które mogłyby stworzyć niedopuszczalne zagrożenie dla statków powietrznych. Powyższa zasada nie uniemożliwia jednak parkowania urządzeń niezbędnych dla tego obszaru w specjalnie do tego celu wyznaczonych miejscach lub strefach.
e) Pozostałą infrastrukturę przeznaczoną do użytku przez statki powietrzne projektuje się w taki sposób, aby nie stwarzała niedopuszczalnego zagrożenia dla statków powietrznych z niej korzystających.
f) Konstrukcje, budynki, urządzenia lub powierzchnie magazynowe lokalizuje i projektuje się w taki sposób, aby nie stwarzały niedopuszczalnego zagrożenia dla operacji wykonywanych przez statki powietrzne.
g) Zapewnia się odpowiednie środki, aby zapobiec przedostaniu się do pola ruchu naziemnego nieuprawnionych osób, nieuprawnionych pojazdów lub zwierząt na tyle dużych, aby stworzyć niedopuszczalne zagrożenie dla operacji wykonywanych przez statki powietrzne, bez uszczerbku dla krajowych i międzynarodowych przepisów o ochronie zwierząt.
2. Margines bezpieczeństwa w stosunku do przeszkód
a) W celu zabezpieczenia statków powietrznych podchodzących do lądowania na lotnisku lub startujących z lotniska ustala się trasy lub obszary lądowania i startu. Trasy te lub obszary zapewniają statkom powietrznym wymagany margines bezpieczeństwa w stosunku do przeszkód znajdujących się na obszarze otaczającym lotnisko, z uwzględnieniem miejscowych właściwości fizycznych.
b) Margines ten jest odpowiedni dla fazy lotu i typu przeprowadzanej operacji. Uwzględnia także urządzenia wykorzystywane do określania pozycji statku powietrznego.
3. Pomoce wzrokowe i niewzrokowe oraz lotnicze urządzenia naziemne
a) Pomoce są odpowiednie do ich przeznaczenia i zapewniają jednoznaczną informację użytkownikom we wszystkich planowanych warunkach operacyjnych.
b) Lotnicze urządzenia naziemne działają zgodnie z przeznaczeniem w przewidywanych warunkach operacyjnych. W warunkach operacyjnych lub w razie awarii, lotnicze urządzenia naziemne nie powodują niedopuszczalnego zagrożenia dla bezpieczeństwa lotniczego.
c) Pomoce oraz system ich elektrycznego zasilania projektuje się w taki sposób, aby awarie nie skutkowały nieprawidłowymi, błędnymi lub niedostatecznymi informacjami przekazywanymi użytkownikom lub przerwaniem zasadniczej obsługi.
d) Zapewnia się odpowiednie środki ochrony, aby zabezpieczyć pomoce przed uszkodzeniem lub zakłóceniami w ich
działaniu.
e) Źródła promieniowania lub obecność ruchomych lub stałych przedmiotów nie zakłócają skutecznej łączności lotniczej, systemów nawigacji i monitorowania ani nie wpływają negatywnie na ich działanie.
f) Informacje o działaniu i korzystaniu z lotniczych urządzeń naziemnych, w tym jasne dane na temat warunków, w jakich może powstać niedopuszczalne zagrożenie dla bezpieczeństwa lotniczego, udostępnia się odpowiednim
pracownikom.
4. Dane lotniskowe
a) Określa i aktualizuje się dane dotyczące lotniska i dostępnych usług.
b) Dane są dokładne, czytelne, kompletne i jednoznaczne. Zachowuje się odpowiednie poziomy integralności.
c) Dane udostępnia się na czas użytkownikom i odpowiednim instytucjom zapewniającym ANS przy użyciu odpowiednio zabezpieczonych i sprawnych metod komunikacji.
B - Operacje i zarządzanie
1. Operator lotniska odpowiada za jego działalność. Do zakresu obowiązków operatora lotniska należą:
a) operator lotniska posiada, bezpośrednio lub w ramach zawartych umów, wszelkie środki niezbędne do zapewnienia bezpiecznej eksploatacji statków powietrznych na lotnisku. Środki te obejmują, między innymi, zaplecze,
personel, sprzęt i materiały, dokumentację zawierającą opis zadań, zakres odpowiedzialności i procedury, dostęp do odnośnych danych i archiwum;
b) operator lotniska sprawdza zgodność z wymogami sekcji A przez cały czas lub podejmuje stosowne działania mające na celu ograniczenie ryzyka związanego z brakiem zgodności. Ustala i stosuje się procedury w celu zapoznania na czas wszystkich użytkowników z tego typu działaniami;
c) operator lotniska ustanawia i wdraża dla lotniska odpowiedni program zarządzania ryzykiem związanym z dziką zwierzyną;
d) operator lotniska zapewnia, że ruch pojazdów i osób w polu ruchu naziemnego i w pozostałych strefach operacyjnych jest skoordynowany z ruchem statków powietrznych w celu uniknięcia kolizji i uszkodzenia statków powietrznych;
e) operator lotniska zapewnia, że procedury ograniczające ryzyko związane z działalnością lotniska w czasie zimy, w niekorzystnych warunkach atmosferycznych, przy ograniczonej widoczności lub w nocy, jeśli ma zastosowanie, są ustanowione i wdrożone;
f) operator lotniska dokonuje uzgodnień z innymi odnośnymi organizacjami w celu zapewnienia nieprzerwanej zgodności z zasadniczymi wymaganiami dla lotnisk. Organizacje te obejmują, między innymi, operatorów statków
powietrznych, instytucje zapewniające służby żeglugi powietrznej, instytucje zapewniające obsługę naziemną oraz pozostałe organizacje, których działalność lub wyroby mogą mieć wpływ na bezpieczeństwo statków powietrznych;
g) operator lotniska, samodzielnie lub na podstawie umów z osobami trzecimi, zapewnia istnienie procedur zapewniających dostarczanie statkom powietrznym paliwa, które nie jest zanieczyszczone i odpowiada stosownej specyfikacji;
h) udostępnia się instrukcje obsługi technicznej lotniczych urządzeń naziemnych, znajdujące zastosowanie w praktyce i obejmujące zasady dotyczące obsługi technicznej i naprawy, informacje na temat serwisowania i usuwania usterek oraz procedury kontrolne;
i) operator lotniska ustanawia i wdraża plan awaryjny dla lotniska obejmujący sytuacje nadzwyczajne, jakie mogą wystąpić na lotnisku lub w jego otoczeniu; plan skoordynowany jest, odpowiednio, z miejscowym wspólnotowym planem awaryjnym;
j) operator lotniska zapewnia właściwe funkcjonowanie lotniskowych służb ratowniczo-gaśniczych. Służby te odpowiednio szybko reagują na zdarzenie lub wypadek i posiadają sprzęt, materiały gaśnicze i odpowiednią liczbę pracowników;
k) w zakresie działania i utrzymania lotniska jego operator korzysta wyłącznie z przeszkolonego i wykwalifikowanego personelu oraz wdraża i realizuje programy szkoleniowe zapewniające odpowiedni poziom kwalifikacji wszystkich pracowników;
l) operator lotniska zapewnia, że wszystkie osoby, którym zezwolono na dostęp bez eskorty do pola ruchy naziemnego lub pozostałych stref operacyjnych, zostały w tym celu odpowiednio przeszkolone i posiadają stosowne kwalifikacje;
m) pracownicy lotniczych służb ratowniczo-gaśniczych zostali odpowiednio przeszkoleni i posiadają kwalifikacje do pracy na lotnisku. Operator lotniska wdraża i realizuje programy szkoleniowe oraz kontrolne w celu zapewnienia stałego poziomu kwalifikacji tych pracowników; oraz
n) wszyscy pracownicy służb ratowniczo-gaśniczych, od których potencjalnie wymaga się udziału w akcjach ratunkowych w lotnictwie, poddają się okresowym badaniom lekarskim potwierdzającym ich kondycję zdrowotną
umożliwiającą im wykonywanie powierzonych zadań, z uwzględnieniem rodzaju działalności. Kondycja zdrowotna, obejmująca zarówno zdrowie psychiczne, jak i fizyczne, oznacza niewystępowanie żadnej choroby ani upośledzenia, które uniemożliwiałyby pracownikom:
(i) wykonywanie czynności niezbędnych do prowadzenia akcji ratunkowej;
(ii) wykonywanie w dowolnym czasie przydzielonych im zadań; lub
(iii) właściwe postrzeganie otoczenia.
2. Systemy zarządzania
a) Operator lotniska wdraża i utrzymuje system zarządzania w celu zapewnienia spełnienia niniejszych zasadniczych wymagań dotyczących lotnisk i stale dąży w sposób aktywny do poprawy bezpieczeństwa. System zarządzania obejmuje struktury organizacyjne, odpowiedzialność, zakres obowiązków, zasady i procedury.
b) System zarządzania obejmuje program zapobiegania wypadkom i incydentom lotniczym, w tym zgłaszanie zdarzeń oraz procesy analityczne. Analiza obejmuje podmioty wymienione w pkt 1 lit. f) powyżej, w zależności od sytuacji.
c) Operator lotniska opracowuje instrukcję lotniska i postępuje zgodnie z nią. Taka instrukcja zawiera wszelkie niezbędne wskazówki, informacje i procedury dotyczące lotniska, systemu zarządzania i personelu operacyjnego, umożliwiające mu wykonywanie obowiązków.
C - Otoczenie lotniska
1. Przestrzeń powietrzna wokół pola ruchu naziemnego lotniska jest chroniona przed wszelkimi przeszkodami, aby umożliwić operacje statków powietrznych na lotnisku bez stwarzania niedopuszczalnego zagrożenia spowodowanego pojawieniem się przeszkód wokół lotniska. Określa się zatem powierzchnie monitorowania przeszkód, wprowadza się
je i stale kontroluje w celu wykrycia jakiegokolwiek naruszenia.
a) Jakiekolwiek naruszenie tych powierzchni wymagać będzie przeprowadzenia oceny w celu stwierdzenia, czy obiekt stanowi niedopuszczalne zagrożenie. Każdy obiekt stanowiący niedopuszczalne zagrożenie usuwa się lub podejmuje się odpowiednie działania służące łagodzeniu jego negatywnych skutków, aby chronić statki powietrzne korzystające z lotniska.
b) Informacje o wszelkich pozostałych przeszkodach są publikowane i w zależności od sytuacji, oznacza się je, a w razie konieczności instaluje się na nich światła.
2. Zagrożenia związane z działalnością ludzką i korzystaniem z gruntów, takie jak, między innymi, wymienione poniżej, są monitorowane. Ryzyko nimi spowodowane podlega odpowiedniej ocenie i ograniczeniu:
a) każde zagospodarowanie gruntów lub zmiana ich sposobu użytkowania w strefie lotniska;
b) możliwość powstania turbulencji w związku z przeszkodami;
c) zastosowanie niebezpiecznych, mylących lub wprowadzających w błąd świateł;
d) efekt oślepiający spowodowany dużymi, wysoce odblaskowymi powierzchniami;
e) utworzenie stref mogących sprzyjać pojawieniu się dzikiej zwierzyny w otoczeniu pola ruchu naziemnego lotniska;
f) źródła niewidocznego promieniowania lub obecność ruchomych lub stałych przedmiotów, które mogą zakłócać skuteczną łączność lotniczą, systemy nawigacji i monitorowania lub negatywnie wpływać na ich działanie.
3. Ustanawia się miejscowy wspólnotowy plan awaryjny na wypadek wystąpienia sytuacji awaryjnych w strefie otaczającej lotnisko.
D - Pozostałe
Z wyjątkiem sytuacji awaryjnych związanych ze statkiem powietrznym, który zostaje skierowany na lotnisko zapasowe, lub w innych warunkach podanych dla każdego przypadku, lotnisko lub jego części nie są wykorzystywane przez statki powietrzne, dla których zasadniczo projekt lotniska i procedury operacyjne nie były przewidziane.
ZASADNICZE WYMAGANIA DOTYCZĄCE ATM/ANS ORAZ KONTROLERÓW RUCHU LOTNICZEGO
1. Korzystanie z przestrzeni powietrznej
a) Wszystkie statki powietrzne, z wyjątkiem tych zaangażowanych w działalność, o której mowa w art. 1 ust. 2 lit. a), we wszystkich fazach lotu lub w polu ruchu naziemnego lotniska, są eksploatowane zgodnie ze wspólnymi ogólnymi zasadami eksploatacji i wszelkimi obowiązującymi procedurami w zakresie korzystania z tej przestrzeni powietrznej.
b) Wszystkie statki powietrzne, z wyjątkiem tych zaangażowanych w działalność, o której mowa w art. 1 ust. 2 lit. a), są wyposażone w wymagane części składowe i odpowiednio eksploatowane. Części składowe stosowane w systemie ATM/ANS są również zgodne z wymogami pkt 3.
2. Obsługa
a) Informacje lotnicze i dane dla użytkowników przestrzeni powietrznej na potrzeby żeglugi powietrznej
(i) Dane stosowane jako źródło informacji lotniczej są odpowiedniej jakości, kompletne i aktualne i przekazuje się je na czas.
(ii) Informacje lotnicze są dokładne, kompletne, aktualne, jednoznaczne i rzetelne, w formie odpowiadającej użytkownikom.
(iii) Udostępnianie informacji lotniczych użytkownikom przestrzeni powietrznej odbywa się punktualnie oraz informacje te są pewne i przekazuje się je kanałami łączności zabezpieczonymi przed ingerencją i korupcją.
b) Informacje meteorologiczne
(i) Dane stosowane jako źródło meteorologicznej informacji lotniczej są odpowiedniej jakości, kompletne i aktualne.
(ii) Meteorologiczne informacje lotnicze są, w możliwie największym zakresie, precyzyjne, kompletne, aktualne, rzetelne i jednoznaczne w celu sprostania potrzebom użytkowników przestrzeni powietrznej.
(iii) Udostępnianie meteorologicznych informacji lotniczych użytkownikom przestrzeni powietrznej odbywa się punktualnie oraz informacje te są pewne i przekazuje się je kanałami łączności zabezpieczonymi przed ingerencją i korupcją.
c) Służby ruchu lotniczego
(i) Dane służące zapewnianiu służb ruchu lotniczego są prawidłowe, kompletne i aktualne.
(ii) Służby ruchu lotniczego są odpowiednio precyzyjne, kompletne, aktualne i jednoznaczne w celu sprostania potrzebom użytkowników przestrzeni powietrznej w zakresie bezpieczeństwa.
(iii) Automatyczne narzędzia dostarczające użytkownikom informacji lub wskazówek są odpowiednio projektowane,
produkowane i utrzymywane w celu zapewnienia zgodności ze swoim przeznaczeniem.
(iv) Służby kontroli ruchu lotniczego oraz związane z nimi procesy zapewniają odpowiednią separację pomiędzy statkami powietrznymi i, w miarę potrzeb, pomagają w ochronie przed przeszkodami i pozostałymi zagrożeniami lotniczymi oraz zapewniają bezzwłoczną i terminową koordynację ze wszystkimi użytkownikami oraz sąsiednimi rejonami przestrzeni powietrznej.
(v) Łączność pomiędzy służbą ruchu lotniczego a statkiem powietrznym oraz pomiędzy odpowiednimi służbami kontroli ruchu lotniczego jest terminowa, czytelna, prawidłowa, jednoznaczna, chroniona przed zakłóceniami, powszechnie rozumiana i, w stosownych przypadkach, uznawana przez wszystkie zainteresowane podmioty.
(vi) Ustanawia się środki pozwalające na wykrycie ewentualnych zagrożeń oraz, w razie konieczności, uruchamia się skutecznie akcję poszukiwawczo-ratowniczą. Środki te obejmują przynajmniej odpowiednie mechanizmy alarmowe, działania i procedury koordynujące, zasoby i personel pozwalające na skuteczne zabezpieczenie obszaru odpowiedzialności.
d) Służby łączności
Służby łączność osiągają i zachowują odpowiedni poziom skuteczności w zakresie ich dostępności, spójności, ciągłości i terminowości obsługi. Służby te są szybkie i chronione przed korupcją.
e) Służby nawigacji
Służby nawigacji osiągają i zachowują odpowiedni poziom skuteczności w odniesieniu do informacji w zakresie naprowadzania, pozycjonowania oraz, w miarę możliwości, czasu. Kryteria skuteczności obejmują dokładność, spójność, dostępność i ciągłość służb.
f) Służby dozorowania
Służby dozorowania określają odpowiednią pozycję statku powietrznego w locie i pozostałych statków powietrznych oraz pojazdów naziemnych na terenie lotniska, z odpowiednią skutecznością w zakresie dokładności, spójności, ciągłości i prawdopodobieństwa wykrycia.
g) Zarządzanie przepływem ruchu lotniczego
W taktycznym zarządzaniu przepływem ruchu lotniczego na poziomie wspólnotowym wykorzystuje się i dostarcza wystarczająco precyzyjne i aktualne informacje dotyczące wielkości i charakteru planowanego ruchu lotniczego, mające wpływ na zapewnianie służb, oraz koordynuje i negocjuje zmiany tras lub opóźnienia w przepływie ruchu, aby ograniczyć ryzyko wystąpienia sytuacji przeciążenia w powietrzu lub na lotniskach.
h) Zarządzanie przestrzenią powietrzną
Wyznaczenie określonych rejonów przestrzeni powietrznej do konkretnego wykorzystania jest monitorowane, koordynowane i ogłaszane w odpowiednim czasie, aby ograniczyć ryzyko utraty separacji między statkami powietrznymi we wszystkich okolicznościach.
i) Projektowanie przestrzeni powietrznej
Struktura przestrzeni powietrznej i procedury lotów są odpowiednio projektowane, testowane i zatwierdzane, zanim zostaną oddane do użytku i będą wykorzystywane przez statki powietrzne.
3. Systemy i części składowe
a) Przepisy ogólne
Systemy ATM/ANS i części składowe przekazujące związane z nimi informacje z i do statku powietrznego oraz na ziemi są prawidłowo projektowane, produkowane, instalowane, utrzymywane i obsługiwane w sposób zapewniający ich działanie zgodne z przeznaczeniem.
b) Integralność, skuteczność i wiarygodność systemów i części składowych
Integralność i skuteczność w zakresie bezpieczeństwa systemów i ich części składowych, niezależnie od tego, czy znajdują się na pokładzie statku powietrznego, na ziemi lub w przestrzeni powietrznej, powinna być zgodna z ich przeznaczeniem. Powinny one spełniać wymagany poziom parametrów eksploatacyjnych dla wszystkich przewidywalnych warunków operacyjnych i dla całego ich okresu żywotności.
c) Konstrukcja systemów i części składowych
(i) Systemy i części składowe projektuje się tak, by spełniały obowiązujące wymogi w zakresie bezpieczeństwa.
(ii) Systemy i części składowe, traktowane łącznie, oddzielnie i w stosunku do siebie nawzajem, konstruuje się w taki sposób, aby zachodziła odwrotna zależność pomiędzy prawdopodobieństwem, że jakiekolwiek uszkodzenie będzie skutkowało awarią całego systemu, a intensywnością jego skutków dla bezpieczeństwa służb.
(iii) Systemy i części składowe, traktowane pojedynczo i w połączeniu ze sobą, projektuje się w sposób uwzględniający ograniczenia związane z umiejętnościami i możliwościami człowieka.
(iv) Systemy i części składowe projektuje się w sposób zabezpieczający je przed niezamierzoną szkodliwą interakcją z elementami zewnętrznymi.
(v) Informacje potrzebne do wyprodukowania, zainstalowania, eksploatacji i obsługi technicznej systemów i części składowych, jak również informacje dotyczące niebezpiecznych warunków przekazuje się pracownikom w jasny, spójny i jednoznaczny sposób.
d) Ciągłość poziomu obsługi
Poziomy bezpieczeństwa systemów i części składowych są utrzymywane podczas obsługi i podczas wprowadzania wszelkich zmian w obsłudze.
4. Kwalifikacje kontrolerów ruchu lotniczego
a) Przepisy ogólne
Osoba podejmująca szkolenie w charakterze kontrolera ruchu lotniczego lub praktykanta-kontrolera ruchu lotniczego jest dostatecznie wykształcona oraz dojrzała fizycznie i psychicznie, aby móc zdobyć, zachować i zaprezentować odpowiednią wiedzę teoretyczną i umiejętności praktyczne.
b) Wiedza teoretyczna
(i) Kontroler ruchu lotniczego zdobywa i utrzymuje poziom wiedzy stosowny do pełnionych funkcji i do ryzyka związanego z danym rodzajem działalności.
(ii) Fakt zdobycia i zachowania wiedzy teoretycznej potwierdza się podczas szkolenia w formie oceny dokonywanej na bieżąco lub w drodze egzaminów.
(iii) Należy utrzymywać odpowiedni poziom wiedzy teoretycznej. Spełnienie tego wymogu udowadnia się w drodze regularnych ocen lub egzaminów. Częstotliwość egzaminów jest proporcjonalna do poziomu ryzyka związanego z daną działalnością.
c) Umiejętności praktyczne
(i) Kontroler ruchu lotniczego zdobywa i utrzymuje poziom umiejętności praktycznych stosowny do pełnionych funkcji. Umiejętności te są proporcjonalne do ryzyka związanego z danym rodzajem działalności i - jeśli wymagają tego pełnione funkcje - dotyczą przynajmniej:
i. procedur operacyjnych;
ii. specyficznych aspektów zadań;
iii. sytuacji nadzwyczajnych lub awaryjnych; oraz
iv. czynnika ludzkiego.
(ii) Kontroler ruchu lotniczego wykazuje się umiejętnością realizowania odpowiednich procedur i zadań z biegłością odpowiednią do pełnionych funkcji.
(iii) Kontroler ruchu lotniczego utrzymuje swoje umiejętności praktyczne na odpowiednim poziomie. Spełnienie tego wymogu udowadnia się w drodze regularnych ocen. Częstotliwość tych ocen jest proporcjonalna do kompleksowości i poziomu ryzyka związanego z daną działalnością i wykonywanymi zadaniami.
d) Umiejętności językowe
(i) Kontroler ruchu lotniczego wykazuje się umiejętnością posługiwania się w mowie językiem angielskim i jego rozumienia, w zakresie umożliwiającym skuteczną komunikację w formie wyłącznie głosowej (za pośrednictwem
telefonu i radiotelefonu) oraz w bezpośrednich kontaktach, odnoszącą się do konkretnych i związanych z pracą spraw, w tym w sytuacjach awaryjnych.
(ii) W razie konieczności, na potrzeby obsługi ATS w określonym rejonie przestrzeni powietrznej, kontroler ruchu lotniczego posługuje się także w mowie i rozumie język(-i) danego kraju w zakresie określonym powyżej.
e) Symulatory treningowe (STD)
W przypadku korzystania z STD na potrzeby praktycznych szkoleń w zakresie świadomości sytuacyjnej i czynnika ludzkiego lub w celu wykazania, że umiejętności te zostały nabyte lub utrzymane, STD charakteryzuje się poziomem skuteczności umożliwiającym odpowiednią symulację środowiska pracy oraz sytuacje stosowne do realizowanego szkolenia.
f) Kurs szkoleniowy
(i) Szkolenie przeprowadzi się w formie kursu obejmującego wiedzę teoretyczną i praktyczną, w tym, w stosownych przypadkach, w formie szkolenia na STD.
(ii) Dla każdego rodzaju szkolenia jest opracowywany i zatwierdzany kurs.
g) Instruktorzy
(i) Instruktaż teoretyczny prowadzą odpowiednio wykwalifikowani instruktorzy. Powinni oni:
i. posiadać odpowiednią wiedzę z dziedziny stanowiącej przedmiot szkolenia; oraz
ii. wykazać się umiejętnością korzystania z odpowiednich technik instruktażowych.
(ii) Instruktaż w zakresie umiejętności praktycznych prowadzony jest przez odpowiednio wykwalifikowanych instruktorów, którzy:
i. spełniają wymagania dotyczące poziomu wiedzy teoretycznej i doświadczenia, stosownie do prowadzonego szkolenia;
ii. wykazali się umiejętnością nauczania i korzystania z odpowiednich technik instruktażowych;
iii. przećwiczyli techniki szkoleniowe w procedurach będących przedmiotem planowanego szkolenia; oraz
iv. przechodzą regularne szkolenia odświeżające wiedzę w celu zachowania kompetencji instruktażowych.
(iii) Instruktorzy w zakresie umiejętności praktycznych są także kontrolerami ruchu lotniczego lub mają uprawnienia do pełnienia tej funkcji.
h) Oceniający
(i) Osoby odpowiedzialne za ocenę umiejętności kontrolerów ruchu lotniczego:
i. wykazują się umiejętnością oceny pracy kontrolerów ruchu lotniczego oraz przeprowadzania testów i kontroli w tym zakresie; oraz
ii. przechodzą regularne szkolenia odświeżające wiedzę, po to, by stosować aktualne standardy oceny.
(ii) Oceniający w zakresie umiejętności praktycznych są także kontrolerami ruchu lotniczego w dziedzinach będących przedmiotem prowadzonej oceny.
i) Kondycja zdrowotna kontrolera ruchu lotniczego
(i) Kryteria zdrowotne
i. Wszyscy kontrolerzy ruchu lotniczego muszą pozytywnie przechodzić okresowe badania lekarskie dopuszczające ich do wykonywania powierzonych zadań. Spełnienie tego wymogu wykazuje się w drodze odpowiedniej
oceny uwzględniającej ewentualne pogorszenie się stanu psychicznego i fizycznego wraz
z wiekiem.
ii. Wykazanie się kondycją zdrowotną, obejmującą zdrowie psychiczne i fizyczne, obejmuje wykazanie braku jakiegokolwiek schorzenia lub upośledzenia, które uniemożliwiałoby osobie zapewnianie służby kontroli ruchu lotniczego (ATC):
- prawidłowe wykonywanie koniecznych zadań w zakresie ATC,
- wykonywanie w każdym czasie przydzielonych mu zadań, lub
- właściwe postrzeganie swojego otoczenia.
(ii) W przypadku gdy nie można w pełni wykazać kondycji zdrowotnej, możliwe jest zastosowanie środków zmniejszających zagrożenie, zapewniających równoważny poziom bezpieczeństwa.
5. Instytucje zapewniające służby oraz organizacje szkoleniowe
a) Zapewnianie służb ma miejsce jedynie w przypadku spełnienia następujących warunków:
(i) instytucja zapewniająca służby dysponuje, bezpośrednio lub pośrednio w drodze umów, środkami niezbędnymi
do zapewniania służb w danej skali i w danym zakresie. Środki te obejmują między innymi: systemy, zaplecze, w tym zasilanie w energię, strukturę zarządzania, personel, wyposażenie i jego obsługę techniczną, dokumentację zadań, obowiązków i procedur, dostęp do odpowiednich danych i archiwum;
instytucja zapewniająca służby opracowuje i aktualizuje instrukcje zarządzania i eksploatacji związane
z zapewnianiem służb oraz działa zgodnie z tymi instrukcjami. Instrukcje te muszą zawierać wszelkie
niezbędne wskazówki, informacje i procedury dotyczące działalności operacyjnej, systemu zarządzania i personelu operacyjnego umożliwiające mu wykonywanie obowiązków;
(iii) instytucja zapewniająca służby wdraża i utrzymuje system zarządzania ryzykiem zapewniający zgodność z zasadniczymi wymaganiami określonymi w niniejszym załączniku i nieprzerwanie aktywnie doskonali ten system;
(iv) instytucja zapewniająca służby korzysta wyłącznie z odpowiednio wykwalifikowanego i przeszkolonego personelu oraz wdraża i realizuje programy szkoleniowe i kontrolne dla pracowników;
(v) instytucja zapewniająca służby ustanawia oficjalne relacje ze wszystkimi pozostałymi podmiotami uczestniczącymi w zapewnianiu służb w celu zapewnienia zgodności z zasadniczymi wymaganiami;
(vi) instytucja zapewniająca służby ustanawia i wdraża plan awaryjny na wypadek zagrożenia i sytuacji nadzwyczajnych,
jakie mogą wystąpić w związku z zapewnianymi przez nie służbami;
(vii) instytucja zapewniająca służby opracowuje i utrzymuje program zapobiegania wypadkom i incydentom lotniczym oraz program bezpieczeństwa, w tym program zgłaszania zdarzeń i rozpatrywania zdarzeń, z których system zarządzania korzysta, aby przyczynić się do realizacji celu, jakim jest ciągła poprawa bezpieczeństwa; oraz
(viii) instytucja zapewniająca służby podejmuje działania mające na celu sprawdzenie w każdej chwili zgodności wszelkich systemów i części składowych przez nią wykorzystywanych z wymogami bezpieczeństwa.
b) Zapewnianie służb ATC ma miejsce jedynie w przypadku spełnienia następujących warunków:
(i) w celu zapobiegania zmęczeniu pracowników zapewniających służby ATC stosuje się system dyżurów. System
dyżurów musi obejmować czas służby, czas pracy i dostosowane okresy odpoczynku. Wprowadzając do systemu dyżurów ograniczenia, uwzględnia się wszystkie istotne czynniki powodujące zmęczenie,
w szczególności takie, jak brak snu, zakłócenia rytmu dobowego, godziny nocne, sumaryczny czas służby
w danych okresach czasu, a także podział wyznaczonych zadań pomiędzy pracowników;
(ii) zapobieganie stresowi pracowników zapewniających służby ATC jest realizowane za pomocą programów edukacyjnych i prewencyjnych;
(iii) instytucja zapewniająca służby ATC wprowadza w życie procedury służące weryfikacji, czy zdolności
poznawcze pracowników zapewniających służby ATC nie uległy pogorszeniu lub czy ich kondycja zdrowotna nie jest niedostateczna;
(iv) w procesie planowania i w swojej działalności instytucja zapewniająca służby ATC bierze pod uwagę operacyjne i techniczne ograniczenia, a także zasady dotyczące czynnika ludzkiego.
c) Zapewnianie służb łączności, nawigacji lub dozorowania ma miejsce jedynie w przypadku spełnienia następujących warunków: instytucja zapewniająca służby na bieżąco informuje odpowiednich użytkowników przestrzeni powietrznej i organy ATS o stanie operacyjnym (i jego zmianach) zapewnianych przez nie służb na potrzeby ATS.
d) Organizacje szkoleniowe
Organizacja szkoleniowa prowadząca szkolenia pracowników zapewniających służby ATC spełnia następujące wymagania:
(i) dysponowanie wszelkimi środkami niezbędnymi do wypełnienia całości obowiązków związanych z prowadzoną przez siebie działalnością. Do środków tych należą między innymi: zaplecze, personel, wyposażenie, metodologia, dokumentacja zadań, opis funkcji i procedur, dostęp do odnośnych danych i archiwum;
(ii) wprowadzenie i utrzymywanie systemu zarządzania dotyczącego bezpieczeństwa i norm szkoleniowych oraz dążenie do ciągłego doskonalenia tego systemu; oraz
(iii) w razie konieczności zawarcie porozumienia z innymi właściwymi instytucjami, aby zapewnić ciągłą zgodność z zasadniczymi wymaganiami."
źródło : ULC
EGNOS - europejska nawigacja satelitarna
1 października 2009 roku Komisja Europejska uruchomiła powszechnie dostępne usługi europejskiej nawigacji satelitarnej nazwanej EGNOS czyli European Geostationary Navigation Overlay Service. EGNOS to wkład Europy w rozwój globalnego systemu nawigacji satelitarnej GNSS. Z EGNOS'u nieodpłatnie mogą korzystać zarówno instytucje, jak i osoby prywatne. Dzięki systemowi EGNOS zwiększy się dokładność nawigacji satelitarnej w Europie. Dotychczas stosowany system GPS miał margines błędu rzędu 10 metrów, teraz ulegnie on redukcji do 2 metrów. Zdaniem przedstawicieli Komisji Europejskiej nowy system będzie przydatny w wielu dziedzinach życia m.in. w rolnictwie i transporcie. Po uzyskaniu stosownych certyfikatów system będzie mógł być wykorzystywany także w transporcie lotniczym.
System EGNOS jest „nakładką ulepszającą" (z ang. overlay augmentation) na amerykański GPS (Global Positioning System) i rosyjski GLONASS ГЛОНАСС (ГЛОбальная НАвигационная Спутниковая Система), mającą tak poprawić dokładność, dostępność, ciągłość i wiarygodność tych systemów, by spełniał wymogi żeglugi powietrznej. System stworzono w oparciu o transpondery umieszczone na trzech satelitach geostacjonarnych : Inmartsat III AOR-E (Atlantic Ocean Region - East - 15,5°W) (PRN 120), Inmartsat III IOR-W (Indian Ocean Region - West -25°E) (PRN 126) oraz ESA Artemis (Advanced Relay Technology Mission - 21,5°E) (PRN 124). Swym zasięgiem system obejmuje terytoria większości państw europejskich. W przyszłości przewiduje się rozszerzenie zasięgu geograficznego działania systemu EGNOS na obszary poza europejskie np. Afrykę Północną. Komisja Europejska zobowiązała się do długofalowego finansowania działalności EGNOS.
"EGNOS Introduction to The European Eastern Region" to międzynarodowy projekt, w ramach którego na jednym z polskich lotnisk wdrożone zostaną procedury lądowania oparte o system nawigacji satelitarnej EGNOS. Do tego celu wykorzystane zostaną samoloty general aviation. Projekt ma wykazać, czy wykorzystanie nawigacji satelitarnej przy operacjach lotniczych spełnia normy ICAO. Zgodnie z rozporządzeniem o jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej ENGOS uzyska stosowne certyfikaty pozwalające na jego stosowanie w ruchu lotniczym, a także w innych dziedzinach, gdzie bezpieczeństwo ma kluczowe znaczenie. System satelitarny, może być uznany za zdolny do operacyjnej obsługi żeglugi powietrznej, gdy gwarantuje: dokładność (accuracy), dostępność (availability), ciągłość (continuity of service) i wiarygodność (integrity).Na bazie tego systemu do połowy 2010 r. powinna powstać również platforma usługowa ratowania życia ludzkiego pod nazwą „Safety-of-Life". Usługa ta ma na celu zagwarantowanie, aby w przypadku awarii systemu każdy użytkownik otrzymywał przed upływem sześciu sekund odpowiednie ostrzeżenie. Usługi świadczone na zasadach komercyjnych są obecnie testowane i zostaną udostępnione również w roku 2010.
Systemy nawigacji satelitarnej wykorzystane będą także w projekcie "HEDGE" „Helicopters Deploy GNSS in Europe" wdrażanym przez PAŻP przy współpracy firm z kilku europejskich państw: Anglii, Hiszpanii, Francji, Grecji i Szwajcarii. W ramach projektu PAŻP przygotowuje procedury oraz wykonuje loty demonstracyjne w oparciu o wskazania satelitarnych systemów nawigacyjnych. W efekcie ma powstać nowa procedura lądowania APV czyli tzw. pionowe podejście dla helikopterów i lotnictwa ogólnego.
W ramach projektu "ACCEPTA" przeprowadzona zostanie legislacja pozwalająca na wprowadzenie systemu EGNOS na wskazanych polskich lotniskach. Dzięki dofinansowaniu ze środków Komisji Europejskiej możliwe będzie wyposażenie samolotów rejsowych wybranej linii lotniczej w urządzenia pokładowe pozwalające korzystać z EGNOS.
W przyszłości żegluga powietrzna w oparciu o GNSS, w tym EGNOS, umożliwi latanie bez uwzględniania dróg lotniczych. Ułatwi to kontroli ruchu lotniczego obsługę zwiększającego się ruchu lotniczego, redukując jednocześnie infrastrukturę naziemną. Zapewni redukcję czasu lotu, jak i zużycia paliwa, a tym samym zmniejszenie zanieczyszczeń powietrza.
Polska Agencja Żeglugi Powietrznej aktywnie działa na rzecz wdrożenia systemu EGNOS w krajach Europy Wschodniej. Uczestniczy w trzech unijnych projektach z tym związanych. Wkrótce na stronie PAŻP uruchomiony zostanie odrębny serwis informacyjny poświęcony EGNOS, działalności PAŻP w zakresie nawigacji satelitarnej GNSS oraz link do surowych danych z odbiorników GNSS gromadzonych serwerze PAŻP.
źródło : PAŻP
PRNAV w Warszawie
17 grudnia 2009 roku w TMA Warszawa zostaną wprowadzone procedury precyzyjnej nawigacji obszarowej P-RNAV. Celem projektu, jest między innymi zwiększenie przepustowości przepływów ruchu lotniczego, podniesienie dokładności nawigacji, optymalizacja profili zniżania i wznoszenia. Wśród pozytywów, jest także zmniejszenie negatywnego oddziaływania ruchu lotniczego na środowisko. Ponadto, modyfikacja organizacji przepływu ruchu jest niezbędna w związku z EURO 2012.
Technicznie, lot zgodny z procedurami P-RNAV polega na poruszaniu się po dokładnie wyznaczonych punktach (fix) wprowadzonych wcześniej do pokładowej bazy danych sprzężonej z autopilotem, GPSem oraz innymi "czujnikami" pozycji, jak na przykład DME. Samoloty wyposażone w certyfikowane systemy nawigacyjne w planie lotu, w sekcji wyposażenia wpisują literę "P". PAŻP zaapelowała do wszystkich pilotów statków powietrznych dostosowanych do nawigacji według P-RNAV, by nie zapominali wpisywać tej litery w planach lotów.
Historia P-RNAV w TMA Warszawa, rozpoczęła się powołaniem 31 grudnia 2007 roku programu "Wdrożenia P-RNAV i CDA (Continuous Descent Approach) w TMA Warszawa". Prace koncepcyjne zakończyły się we wrześniu 2008 roku. Scenariusze tras P-RNAV, zostały przetestowane w ośrodku Eurocontrol (CRDS Budapeszt). We wrześniu 2009 roku, zakończono fazę projektową polegającą na wykonaniu obloty inspekcyjnego procedur, sprawdzeniu pola radionawigacyjnego oraz rozpoczęto przygotowanie do wdrożenia operacyjnego.
Głównym beneficjentem procedur precyzyjnej nawigacji obszarowej jest ruch komercyjny (nie znamy jednak konkretnych liczb o ile zwiększy się przepustowość TMA Warszawa). Szacuje się że około 75% samolotów i ich załóg jest przygotowana do stosowania procedur nawigacji obszarowej. Podsumowując, w związku w wprowadzeniem nowych procedur, zaistniała możliwość "ściśnięcia" struktur przestrzeni powietrznych. TMA Warszawa zostanie z grudniem bieżącego roku zmniejszona, czego korzyści odczują piloci lotnictwa ogólnego. Wprowadzenie nowych procedur umożliwiło Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej dokonanie kilku innych istotnych zmian, które opisujemy poniżej.
Zmiany przestrzeni powietrznej TMA EPWA i TMA EPLL
Istotną, zmianą jest znaczące zmniejszenie TMA Warszawa. Zyski, jeśli chodzi o przestrzeń, to zmniejszenie TMA od strony zachodniej o około 35 kilometrów i od wschodniej o mniej więcej 15 km. Nastąpią pewne - niewielkie - zmiany TMA od strony południowej której dolna granica została podniesiona z 5500ft do 6500ft. Modyfikacji ulegnie również górna granica ATZ Radom z 3500ft do 5500ft. Południowo-wschodni segment TMA Warszawa został przeznaczony do usunięcia. Po prowadzeniu nowych procedur, niewielki segment TMA E (kłopotliwy z uwagi na zwężenie potoków ruchu GA w okolicach VOR WAR) zniknie całkowicie. Polska Agencja Żeglugi Powietrznej wystąpiła już do Ministerstwa Środowiska poprzez Ministra Infrastruktury o zmianę południowej granicy Parku Narodowego Kampinos.
TMA Łódź czekają stosunkowo niewielkie zmiany. Po północnej stronie zostanie dodana w kształcie trójkąta, niewielka przestrzeń od 5500 ft zapewniająca realizację procedury SID z EPWA oraz dolot do lotniska EPLL. Dodatkowo nastąpi oddelegowanie niewielkiej części segmentu zachodniej części TMA Warszawa do TMA Łódź.
Zmiany TSA, TRA i MATZ
Zlikwidowane zostaną TSA27, TSA28 oraz TSA29. Ich miejsce zajmą dodatkowe sektory TSA 45 przeznaczone dla Aeroklubu Warszawskiego, z podniesionymi górnymi granicami pionowymi, co powinno ułatwić wykonywanie lotów szybowcowych i skoków spadochronowych. Pozostawienie TSA (przy generalnej tendencji zamiany istniejących TSA w bardziej elastyczne strefy TRA) PAŻP motywuje koniecznością szybkiego wycofania statków powietrznych z tego rejonu, w przypadku zmiany kierunku podejść na lotnisku Warszawa Okęcie. W przypadku ruchu na RWY15 EPWA, ruch na Babicach może liczyć się z pewnymi ograniczeniami. Zyski zostały zobrazowane na schemacie poniżej.
Zgodność z procedurami ICAO, wymusiła na lotnisku Mińsk Mazowiecki powiększenie jego przestrzeni MATZ. Podobne zmiany zostały wprowadzone w Dęblinie i Radomiu, a także na innych lotniskach wojskowych. Aktualnie są prowadzone rozmowy, aby leżącą pod MATZ Mińska strefę TSA38 zamienić na TRA, jednak do dnia dzisiejszego nie podjęto żadnych decyzji. Po południowo-wschodniej części MATZ Mińska, dodano TSA 38E od GND do 2000ft, przez co większość operacji z tego lotniska będzie wykonywanych bliżej - bez konieczności dolotu. W zamian strona wojskowa obiecała mniejszą liczbę zamówień tras MRT oraz rezerwacji TSA 02 od GND
W związku ze zmianami kształtu TMA Warszawa, modyfikacji uległa strefa RMZ (Radio Mandatory Zone).
Konferencja dotycząca wprowadzenia procedur P-RNAV oraz CDA odbyła się 6 października 2009 roku w siedzibie Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej. Dziękujemy dyrektorowi Leszkowi Gołąb oraz osobom odpowiedzialnym za wdrożenie procedur P-RNAV w PAŻP, za umożliwienie dostępu do niniejszych materiałów.
Właścicielem grafik jest Polska Agencja Żeglugi Powietrznej. Opublikowane treści tekstowe i graficzne mają charakter informacyjny i nie mogą być wykorzystywane do celów operacyjnych.
źródło : dlapilota.pl źródło : pl
Historia P-RNAV w TMA Warszawa, rozpoczęła się powołaniem 31 grudnia 2007 roku programu "Wdrożenia P-RNAV i CDA (Continuous Descent Approach) w TMA Warszawa". Prace koncepcyjne zakończyły się we wrześniu 2008 roku. Scenariusze tras P-RNAV, zostały przetestowane w ośrodku Eurocontrol (CRDS Budapeszt). We wrześniu 2009 roku, zakończono fazę projektową polegającą na wykonaniu obloty inspekcyjnego procedur, sprawdzeniu pola radionawigacyjnego oraz rozpoczęto przygotowanie do wdrożenia operacyjnego.
Głównym beneficjentem procedur precyzyjnej nawigacji obszarowej jest ruch komercyjny (nie znamy jednak konkretnych liczb o ile zwiększy się przepustowość TMA Warszawa). Szacuje się że około 75% samolotów i ich załóg jest przygotowana do stosowania procedur nawigacji obszarowej. Podsumowując, w związku w wprowadzeniem nowych procedur, zaistniała możliwość "ściśnięcia" struktur przestrzeni powietrznych. TMA Warszawa zostanie z grudniem bieżącego roku zmniejszona, czego korzyści odczują piloci lotnictwa ogólnego. Wprowadzenie nowych procedur umożliwiło Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej dokonanie kilku innych istotnych zmian, które opisujemy poniżej.
Zmiany przestrzeni powietrznej TMA EPWA i TMA EPLL
Istotną, zmianą jest znaczące zmniejszenie TMA Warszawa. Zyski, jeśli chodzi o przestrzeń, to zmniejszenie TMA od strony zachodniej o około 35 kilometrów i od wschodniej o mniej więcej 15 km. Nastąpią pewne - niewielkie - zmiany TMA od strony południowej której dolna granica została podniesiona z 5500ft do 6500ft. Modyfikacji ulegnie również górna granica ATZ Radom z 3500ft do 5500ft. Południowo-wschodni segment TMA Warszawa został przeznaczony do usunięcia. Po prowadzeniu nowych procedur, niewielki segment TMA E (kłopotliwy z uwagi na zwężenie potoków ruchu GA w okolicach VOR WAR) zniknie całkowicie. Polska Agencja Żeglugi Powietrznej wystąpiła już do Ministerstwa Środowiska poprzez Ministra Infrastruktury o zmianę południowej granicy Parku Narodowego Kampinos.
TMA Łódź czekają stosunkowo niewielkie zmiany. Po północnej stronie zostanie dodana w kształcie trójkąta, niewielka przestrzeń od 5500 ft zapewniająca realizację procedury SID z EPWA oraz dolot do lotniska EPLL. Dodatkowo nastąpi oddelegowanie niewielkiej części segmentu zachodniej części TMA Warszawa do TMA Łódź.
Zmiany TSA, TRA i MATZ
Zlikwidowane zostaną TSA27, TSA28 oraz TSA29. Ich miejsce zajmą dodatkowe sektory TSA 45 przeznaczone dla Aeroklubu Warszawskiego, z podniesionymi górnymi granicami pionowymi, co powinno ułatwić wykonywanie lotów szybowcowych i skoków spadochronowych. Pozostawienie TSA (przy generalnej tendencji zamiany istniejących TSA w bardziej elastyczne strefy TRA) PAŻP motywuje koniecznością szybkiego wycofania statków powietrznych z tego rejonu, w przypadku zmiany kierunku podejść na lotnisku Warszawa Okęcie. W przypadku ruchu na RWY15 EPWA, ruch na Babicach może liczyć się z pewnymi ograniczeniami. Zyski zostały zobrazowane na schemacie poniżej.
Zgodność z procedurami ICAO, wymusiła na lotnisku Mińsk Mazowiecki powiększenie jego przestrzeni MATZ. Podobne zmiany zostały wprowadzone w Dęblinie i Radomiu, a także na innych lotniskach wojskowych. Aktualnie są prowadzone rozmowy, aby leżącą pod MATZ Mińska strefę TSA38 zamienić na TRA, jednak do dnia dzisiejszego nie podjęto żadnych decyzji. Po południowo-wschodniej części MATZ Mińska, dodano TSA 38E od GND do 2000ft, przez co większość operacji z tego lotniska będzie wykonywanych bliżej - bez konieczności dolotu. W zamian strona wojskowa obiecała mniejszą liczbę zamówień tras MRT oraz rezerwacji TSA 02 od GND
W związku ze zmianami kształtu TMA Warszawa, modyfikacji uległa strefa RMZ (Radio Mandatory Zone).
Konferencja dotycząca wprowadzenia procedur P-RNAV oraz CDA odbyła się 6 października 2009 roku w siedzibie Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej. Dziękujemy dyrektorowi Leszkowi Gołąb oraz osobom odpowiedzialnym za wdrożenie procedur P-RNAV w PAŻP, za umożliwienie dostępu do niniejszych materiałów.
Właścicielem grafik jest Polska Agencja Żeglugi Powietrznej. Opublikowane treści tekstowe i graficzne mają charakter informacyjny i nie mogą być wykorzystywane do celów operacyjnych.
źródło : dlapilota.pl źródło : pl
Lotem VFR bez granic
Urząd Lotnictwa Cywilnego przekazał do konsultacji społecznych projekt Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2008 r. w sprawie przepisów ruchu lotniczego. Celem nowelizacji rozporządzenia jest zharmonizowanie działań władz lotnictwa cywilnego oraz państw sąsiadujących w zakresie zwolnienia z obowiązku składania planów lotu przez statki powietrzne wykonujące loty VFR w przestrzeni powietrznej niekontrolowanej z przekraczaniem granicy państwowej z krajami obszaru Schengen.
Powyższa kwestia jest już od dłuższego czasu przedmiotem rozważań podczas międzynarodowych spotkań na różnych poziomach zarządzania lotnictwa cywilnego w Europie, m.in. na Europejskich Konferencjach Lotnictwa Cywilnego (ECAC), stałych komitetach i grupach roboczych oraz seminariach Europejskiej Organizacji do Spraw Bezpieczeństwa Żeglugi Powietrznej (EUROCONTROL). Dążenia gremiów ogólnego lotnictwa cywilnego i coraz szerszej rzeszy właścicieli małych statków powietrznych pochodzących z krajów obszaru Schengen doprowadziły do wprowadzania odstępstw do Konwencji o międzynarodowym lotnictwie cywilnym w przedmiotowej sprawie. Zmiany takie zostały już wprowadzone przez władze lotnictwa cywilnego państw sąsiadujących: Niemiec i Czech. Są również przygotowywane przez Słowację. Przepisy te pozwalają na wloty w niekontrolowaną przestrzeń powietrzną (najczęściej przestrzeń G) statków powietrznych z państw sąsiadujących obszaru Schengen wykonujących loty wg przepisów z widocznością (VFR). Tym samym Niemcy i Czechy (w najbliższej przyszłości Słowacja) stworzyły już możliwość wlotu w ich przestrzeń powietrzną m.in. polskich statków powietrznych, spełniających ww. warunki lotu, bez konieczności składania planów lotu.
Projektowany termin wejścia w życie rozporządzenia uwarunkowany jest - zgodnie z Załącznikiem 15 do Konwencji - terminem publikacji AIRAC (Aeronautical Information Regulation And Control), który w przypadku dużej zmiany wynosi 56 dni. Projekt rozporządzenia nie podlega notyfikacji zgodnie z trybem przewidzianym w przepisach dotyczących sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych oraz nie wymaga przedstawienia właściwym instytucjom i organom Unii Europejskiej lub Europejskiemu Bankowi Centralnemu. Regulacja jest zgodna z prawem Unii Europejskiej.
źródło:ULC
Rusza Ośrodek Szkolenia Lotniczego Służb Ruchu Lotniczego w Dęblinie
Prezes Urzędu Lotnictwa Cywilnego Grzegorz Kruszyński wydał certyfikat dla Ośrodka Szkolenia Lotniczego wchodzącego w skład Wyższej Szkoły Oficerskiej Sił Powietrznych w Dęblinie.
W dniu 05.10.2009 r. odbyło się uroczyste wręczenie certyfikatu połączone z immatrykulacją roku akademickiego 2009/2010. Prezes Urzędu Lotnictwa Cywilnego Grzegorz Kruszyński w liście skierowanym na ręce Rektora uczelni przekazał wyrazy uznania za dotychczasowy dorobek naukowy i wychowawczy Wyższej Szkoły Oficerskiej Sił Powietrznych. Certyfikat przyznany Ośrodkowi uprawnia do prowadzenia szkolenia teoretycznego i praktycznego do uzyskania licencji praktykanta - kontrolera ruchu lotniczego. Możliwe będzie również:
W dniu 05.10.2009 r. odbyło się uroczyste wręczenie certyfikatu połączone z immatrykulacją roku akademickiego 2009/2010. Prezes Urzędu Lotnictwa Cywilnego Grzegorz Kruszyński w liście skierowanym na ręce Rektora uczelni przekazał wyrazy uznania za dotychczasowy dorobek naukowy i wychowawczy Wyższej Szkoły Oficerskiej Sił Powietrznych. Certyfikat przyznany Ośrodkowi uprawnia do prowadzenia szkolenia teoretycznego i praktycznego do uzyskania licencji praktykanta - kontrolera ruchu lotniczego. Możliwe będzie również:
- szkolenie teoretyczne i symulatorowe dla uzyskania uprawnień wpisywanych do licencji;
- szkolenie odświeżające oraz szkolenie w sytuacjach szczególnych i niebezpiecznych dla kontrolerów ruchu lotniczego;
- egzaminowanie kontrolerów w celu przedłużenia ważności uprawnień;
- szkolenie dla uzyskania świadectwa operatora radiotelefonisty stacji lotniskowej bez prawa egzaminowania. źródło : ULC